Tíminn - 08.08.1954, Page 8

38. órgangur.
Reykjavik.

'A
8. ágúst 1954.
175. fclað.
Heimsókn í Fljétshlíðina, þar sem skógarnir dafrta:
Takmarkiö er
ar byggi hös sín og skip úr islenzkum viðum
Þjóðskáldin spáSu því um
aldamótin, að menningin
mundi vaxa á íslandi í lund
um nýrra skóga. Hvað sem
menningunni kann að I'ða,
þá fara nú að verða til góð
ir skógarlunðar handa menn
ingunni, svo að hún aetti að
geta þrifist og ðafnað í
lunðum nýrra skóga af þeim
sökum.
Skcgræktarframkvæmdir á
íslahdi vaxa með hverju ár-
inn sem líður. Þær miða að
því að íslendingar verði sjálf
um sér nógir um timburfram
leiðslu að 50—100 árum liðn-
um, og segja þeir, sem bezt
þekkja tii þessara mála, að
hér sé elcki um neina draum
óra að ræða, heldur þaul-
hugsaðar og vandlega út-
reiknaðar áætlanir. ,
i
Skipaviður næstu alðir.
Blaðamaður frá Tímanum
fór í sumar í kynnisferð aust
ur að Múlakoti og Tumastöð
um í fylgd með stjórn Land-
vræðslustjóðs og Hákoni
Bjarnason, skógræktarstjóra.
Þar í Fljótshlíðinni eru gróð-
urstöðvar, sem ala eiga upp
margar milljónir trjáplantna
eem eiga að vera efniviður í
skip og byggingar lands-
manna á næstu öld.
Gunnar hefði snúið aftur.
Sólin stafaði geislum sín-
nm á heitar eyrarnar og
vermdi gróðurinn í Fljóts-
hlíðinni. Hvítur jökullinn
speglaðí sig í bláum himni
og fegurðin var slík, að Gunn
Séð yfir gróðurreitina að Tumaítöðum. — (Myndirnar tók Guðni Þórðarson blaðam.).
ar hefði líka á þessari stundu
snúið aftur í hólmanum, þar
sem hlíðin blasir við.
í Múlakoti er merkilegur
sýíilngárreitur íslenskrar
skógræktar. Ef sá, sem þang
að kemur, hefir verið í vafa
um það, hvort hægt sé að
rækta skóg í iandinu og verið
með hugann bundinn við
skógræktina í hljómskála-
garðinum í Reykjavík, sem
er helzti kynnir skógræktar
á almannafæri í höfuðstaðn
um, hlítur sá vafi að hverfa.
Ættu áhugamenn um skóg-
rækt að koma sem fletum
vantrúarmönnum austur í
Múlakotslundinn og sýna
þeim tilveruna í nýju ljósi í
asparlundinum, eða barr-
skógarhlíðinni þar.
Jafngömul Iýðveldinu.
Öspin þarna er jafngömul
lýðveldinu endurreista. Græð |
lingarnir, sem þarna voru j
settir í jörð voru 70—80 cm.,
en nú er þar skógur gildra
og beinvaxinna aspartrjáa
7—8 metra að hæð. Skógar-
ilmur var i skugga skógar-
lundsins og fuglar sungu í
lofti á þessum fagra sumar-
degi í Fljótshlíðinni. (
Að vísu er því ekki að leyna
að þarna eru einstök skilyrði
frá náttúrunar hendi til
skógræktar og frábært skjól.
En með góðri umhirðu mætti
koma mörgum slíkum skóg-
arlundum á fót á íslandi.
Væri til dæmis landkynning
og yndisauka að einum slík-
um bletti í höfuðborginni.
, En fleira er skemmtilegt
!að sjá í lýðveldislundinum í
jMúlakoti. Þar eru til dæmis
norsk eplatré, sem standa í
fullum blóma, og bera ávöxt.
Er auðséð að vel er hægt að
rækta epli hér á landi í heim
ilisgörðum, ekki sízt ef skóg-
arlundir veita þeim skjól.
í brattri hlíðinni ofan við
asparlundinn standa fögur
grenitré. Flest þeirra eru jafn
gömul lýðveldinu og orðin um
mannhæðar há og hærri.
Nokkur þeirra elztu eru frá
1940.
Þaðan kom í ár um 250
þús. piöntur en ætlunin er
að viðkcman verði þar inn-
an tíðar um ‘ein miiljón
plantna á hverju vori. Þar er
unnið vandasamt verk af
mörgum höndum. Trjáplönt-
urnar eru þar í kössum og
grcðurbeðum á ýmsum gróðr
arstigum.
Að Tumastöðum eru nú um
3 hektarar undir trjáplöntu
uppeldi, sagði Garðar Jónsson
skógarvörður har.
Hiutverk Landgræoslusjóðs.
Með eflingu landgræðslu-
sjóðs verður hægt að hefjast
handa um stórfellda skóg-
rækt á íslandi, en slíkar'fram
kvæmdir eru fjárfrekar, ekki
sízt þegar þarf að koma upp
miklu plöntuuppeldi á skömm
um tíma. Að Tumastöðum
hefir skógræktinni skapazt
aðstaða til framkvæmda, og
þær eru þar vel á veg komn-
ar. En betur má ef duga skal.
Þjóðin öll þarf að sýna þessu
framtiðarmáli sínu áhuga og
skilning. Skógurinn er hjart-
fólginn hinni íslenzku þjóð,
sem þráir þann unað sem
laufkrónur trjánna veita til-
verunni.
TakmarkiS er að plantað
verði tveimur milljónum
trjáplantna. í íslenzka mold
á hverju einasta vori um ó-
komna framtið, og þá mun .
ekki líða á löngu, þar til
nytjaskógunum fjölgar og ís
lendingar ætu þá eftir fáa
áratugi, áð minnsta kosti eft
ir 50 ár að geta fengiö mjög
mikið af borðviði úr sínum
eigin skógum og siðar meir
allt sitt timbur og ef til vill
einnig efni til pappírsgerðar
og trjákvoðuiðnaðar. Reynsl
an sýnir það ótvíræðara nú
en nokkru sinni, að hægt ei-
að rækta skóg í landinu ef
rétt er að því farið. Skógrækt
in á ísiahdi er koinn af
reynslustiginu ög brautin er
opin, svo að hægt er að hefja
skógræktina sem atvinnuveg
í landinu.
1 Ef áfram vérður háidið á
þessari braut og sú þekking
notuð, sem íslenzkir skóg-
ræktarmenn hafa afíað sér,
geta næstu kynslóðir búið hér
í auðugu skógarlándi og byggt
hús sín og skip 'úr gagnvið-
um íslenzkra skóga, þar sem
menningin og velsæld vex í
landi, sem alltaf hefir verið
fagurt, en samt áldrei feg-
urra en þá. GÞ.
Landnemi frá Alaska.
Grenitrén í Múlakoti sem eru jafngömul lýðveldinu.
Alaskalúpínurnar, sem námu land á Þveráraurum.
Á Þveráraurum neðan við
Múlakot er líka merkileg
saga að gerast, sem ef til vill
á eftir að hafa mikla þýð-
ingu fyái.r gróðrarsögu ís-
landí. Þar hefir falleg jurt
vestan frá Alaska numið land
og grætt grýttan sand lífi og
litum. Það er lúpínutegund,
sem lítið virðist þurfa til lífs
ins og gædd er frjómagni í
ríkum mæli.
Hákon skógræktarstj óri
sagði, að þarna á aurunum
hefði verið sáð litlu magni af
lúpínufræi, en nú væru þær
búnar að sá sér sjálfar um
stórt svæði og landnám þeirra
heldur áfram. Með því að sá
lúpínu og Iáta þær leggja und
ir sig sandauðnir og mela á
uppblásnum víðlendum ís-
lands skapast gróður, sem
veitt getur öðrum þýðingar-
meir gróðri skjól.
Frá Múlakoti liggur leiðin
að Tumastöðum í Fljótshlíð,
en þá jöfð keypti skógrækt
rikisins, eða landgræðslu-
sjóður, sem stofnaður var í
tilefni lýðveldisstofnunarinn-
ar. Þar er gröðrarstöð, sem
ætlunin er að verði stórvifk
í uopfóstrun nytjaskóga á ís
landi.
Gróðurreitur og skjólgarður í síöðinni að Tumastöðum.
Skjólgarður í Múlakoti.