Tíminn - 16.12.1954, Blaðsíða 3

285. blað.
TÍMINN, fimmtudaginn 16. desember 1954.
3
Áttræður:
Benedikt Kristjánsson
bóndi á Þverá
í dag er Beriedikt Krist-
jánsson, bóndi 'á Þverá í N,-
Þingéyjarsýslu áttræður, en
síðustu 40 árin hafa fáir eða
engir komið meira við sögu
búnaðarmála þar í sýslu en
hann. Fá mál á þeim vett-
vangi hafa verið til lykta ráð
in norður þar á umræddu
tímabili, án þess að hann
hafi verið þar viðriðinn að
rneira eða minna leyti. Þá
hefir hann einnig haft mikil
afskipti af sveitarstj órnar-
málum, og öll þessi umfangs
miklu störf hefir hann leyst
af hendi með miklum sóma.
Benedikt er fæddur aö
Snæringsstöðum í Austur-
Húnavatnssýslu 16. des. 1874.
Foreldrar hans voru Krist-
ján Kristjánsson, bóndi þar
og kona hans, Steinunn Guö
mundsdóttir. Kristján var
sonur hins þjóðkunna stór-
bónda, Kristjáns Jónssonar í
Störadal (d. 1866) og kemur
þessi ætt irijög við sögu Húna
þings á síðustu öld. Um móö
urætt hans er mér ókunnugt.
Haustið 1881, er Benedikt
var tæplega sjö ára, missti
Jhann móður sína. Ekki naut
hann heldur föður síns lengi,
því hann andaðist 1. maí
1888. Fór Benedikt þá norður
á Grenj aðarstað til föðurbróð
ur síns, séra Benedikts Krist
jánssonar ,og ólst þar upp til
fullorðins aldurs og náði góð
um þroska. Þótti hann
snemma með afbrigðum dug-
legur til vinnu, úrræðagóður,
djarfúr og harðsækinn.
Árið 1895 fór hann á Bún-
aðarskólann í Ólafsdal til
Torfa skólastjóra. Sótti Bene
dikt námið af kappi, hið bók
lega, ekki síður en hið verk-
lega. Táldi Torfi hann í röð
sinna beztu nemenda og mat
mikils Verkhyggni hans og
dugnað. Vorið 1897 braut-
skráðist Benedikt úr skólan-
um með miklu lofi. Fékk á-
gætiseinkunn í flestum grein
um. Að námi loknu fór hann
aftúf norður til fóstra síns
á Grenjaðarstað og gerðist
ráðsmaður á hinu stóra búi
hans og var það í full tvö ár.
Benedikt var glæsimenni í
sjón, vel máli farinn og hinn
höfðinglegasti í hvívetna,
enda sópaði af honum hvar
sem hann fór. Þótt hann
væri í góðri stöðu hjá frænda
sínum, sá hann .sem rétt var,
áö þar gat hann ekki átt
neina frgmtíð. Vildi hann
einnig búa sig betur undir
lífið, og tók sig þvi upp sum-
arið 1899 og sigldi til Noregs
til frekara náms í búfræði,
svo og til að kynna sér þar
helztu ný.jungar í búvísind-
um, þar sem hann var ákveð-
inn í því að helga landbún-
aðinum lífsstarf sitt. Dvald-
ist hann sjö ár erlendis, fyrst
ty.ö ár við nám, en síðan gerð
ist hann ráðsmaður á stórbú
um. Margt fróðlegt og
skemmtilegt hefir Bnedikt að
segja frá dvöl sinni í Noregi,
en fátt eitt hefir hann skrif-
að hjá Sér af þeim fróðleik,
enda haft öðfu að sinna um
dagana.
Vorið 1912 kvæntist Bene-
dikt Kristbjörgu Stefánsdótt
. ur frá Þverá í Öxarfirði,
hinni mestu gáfu- og mynd-
arkonu, en hún hafði þá um
skeið áður dvalizt í Seyðis-
firði. Fiuttust þau þá þegar
norður aff Þverá, eignarj örð
hennar, og hófu þar búskap.
Hafa þau búið þar síðan með
miklum sóma og komið upp
myndarlegum barnahóp.
Þverá er ágætisjörð, en
hafði verið lítill sómi sýndur
og því allt í niðurníðslu, er
Benedikt tók við jörðinni og
fór að búa þar.
En hann gekk ótrauður
til verks. Fyrst kom hann sér
upp myndarlegu fjárbúi, en
þar næst byggði hann íbúðar
hús á jörðinni 1917, og síðan
hófust ræktunarframkvæmd
ir í stærri stíl en áður höfðu
þekkzt norður þar.
Brátt hlóðust á Benedikt
margvísleg opinber störf í
þágu sveitarinnar og héraðs-
ins. Áður en ár var liðið frá
því hann kom í sveitina,
stofnaði hann Búnaðarfélag
Öxfirðinga og hefir stjórnað
því æ síðan. Auk þess hefir
hann verið áratugi í stjórn
Búnaðarsambands Norður-
Þingeyinga. Árið 1913 var
hann kosinn í hreppsnefnd-
ina og þremur árum siðar
hreppsnefndaroddviti. Var
hann oddviti óslitið í 34 ár
og hreppsnefndarmaður í alls
37 ár. Þá var hann einnig
nokkur ár í stjórn Kaupfé-
lags Norður-Þingeyinga og
skattanefndarmaður árum
saman. Síðustu árin hefir
hann einnig verið sýslunefnd
armaður, og mörg önnur
trúnaðarstörf hafa honum
verið falin, sem eigi verða
hér talin.
Þau Benedikt og Krist-
björg hafa eignazt sex börn
og eru fimm þeirra á lífi, öll
hin myndarlegustu. Kristján
sonur þeirra er nú að mestu
tekinn við jörð og búi að
Þverá. Er hann giftur Svan-
hildi Björnsdóttur.
Hin eru Stefán, búsettur í
Reykjavík, giftúr Arnbjörgu
Guðjónsdóttur. Sigurbjörg,
gift Ásgeir MatÆíassyni, for
stjóra í Vestmannaeyjum.
Eva, gift Valtý Gíslasyni vél-
virkja í Bolungarvik. Sigur-
veig, gift Olgeir Kristjáns-
syni, starfsmanni í áburðar-
verksmiðjunni. Fyrir hjóna-
band sitt hafði Benedikt eign
ast einn son, Helga, útgerð-
armann í Vestmannaeyjum,
giftur Guðrúnu Stefánsdótt-
ur.
Heimili þeirra Benedikts
og Kristbjargar hefir ávallt
einkennzt af miklum mynd-
arskap. Gestrisni þeirra
hjóna er viðbrugðið, enda
hefir oft verig gestkvæmt á
heimili þeirra, og fundir oft
haldnir þar í þeim félögum,
sem Benedikt starfaði í.
Benedikt hefir verið hið
mesta hraustmenni um dag
ana, en í dag er hann á Land
spítalanum, þar sem hann
gekk nýlega undir uppskurð.
Er hann nú á góðum bata-
vegi, og er þess vænzt, að
hann komi með hækkandi
sól heim í byggðarlag sitt,
þar sem hann hefir starfað
undanfarna áratugi við mik
inn oröstír. Munu margir
hugsa til hans í dag, og senda 1
honum hlýjar hamingjuósk-
ir í tilefni af þessum tíma-
mótum í ævi hans.
Sigtirjón Guðmundsson.
'iir
^amannci
Bangsi og flugfin kr. 5,00
Börnin hans Bamba — 8,00
Ella litla — 20,00
Kári lijfcli í sveit — 22,50
Litla bangsabókin — 5,00
Nú er gaman — 12,00
Palli var einn i heim. — 15,00
Selurinn Snorri — 22,00
Snati og Snotra — 11,00
Sveitin heillar — 20,00
Þrjár tólf ára telpur — 11,00
Ævintýri í skerjag. — 14,00
SKEMMTILEGU
SMÁBARNABÆKURN AR:
1. Bláa kannan kr. 6,00
2. Græni hattwrinn — 6,00
3. Benni og Bára — 10,00
4. Stubbur — 7,00
5. Tralli — 5,00
6. Stúfur — 12,00
Gefið börnunum Bjarkarbæk
urnar. Þær eru trygging fyrir
fallegum og skemmtilegum
barnabókum og þær ódýrustu
Bókaútgáfan B.TÖRK.
1 amP€Dit
I Raíiacar viðgerðlr
IRaftelkningar
Þlngholfesstræti 81
| Siml 8 15 S«
faflfatíí Tmabm
j Tilkynning !
Þeir áskrifendur TÍMANS, sem eiga ógreidd blað- j
i gjöld 38. árg. 1954, vinsamlegast gerið það fyrir ára- j
;í mót |
Iiinheimtan
Í44SS$S55S5555444555555SSS55455S4555S455S5545SS5S55SÍ545455Í554455S4S55«
Verð hókarinnar „EINAR JÓNSSON"
er kr. 670.oo, en til þess að gera sem flestum
kleift að eignast verkið, verður bókin seld með
afborgunarkjörum, 100 króna útborgun
og 100 krónur mánaðarlega.
Bókaútgáfan NORÐRI

Ráðstefna um notkun
kiarnorku í friðarþágu
Sameinuðu þjóðunum, New
York. — Ritari Sameinuðu
þjóðanna, Dag Hammer-
skjöld, lét þess nýlega getið
að undirbúningur væri þegar
hafinn að vísíndaráðstefnu
þeirri, sem halda ætti næsta
sumar á vegum S. Þ. um notk
un kjarnorkunnar í friðar-
þágu. Allsherjarþingið sam-
þykkti fyrir skömmu síðan
einum rómi að þessi ráð-
stefna skyldi haldin sem
hluti af þeirri áætlun um
aukna notkun kjarnorkunn-
ar í friðsamlegu skyni, sem
S. Þ. hafa beitt sér fyrir og
byggist á tillögum Eisenhow-
ers forseta um þetta efni.
Ritarinn sagðist þegar
hafa sent boð til þeirra sjö
þjóða, sem eiga fulltrúa í
sérfræðinganefnd þeirri, er
allsherjarþingið ákvað að
stofnuð skyldi, um að taka
þátt í hinni væntanlegu ráð-
stefnu. Þessar þjóðir eru
Brasilía, Kanada, Frakkland,
Indland, Sovétríkin, Bretland
og Bandaríkin.
Hammerskjöld lét þess enn
fremur getið, að norski vís-
indamaðurinn Gunnar Ran-
ders, hefði verið ráðinn sem
sérstakur ráðunautur aðalrit
arans í öllu því, er varðaði
undirbúning ráðstefnunnar.
Randers hefir haft með hönd
um stjórn vísindarannsókna
á vegum norska landvarnar-
málaráðuneytisins og verið
vaþaforsjeti Kj airnorkurann-
sóknarfélag Evrópu. Árið 1948
var hann ráðinn forstjóri
I hinnar norsk-hollenzku
kjarnorkustöðvar, sem kom-
ið var á fót í Noregi.
Hammerskjöld sagðisi;
hafa lagt sérstaka áhérzlu í\
vísindalegt eðli ráðstefnunn
ar, er hann sendi út boðsbréi!
sín til ráðgjafanefndarinnar..
Var þai einnig farið fram &,
að þjóðirnar sjö tilnefndu
sérfræðinga til þessara starfa
og að hver þjóð tilnefndi aö- •
eins einn eða tvo menn.
Allsherjarþingið fól vís-
indaráðstefnunni það hlut-
verk að kanna leiðir til þesy
að auka friðsamlega notkun
kjarnorkunnar á grundvelLt
aiþjóðlegrar samvinnu. Þing
ið óskaði sér í lagi eftir þvi
að ráðstefnan tæki til athug
unar aukna notkun kjarnorfe
unnar til framleiðslu á raf-
orku. Einnig væru not henn-
ar á sviði lífeðiisfræði, læku
isfræði og ýmsurn undirstöðu
vísindum.
Öllum meðlimaþjóðum S.
Þ. verður boðið að senda fuLl
trúa til ráðstefnunnar. Einn-
ig mun þeim þjóðum, sen.'.
þátt taka í sérstofnunum
Sameinuðu þj óðanna sér ■
staklega boðið að eiga full-
trúa þar. Þá mun þessum sér
stofnunum, eins og t. d. heíi.
brigðismálastofnuninni einn
ig boðin þátttaka.
Allsherjarþingið gerði þaS
að tillögu sinni að ráðstefn-
an komi saman eigi síðar en
i ágústmánuði 1955. Gert er
ráð fyrir að ráðstefnan muni.
standa í eina viku, en ekki er
ennþá ákveðið hvar það verb'