Tíminn - 07.08.1955, Blaðsíða 3

175. blað.
TÍMINN. sunnudaginn 7. ágúsfc 1955.
SOLVEIG PÁLSDÓTTIR:
Fyrsta grein
FRÁ
8.600
m Afrsku
Við vorum fjögur — eigin-
maður minn, Charles Wrigley,
röskar þrjár álnir á hæð, orð-
fár í meðlæti og þó enn þög-
ulli, er á móti blæs. Ég sjálf,
Sólveig Pá!sdóttir Wrigley,
sem helzt kýs mér alltaf
beggja skauta byr, er manna
kátust þegar vel gengur, en
ef móti blæs, varð ég alltaf
fyrst tU að segja: Hvers vegna
1 ósfeöpunum lögðum við í
þetia-..ferðalag. Þriðji ferða-
langurinn var Katrín, sjö ára
gömul, sem ö'lum heldur í
jafnvægl og lætur ekkert á
s'g-fá.'Sá fjórði var Christine,
rétlra - þriggja ára, sú, sem
öllu kemur úr skorðum, hálf-
gerðw hrakfallabálkur. Eitt
sinn er við vorum 'á heimleið
í Leopoldville, uppgötvuðum
við, er heim kom, að hún
hafði oltið út úr bí'num. Sem
betur fór lá hún á grasbala
skammt frá húsinu.
Ég held, að þau tvö ár, sem
ég dvaldist i Belgísku Kongó,
séu hamingjusömustu ár ævi
minnar. Enga skýringu kann
ég að gefa á því, hvers vegna
ég, íslendingurinn, undi mér
svo vel í þessu framandi um-
hverfi. Skýring eiginmanns
nríns var sú, að þar sem ég
hefði haft þrjá svarta þjóna
og barnfóstru, bá hefði ég eKk
ert þurft að starfa og það
hefði verið minn gleðigjafi. —
En það er önnur saga. — Sú,
sem ég ætla að segja ykkur,
er af ferðalagi, sem við fórum
á,rið 1954 frá Leopoldvi'le í
Belgisku. Kongó til Cape
Town (Höfðaborgar).
Ástæðan til ferðarinnar var
■sú, að okkur langaði að nota
tækifærið um leið og við fær
um heim til Englands til þess
•að sjá meira af Afríku
en hún heúlaði okkur mjög,
og aö kynnast jafnframt hin-
úm upprunalegu Wnaðarhátt
um íbúanna. Þeirra gætir orð
jð iítið í stórri, nýtízku borg,
eins og Leopoldville. Við
ákváðum að aka megin hluta
leiðarinnar í Morris Oxford
bílnum okkar. — Hér skal ég
skjóta því inn í, að vegirnir
í Kongó eru að mestu leyti
moldar- og sandbrautir og oft
i hnu versta ásigkomulagi.
Fyrsti kafli leiðarinnar frá
Leopoldvi'le liggur í löngum
boga og er sá vegur afleitur.
Þvi ákváðum við að fara með
fljótabáti upp Kongófljót og
Kasaiá fyrstu 750 km. ferðar
innar, að smábæ, er nefmst
Port Franqui.
Þegar við sögðum vinum
okkar_í Leopoldville frá fyrir-
eetlun okkar, héldu flestir, að
við værum ekki með öllum
mjal>a, e'nkum vegna þess, að
við ætluðum að taka Þtlu telp
urnar með okkur. Skömmu áð
ur en við ætluðum að leggja
af stað, sagði sölumaður eúm
mér, að hann væri nýbúinn
að aka stórum Chevroletbil,
sama sem tómum, frá Port
Franqui til Elisabethvilie og
að það mundi hann ekki vilja
leika aftur, þó að stórfé væri
í boði.
En hvað sem hver sagði, þá
héldum við áfram að ferðbú-
ast, fengum ný hjól á bílihn,
varahluti, reipi og tæki til
smáviðgerða, keyptum nesti,
sem lítið fór fyrh, vatnsbrúsa,
benzínbrúsa og smurnings-
olíu, nylonskyrtur og b'ússur.
Að síðustu kvöddum við vini
mæidu dýp'ð til beggja hliða. Skipsins.
Síðan kalla þeir sönglandi til Síöustu nóttina, sem við vor
skipstjórans á sinu máli, hve
djúpt sé.
Fyrir kom, að vð sigldum á
um um borð, brast á hræðileg
ur stormur og fylgdi honum
fyrsti skúr regntímans, miklu
sandrif, en al’taf tókst þó aðjfyrr en veniulega. Við lágum
koniast aítur á flot. Oft á degi< í kojunum og hlustuðum kvíð
hverjum var numið staðar úti , in á regnið. Hveriiig myndu
á miðri á, en biökkumehnirnir
komu í eíntrjáningum sínuni,
er þe'r sigla af mikilli leikni,
til að sækja póst, vörur og
matvæli handa þorpunúm,
trúboðsstöðvunum og verzlun
arstöðunum, er liggja fjær
fljótunum. Eihu ekrurnar,
sem við sáum. voru nálma- og
o'iuviðarekrur. Á kvöldin var
varpað akkerum v'ð eitthvert
smáþorpið. Heil ský af mýflug
um og öðrum skordýrum
steyptu sér yfir skipið. Það
var mikil þraut- að soía undir
mýflugnaneti í bröngum klef
unum í bakanöi hitasvækiu.
Und'r morguninn kom örlítill
svali og í dðgun var heiðskírt
og fagurt og engin íluga sjá-
anleg. Menn hefðu getað
freistazt til að halda, að þián
ingar næturinnar hefðu ver'ð
martröð — ef lúð sama hefði
ekki endurtek'ð sig
kvö’d.
vegirnir verða? V'ið höfðum
gert ráð fyr'r að vera komin
út úr Kongó áður en byrjaði
að rigna.
Á myndinni eru talið frá vinstri frú Sólveij, Ivatrín, Chriítine og Charles Wrigley.
og kunpingj a í Leopoldville ’ daginn frammi í stafni ogjvlð að kaupa það í vínbar
og þremur vikum eftir að við
sendum bílinn af stað, fórum
við sjálf með smáskipi upp
hjð fagra Kongófljót.
Fljótin mega kallast lífæðar
Kongó. Landflæmið þar er
feikna'egt og auk fljótanna
er ekki um aðrar samgöngur
að ræða en flugvélar og ein-
spora járnorautir á stöku
stað.
Sumir fljðtabátarnir eru
eldgamlir og viðarkynt'r.
Sjaldan er nema eúin hvítur
maður á þeim, — skipstjórinn
— hitt eru blökkumenn. Kúnn
ingi okkar var eitt sinn á ferð
niður Kongófljót, ásamt konu
sinni og tveimur börnum. Þá
hljóp annað barnið upp á þil-
far og féli í fljótið. Skipstjör-
inn var biökkumaður og þeg
ar hjónunum tókst loks'ns að
koma honum í skílnúig um,
hvað fyrir hafði komið, var
um seinan að bjarga barninu.
Krókódílarnir voru fyrir löngu
búnir að hremma það.
Við gættum þess vandlega,
að slcppa telpunum okkar
aldrei úr augsýn.
Frá Leopoldville til Port
Franqui er móti straumi að
fara og tekur ferðin sex daga,
því að skipin sigla a’drei á
næturnar. Samferðamenn okk
ar voru 24, flestir starfsmenn
nýlendust j órnarinnar, sem
voru á heimle'ð úr leyfi í
Bélgíu.
Máturinn . á skipinu var
ágætur, en dálítið varasam-
ur, svo að fle.stir voru hættir
að leggja sér annað til munns
en te og glóðað brauð, er leið
að ferðarlokum.
Fyrsta daginn var sig't uop
Kongófljótið, breitt og fag-
urt. Skrúðgrænir bakkarmr
þokuðust hjá — á stöku stað
sást blökkumannaþorp. Ann-
an daginn beygðum við upp
Kasaiána. AIIs staðar var fuílt
af eintrjáningum blökku-
mannanna og á súiiium sand
hólmunum í ánni voru fiski-
man.nhborp. Böriiin þar hlupu
fram og aftur og veifuðu glað
lega um léíð og við sigldum
hjá, en fore’drar þeirra voru
ýmist við fiskiveiðarnar eða
að dytta að netjum sinum.
Að þessu sinni var erfitt áð
stýra upp Kasa'ána, þurrka-
tTmihn var á enda og vatns-
magn því lítið.í ánni. Því sátu
hinir dökku skipverjar allan
Á þjóðvegimim.
Morguninn rann upp, sval-
ur, en þungbú'nn eítir regnið,
og við komum til Port
Franqui. Þaðan liggur e’-n-
spora járnbraut til Elisabeth-
viTe og um hana fer farþega-
lest svo sem einu sinni í viku.
Margir samferðamenn okkar
fóru þangað og tekur ferðin
brjá dága.
V'ð vörpuðum öndinni iétt-
ar, er vio sáum, að bíllinn okk
ar var kominn, heill og
cskemmdur.
„Hvernig datt þér í hug, aö
taka allan þennan farangur
— 24 stykki“, var það eina,
sem bóndi minn sagði, er við
næsta j tókum ao hlaða bílinn. Við
jþurftum eúia tíu svertingja
Mikið var um að vera í, til að bera farangurinn frá
hvérju þórpí, begar skip'-ð j skipinu.
kom þangað. Ungir sem gaml
ir komu niður á ár'cakkann
t.i! þess að horfa á okkur,
skrafa við áhöfh'na og verzla
Fólkio þarna var glaðlegt,
áhyggjulaust og hláturm'lt.
Hlátur Afríkumannsins hlýt-
„Þarft þú að hafa alla þessa
o’íu og svona stóran benzín-
brúsa“? cvara ég. „í töskun-
um er ekkert nema skjólföt
oa það allra nauðsynlegasta
til fararinnar“.
„Við héfðum vist getað
ur að verða m'nnisstæcur — kevpt skjólföt í Cape Town“,
svo miklu hjartanlegri en okk
ar h’átur. Fyrir kom, að ung-
ir piltar komu t'l mín og
spúrðu: Varitar þig ekki góð-
an þjón, frú?
Áin er full af krókóöíium
og eitt sinn skaut sk'pstjór-
inn eina skeþnúria ofan af
brúnni. Sk'pið nam staðar og'
nokkrir skipverjar drógu
krökódílinn á lantí, gerðu
liann t'l og slógu upp ve'zlu
míkilll. Gkkur tíatt í liug að
■minnast þessa merkisatbúrð-
ar á viðeigandi hátt með þvi
að ctma kampavínsflösku, er
viö höfðum fengið í kveðju-
gjöf. Ekki vá”ð" okkur þó káp-
an úr því k’æðinu, því að
kona skipstjórans harðneitaði
að kæla hana fyrir okkur og
sagði, að ef við ætluðum aö
fá okkur í staupinu, þá yrðum
andvarpar eiginmaðurinn.
„Þá verðum við áreiðanlega
orðin peningalaus“, svara ég.
Við vorum bæði sárgröm og
áhyggjufull, auk þess sem við
bjuggum að magaveikinni,
j sem við höfðum fengið á skip
ínu.
Að lokum kaupum við nestf.
í verziun staðarins og leggjum.
af stað. Frá Port Franqui ‘ig>r
ur aðe'ns ejnn vegur, en tii.
frekara örvrgis spurðum vií
Evrópumann, hvort þetta
væri le-ðin til Mweka. „Já“.
svaraði hann, leit á alian fai
angurinn, sem hlaðið var í os
á litíá bil'nn okkar, og bætti
við: ,,Ef þið komizt þangað“
Vegur'nn var sannariegc.
vonöur og fyrstu tvo tímanf.,
ókum við steinþegj andi,
Lanöslavið var Isæðótt og ai-
vaxið skógi. A’lt í e'nu skauzv.
villisvin út úr skóginum og
yfir veginn fyrir framan bíl-
inn og töldum við, að þac
myndi vera lánsmerki.
Fátt var um blökkumenn v.
veginum. Einstaka voru á re'ö
hjóli. Sem betur fór var loív
ið sæmilega svalt eft'r regnií
um nóttina.
Hér vorum við riki Bakúba,
konungsins. Um hann gangs,
mifelar sögur — hann er sagC'
ur eiga 300 eiginkonur og 50>
hjákonur og vera urn 2CC
pund að' þyngd. Bakúbaætt-
bálkur'nn er geðþekkt fólk.
Þeir kiæðast blá’rri mitt's-
skýlu og slá enda klæðisins;
vfir öxl sér. Á hÖfð' bera þeir
fagurlega ofna tágahatta, er
þeir næ!a niður með prjóiii
Þeir vinna h'na fegurství.
muni úr strái og skera í tré;
af m'klum hagle'k. Við sett-
umst að mat okkar fyrir utar..
eitt þbrpið þeirra og virðu-
legur, gamall höfðingi koir..
og settist á tai v'ð okkur,
Hann talaði furðu góðs,
frönsku, en slíkt er fátítt ut,
an stærri borganna. Fas hans
og framganga var mjög höíð'
ingleg. Við buðum honum.
kjöt og v'ndlinga með okkur.
Þegar við ætluðum að fleygja.
tómri niðursuöudós, spiirðii
hann hvort hann mætti eiga,
’nana. Þær þýkja hin mestv.
þarfaþing í frumskóg'num.
Hann kvaddi okkur vinar-
kveðju á sínu móðurmáli, er
þýðir ,;Farið he'l“.
Við ókur áfram til smá-
þorpsins Mweka. Þar var gistii
hús og drukkum v'ð te þar.
Okkur var sagt, að ekkerV,
gistihús væri nair en í Lillúa,
bourg, en þangað var hei.
dagieið. Vio höíðum hins veg:
ar hevrt, að 80 km. frá,
Mweka væri trúboðsstöö og:
þangað ákváðum v'ð að reyna,
að kcmast í þéirri von að f&,
gistingu.
Til trúboðstöðvarinnar konv.
um \-ið rétt fyrir myrkur og:
fengum hinar ástúðlegustv.
viðtökur hjá trúboðiiniim, er
voru amerískir Prestbyterai.
Þarna var skóU. siúkrahús og:
(Pramhald á T. r-.Pu.,
BÆNDUR
Skilti með bæjarnafni yðar v'Ö vegamót'n, hafa
bæ'ð'i ,me,nninga)rlegt og hagnýtt gildi. Framleiðum
ýmsar gerðir, smekklegar og ódýrar.
Sendum gegn. póstkröfu.
Skiltagerðin
Skóiavörðustig 8
I
í:
:fj
TT
Ú
t;:
4