Tíminn - 08.03.1956, Blaðsíða 2

2
T f M I N N, fimmtudaginn 8. marz 1956,
Steinsíeyptur vegurtilAkur-
eyrar kostar 400 milljónir
VertSur tekna aflaí me$ því aS taka visst
gjald af bifreitSum, sem fara um veginn?
í framsöguræðu á fundi sameinaðs þings í gær um end-
arbætur á aðalvegum kom Pétur Ottesen fram með marg-
tr athyglisverðar upplýsingar. Upplýsti Pétur meðal annars,
að talíð er, að það kosti 400 miljónir króna að leggja stein-
steyptan veg frá Reykjavík til Akureyrar, en það er 450
'cílómetra leið. Líkur eru þó á því, að þetta reynist ódýrara,
begar hafið verður að framleiða sement hér á landi.
Samkvæmt upplýsingum vega-
nálastjórnarinnar er áætlaó, aö
það muni kosta 100 millj. að
■iteypa veginn á milli Reykjavíkur
og Keflavíkur, en það er 40 km.
leið
Unt 1000 bifreiðar fara daglcga
am Keflavíkurveginn og ef tekíð
yrði það ráð ið taka gjald af
bifreiðum, sem um hann fara,
mætti leggja það fjármagn í það
að steypa veginn. Þetta fyrir-
komulag tíðkast víða erlendis og
er það til athugunar að taka það
upp hér. Ef slíkt yrði gert hér á
landi, yrði líklega fyrst byrjað
á slíku skipulagi á Keflavíkur-
ieiðinni. Með 15 krónu gjaldi á
hverja bifreið mætti safna 5 millj.
króna á ári og nægði það til að
steypa veginn á tiitölulega stutt
Þj ótSernisvakning
(Framhald af 12. síðu.)
Gaitskell vill vopnasölu.
Gaitskell foringi Verkamanna-
flokksins vildi að þegar í staðtyrðu
hafnar viðræður við Jórdaníustjórn
um samninginn frá 1948. Ekki
kæmi til mála að rifta honum ein-
hliða og ekki væri heldur hægt
að Jialda áfram fjárgjöfum. Hann
lagði til, að afnumið yrði þegar
í stað bann við vopnasölu til
fsraels.
Eisenhower áhyggjufullur.
Eisenhower ræddi við blaða-
menn í dag. Kvaðst hann heldur
vilja að mál Glubbs hershöfðingja
væri rætt í London en Washing-
ton. Samt teldi hann brottrekstur
-hans atburð, sem ekki mætti gera
lítið úr né taka með skeytingar-
íeysi.
0
Eden önnum kafinn.
Eden forsætisráðherra mun tala
seinastur við umræðuna í brezka
þinginu í kvöld. Hann ræddi í
hálftíma í dag við landvarnarráð-
herrann Sir Walter Monckton.
Hann hefir staðið í símasambandi
yið Selwyn Lloyd í Karachi, sem
hefir rætt Jordaníumálið við Dull-
es.
Kartölluinnflutningur
(Framhald af 1. síðu.)
er væntanleg með Tungufossi fyrri
hluta næstu viku, og einnig koma
kartöflur með Gullfossi síðari
hluta vikunnar og enn með Fjall-
fossi fyrir mánaðamótin.
Er því vonandi, að biðin verði
ekki löng að þessu sinni, enda má
kartöflur helzt ekki vanta neinn
dag. Þess er líka að vænta að
verzlanir, sem eiga eitthvað af
kartöflum enn, miðli þeim sem
bezt milli viðskiptavina, svo að
sem flestir fái einhverja úrlausn.
um tíma, svo framarlega sem lán
fengist í byrjun.
Verður þess líklega ekki langt
að bíða, þar til byrjað verður að
steypa vegi í stórum stíl hér á i
landi.
FuIItrúi kommúnista
(Framhald af 12. síðu.)
(Ekki getur Eggert um, hver
þraut það hafi reynst þessu fóiki
að sætta sig við að maður, sem
því var sagt að dýrka sem guðlega
veru, skuli nú allt í einu vera orð-
inn einræðisseggur og flokknum
til „skaða og tjóns“ að sögn Mik-
ojans sbr. Þjóðv. 19. febr.)
Sú spurning vaknar við lestur
þessarar yfirlýsingar, hvort Eggert
sjálfur, Kristinn og þeir 800 komm
únistar, sem sóttu minningarhátíð
ina í Austurhæjarbíó 1953 og grétu
þar yfir Stalín, liafi líka „sætt
sig við“ hin breyttu viðhorf. Um
það hefður engin skýrsla birtst
hér og ekkert orð er um það í
grein Eggerts.
Verðleikar eiga nú að ráða.
Enn segir Eggert: „Kommúnist-
ar í Ráðstjórnarríkjunum gera sér
far um (væntanlega hér eftir) að
meta málefni og menn — einnig
Stalín — (hvílík játning!) að verð-
leikum . . (Hvað í þessu felst
skýrist, ef menn lesa ummæli
Mikojans sbr. Þjóðviljan 19. febr.)
Þá skýrir Eggert frá því, að
þeir félagar hafi „séð myndir af
Stalín“ og þeir sáu líka ritverk
eftir hann í bókaverzlunum.
Þetta þykir Eggert dásamleg
sönnun fyrir því, að Stalín sé ekki
alveg fordæmdur enn sem komið
er. Frá þessu skýrir hann graf-
alvarlegur, stekkur ekki bros!
Dauðsföllum fækkar — eftir
að Stalín leið.
Merkilegustu upplýsingarnar í
öllu viðtalinu, er samt að finna,
er Eggert ræðir almenna framför
í Sovétríkjunum. Farast honum
þá orð m. a. á þessa leið:
í Solyer féll snjóflóð á raf-
magnsstöð, eina af fjórum, sem
þar er. Stöðvarhúsið gjöreyðilagð-
„ . . . Miðað við árið 1940 hefur
dauðsföllum fækkað um helm-
ing ..."
Hér er Eggert vafalaust að minna
á, að Stalín hafi, þrátt fyrir allt,
sem um hann er nú sagt, verið
óvenjulegur afkastamaður.
Afneitun byltingarinnar ekki frá-
sagnarverð.
í spjalli Eggerts er tónninn hinn
sami og hjá Lúðvík Jósefssyni:
Það var svo sem ekkert merki-
legt, sem gerðist í Moskvu. Auð-
valdsblöðin spinna lopa af engu
tilefni. Eggert nefnir ekki þann
boðskap Mikojans, að kommúnist
ar muni að lokum ná völdum á
„þingræðislegan hátt“ (fyrirsögn
í Þjóðvilj. 19. febr.) Slíkt eru
ekki tíðindi fyrir fólk, sem áður
iátaði þessa trú: „Þingræðisleg
stjórn getur ekki í neinni mynd
orðið skipulag hins kommúnistíska
ríkis. . . .
Kommúnistaflokkurinn tekur
ekki þátt í starfi þingræðislegra
stofnana til að vinna að skipu-
legum framkvæmdum heldur til að
grafa undan þingræðinu . .
(Samþ. III. Internationalen.)
Það er ekki mikið afrek fyrir
menn, sem eru búnir að hafa enda
skipti á átrúnaðargoði sínu, að
hverfa frá svona yfirlýsingum í
„þingræðislega þróun“. Hér veltur
að því er virðist allt á því, að vera
búinn til sálarinnar eins og góður
íþróttamaður til líkamans fyrir
keppni: Að vera í „treneringu“.
Forsprakkar kommúnista hafa æf-
inguna og fara heljarstökkin af
mikilli fimi. En treysta óbreyttir
liðsmenn sér til að leilca það eftir?
Erlendar fréttir
í f áum orðum
□ Bretar hafa stutt her Jordaníu
með 60 milljón punda fjárgjöfum
síðastliðin níu ár.
□ Vestur-Þjóðverjar hafa hækkað
bankaforvexti um 1% x 4V2%:.
□ ísraelsmenn hafa kært til S. þ. yf-
ir tveim seinustu árásum Sýrlend
inga við landamærin.
□ Konungur Saudi-Arabíu, forsætis-
ráðherra Sýrlands og Nasser rædd
ust við í 4 klst. í gær í Kaíró.
□ Ríkisstjórn Jordaníu segist vona
að Bretar endurskoði þá ákvörðun
sína að kveðja heim 15 brezka.liðs
foringja í foringjaráði Jordaníu.
□ Bandaríkjamenn hafa sent 1500
sjóliða til Miðjarðarhafs. Verða
þeir um borð í bandarísku her-
skipi.
□ Jái-niðnaðai-menn.í Danmörk krefj
ast hærra kaups og kemur til verk
falls í næsta mánuði, ef ekki nást
samningar fyrir þann tíma.
□ íshrannir valda enn erfiðleikum í
siglingum um dönsku sundin.
□ Mollet krefst trausts þingsins um
stefnu sína í Alsír.
ist og tveir menn, sem í því voru
við gæzlu véla, biðu bana, en vél-
ar allar eyðilögðust. Snjóflóðið
þarna var mjög mikið um sig og
reif niður háspennulínu á tveggja
km kafla. Frá þessari rafmagns-
stöð í Sólver fengu verstöðvarn-
ar í Lófót mestan hluta raforku
sinnar og eru nú flest frystihús
í verstöðvunum þar óstarfhæf.
Skólarnir á Akureyri heiðruðu
Egil Þorláksson kennara sjötugan
Snjóflóð verða 20 manns
að bana í Norður-Noregi
Osló, 7. marz. — Fullvíst þykir nú að yfir 20 manns
hafi látið lífið í stórkostlegum snjóflóðum í Tromsöfylki í
N-Noregi. í einu snjóflóðinu tók af fjögur hús og týndust
þar 13 manns, fjórar konur og níu börn. Á öðrum stað í
fylkinu braut snjóflóð tvö hús. Eru fregnir þaðan enn ó-
ljósaiyen öruggt talið, að þar hafi 5 eða 6 manns látið lífið.
Agli Wxrlákssyni kennara var
ýmiss sómi sýndur á 70 ára afmæli
hans síðastliöinn þriðjudag.
.Afmælisins var minnst í Gagn-
fræðaskóla Akureyrar á afmælis
daginn. Jóhann Frímann, skóla-
stjóri, ávarpaði Egil og færði hon-
um veglega gjöf og blóm frá sam-
kennurum, en 2 nemendur skól-
ans fluttu Agli þakkir og færðu
honum gjafir frá nemendum. Þá
fluttu þeir Þorsteinn M. Jónsson,
fyrv. skólastjóri, Hannes J. Magnús
son, skólastjóri og Þórarinn Björns
son, skólameistari, ávörp til Egils,
og hinn síðast taldi flutti einnig
kveðjur og árnaðaróskir frá
Fræðsluráði Akureyrar en afmælis
barnið svaraði með ræðu.
Margir gestir heimsóttu Egil og
konu hans, Aðalbjörgu Pálsdóttur
frá Stóruvöllum, og mikill fjölda
skeyta barst og margt góðra gjafa.
Fó!k flutt brott.
Hermenn hafa verið sendir á
vettvang til að gera við háspennu
línuna. Þá hefir fólk verið flutt
brott úr allmörgum húsum í Sol-
ver, þar eð hætta er talin á frek-
ari snjóflóðum. Frá Molde berast
einnig fregnir um snjóflóð, sem
hafi rofið háspennulínuna til
Molde og Kristjánssunds. í Raums
dal hafa snjóflóð skemmt vegi og
brýr.
Poujadista þingmaður I
sakaöur um landráð
Bidault, Faure og Mendes-France metlal vitna
París, 7. marz. — í París hófust í dag umfangsmikil
réttarhöld. Er hér um landráðamál að ræða, sem á rætur
að rekja til ársins 1953, þegar Indó-Kínastyrjöldin stóð sem
hæst. Þá var það, að eitt af dagblöðunum í höfuðborginni
birti nær daglega fregnir af því, sem gerðist á fundum ör-
yggismálaráðs ríkisins. Voru þar í upplýsingar, sem töldust
alger leyndarmál og gátu orðið örlagaríkar fyrir Frakka
og gang styrjaldarinnar í Indó-Kína.
Til dæmis var talið, að upplýs-
ingar blaðsins, sem það eitt sinn
birti um vígstöðu Frakka á Tong-
king-sléttunni, hefðu getað reynzt
Frökkum dýrar í mannslífum.
Þingmaður Poujadista.
Meðal hinna ákærðu er fyrrver-
andi lögregluforingi, sem nú er
einn af þingmönnum Poujade-
hreyfingarinnar. Var hann varð-
maður á fundum öryggismálaráðs-
ins um þessar mundir. Þá er einn
af blaðamönnum blaðs þess, sem
fregnirnar birti meðal sakborn-
inga. Þeir Bidault fyrrv. utanríkis-
ráðherra, Mendes-France og Edg-
ar Faure fyrrv. forsætisráðherra_
eru meðal vitna, sem leidd verða
í rriálinu.
HveitiÖ
(Framliald af 1. síðu.)
var ekki um annað að ræða en að
fá hið rússneska hveiti nralað og
blandað annars staðar.
Hinar ýmsu þjóðir heims
blanda hveiti sitt og meðhöndla
á nokkuð mismunandi liátt, eins
og íslendingar fengu að kynnast
með ungverska hveitinu. Fer þar
mjög eftir venjum og smekk manna
á hverjum stað. íslendingar keyptu
áður fyrr mestallt hveiti sitt frá
Bretlandi og munu þá hafa vanizt
hinum brezka blöndunarmáta á
hveitinu, svo að jafnan hefur
reynzt hagkvæmast að kaupa hveiti
fyrir íslendinga frá Bretlandi, ef
undanskilin eru Kanada og Banda-
ríkin. Hollendingar fara með
hveiti á svipaðan hátt og Bretar,
en flestar meginlandsþjóðir nokk-
uð á annan veg.
Þegar fyrsta sendingin af rússn-
eska hveitinu var keypt, var leitað
til Bretlands og Hollands um möl-
un. þess. Gátu Bretar þá ekki tekiö
verkið að sér, og aðeins eitt hol-
lenzkt fyrirtæki, Wessanen, fékkst
tii að bjóða í það. Var því ekki
annars kostur en að taka tilboði
Wessanens, ef ekki átti að verða
hveitiskortur hér heima og ef nota
óhróðri í Frjálsa þjóð.
Þetta eru staðreyndir málsins
ög þetta er það, sem Frjáls Þjóð
nú kallar -,,hvjeitihneykslið“. En
þegar viðskipti þessi stóðu yfir og 1
þjóðinni lá á, reyndist lítill styrk-
ur í þeim aðiljum, sem nú spýta
óhróðri í Frjálsa Þjóð.
LÆGRI TILBOÐ FYRIR
AÐRA SENDINGU.
Þegar önnur sending af rússn-
eska hveitinu var væntanleg,
höfðu Hoilendingar fengið
reynslu af þessum viðskiptum,
og Wessanen bauðst til að taka
að sér mölunina fyrir lægra verð,
jafnframt því sem annað hol-
lenzkt firrna fékk nú fyrst áhuga
á málinu og gerði einnig tilboð
í mölunina. Gengu íslenzku inn-
flytjendurnir á lagið, sem von
var, og fengu mölunina eins ó-
dýrt og unnt var.
Nú er verið að ganga frá samn-
ingum á kaupum á 8000 lestum af
Rússlandshveiti fyrir þetta ár, en
úr því fást væntanlega 5600 lestir
til manneldis og 2400- lestir til
skepnufóðurs. Hafa innflytjendur
orðið að kaupa hveitið á þennan
hátt til þess að viðskiptin gætu
tekizt.
Hefur mölun á þessu hveiti
verið boðin út og verður tekið
lægsta tilboði, hvort sem vildar-
vinir Frjálsrar þjóðar eru um-
boðsmenn viðkomandi fyrirtækja
eða ekki.
Er rétt að geta þess, að inn-
flutningsfyrirtækin, sem hingað til
hafa annazt hveitikaupin, hafa eng
in umboðslaún fyrir mölunina, og
hafa því engan hag af því, að ein
mylla mali kornið frekar en önn-
ur, ef það er aðeins vel og ódýrt
gert,___________________
6 unglingar á Kýpur
í ævilangt fangelsi
Nicosia, 7. marz. — Sex ungling
ar á Kýpur voru í dag dæmdir í
lífstíðarfangelsi fyrir að bera vopn
og hafa skotfæri undir höndum.
Eru þeir á aldrinum 17—24 ára og
tveir þeirra skólapiltar frá Fama-
gústa. Dómarinn sagði, er hann
kvað upp dóminn, að rétturinn
vildi gjarnan virða stjórnmálaskoð
anir manna, en hitt væri óþolandi
að hryðjuverkum og skemmdar-
starfsemi væri beitt til að koma
'þeim í framkvæmd.
Fréttirfrá landsbyggöinni
Miki'ð fuglager
vií suSurströndina
Vík í Mýrdal, 6. marz. — Auð-
séð er nú, að mikið er af síli
hér fyrir utan, því að fuglager
er mikið. Virðist og auðséð, að
fiskiganga sé einnig allmikil við
ströndina. ÓJ.
Hornafjaríarbátar
byrja'ðir meÖ net
Hornafirði, 7. marz. — Bátarn-
ir hér hafa nú tekið netin og hafa
aflað vel í síðustu róðrum. Afli
var orðinn tregur á línu. Byrj-
uðu bátarnir aðeins að róa .með
um 30 net og hafa fengið í þau
um 18 skippund. AA.
Fjöímenn framsóknar-
vist á Dalvík
Dalvík, 6. marz. — Hinn 28.
fyrra mánaðar var spiluð hér önn-
ur umferð í þriggja kvölda fram-
sóknarvistinni, sem spiluð er inn-
an Framsóknai'félaganna hér í
sýslunni um þessar mundir. Þátt-
taka var mjög góð, eða milli 70
og 80 manns. Á eftir var kaffi-
drykkja og kvikmyndasýning. Er
almenn ánægja með þessi spila-
kvöld. PJ.
Fjölmenn árshátí'Ö
í EiÖaskóla
Egilsstöðum, 6. marz. — Árs-
hátíð Eiðaskóla var haldin s. 1
sunnudagskvöld og var mjög fjöl-
menn, enda var færi gött um allt
Hérað. Einnig kom fólk frá Reyð-
arfirði. Sóttu hátíðina 3—400
manns. Samkomunni hafði verið
frestað kvöldið áður vegna hríðar-
veðurs, sem á var komið. Nem-
endur sýndu tvo leikþætti, Geim-
farið og Dollaraprinsinn. Einnig
var sýnd kvikmynd, skólakórinn
söng og fimleikar voru sýndir. Að
lokum var dansað. ES.
Þorrablót og hesta-
mannafundur
Varmahlíð, 5. marz. — Um helg
ina var haldinn í Varmahlíð fund-
ur Ilestamannafélagsins sem nær
yfir mikinn hluta sýslunnar. Einn-
ig var haldið þorrablót að Hólum
í Hjaltadal.