Tíminn - 29.04.1956, Blaðsíða 7

Tíminn - 29.04.1956, Blaðsíða 7
1 í M IN N, sunnudaginn 29. apríl 195G. 7 AFAD Öll stjórnmálaskrií íhaldsblað- anna að undanförnu eru í varnar- stíl. Sama er a'ð segja um ræður þær, sem ráðherrar Sjálfstæðis- flokksins fluttu á nýloknum lands- fundi. Þótt leit’að sé eins og að lús meö saum í öllu því prentverki.sem hér um ræðir, finnst ekkert nenta af- sakanir og vörn — vörn gegn því, sem aðrir hafa sagt og ritað og af- sakanir út af því, hvernig ástandið er í efnahagsmálum þjóðarinnar. í l)essum varnarbardaga er oft hörfað aftur til áranna fyrir síð- ustu Jieimsstyrjöld, áranna 1935 —1939, er Framsóknarflokkur- írin og Alþýðuflokkuriun fóru sameiginlega með stjórn Iands- ins. Reynf er að skríða í skjól við þær innflutningstakmarkan- ir, er þá áttu sér sta'ð. Þeim er brevtt í einskonar hræðu, sem beri að forðast. Þettá er gert í þeirri trú að nógu langur tími sé liðin til þess að meim, einkum hinir yngri, séu búnir að gleyma því, að uiiirætt tímabil er eitt hið mesta framfarartímabil • í sögu þjóðarinnar. f þessum skrifum íhaídsblaðanna er því mjög haldið fram, að höftin á þessum árum hafi bæði verið ströng og. þeim ranglega fram- fylgt. Það sé takmark Framsókn- arflokksins og Alþýðuflokksins, ef þeir fá meirihluta, að liverfa aftur til þeirrar skipunar, sem þá var Ranglátt haftafargan og fátækt muni þá halda innreið sína. í tilefni af öllu þessu, er þao ekki úr vegi að rifjá upp sögii j þessara mála, svo að menn goti | betur gert sér greln fyrir því, hvað hæft er í þessum áróðri íhaldsins. Blekkifigar íhaldsffls nm höftin - Fyrsía haftastjórnin - Spánar- mútuniar - Þegar sigrast var a afleiðingum lieimskreppimnar - Skipun iímflutniíigsnefnda fyrr cg nú - Sjálístæðismenn vilja úti- loka stjórnarandstæðinga við fiamkvæmdhaftanna-Höftinund ir forustii Sjálfstæðismanna, -1 ílaævintýrið. - Hinar sögulegu staðreyndir nm ílokkana og höftin Fyrstu höftin fjárfestingareftirliti, en fram- kvæmdum háttað þannig að þeir, sem eru óheiðarlegir, geta snið- gengið það, sbr. byggingu Morg- unblaðshallarinnar. Verðlagseftirlit er að nafni til á ýmsum vörum, en ef upplýst er um óhóflega háa álagningu eða hreint okur, má engar skýrsl ur um það gera né birta neitt opinberlega um það. Þannig er það, Sem höftin eru framkvæmd í dag. Þótt ströngum höftum sé beitt, eru alls staðar hafðar smugur fyrir gæðinga í- haldsins til að smjúga fram hjá þeim og njóta sérréttinda. Þá skip- an er vissulega fróðlegt að bera saman við skipan influtningshaft- anna 1934, þegar oddavaldið var í höndum óháðs manns. Bílaævintýrift Aður en rætt er um tímabiliö 1934—1939 þykir rétt að legg.já fyrir íhaldsblöðin eftirfarandi spurningar: Stóðu ekki Framsóknarflokkuí- inn og Alþýðuflokkurinn að ríkis- stjórninni, sem sat a'ð völdum á ár unum 1927 til 1931? Hvaða inn- flutningsliöft, fjárfestiugarhöft og verðlagshöft voru þá? Alls engin Af hvaða ástæðu gieymir Sjáií- stæðisflokkurinn því, að á þessum árum var meira athafnafrelsi í landinu en bæði fyrr og síðar, þótt Sjálfstæðisflökkurinn færi með stjórn eða tæki þátt í stjórn? Sýn- ir ekki þetta að Framsóknarmenn og Alþýðuflokkurinn grípa ekki til hafta, nema brýn nauðsyn lcrefji? Var ekki ríkisstjórnin á árunum 1932—1934 studd sameiginlega af Sjálfstæðisfiokknum og Fram- sóknarflokknum? Voru þá engin innflutningshöft? Jú, vissulega. Einmitt þau fyrstu og jaínvel verst liðnu höft, sem verið hafa. Hvers vcgna minnist Sjáifstæðis- flokkurinn aldrei á þetta tímabil? Hvers vegna ber liann það elcki saman viS tímabilið 1935—1939, þar sem það er í framhaldi af því og allar a'ðstæður svipaðar? Það væri þó sönnu nær en að bera saman stjórnartímabil Fram Sóknarílokksins og Alþýðuflokks ins fyrir síðustu lieimsstyrjöíd og stjðrnartímabU Framsóknar- flokksins og Sjálfstæðisflokksins á undanförnum árum, Ef Sjálf- stæðismcnn óska, er auðvelt að gera samanburð fyrir þá á fyrsta (1932—34) og öðru tímabili (1934—39) liaftaiitta? Þeir eiga heiðurinu af þvi að hafa verið í ríkisstjórn fyrsta tíuiabil inn- flutningshaftanna hér á landi, þótt þeim auðnaðist ekki að vera það hið næsta? Spánaramturiiar Vilja svo ekki blöð Sjálfstæðis- manna riíja það upp, livernig á- statt var, þegar Sjálfstæðisflokk- urinn hröldaðist úr rikisstjórninní 1934? Þá var svo mikill halli á bæði verzlunarjöfnuðinum og ríkis rekstrinum, að þjóðargjaldþrot blasti franiundan. Að méstu leyti stafaði þetta af óviðráðanlegum á- stæðum eða kreppunni miklu, er þá náði til flestra landa. Fiskverð- Þossir þrír þingmcnn S.iaSfstæðisnokksíns hafa ffutt tiilög-u um aS fttnflötningnr bifrciða vordf griinr íýjáls. Eru það þcir (talíð írá vinstri): Jfónas O. Rafnar, þm. Akurryringa, lón Kjartauhson. þm Vcstur-SkaftfoUínga «»g Jóhann Hafstein 5. þm. Rcykvikinga. — Ejósm. Mbl'. Oi. K. >1. tók myndfm í ílokksherberKi SfjálfstfriSfsHokksíiis I Alþíngishtjsinu i gacr._i&il™ -................ **------------- Myndin hér að ofan, ásamt þeim skýringarorðum, er fylgja henni, birtist í Reykjavíkurbréfi Morgunblaðsins 30. október 1954. í Reykjavíkurbréfinu er svo sagt frá því, að hinar miklu frelsishetjur, sem sjást á myndinni, hafi ekki getað unað því, að Framsóknarmenn hafi hindrað það í ríkisstjórninni, að innflutningur bifreiða væri gefinn frjáls. Endalok þessarar frelsisbaráttu, sem er nánar rakin á öðrum stað, urðu svo þau, að við- ökiptamálaráðherra SjáJfstæðisflokksins bannaði fimm mánuðum síðar alian bíiainnflutning um ótiltekinn tíma! ið hafði stórfallið og beztu fisk- marlcaðir tapast. Til þess að halda í nokkuru hluta þeirra, hafði stjórnin grip i«V til þesS óyndísúrræðis að múta erlendum fiskkaupmönnum og ef til vill íslendingain, er stóðu á bak við þá. Spánarmút- urnar, eru mesta og glæfraleg- asta tiltæki, sem íslenzk stjóru- arvöld hafa gripið til. Eina rétt íætingin var sú, að þjóðin var á gjaldþrotsbarmi og varð að noía hvert hálmstrá sér til bjijrg unar. KraftaverkiS 1934—39 Þannig var ástatt, þegar sam- stjórn Framsóknarflokksins og. Al- þýðuflokksins tóku við stjórn 1934 og Sjálfstæðismenn hrökkluðust úr stjórn. Höftin voru í alglevm- ingi og þjóðarþúið riðaði á gjald- þrotsbarmi. í utanríkisviðskipíum hafði verið gripið tii hinna glæfra- fyllstu úrræða. Með iniklu og þrautseigu starfi tókst stjórninni að sigrast á öii- mn þessum erfiðleikum. Jöfnuði var komið á viðskiptin út á viö, rikisbúskapurinn var gerður haílalaus, verk’egar framkvæmd- ir voru stórauknar. Fyrst og fremst var þessu marki náð með markvissu starfi við að auka fjöl- breytni útflutningsins (Síidar- verksmiðjur,1 frystihús, skreiðin), með spamáði í opinbenira rekstri og með takmörkun á nrð ur þuk'fuai iiinflutningi. Með þess um og öðrum ráðstöfunum, heppnaðist það þrekvirki að sigr ast á öílUin erfiðleikuhi Iieinis- kreppunnar miklu og halda hér uppi, þrétt f.vrir þessa erfiiTieika, meiri frainförum en nokkru sinni fyrr. Þá var eklci hægt að byggja á neinum óvæntum höppum, stríðs- gróða, Marshallfé eða varnarvinnu. Þjóðin varð að lifa á því sem hún aflaði við erfiðustu ytri skilyrði, er heimskreppan skóp. Vegna traustrar forustu valdhafanna tókst þetta vandasama verk. Því er óhætt að fullyrða, að aldrei fyrr eða síðar hafði ísland búið við betri stjórn. Framkvæmd haltamia Morgunbiaðið segir, að sam- stjórn Framsóknarflokksins og Al- þýðuflokksins hafi skipað einlita innflutningsnefnd og útilokað stjórnarandstöðuna frá afskiptum af innflutningsmálunum á árun- um 1935—1939. Hvað myndi Jón Ólafsson bankastjóri segja um þetta, ef hann væri á lífi. eða vill Rjörn Ólafsson fyrrv. ráðherra við urkenna þetta, en báðir þessir rnenn áttu sæti í innflutningsnefnd inni á umræddum árum. Sannleikurinn er sá, að í inn- flutningsnefndinni 1935—1939 átlu sæti þrír stjórnskipaðir menn eða einn Framsóknarmaður (fyrst Skúli Guðmur.dsson og síðar Ein- varður Halivarðsson), einn Alþýðu flokksmaður (Kjartan Ólafr.son) og einn Sjálfstæðismaður (Björn Ólafsson). Auk þess áttu svo gjaldeyrisbankarnir sínn fulltrúan hvor í nefndinni eða Landsbank- inn L. Kaaber, sem var utanflokka n:aður, og Útvegsbankinn Jón Ól- aísson, er var Sjálfstæðismaður. S tjórnarflokkarnir áttu því aðeins tvo menn af fimm í nefndinni og oddamaðurinn var utanflokkamað- Ósannindi standa ávaKí í beinu sainbandi vi3 vonda samvizku. Það skyldi þó ekki vera, að sú sé ástæðan fyrir þessu? ESa var það ekki Sjálfstæðisflokkuririn, sem | lieimtaði að stjórnarandstæðing- ‘ ar væru útilokaðir, er lögin um Innflutningsskrifstofuna voru sett? Vissulega. Með því skapaði hann áður óþekkt for- dæmi í þessum efnum. Stjórnar- flokkarnir einir skulu ráða þess- um málum, var kjörorð Sjálfstæð isflokksins, er hann tók stjórn- arforustuna fyrir tæpum þremur árum. Það er því hann, sem hef ir heimtað einlita nefnd, en ekki aðrir flokkar. Höltin í dag Á stjórnartímabili Framsóknar- manna og Alþýðuflokksmanna á árunum 1934—39 var aðeins beitt innflutningstakmörkunum, en ekki f.iárfestingarhöftum, því að þess var þá ekki þörf. Síðan 1939 hefir Sjálístæðisflokkurinn setið óslitið í stjórn. Eftir þetta valdatímabil hans eru höftin miklu meiri en þau voru 1939, og framkvæmd þeirra mildu gallaðri. í dag eru höftin framkvæmd nákvæm- lega eins og Sjálfstæðisflokkurinn vill hafa þau, þar sem hann hefir haft viðskiptamálaráðherrann og bankamálaráðherrann undanfarin þrjú ár og ekki borið fram tillögur um aðra tilhögun. í dag er fram- kvæmd haftanna í stuttu máli þessi: Engin stjórnarandstæðingur má taka þátt í framkvæntd þess ara mála. Miður þarfar vörur (bátagjaid eyrisvörur) hafa forgangsrétt um fram nauðsynjar, þegar takmörk uðum gjaldeyri er ráðstafað. Fríiisti er hafður til að sýnast, en innflutningur þeirra vara, sem eru á þessum lista í sýnd- arskyni, er háður ströngum hömlum gjaldeyrisbankanna, þar sem Sjálfstæðismenn hafa meiri- hluta. Ýmsar framkvæmdir eru háðar Þótt höftin hafi stwiega rærst í aukana síðan Sjálfstæðisnienn komu í stjórn og þeir uni þeim öðrum betur, þegar þeir fá sjálfir að framkvæma þau, vantar samt ekki þá blekkingarstarfsemi af hálfu þeirra, að þeir séu á móti höftunum. í tíma og ótíma berja forkólfar þeirra sér á brjóst og þykjast vilja hið mesta frjálsræði, þótt þeir séu á sama tíma að fram- kvæma hið fyllsta ófrjálsræði á hinn hlutdrægasta hátt. f þessu sambandi er einna tákn rænast að minna á ævintýrið um bílainnflutninginn. Þrír af þing- mönnum flokksins voru látnir flytja tillögu um frjálsan inn- flutning á bílum og var einn af bankastjórum flokksins hafður í fararbroddi. Mbl. sagði frá þessari tillögu eins og mestu stórtíðindum og birti þrídálkaða mynd af flutn- ingsmönnunum, likt og þeir væru orðnir þjóðhctjur fyrir mikið af- rek! Fimm mánuðir voru hins vegar ekki liðnir frá flutningi tillögunnar, þegar viðskiptamála- ráðherra Sjálfstæðisflokksins fyr irskipaði bann við öllum bílainn flutningi um óákveðinn tíma! Þótt margar vinnuaðferðir Sjálf stæðisinanna séu líkar bílaævin- týrinu, er það þó einna gleggst dæmi um blekkingarstarfsemi þeirra, þegar þeir látast vera að berjast fyrir frjálsri vcrzlun og viðskiptum. • Sann leikurinn er sá, að allt slíkt tal af hálfu Sjálfstæðismanna er ekkert annað en látalæti, sem þeir hafa í frammi til að villa á sér heimildir. í raun réttri halda eng- ir eins fast í höftin og þeir, ef þeir fá sjálfir að framkvæma þau. Hinar sögulegu staðreyndir Ef dregið er saman stutt yfirlit uín sögu þessara mála síðan 1939, verður það á þessa leið: . Sjálfstæðisflokkurinn hefir setið í 5 ríkisstjórnum síðan ’39 og haft stjórnarforustuna í sumum þeirra. Er hann nú lætur af stjórn, eru alls konar höft miklu víðtækari en þau voru, er hann kom í ríkis- stjórnina 1939, og hafa ávallt ver- ið það öll þessi ár. Síðan 1927 hafa Framsóknarflokkurinn og Alþýðu- flokkurinn borið einir ábyrgð á þremur ríkisstjórnum. Ein þeirra (1927—31) framkvæmdi engin höft, en tvær (1934—39) aðeins innflutningstakmarkanir. Fjárfest- ingahöft, að viðbættri skömmtun, tilheyra eingöngu ríkisstjórnum, er Sjálfstæðisflokkurinn hefir stað ið að. Þetta eitt nægir vissulega til að sanna það, að öllu meiri blekk- ing er vart hugsanleg en þegar Sjálfstæðisflokkurinn þykist vera flokka skelleggastur gegn höftum. Þvert á móti er hann öðrum flokk um gráðugri í höft, ef hann getur sem mest útilokað andstæðinga sína og framkvæmt höftin í sínum anda, þ. e. í þágu forustumanna hahs og gæðinga. En það eru ein- mitt þau höft, sem koma þjóðinni verst, og þess vegna ber henni i ekki að forðast annað fremur en að veita Sjálfstæðisflokknum að- stöðu til að koma fram þeim vilja sínum.

x

Tíminn

Beinir tenglar

Ef þú vilt tengja á þennan titil, vinsamlegast notaðu þessa tengla:

Tengja á þennan titil: Tíminn
https://timarit.is/publication/50

Tengja á þetta tölublað:

Tengja á þessa síðu:

Tengja á þessa grein:

Vinsamlegast ekki tengja beint á myndir eða PDF skjöl á Tímarit.is þar sem slíkar slóðir geta breyst án fyrirvara. Notið slóðirnar hér fyrir ofan til að tengja á vefinn.