Tíminn - 08.09.1956, Qupperneq 8

JJiniillilliiiÍliHÍiiiijHH
8
TIMIN N, laugardaginn 8. september 1956,
ts
U □ tJotDa DdGoDo □□□□□□□□ Ll □□ □□□□□□□□□ □□□□
□
/— ‘lD
H _D
“ ■.■xta---
i -m:
§ |fv
GnDDDoQoDoOono!-
o
□
æíí/r
□
o
□
o
□
□
o
gaDODDDPDtiQOQDg
75 ára: Bernharðar iGuðmundlscÉ
Fyrir sðeins 2—3 áratugum var'
cft'.talaá jm bóndann í Dal í Ön-
undarfirPi, enda þótt engin jörð
þar héti i ví nafni. Bóndinn í Dal
var Bernharður GuSmundsson,
merkisbcndi á Kirkjubóli í Val-
þjófsdal, tn í dag er hann 75 ára
og dvelur í heimsókn hjá Svövu
dó'ítur sinni og manni hennar Guð-
jn'undi Magnússyni bílstjóra Barða-
vögi 18 í Reykjavík.
Jörðin Kirkjuból í Valþjófsdal
l:ét upphaflega og allt fram á 16.
öld Valþjófsdalur eða aðeins Dal-
"ur.'eh bændurnir, sem þar bjuggu
vcru fram á þessa öld oft kenndir
við Dal. Þetta er nú horfið úr
í állnu og mun Bernharður verða
síJáÍti „bóndinn í Dal“.
Válþjófsdalur er einn af feg-
urstu dölum Vestfjarða. Fjallið
J orfinnur, mikilúðlegt og ægilegt
J ráísjó séð, stendur vörð um hann
r.J .austan, en að vestan er undra-
f igur pýramídabygging, sem Spor
l amar nefnist, eitt af mörgum
sjilfögrum snilldarverkum náttúr-
vnnar.
Bernharður Guðmundsson er
ILgstur-ísfirðingur að ætt og upp-
'fcuná, hann er fæddur í Valþjófs-
o il og hefir lifað þar og starfað
nólega alla ævi. Faðir hans, Guð-
: .undur Andrés Jónsson, var einn
jg úr Valþjófsdalnum, en móðir
' i ’ins, Marsibel Bernharðsdóttir,
: í.Iyeg af næstu grösum. Auðve'lt
að rekja ætt hennar til Guð-
Iv ánds bónda á Gerðhömrum, Sig
urðssonar prófasts í Holti í Önund
arfirði, Jónssonar prófasts í Vatns
-iár'ði, Arasonar sýslumanns í ögri
T Tagnússonar. Guðmundur var
rín rnesti atorkumaður en Marsj'
Fví kona hans hin mesta gæða-
j • na og hefir Bernharður :njög
: rgst í ættir foreldra ninna.
Bernharður réðist 16 ára iSig}-,
: J á hákarlaskip Páls Rósinkrahs-
: ,nar hins annálaða formanns og
jvarkisbónda. í því skiprúmi var
• ann þangað til liann fór á Sjó-
?: annaskólann í Reykjavík, en það
hlÍuV-útskrifaðist hann, eftir tveggja
X'vetra nám, hinn minnisstæða 6.
^píþríl 1906, daginn sem skútan
!£X:gvar fórst i Viðeyjarsundi með
;Ci:Úíri áhöfn. Að loknu námi gerð-
Fi i-i. Bernharður skipsljóri og hélt
starfi lengstum til 1915.
Haustið 1907 gekk Bernharður
eiga Járngerði Eyjólfsdóttur,
r,"fi;Vttur hjónanna Kristínar Jóns-
. dóttur og Eyjólfs Jónssonar, sem
Í?ngi bjuggu góðu búi á Kirkju-
l-.óli (Dal) í Valþjófsdal. Var Eyj-
ólfur í Dal í Valþjófsdal afkom
a:idi Eyjólfs bónda Einarssonar í
Á ferð og flugi
(Framhald ar 5. siðu)
ur hins nýja Citroen D. S. 19. Að
framan eru svonefndir diskaheml-
ar, 'en að aftan venjulegar skálar.
Diskunum er komið fyrir upp við
gírkassann og eru þeir loftkældir.
Tveir dreifilokar eru við hemlafót-
stigið og jafna þeir átakinu milli
fram og afturhjóla. Ef t. d. einn
maður er í bílnum, verður hemla-
átakið meira á framhjólin, vegna
þess hve framþungur bíllinn er. Ef
hins vegar farþegar eru í aftur-
sæti og farangur, verður þunginn
jafnari og um leið og jafn þungi er
orðinn á öll fjögur hjól bílsins
gefa jöfnunarlokarnir jafnan þrýst-
ing inn á hvert hjól, þegar hemlað
er. Þrátt fyrir þessa jöfnunarhemla
er sérstakur háþrýstivökvageymir
fyrir hvora hjólasamstæðu fyrir
sig. Sérstakur stöðuhemill er á aft
urhjólunum.
Stýrið er einnig vökvadrifið og
sagt mjög létt í akstri. Ekki er
hætta á að stýri fari úr sambandi
þótt eitthvað fari aflaga í hinu
margbrotna vökvakerfi bílsins, því
að á neðri enda stýrisstangarinnar
er snigill, sem fylgir hreyfingum
stýrisins eftir og gefur þannig
beint samband þótt vökvakerfið
virki ekki.
Elztur systkina
eftir langvinn og þung 'veikindi
og sama ár dóu einnig ivö börn
þeifrá, loks missti hann einkason
sinn, uppkominn 1939. Það var ián
hinna ungu barna, nem eftir lifðu,
að Kristín, móðursystir þeirra,
flutti að Kirkjubóli og gekk þeim
í móðurstað meðan þau voru að
vaxa úr grasi. En svo hart gekk
missir konu og harna að Bern-
harði að hann yfirgáf heimili
sitt næstu fimm vetur og réðist á
-skútu.
Bernharður á nú fjórar dætur
á lifi og 18 barnabörn. Tveggja
dætra hans, Svövu og Ágústu, hef-
ir þegar verið getið, en auk þeirra
eru Marsibel,'kona Stefáns Illuga-
sonar hjá Skipaútgerð ríkisins og
iólöf, kona Guðmundar Hallgríms-
".spJiiU’- -hónda "pg skíðakennara á
-Gfáfargili í Valþjófsdal.
Þótt Bernharður sc nú orðinn
hálfáttræður heldur hann enn
góðri heilsu bæði andlega og lík-
amlega og að svo megi enn verða
um langt skeið munu allir vinir
hans og vandamenn leggjast á
eitt :neð að óska honum.
O. & J.
Ný yíirbygging.
Eins og á fyrri gerðum frá Cfitro-
en-verksmiðjunum, er hús og grind
sambyggt. Segja má, að gjörbylting
hafi orðið á útliti bílsins og er
hann mjög rennilegur eftir mynd-
um að dæma. Yfirbyggingin er úr
stáli nema þakið, sem er smíðað
úr plastik og má fá það gegnsætt.
Sætin er hægt að leggja aftur og
því vel hægt að sofa í bílnum. Sæti
eru fyrir fimm manns.
Þyngd bílsins.pr 1125 kg. Lengd
milli hjóla 3,Í2 m, Hpeyfill.inh er
það eina, sem fypri Citroen-e.igend-
ur mundu kannast við ef þeir
fengju sér hinn nýja D.S. 19, því
að hann er furðu lítið breyttur frá
fyrri gerðum. Hann er fjögurra
strokka með toppventlum og þrýst-
ingshlutföllum 7,5:1, Á 75 km.
hraða er eyðslan 10 lítrar af ben-
zíni á hverja 100 kílómetra. Sam-
kvæmt upplýsingum, sem blaðið
fékk hjá Haraldi Sveinbjarnarsyni,
umboðsmanni Citroén-verksmiðj-
anna hér á landi, er verð hinnar
nýju tegundar ekki endanlega á-
kveðið. Fjöldaframleiðsla hinnar
nýju gerðar mun hefjast í septem-
ber, en eins og áður er sagt, er
margra mánaða framleiðsla þegar
seld eða lofuð.
Súez-dmlán
" I } v
Sjötugur:
Sófónías Jónsson, bóndi á Læk
Dal undir Eyjafjöllum, tengda- ■
Sófónías Jónsson bóndi á Læk í
Dýrafirði varð sjötugur 6. þ. m.
Hann ér fæddur í Dalshúsum í
Önundarfirði 6. sept. 1886, sonur
hjónanna Jóns Gabríelssonar frá
I Kroþpstöðum og Jensínu Jensdótt-
:onar Jóns biskups Arasonar, og' ur frá Efstabóli. Voru þau hjón
Ilyjólfsnafnið svo fast í ættmm,; b£eði komin af önfirzku bænda-
að annarhvor ættliður, milli þess fojki Þriggja ára gamall fluttist
cra „bænda í Dal“, að einum und , gófónías með foreldrum sínum að
cnskildum, hefir borið það nafn. í Fjajiaskaga, sem er yzti bær í
í: ystkinin frá Dal þóttu öll sérlega , Mýrahreppi í Dvrafirði og ólst þar
cfnileg. Auk Járngerðar má minna | upp til fun0rðinsára.
i\ prúðmennið Jón Eyjólfsson odd j jorgín Fjallaskagi er níj búin að
v ta á Flateyri og hinn annálaða vera j eyði f þrjá áratugi, enda
dugnaðariork Kristján Eyjólfsson j engin nátíma gæðajörð. Slægna-
:;kipstjóra, föður Þorvaldar Garð-; blettir innan um grjót og skriður
ars lögfræðings. Knstján drukkn: og túnstæði lítið cg grýtt, ‘ löng
aði á bezta aldri, en Jón dó fyrirjbriitt og grýtt hlíð yfir að fara til
>:áeinum árum. | næstu þæja og eru tveir þeir
Vorið 1911 tók Bernharður við ' næstu einnig komnir í eyði, og er
.i Jrð tengdaföður síns og bjó þar[ag mörgu líkt ástatt um þær jarð-
góðu búi við vaxandi hag og ir) að þar eru ræktunarmöguleik-
ar litlir og engir.
i En á Fjallaskaga bjuggu þau
hjón, foreldrar Sófóníasar, stóru
og góðu húi. Var bú þeirra með
aukna ræktun til vorsins 1945, að
hann seltíi jörð og bú í hendur
Ágústu dottur sinni og inanni
hennar Bjargmundi Guðmundssyni
cg búa þau enn á Kirkjubóli. Bern 1 staerstu og blómlegustu búum sveit
liurður hcldur þó nokkurri gras- [ arinnar og efnahagur þeirra góður,
nyt og Láreign sér til gagns og 1 enda bæði frábær að atórku og
gleði. jdugnaði, hjúasiel' og hagsýn og
Bernharður hefir í ríkum mæli j Jón atburða sjósóknari og reri báti
ftotið virðingar og trausts sveit- j sínum til fiskjar vor pg haust, og
enda áratugum sam- j.offar ef færi gaf. Var á S.kaga í
an gegnt margvíslegum írúnaðar- þá daga, en svo var bærinn neínd-
störfum fvrir sveit sína svo sem ur i daglegu tali, fjölsótt verstöð,
hreppsneíndarstörfum, só'knar- enda mjög fiskisáelt undir Barða.
nefndarsiö: f'.im og öðrum ótöldum. Á þessipágæta heimili ólát Só-
Enda þótt svo virðist sem Bern fónías upp, elztur fimm bræðra
harður hafi yfirleitt verið gæfu- sinna. Stundaði hann sjóinn jafnt
rnaður í jí'iniy.hefir ,pft og lengi 'þúskapnum frá barnæsku og undi
dí'égið dimmýsky fyr.ir sðlúr"í •lífj"I Vðí h'ag’yfnúm ‘við víðsýni tfj hafs
habs. Kona',’lrans áttctáðist' iðÖÍ ' eg'limsý’ftl'lil ’ hins fagra 2jalla-
•rrfobh S j I
hrings fjarðarins.
Veturna 1903—1905 stundaði
hann nám í Flensborgarskólanum,
en hvarf að námi loknu heim til
foreldra sinna og vann á búi þeirra
unz hann kvongaðist Friðrikku
Guðmundsdóttur, Nathanaelssonar
merkisbónda á Kirkjubóli í Dýra-
firði. Keyptu þau jörðina Læk ár-
ið 1911 og reistu þar bú og bjuggu
þar til ársins 1952 er Þorvaldur
yngsti sonur þeirra, tók við bús-
forráðum og dvelja hjá honum síð-
an, en hann er kvæntur Guðbjörtu
Sigmund^dóttur frá Bíldudal. Alls
varð þcim þriggja barna auðið:
Jón, smíðakennari og þjóðhagi í
Núpsskóla og Hjörleifur kennari í
Hafnarfirði.
Sófónías átti lengi sæti í hrepps-
nefnd og gegndi fleiri trúnaðar-
störl'um, enda prýðilega starfhæf-
ur maður, en hlédrægur og lætur
lítið yfir sér.
Hann hefir fyrst og fremst vilj
að sinna bújörð sinni og lieimili,
enda vann hann mikið til umbóta
á jörð sinni bæði í ræktun og húsa
bótum og hafa fáar jarðir tekið
meiri stakkaskiptum. Þar er m. a.
heimilisvatnsaflsrafstöð og raf-
orka til allra heimilisþarfa.
Sófanías er hæglátur maður og
vandaður svo af ber. Á þó til góð-
látlega kýmni græskulausa, bóka
unnandi og víðlesinn. Hann er einn
af þessum traustu hornsteinum
þjóðfélagsins sem ekkert þjóðfélag
má án vera.
Ég vil enda þessi fáu orð, með
því að óska þess að við sveitungar
hatts fáum enn langa stund að
njóta riærveru hans, og þakka
Dag eftir dag hefir stóri bróð-
ir, sem orðinn er fjögurra ára
gamall, horft á mömmu hand-
fjaíla litlu systir, gera við hana
gælur, leika við hana og beina
allri sinni athygli að henni. Er
þessu hefir farið fram um sinn,
verður stóri bróðir allt í einu
eins og umskiptingur. Hann vill
ekki borða sjálfur, heldur láta
mata sig. Háttn vætir rúmið á
næturnar og sjái hann sér færi,
er hann vís að klípa litlu systir.
- Hvað er að drengnum?
Afbrýðissemi. Hann er kvalinn
af afbrýðissemi gegn litlu systur
vegna þess, að mamma veitir henni
svo mikla athygli, að hann finn-
ur sig settan hjá.
Hvernig á hann að fá mömmu
til að láta sér þykja svolítið vænt
um hann aftur?
Jú, hætti hann að borða, þá verð
ur mamma að hjálpa honum, væti
hann rúmið, þá skiptir hún á því
og ef hann meiðir litlu systir, þá
verður mamma að tala við hann,
jafnvel þó það kosti að hún sé dá-
lítið höstug.
Iijá þessu hefði mátt sneiða, ef
mamma hefði lofað drengnum að
vera þátttakandi í einhverju af
undirbúningnum undir komu litlu
systur, ef hún hefði frá öndverðu
leyft honum að hjálpa til við að
baða hana og klæða^— hefði hann
t. d. fengið að rétta henni fötin,
svampinn eða púðurbaukinn og ver
ið látinn finna, að hann ynni þar
merkilegt starf. Mamma hefði líka
þurft að vera enn blíðari við dreng
inn sinn en venjulega, svo að hann
fynndi að hún elskaði hann. Hún
hefði átt að segja við hann, að hún
skyldi vel, að honum leiddist ofl
þetta umstang í kíingum litlu syst
iri en það myndi lagast þegar hún
stækkaði og færi að geta leikið við
hann.
Mæður sem eiga við hliðstætt
vandamál að stríða ættu að vera
minnugar þess, að það er orfitt fvr
ir barn, sem svo lengi hefir verið
einbirni, að skilja þessa breytingu.
Munið, að gera ekki of strangar
kröfur til elsta barnsins.
Það er heldur ekki létt að vera
yngstur og heyra sífellt: „Þú ert
svo lítill, þú getur þetta ekki.“
Eiga alltaf að fara fyrstur að hátt.a
og reyna alltaf við að vera stærri
en maður er í raun og veru.
Bezta ráðið er að rnuna, að ekki
má ætlast til eins mikils af yngstu
börnunum og eldri systkinunum.
Þau yngstu þurfa oft uppörvunar,
svo að þau sannfærist ekki um
eigin vanmátt, en svo má heldur
ekki láta þau fá vilja sínum fram
gegnt vegna smæðarinnar, þannig
að þau verði einskonar einræðis-
herrar.
Reynið að gera ekki annan mun
á börnum yðar en þann, sem eðli-
lega fylgir aldursmuninum. Reynið
að sjá um, að þau fái öll leikfélpga
(Framhald af 6. síðu)
nokkur stjórn myndi leggja árar i
bát og hafast ekkert að gagnvart
manni, sem ekki er hægt að
treysta“. Hér er með öðrum orðum
sagt, að ef Nasser ekki fellst á til-
lögur Lundúnaráðstefnunnar, þá
væri það beinlínis rangt af brezku
stjórninni a'ð beita ekki valdi til að
knýja fram vilja sinn og fjöl-
margra annarra.þjóða í máli þessu.
Það er nú af öllu ljóst, að úr-
slitastundin í málum þessum er
ekki langt úndan. Brezka þingið
kemur saman eftir helgina, en
það hefir ekki verið kvatt til
aukafundar síðan á dögum Kóreu
styrjaldarinnar,
Bretar og Frakkar stórauka all-
an hernaðarviðbúnað sinn á Mið-
jarðarhafssvæðinu og franskir her-
menn eru næstum daglega íluttir
til Kýpur. Fyrr í vikunni yar gef-
in út á Kýpur af Sir John Harding
yfirlýsing þess efnis, að ráðstafan-
ir hefðu verið gerðar til að táka á
móti herdeildum frá mörgúin lönd-
um í brezka samveldinu, ef til
átaka drægi fyrir botni Miðjarðar-
hafsins. . . T,r, r,.
í gær og fyrradag foru fram víð-
tækar innrásaraéfingár Frakka og
Breta á ICýpur og var þar m. a.
beitt fallhlífaliði og herskipaflota.
Miðia Bandaríkin málum?
Ostaðfestar fregnir herma, að
Bandaríkjastjórn , hafi á prjónun-
um málamiðlunartillögur í deil-
unni, sem verði þegar í stað lagð-
ar fram, er sýnt þyki, áð ekki náist
samkomulag í Kairó, en þegar í
gær var fullyrt, að 5 manna nefnd-
in myndi ekki ræða meira við
Nasser og færi til London hið
fyrsta. Rússar hafa látið heldur
lítið frá sér heyra um mál þetta
upp á siðka.stið, eftir ásigur; þeirra
á Lundúnarráðstefnunni, þar, scm
þeir voru í miklum minnihluta.
Eins og nií stánda sakir, bendir
allt til þess, að úrslitaákvarðanir
af hálfií Breta og Fiakka verði
teknar um. óg eftir helgina og
kemur þá fljótlega, í ljós, hvort
þeir framkvæma valdbeitingu eða
bíði um stund og sjái, hvernig
Nasser ^gángi að þájda Ipforðin
um frjálsar óg eðlilegár sigliugar
um þennan margumtalaða skipa-
skurð. Ef eðlilegar sigiingar
síöðvast eða verða hindraðar af
Egyptum, má telja fullví'st, að
Bretar og Frakkar grípi til rót-
tækra ráðstafamia.

á sínu reki.
tífl
Gróður og garðar
(Framhald af 4. síðu)
leiðbeiningastarfsemi ein nægir
ekki, þótt nauðsynleg sé og sjálf-
sögð. Of margir þrjóskast við á-
bendinguna og halda áfram að
rækta pestina í görðum sínum.
Leggja gróðursjúkdómaeftirlits-
mennirnir eindregið-til, að öllum
hnúðormasýktum görðum sc breytt
í tún.
Sunnanlands hefir verið óvenju-
leg þurrkatíð og ekki hætta á kar-
töflumyglu að neinum mun.
Ingólfur Davíðsson.
langt og öruggt samstarf um ára-
bil að félagsmálum sveitarinnar.

iiiiiiiimiimimiiimiMiiiminiiiiiiiiiisiiiiiiitiiiiiiiiimit
[ Bifreiðin U-110, sem er 3ja i
i tonna Förd vörubifreið, |
Í smíðaár 1947, er til sölu. |
Í Skipti á jeppa koma til |
Í greina. Nánari upplýsingar |
\ gefur i
Víðir Friðgeirsson,
Stöðvárfirði.
IIMMIIMIMIimMIMMMMIIIMIIIMIMIMMIIIMMMIMMMIIIIIIII
Jóhannes Davíðsson.
IIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIllllllllllllllllllllilllllllllllllillllllllllllllllllllllllllllllllllllHIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIII
ÚTBOÐ
Seltjarnarneshreppur óskar tilboðs í lögn holræsis (ca.
1000 m.). Útboðslýsinga og uppdrátta má vitja á skrifstofu
oddvita, Tjörn, Seltjarnarnesi, gegn 200 króna skilatryggingu.
Oddvitinn í Seltjarnarneshreppi.
UIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIUIIIIIIIIillllllllilllllllllllllllllllllllllllllllllllllllHIHHIHHHIIIIIIIIÍIIÍIIIÍIIIIIIIIIIII
j I
l ‘k ;i ri;..JJ ;ií I
M . ;i lí.
u.
T
ii