Tíminn - 10.04.1957, Blaðsíða 8

8
TÍMINN, miðvikudaginn 10. apríl 1957.
Fyrsta leikfélag
á íslandi
(Framhald af 7. síðu).
um, ef sæluvikan stendur yfir í
marz og þarf ekki að fresta henni
sökum ófærðar. Fyrsta leikritið á
leikárinu er venjulega sýnt í kring-
um jólin, þá kemur sæluviku leik-
ritið og sé hún á venjulegum tíma
gefst möguleiki til að sýna þriðja
leikritið að vorinu. Má af þessu
sjá, að það er ekki um svo lítið
leiklistarlíf að ræða á ekki stærri
stað. Að sjálfsögðu veltur mikið á
því, að vegir séu sæmilega færir
innan héraðsins, begar leiksýning-
ar standa yfir. Bregðist það getur
oft orðið um stórfellt tap að ræða.
Þegar vel gengur er safnað í sjóð
til að mæta töpunum, en auk þess
nýtur leikfélagið styrks frá ríki og
bæ.Allt þetta hrykki samt skammt,
ef leikararnir tækju laun fyrir
störf sín. Það hafa þeir aldrei
gert á Sauðárkróki.
Tvö leikrit í vetur
í vetur verða ekki sýnd nema
tvö leikrit, Allt fyrir Maríu, sem
sýnt var um jólin, og Gasljós, sem
sýnt var nú um sæluvikuna. Ekk-
ert vorleikrit verður tekið til með-
ferðar að þessu sinni, vegna þess
að sæluvikan var á seinni skipun-
um. Eyþór hafði á hendi leikstjórn
í báðum leikritunum. Hefir hann
stjórnað öllum leikritum, sem
sýnd hafa verið á Sauðárkróki frá
því leikfélagið var stofnað 1941.
Þá hefir hann alltaf farið með
veigamikil hlutverk. Aðspurður
segir hann að honum hafi þótt
mest til koma að leika Lénharð
fógeta í samnefndu leikriti og Ó-
vininn í Gullna hliðinu. Leikur
Eyþórs í Gasljósi ber vitni mikl-
um leikara og öruggum, enda hef-
ir hann og víðtæka reynslu að
baki. Mundi áreiðanlega fáum tak-
ast að skapa jafngóða sýningu með
til þess að gera óvönu fólki og
Eyþóri tókst hvað Gasljós snertir.
Sýningin var í heild þróttmikil og
brá víða fyrir prýðilegum leik.
Snæbjörg Snæbjörnsdóttir lék af
miklum þrótti og má mikils af
henni vænta í framtíðinni ef ieik-
félagið fær að njóta krafta henn-
ar. Hún á að sjálfsögðu eftir að
slípast, en það er merkilegt, hvað
hún heldur vel á þessu vanda-
sama hlutverki. Kári Jónsson, verzl
unarmaður, leikur mann hennar,
skúrk, sem lætur sér ekki allt
fyrir brjósti brenna. Leikur hans
hefði mátt vera lausari við of-
stopa, en hann var þó hvergi til
lýta harðhentur. Þjónustustúlkur
léku þær Valdís Helgadóttir og
Ragnhildur Óskarsdóttir snurðu-
laust og án sýnilegrar áreynslu.
Eyþór lék lögreglumanninn. Hann
var heilsteyptasta og bezt gerða
persónan og setti sinn svip á sýn-
inguna umfram aðra.
Eyþór sagði að lokum, að það
væri meiningin að sýna eitthvert
verulega gott verk á sjötíu ára af-
mælinu að ári. Þegar maður spyr
hann, hvað valdi því að hægt sé
að halda uppi öflugu leiklistar-
lífi með tómri sjálfboðaliðsvinnu,
svarar hann: Menn vinna að þess-
um málum á svona stöðum vegna
áhugans, annars gerðu menn það
ekki.
I.G.Þ.
Erlent vfirlit
(Framhald af 6. síðu).
sens. Um skeið virtist ekki óeðli-
legt, að slík stjórn tæki við aftur,
«f kosningarnar gengu gegn Al-
þýðuflokknum, en ella héldi stjórn
hans áfram. Sitthvað bendir hins
vegar til þess í seinni tíð, að Danir
séu að þreytast á minnihlutastjórn-
um. Radikalir hafa látið uppi þá
skoðun, að þeir kysu helzt stjórn
á breiðum grundvelli. Af hálfu
Hansens forsætisráðherra hefir því
verið lýst yfir, að hann teldi stjórn
Alþýðuflokksins og Vinstri flokks-
ins eðlilega, þar sem hún tryggði
samstarf bænda og verkamanna.
Vinstri flokkurinn hefir enn ekki
tekið afstöðu til þessarar tillögu,
sem myndi þýða það, að hann yrði
að slíta því sambandi við íhalds-
flokkinn, er hefir verið milli þess-
ara flokka um skeið. Þ. Þ.
Einar Þórðarson frá Skeljabrekku,
áttræður hinn 16. marz 1957
Bóndinn Einar frá Brekku-skelja,
bautasteina sér marga hlóð,
ei sem reyni ég upp að telja
í ýmsum greinum hann brautir tróð.
Brattagengur í Borgarfirði,
byggði drengurinn ættargarð,
má ei rengjast að mikils virði
manndómsfengur það honum varð.
Hleypt var fákum á grónum grundum
glímustrákanna reynt á þrek.
Gömlu Brákar hjá Sævar sundum
sigur skákir hann margar lék.
Fífu-lænur með geirum grænum
á gresjum vænum hann stóð og sló,
i morgunblænum frá svala sænum,
er svall á bænum, sem reyknum spjó.
Hljóp við kindur að hæstu tindum
háloftsvindunum svelgdist á.
Sveitar yndis frá undra lindum,
óska-myndirnar þutu hjá.
Gengi lóan um græna móa
gleði-frjóasta svalg hann veig,
af hyljum glóandi Faxaflóa
við fellið snjóa, þá sólin hneig.
Svo barst ’ann hingað í höfuðstaðinn
með handa slyngasta rausnar frú.
Kvennadyngjan varð djásnum hlaðin
sem dreifð í kringum hann eru nú.
Kjala gylling á skýrum skjölum
skálda spillis í brag og sögn.
Bókahillunnar helguð fjölum
húsið fyllir með dular-mögn.
Öllum þeim, sem að kváðu kvæði
kærleiksheimilis bar ’ann skál
ansi gleyminn á atómfræði
ofur geyminn á stuðlað mál.
Oft var glaumur við arin bálin
ekki naumur þar bjórinn flaut.
Ljstasaumum var lagður skálinn
ljúfra drauma því karlinn naut.
Brim þar sveljar við sandinn auða
sást hann dveljast með Ijós í hönd.
Brotnar skeljar og bauga rauða
bar með elju frá þeirri strönd.
•' •'ac-d.vWS-- '
Menntagróður hann margan nærði
málum góðum til bjargar varð.
Gladdi þjóðir, og gígju hrærði
gilda sjóði því fékk í arf.
í kvöld er háttaða kempan velur,
kosið náttból við drauma-þras.
Tugi átta í árum telur
ævi þáttar hans stundaglas.
Óskir beztu hér kátar kliða
kvæðalestursins goluþyt
böndum festar til beggja hliða
bögu-hestsins í mennskum lit.
Einar leiðir sér léttar gerði,
Iék við reiðanna siglu tjöld.
Þökk og heiður í hæsta verði
honum greiðist í sóknar-göld.
Með vinarkveðju.
Valdimar Benónýsson.
WJ,AV.V.,.V.V.V.V.V.V.VAV.V.V^A,.V.V.,.V.,.V///J
í Af alhug sendi ég mínar hjartans þakkir öllum £
;■ ættingjum og vinum nær og fjær, svo og nemendum ;!
;I mínum eldri og yngri og málleysingjaskólanum, sem
heiðruðu mig með heimsóknum, gjöfum, blómum og
skeytum á áttræðisafmæli mínu hinn 27. marz 1957.
Sérstaklega þakka ég öllum þeim, sem minntust dags
ins með því að leggja fé í styrktarsjóð bágstaddra mál-
leysingja.
Ennfremur vil ég og sérstaklega þakka Thorvald-
sensfélaginu fyrir höfðinglega gjöf.
Margrét Th. Rasmus ;I
’wAWV.V.WAVJ'J'AVA'A'.^VW.V.V.’.W.V^/AWWb
Álit milliþinganefndar
(Framhald af 5. síðu).
nokkra gemlinga fyrir aðeins ein-
um bónda! Ef einhver skyldi
halda að þessi saga tilheyri svo
löngu liðnum tíma, að hún geti
ekki endurtekið sig, ræð ég hon-
um til þess að spyrja þá Miðdals-
bræður ofurlítið um það, hvernig
umhorfs var á einu greni í Svína-
hrauni s. I. vor. Einnig þeir bítir,
sem þar hlóðu lömbum í tugatali,
áttu kost á eitruðum krásum ekki
mjög fjarri sér, hefðu þeir verið
eins sólgnir í þær eins og fó.lkið í
vín og tóbak, en reynslan virðist
sýna að þeir vildu heldur annast
matreiðslu sína sjálfir. Má svo
bæta því við, að aldrei vinnast all-
ar tófur á þeim grenjum, sem finn-
ast, en að sjálfsögðu falla báðir
þessir síðastnefndu liðir niður, við-
víkjandi vetrarveiddum tófum.
EYRISSPARNAÐUR —
KRÓNUMISSIR.
Að þessum liðum öllum athug-
uðum, vildi ég aðeins mega spyrja
hinar sauðfrómu aurasparnaðarsál-
ir: Er það ekki að spara aura en
spilla krónum að halda vetrarveiði
svo illa launaðri, að sem allra fæst
ir vilji líta við henni, en flest dýr
verði að veiða á grenjum, með svip
uðum tilkostnaði og ég hefi drep-
ið hér á (meðan einhver fæst þá
til þess)? Skyldi þetta vera hag-
ræn umhyggja fyrir þeim opinberu
sjóðum, sem þeir bera innilegast
fyrir brjósti? Fullljóst er mér að
vetrarveiði má ekki launa svo hátt,
að það freisti manna til þess að
vanrækja grenjavinnslu, en ég þyk
ist hafa hér fært skiljanleg rök fyr
ir því, að tillaga mín er töluvert
neðan við það mark.
Mér virðast skynsamlegar tillög-
ur nefndarinnar um skiptingu refa-
eyðingarkostnaðar, og virðingar-
verð viðleitni hennar að líta eftir
nothæfum nýjungum. En lagasetn-
ingu hlýtur að vera nægur tími að
reisa á þeim þegar sannast hefir á-
gæti þeirra í raun. M. a. fer skot-
vopnasmíði fram; má nefna þar til
riffla með sjónaukum, sem eru
með nýjustu endurbótum að verða
líklegir til þess að valda nokkrum
breytingum í aðferðum við hinar
styggustu tófur, og auknum mögu-
leikum að sigra þær fyrirhafnar-
minna en áður var. —
Að lokum vil ég geta þess, að
oddviti Mosfellssveitar hefir tjáð
mér að í grein minni í Tímanum,
frá 17.1. s. 1. sé gjört ofmikið úr
því tjóni, sem tófur hafi valdið þar
á s. 1. vori, því þar hafi aðeins fund
ist tvö greni og ekki verið aðburð-
ur nema á öðru þeirra. Ég þakka
honum leiðréttinguna, því skylt er
að hafa það, sem sannast er vitað.
Ég hafði þetta eftir opinberri
blaðafrétt. En eftir ítarlegt samtal
við skyttuna, sem vann bæði þau
greni og fleiri, þykist ég hafa kom
ist að því, að mesta skelckja blaða-
fregnarinnar var sú, að eigna Mos-
fellssveit í viðbót grenið, þar sem
aðal-skaðvaldurinn átti heima, en
tilheyrði annarri sveit. En fyrst ég
minnist á þennan oddvita, mætti
geta annars, honum til maklegs
heiðurs, en það er að hann fór fyr-
ir nokkrum árum bæði í grenjaleit
og grenjavinnslu með skyttunum,
til þess að afla sér raunhæfrar
þekkingar á þeim störfum. Trúi ég
því ákveðið, að ef allir, sem eitt-
hvað fást við refaveiðimál okkar,
hefðu sýnt af sér slíka rögg og
raunsæi, væri þeim betur komið
en nú er. M. a. er vafasamt að þá
hefði þessi eitrunar-uppvakningur
nokkurn tíma komist inn í Alþingi
Hann verður þar heldur aldrei til
mikils sóma feðrum sínum — ekki
betur en hann er karaður! jafnvel
þó það ólán ætti eftir að ske, að
hann komi þaðan út aftur, uppskaf
inn og rófureistur, vopnaður
brandi laganna til þess að berja á
hverjum búaliða, sem ekki hefir
tekið hina einu sönnu eiturtrú. En
færi svo slysalega, mætti segja að
þingmenn okkar hefðu lítið lært
af fyrri sjálfskaparvítum.
Vera má, að einhverjum þyki ég
strítt hafa talað; við því hefi ég
ekkert að segja annað en það, að
vilji einhver hnekkja með rokum
því, sem ég hefi sagt, þykist ég
ekkl upp úr því vaxinn að svara.
Guðmundur Þorsteinsson
frá Lundi.
Bílfært til Keldu-
hverfis kring Tjörnes
HÚSAVÍK í fyrradag. — Snjór-
inn minnkar óðum. Bílfært er um
iallar sveitir sýslunnar, einnig til
Mývatnssveitar. Jeppar og léttir
'Wlá'f~fara yfir Vaðlaheiði, en þó
að nokkru ofan á snjó, því að
heiðin hefir ekki verið rudd enn.
Ilingað kom í gær bíll norðan
úr Kelduhverfi og.hafði farið, nýja
veginn kringum Tjörnes. Er hann
nú að verða snjólaus og setur
Keldhverfinga í vegasamband
, tveim til þrem mánuðum fyrr að
vorinu, heldur en þegar Reykja-
heiðarvegurinn er einn til afnota.
ÞF.
Kviknar í síidarverk-
smiðjunni í Húsavík
HÚSAVÍK í fyrradag. — S. 1. föstu
dagskvöld kom upp eldur í síldar
verksmiðjunni hér í Húsavík. Var
þetta á níunda tímanum. Slökkvi
liðið kom fljótt á vettvang og
tókst að slökkva, en nokkrar
skemmdir urðu, einkum á þurrk-
aranum, en út frá honum kvikn-
aði. Flesta daga er nú unnið í
verksmiðjunni, aðallega fiskúr-
gangur frá frystihúsinu.
Afli er nú góður og berst tölu-
vert á land af fiski. Hrognkelsa-
afli er einnig nokkur og töluvert
stundaður þær veiðar.
ÞF.
Sumarhiti í Dan-
mörku fyrir helgina
KAUPMANNAHÖFN í gær. - Fyr-
ir helgina mátti heita, að sumar-
hiti væri í Danmörku, og náði 21
stigi á föstudaginn. Var það heit-
asti dagur þessa árs. Fólk var létt-
klætt á götunum, og veitingahúsin
settu fram gangstéttarborð sín og
gestirnir nutu veitinga úti, en sal-
irnir tæmdust. Kvenfólkið gekk
um götur í léttum, ljósum og marg
litum sumarkjólum, sem venjulega
eru ekki teknir fram fyrr en í maí.
— Aðils.
Freuchen endurtekur
fyrirlestur sinn
Svo mikil aðsókn var að fyrir-
lestri Peter Freuchen í Gamla
bíói s. 1. sunnudag, að fjöldi
manns varð frá að hverfa. Þegar
Freuchen varð þess var, bauð
hann Stúdentafélaginu að Iialda
fyrirlesturinn og sýna kvikmynd-
iroar aftur, og var það boð þegið
með þökkum til þess að þeir
mörgu, sem frá urðu að hverfa,
ættu þess kost að hlýða á Freuch-
en.
Freuehen var fagnað mjög í
Gamla bíói, enda er hann mjög
skemmtilegur fyrirlesari.
Glæsileg árshátíð
(Framhald af 3. síðu).
Siglufjarðar og Jón Kjartansson,
bæjarstjóri, minni kvenna. Milli
ræðna var fjöldasöngur við undir-
leik Guðlaugs Jörundssonar skóla-
stjóra Tónlistarskólans. Einnig
voru fíutt skemmtiatriði á segul-
bandi, en Framsóknarfélögin í
Siglufirði hafa nýlega keypt vand-
að segulbandstæki. Loks var dans
stiginn lengi nætur. Var samkom-
an öll hin ánægjulfcgasta og fjör-
ugasta.
Tveir umræðufundir.
f síðustu viku héldu Framsóknar
félögin í Siglufirði fund, þar sem
rætt var um bæjarmálefni. Um
miðjan marz hafði Framsóknarfé-
lag Siglufjarðar haldið fund um
stjórnmálaviðhorfið. Sést á þessu,
að félagsstarf Framsóknarmanna í
Siglufirði er með blóma.