Tíminn - 25.06.1957, Blaðsíða 2

T í MIN N, þriðjudaginn 25. júní 1951,
Gatila fólkinu
bo8» í bílferð
Eins og að undanförnu, verður
íarið í ökemmtiferð með gamla
fólkið á Elliheimilimi Grund og
Hveragerði, laugardaginn 9. júní n.
;.*k. á veginn Féllags ísl. bifreiðaeig-
jenda.
Er það eindregin ósk félags-
síjórnarinnar, að félagsmenn, er
.vi'ldu taka þátt í þessari fevð, með
:því að koma sjálfir, eða lána bíla
Ééína, gefi sig fram við skrifstofu
FÍB í síma 5859 frá 10—17 daglega
og eftir kl. 17 í síma 3564 og 82818
eigi'síðar en 27 júní n. k.
Ennfremur vonast féiagsstjórn-
in til þess, að þaú firmu seni und-
anfarið hafa glatt gamla fólkið með
gjöfum, sælgaeti, öli og gosdrykkj-
uin o. fl. taki vel á móti þeim sem
kærnu þeirra erinda í nafni félags-
ins.
Að þessu sinni verður ekið til
Sdlfois og þar verða slcernmtiatriði
og veitingar.
Víjipgsj
.
IS
VkEia að aukmim
kymium á A-bauda-
Rótnaborg, 24. júní. — Nærri
100 þátttakendur frá 12 ríkjum At
lan'Oshafebandalagsins eru saman
fcomnir á fund í Rómáborg, sem
s'.onda á í fjóra daga. Markmið
. fuitdarins er að efla skilning al-
tmenningis á gildi bandalagsins. —
Verða haldnar tvær aðalræður á
fu ídi - þe?sum, önnur af Martino
utanríkisráðherra og hin af
Norstad yfirmanni bandalsgsherj-
Kennsluþota bandarikjaflughers í flugtaki á Reykjavíkurflugvelli.
Um 20 J)ús. mál síldar höíðu borizt
á land á laugardagskvöldið
Þrjú skip með yfir 1000 mál.
Baldvin Þorvaldsson, Heiðrun og Hringur
Síldveiðin norðan lands hófst óvenju snemma að þessu
sinni. Aðfaranótt 18. júní fengu 4 norsk síldveiðiskip góða
veiði NV af Grímsev. en 20. júní komu fyrstu íslenzku skipin
á þessar slóðir og fengu strax nokkra veiði, sem var lögð á
land að kveldi þess dags.
Minning: ValgerSur Þórðardóttir
írá Kolviðarhóli
Allir þeir, sem eiga heima hér
sur.nanlands og eru miðaldra eða
meira, muna þá tíð að Kolviðar-'
hóll var fjölsóttasti gististaður
með þjóðvegum íslands og þeir
i hinir sömu muna þá eflaust eftir
■„Valgerði á Hólnum“, húsfreyj-
urmi, sem réði þar húsum nær 40
ár og gerði garðinn írægan, ásamt
hinum ágæta manni sínum, Sigurði
j Daníelssyni. Hann andaðist 1935,
• en Valgerður hinn 13. þ. m. Útför
hennar fór fram síðastliðinn
mánudag. — Þeir voru margir,
sem staðnæmdust þá í önn dagsins
og minntust hinnar látnu heiðurs-
konu, sem skipaði erfiðasta og er-
ilsamasta húsfreyjusess á landi Björnssyni, frá Óspaksstöðum í
voru á þessari öld. Hun tok a -yot1 Hrútafirði: Áslaugu, kennara, sem
þúsundum gesta og syndi ollum gjft er Gunnari prófasti Jóhannes-
sömu rausn og hjartahly.iu. .Eg er syni> ag gkarði í Gnúpverjahreppi,
einn þeirra mörgu, sem varð að-.og Guðriðit gifta Eggerti Engil-
njótandi gestrisni hennar og: hjalp ; bertsSyni í Hveragerði. í skjóli
semi bæði á nótt^ og degi, a ims- þeirra hjóna og barna þeirra hefir
hún átt friðsæla elli, þar til að
hún var flutt á Landakotsspítala
í vetur til að heyja hið síðasta
stríð. En veikindin bar hún með
æðruleysi, ró óg þreki þar til yfir
lauk.
Þessi eru þá helztu æfiatriði —
en eftir er sagan sjálf, saga langr-
ar og starfsamrar ævi. Um það
mætti skrifa heila bók. En af því
sem þegar er hér sagt, má sjá að
hér er um að ræða stórbrotna og
mikilhæfa konu, sem innt heíir af
hendi mikið þjóðnytjastarf, enda
var hún sæmd riddarakrossi fálka-
Ekki er fullkunnugt um þátt-
Útför ValgerSar á Kolviðarhóli
í gær var gei-ð frá Dómkirkjunni
í l' v .javik útför frú Valgerðar
Þ i 'ð.irdáttur, hinnar kunnu hús-
fi jyju frá Koiviðarhóli, sem um 40
áí'jj s'reið rak þar ásamt bónda sín-
uiii, citt umsvifamesta gisti- og
'graiðj.íöluhús, sem starfrækt hefir
v-Lvlð héc á landi. Mjög stórt hlut-
fcti; sýslnanna austan fjalls ábti
þat'ii-a ártega leið um m. a. og
1 • ig.a a£ var hesturinn aðalsam-
igöngutækið, bæði manna og varn-
•ings’. og ótölulegur er sá fjángrúi,
Cv'in nofeinn var þessa leið, og alltaf
’íhr'fði þá einhverja viðdvoi á þess-
FÍ?íg(Jagiarinn
(Framhald af 1. síðul.
konungsfjölskyldunnar. Lenti flug-
belgurinn að lokum á Korpúlfs-
I 'staðatúni og tókst lendingin með
•ágæíum. Þar voru til taks
menh úr flugbjörgunarsveitinni til
■ aðíloöar ef með þyrfti.
Um kvöldið hélt dagskráin
áfram í Tívolí. Þar voru heiðraðir
þrír af brautryðjendum íslenzkra
flugmála, þeir Garðar Gíslason,
stóricaupmaður, Alexander Jó-
-hannesson prófessor og Halldór
Jó.isson cand. phil. og gerðir heið
• u'ifélagar í Flugmálafélagi ís
lands. Þá hófst „flugbakkaboð-
hlaup“ og kepptu flugfreyjur frá
F. í. og Loftleiðum. Var þetta niii
skommtilegasta keppni og i senn
spennandi og nýstárleg. Unnu Loft
leiða.flugfreyjur boðhlaupið eftir
‘barða keppni. Að síðustu sýndu'
meun úr flugbjörgunarsveitinni
listir sínar í köðlum.
- sTián
(Framhald af 1. síðu)
um stað, og einnig naut einhverrar
aðhlynningar. Sást það á f jölmenni
því, sem fevaddi húsfreyjuna frá
Kolviðarhóli við Dómkirkjuna í
dag, hvflíkt „sœluhús" þar var
mönnum og skepnum, sem þau
staríræktu langa ævi „á Hólnum“.
Sigurður og Valgerður, og þó er
ekki all’s getið. í rauninni var
þarna einnig starfrækt slysavarna-
starf, og i enn ríkara mæli eftir áð
srminn kom, því þá gat Kolviðat-
hóll fylgst með mannaferðum,
bæði þeim sem að austan komu og
sunnan, með því að eiga símtöl við
Kotströnd og -Lækjarbotna. Var ó-
sjaldan vakað eftir ferðafólki fyrii
bragðið og þá fyrirfram hafður all-
ur viðbúnarður til þess að taka á
móti mönnum og skepnum.
Og ósjaldan bar það við að hús-
bóndinn færl á móti mönnum, með
hin hagikvæmustu samgöngutæki,
ef veður voru hörð, eða ferðalang
ar orðnir á eftir áætlun.
Ljós í gluggum lifðu næturlangl
þegar með þurfti.
Séra Jón Thorarensen og séra
Gunnar Jóhannesson fluttu fagrar
minningarræður um þessa dáðu
hefðarkonu. — Jarðsett var ,
töku í veiðunum að þessu sinni, en
búizt er við, að hún verði meiri
en í fvrra en þá tóku 188 skip þátt
í síldveiðinni við Norður- og Aust
urland.
Síðastliðiö laugardagskvöld á
miðnætti var síldaraflinn sem hcr
segir: 177 tunnur saltaðar, 20534
mál fóru í bræðslu,
voru frystar.
Á sama tín.a i fyrra og hitteð
fyrra hafði engin síld borizt á land.
Á þeim tíma, sem skýrsla þessi
miðast við, var vitað um 35 skip.
sem fengið höfðu afla, en af þeim
höfðu 24 sltip aflað 500 mál og
tunnur og þar yfir og eru þau
þessi:
Arnfirðingur, Reykjavík, Q30,-
Baldvin Þorvaldsson, Dalvík, 1080,
Bergur, Vestmannaeyjum, 837,
Bjarni, Dalvík, 750, Einar Þveræ-
ingur, Ólafsfirði, 572, Erlingur V.,
Vestmannaeyjum, 718, Flóaklettur,
Hafnarfirði, 532, Grundfirðingur
II., Grafarnesi, 568, Gylfi II., Akur-
eyri, 516, Hagbarður, Húsavík, 763,
Hannes Hafstein; Dalvík, 544, Heið
rún, Bolungavík, 1003, Hilmir,.
Keflavík, 538, Hringur, Siglufirði,
1016, Jökull, Ólafsvík, 896, Kap,
Vestmannaeyjum, 665, Kristján,
Ólafsfirði, 948, Nonni, Keflavik,
634, Pétur Jónsson, Húsavík, 556,
Reykjanes, Hafnarfirði, 551, Smári,
Húsavík, 676, Stígandi, Ólafsfirði,
523, Særún, Siglufirði, 516, Víðir
II., Garði. 724.
um tímum árs, allt frá árinu 1913,
ac ég fór fyrst austur yfir fjall
og þar íil Í943, að Valgerður
fluttist frá Kolviðarhóli. Á þeim
árum urðu stórkostlegri breytingar
í þjóðlífi voru en nokkru sinni,
sem kunnugt er — en Valgerður
á Hólnum var æ hin sama. Það
var eins og að koma í foreldrahús,
að heimsækja hana, umhyggja
hcnnar, velvild og íórnfýsi brást
aldrei. —£■ Mér þykir hlýða að þetta
blað geymi helztu drætti í sögu
Valgerðar, nú að leiðarlokum.
Valgerður Þórðardóttir var fædd _ ________ _____
30. júni 1871, að Traðarkotsholti orðunnar; þegar hún lét af störf-
í Stokkseyrarhreppi. Foreldrar
hennar voru þau hjónin Þ. Þor-
varðarson og Guðríður Jónsdóttir
um að Kolviðarhóli og margvísleg
sæmd hefir henni verið sýnd, sem
hér yrði of langt upp að telja. —
og var Valgerður yngst 7 haina yaigerður var óvenjulega sérstæð
þeirra. Hún ólst upp hja foreldr-
um sínum, en fór síðan í vist til
Jóns í Móhúsum, sem þá var tal-
og heilsteypt persóna, skapgerðin
sterk, viljaþrekið óbilandi,
skemmtileg í framgöngu allri og
inn ríkasti bóndinn á Stokkseyri viðræðu> en framar öðru var hún
°g var híá honum í 8 ar. Siðan var starfsmanneskja, en jafnframt svo
840 tunnur hun eitt ár h]a Olafi Arnasym, hjálpfús og veiviijuð, hver Sem í
kaupmanni á Stokkseyri og þar hjut átti uún yar öýravinur mik-
næst hjá tengdaforeldrum minum, iút gúr t ^ siður annt
Guðm. Isleifssyni á Storu-Haeyri um hesta ferðamanna, en þá sjálfa
og konu hans, Signði Þorleifs- fyrr á árum; meðan bílar vom
dóttur. Mér er því vel kunnugt ejcici húnir að útrýma þeim. — Hún
um, að Valgerður var með afbrigð- naut engrar skólagöngu í æsku,
um dugleg og afkastamikil að tit þesg voru engin taekifæri þá,
hverju sem hún gekk, oserhlifin og en margra <jra vinnumennska á
mjög vel yerki farin. Tengda- stórum heimilum, sem hér hafa
foreldrar mínir töldu hana hik- nefn{i verið, voru hennar skóli —
laust í hópi þeirra allra fremstu, Qg ef tif yin að sumu ievti sá
sem hjá þeim unnu þau rosk oO beztii þegar jitið er tn þess'"hvert
ár, sem þau voru við buskap aðallífsstarf hennar varð, hús-
og þeir voru margir. Var hin kær- freyjustaða ó mesta gististað lands-
asta vinátta með þeim og Valger í ins j,á stöðu ræktj hun svo vei,
heimagrafreit að Kolviðarhóli.
■MCMUHimBinuiimiiumHmuumuiimmuiumiiuumumnnunuiumnnniuiuiuii
Kveðjudansleikur |
fyrir tékkneska úrvalsliðið verður í kvöld í Sjálfstæðis-I
húsinu og hefst k!. 10. §
iiiiiuiiiiiiiiuniHiiiiiiiiiiiiiuiimminiiiiiiiiiiniimiiiiiiiiiiiiiiiiiiiinniiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiuiiiim
iniHiiiiiiiimuitmuiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiii.iiiiiiiiiMitiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiii
skip,1 §=
Knattspyrnufélagið Víkingur.
-farin af stað aftur en hafði enn
enga síld fundið.
Síídin, sem fékkst um helgina,
veiddist út af Húnaflóa, og var
' tiún þar á mjög stóru svæði. Á
ausíorsvæðinu eru engiu
enda hafa engar síldarfréttir bor- =
izt þaðan. Mörg skipin, sem komu : ||
inn uin helgina, voru með full- j ||
fermi og öll með mikinn afla. j =
Nokkur skip hafa einnig land- 1 =
að á Krossanesi og Hjalteyri. Eitt' | Vinaustofur vorar, vöruafgreiðslur og sknfstofur verða |
sííip landaði á laugardaginn á i , . . , _ . ... ... 00 .,,, =
ólafsfirði, og er það fyrsta síld- j | lokaðar vegna sumarleyfa fra 7, juli til 28. juli. s
in, sem kemur í hina nýju sildar- l
br*S fer' öll í bræðslu, enda ; J VinnuheimiliS að Reykjalundi.
er hún yfirleitt oí mögur til sölt- =
unar. i «uiu:uii>iiiiiumu:iuiiiiiiiiim!iiiimmmiiiiiiiiHinuiiiiiiui!tmimi!iiiimmmiiii!iiiiiimiimiiiiiiiiuuu]Qi;
Tilkynning
jafnan síðan og er þess ljúft að
minnast. Ég vil og geta þess hér,
að Valgerður hefir í viðtali, sem
birt er i bókinni ,Fólkið í landinu"
lýst Guðmundi á Háeyri betur, og
af meiri skilningi, en nokkur ann- Ejykj ’má heiúur
ar, sem um hann hefir ritað, enn
sem komið er. Sýnir það glöggt
gáfur Valgerðar, nærgætni og
skilning á samferðafólkinu, en
jafnframt drenglund hennar og
sjálfstæði í skoðunum. Vorið 1904
var Valgerður ráðin í að fara í at-
vinnuleit íil Austfjarða ásamt
Þuríði Bárðardóttur, síðar I jós-
móður. Þæsr gistu á Kolviðarhóli
á suðurleið og ■— Valgerður fór
að ekki varð betur á kosið. Um
það eru — og hafa verið — allir
sammála, sem til þekkja bæði fyrr
og síðar. Eru til um það margar
sögur, sem ekki verða hér sagðar.
gleyma því, að
Valgerður var ágæt búkona í þess
orðs venjulegu merkingu og átti
góðar skepnur og gagnsamar. Hjúa
sæl var hún með afbrigðum. Þau
Sigurður gerðu Kolviðarhól að
stórbýli, þótt ótrúlegt sé um fjalla
jörð. Þegar þau lcomu þangað
mátti heyja þar um 80 kapla, en
yfir 400 þegar Valgerður hætti bú-
skap. Sigurður þurfti mikils við, að
r, . - • . , afla íorða fyrir svo stórt heimili,
aldrei lengra. Hun reðist í vist hja þar sem hun(iruð gesta fðru um
Guðna bónda og gesteiafa þar, áriega og stundum mátti vænta
fyrir 100 kr. arskaup. Það þotti, 4(j—6Ú f einu, t þegar verið var
geysihátt kaup á beim ílma, en
Valgerður .sagðist ekki vinna fyrir
lægra kaup. Húsbóndinn gekk að
þvf og er sagt að hann hafi aldrei
iðrazt þess. Valgerður var þrjú ár
hjá þessum húsbændum og var
þar sem fyrr, vel látin, enda
tryggðavinur þeirrar fjölskyldu
jafnan síðan.
Hinn 16. apríl 1907 giftist Val-
aerður Sigurði Daníélssyni fra
að flytja strandmenn úr Skafta-
fellssýslu suður. — Það sagði Val-
gerður, að oft hefði verið erfið-
ustu dagarnir, a. m. k. þegar allir
flutningar fóru fram á hestum —
og ekki voru til nema 20 gestarúm!
Það var ekki nýtt á Kolviðarhóli,
að heimilisfólkið lánaði rúm sín.
— En hér er ekki tími til að
rekja þetta efni nánar, þótt
skemmtilegt væri. Rækiiegast er
um það ritað í grein þeirri, sem
Kaldárholti í Holtum. Þau keyptu _________________________ ______ ____
Kolviðarhól um þetta leyti og hófu j eg nefndi áðan, eftir Vilhj. S. Vil-
þar búskap vorið 1907 og bjuggu | hjálmsson, rithöfund.
þar til 1935 að Sigurður andaðist. jjár jæt ág staðar numið. —•
Valgerður bjó síðan .ein.til 1939. | Með línum þessum vil ég votta ást
_ Þá seldi hún íþróttafélagi Reykja-.. vinum Valgerðar samúð mína og
H víkur jörðina, en var ráðskona hjá (fjölSkyldu minnar, jafnframt bví
= þeim nokkur ár. Hún fluttist 1943 :sem við vottum minningu hinnar
frá Kolviðarhóli og að Hveragerði, látnu vinkonu okkar virðingu og
þar sem hún keypti lítið hús og þökkum vináttu hennar og tryggð
hefir haldið þar heimili síðan, með á langri ævi.
=, einni af sínum trúu þjónustustúlk-1 j dag eru sólstöður — bjartasti
I jiim frá Kolviðarhóli. j-dagur ársins. Það mun líka jafn-
II Þau Valgerður og Sigurður áttu an verða bjart yfir minningu
|1 engin börn saman, en áður en Val slíkra kvenna sem „Valgerðar á
| j gerður giftist átti hún dætur tvær Hólnum.“
a ! með Gunnlaugi bakarameistara I Ingimar Jóhannesson.