Tíminn - 29.09.1957, Síða 4

T f !VI IN N, sunimdaginn 29. september 1951«
Mark kallar miðstöS - Njósnamálá'

mrnmrfrTTimiiffnnímniíniiif!KinriTmniinBTPfflBmínimfnniiiffniiniTíHiíTíTr'ií
ilHiffisiRi
irnii í

þá “ Upplýsingar í holnm blýöntum -
SaMYerkamaðurmn kom npp um
hann - Oitaðist hann einnig? - Teikn-
aði mynd aí Krútsjoí - Sleppur hann
Halló! Halló! Mark kallar
SSH. við dauðarefsingu’
hjá gjaldkera aðalfulltrúans
. . . Halló! Halló! Mark kall-
ar miðstöð . . .
Þetta kall barst fyrir nokkrum
mánuðum frá stuttbylgjusendistöð
í Brooklynhverfinu í New York
beina leið til njósnamiðstöðvar í
Moskva.
Á rússnesku hljóðaði skeytið á
þessa leið: Nýjustu upplýsingar
um kjarnorkustöðvar í Oklahoma
innlagðar hjá rússneska sendiráð-
inu og berast Moskva í hraðpósti.
Eins og í kvikmyndum
Maðurinn sem sendi skeytið og
hafði sent önnur svipuð um níu
ára skeið og tekið við öðrum á
sama dulmáli, heitir Rudolph Ivan
ovich Abel. Hann er 55 ára að aldri
og þekktur í Bandaríkjunum undir
nafninu Martin Collins eða Emil
R. Goldfus. Nú sendir hann elcki:
fleiri skeyti.
Réttarihöldin gegn Abel hefjast!
í þessari viku. Hann er talinn!
snjallasti njósnari Rússa sem starf
að hefur í Bandaríkjunum, og lít-
ur einmitt út eins og kvikmynda-!
framleiðendur vilja hafa njósnara. |
í holdskörpu andlitinu liggja aug-
un hvöss og athugul innan við
gleraugun. í fangaklefanum dett-
ur hvorki af honum né drýpur.
Hann hefur leikið eitt aðalhlut-
verkið í upplýsinngaþjónustu
Sovétríkjanna og virðist ætla að
halda leiknum áfram einnig eftir
handtökuna. |
Sjálfsmynd Abels, fundin á vinnustofu hans.

Holu blýantarnir, sem geymdu upp-
lýsingarnar, verSa lagðir fram í
réttinum.
Upplýsingar í holum
blýöntum og skartgripum
Abel fæddist í Moskva 1902.
Hann nam við tækniskóla og varð
síðar verkfræðingur með sérgrein
í kjarnorkuvísindum. Um 1930
komst hann að við rússnesku upp-
lýsingaþjónustuna og lærði þá
ensku, en auk þess talar hann
spönsku, frönsku og þýzku. Hann
lærði einnig að senda og taka við
dulmálsskeytum, senda upplýsing-
ar í holum blýöntum og eyrnalokk
um; hann lærði að falsa vegabréf
og að halda sambandi við aðra
njósnara án þess að afhjúpa sjálf-
an sig. FBI, bandaríska leyniþjón
ustan, sem klófesti Abel, segir að
hann sé fyrsti raunverulegi sér-
fræðingurinn, sem þeir hafi átt
við.
Abel var hátt settur í rússnesku
leyniþjónustunni. Kona hans, dótt-
ir og sonur, búa í skrauthýsi utan
við Moskvu. 1948, sennilega þann
15. nóv., fór hann yfir bandarísku
landamörkin undir nafninu Coll-
ins. Á fyrri skjölum hans stóð
að hann væri fæddur 2. júlí 1897
í New York, en síðar tók hann sér
nafnið Goldfus eftir Emil Goldfus,
sem fæddist í New York 2. ágúst
1902, en dó tveggja mánaða gam-
all.
Samverkamaðurinn koni
upp um hann
Lítið er vitað um starfsemi
Collins — Goldfus fyrstu fjögur
árin, sem hann hélt sig í Banda-
ríkjunum, en kunnugt er, að 1952
fékk hann ný verkefni með áherzlu
á kjarnorkuleyndarmái. Verkefnin
voru skipulögð í njósnamiðstöð
Sovétríkjanna af Vitali Pavlov,
þeim sama sem stjórnaði njósna-
starfseminni í Kanada; Michial
Svirin, sem til skamms tíma var
meðlimur í nefnd Rússa á þingi
Sameinuðu þjóðanna og Finnan-
um Reino Hayhanen, sem komst
til New York með „Queen Mary“
og tók síðan upp samstarfið við
Abel. Það var Hayhanen sem kom
upp um Abel. Fyrir nokkrum mán
uðum fékk hann skipanir um að
gefa sig fram í Moskvu en grun-
aði þá yfirboðarana um græsku."
Hann fór til B’BI og skýrði frá
njósnastarfseminni og kom upp
um Abel.
Greip ekki til flóttans
Abel hafði nægan tíma til að
flýja þegar Hayhanen hvarf. Einn
ig hlýtur hann að hafá grunað
að eitthvað væri á seyði. En hann
sat sem fastast. Hann lét banda-
rísku leyniþjónustuna herða sig
í netið án þess að gera tilraunir
til flótta. Óttaðist hann einnig að
sanda fyrir yfirboðurum sínum í
Moskva? Var hann hræddur við að
verða láin sæta ábyrgð á hvarfi
Hayhanens? Ef til vill munu rétt-
arhöldin sem nú eru að hefjast
leysa úr þessum spurningum.
Abel átti innistæður í fjórum
bönkum og var með 6.090 dollara
í reiðu fé við handtökuna. Þrátt
fyrir þetta barst hann jafnan lítið
á, og bjó venjulega á litlum hótel-
um. Ilann kynnti sig sem Ijósmynd
ara, en varði öllum frístundum sín
um til að mála. í vinnustofú hans
fannst fjöldinn allur af landslags-
myndúm og nektarmyndum ásamt
sjálfsmynd og teikningu sem minn
ir á Krustjoff. Úr glugga vinnu-
stofunnar horfði Abel yfirum til
réttarsalanna þar sem hann á nú
að dæmast, og til stöðva lögregl-
unnar, þeirrar sömu, sem klófesti
hann í net sitt.
En Abel á nokkur tromp á hend-
inni. Að ráði verjanda síns hefur
hann nú lagt fram mótmæli gegn
því, að sannanirnar gegn honum
hafa fundizt við ólöglega hús-
rannsókn. Hann hefur einnig mót-
mælt því, að vera ákærður fyrir
njósnir þótt handtakan hafi farið
fram undir því yfirskini að dvöl
hans væri óheimil í Bandaríkjun-
um. Hvort Abel sleppur við dauða
refsingu á þessum forsendum og
verður vísað úr landi fyrir þá sök
að dveljast i Bandaríkjunum undir
fölsku nafni, er spurning, sem beð-
I ið er eftir með eftirvæntingu.
Hjreginn bóndl tryggfr
dráttarvél sína
Abel í járnum við réttarsalinn.
Þáttur kirkjunnar
Gistifieimili fyrir drykkjusjúklinga
BISKUPINN flutti þjóðinni ert aðhafzt. Nú er tækifæri fyr
ávarp í úfcvarpinu í sumar. ir allt kirkjunnar fólk, já alla,
Hann taldi sannað að í höfuð sem unna kærleikshoðskap
j borg íslands væri nær þrír tug kristindómsins að sýna trú
| ir manna og kvenna, sem ættu sína í verkinu og sameinast nm
j bókstaflega hvergi heimili, sem þetta málefni minnstu bræðr-
i unnt væri að opna fyrir því. anna. Og dapurlegt yrði, ef
Þetta fólk liggur að nóttunni í kirkjan gæfist upp við svona jj
opnum bröggum, bátum og 1-ítið. Það yrði óbærileg skömm |
kössum, 'hefst í grennd við öllum, sem henni unna og hana jjj
hcfnina, eða jafnvel bara í virða. Verum því samtaka. — |
göturennum og á göngum og Komið gjöfum ykkar lil prest- jj|
stigum opinberra stórhýsa, eft anna heldur í dag en á morg-1
ir að þau eru opnuð. un.
Og prestarnir mega sekki
ÞETTA ER raunaleg lýsing liggja á liði sínu, heldur ganga |
og verst, að hún er of mikill fram fremstir í flokki.
raunveruleiki og segir hún þó
ekkert af þeim ægilegu vand- í ÖÐRUM löndum eru þess Jj
ræðum, tjóni og hættu, sem ekki fá dæmi, að einstaka kær-
fólk þetta veldur, ef heimilin leiksríkar og dugmiklar konur I
eru opnuð fyrir því, meðan það opna slíkar stofnanir í sínu M
er í brjálæðisástandi áfengis- eigin húsi, og lát-a hvorki erfiði
nautnar sinnar. Ekki er heldur né illan orðróm hræða sig né jjj
minnzt á iþær sorgir, þann sárs hindra, og þannig hafa bjarg- ""
auka og skömm, sem orðið er, azt margir þeirra, sem dýpst jj
áður en allar dyr lokast fyrir voru sokknir í spillinguna. Og j]|
þessum veslingum. starfsemin hefir að lokum veitt
Það er því sannarelga þörf frægð og blessun langt út fyrir
á hjálp 'hliðstæðri eða í fram- það svæði, sem hugsað í fyrstu.
haldi af þeirri ómetanlegu að Kannske einhver auðug kona
stoð, sem „Bláa bandið“ veit- eða maður vildi reyna þetta
ir. Er satt að segja óskiljanlegt hér. Eg hefi tröllatrú á ríku
, nú þegar, hvernig unnt var að fólki, ef það helgar sig og sitt
i komast af, áður en sú stofnun hugsjónum Krists. En samtök É
var opnuð. Og sama verður á- in eru eðlil.egust og margar II
reiðanlega sagt, eftir að hið svo hendur vinna létt verk. Fimm II
n-efnda gistibeimili verður búið krónur að meðaltali frá hverj- ^
að starfa lengi. um einstaklingi mundi skapa
Og starf þess hefst í ein- betri skilyrði á Iþessu sviði en
hverri mynd fyrir atheina og í flestum öðrum löndum.
fórnir göfugra manna og En umfram allt væri þó dá-
kvenna, sem kunna vel söguna samlegast ef ©fengið yrði gert
um miskunnsama Samverjann. útlægt úr landinu. En meðan
Þótt sjálfsagt verði alltaf marg- það er ekki, verður hv-er göfug
ir eins og presturinn og Levít- sál að vinna gegn eyðingu þess
inn, sem gengu fram hjá og eftir mætti.
töldu sér málið óviðkomandi,
eru „Samverjarnir“ einnig
margir í þessu þjóðfélagi. Fólk VERUM NÚ samtaka og sýn
, sem lætur miskunnsemina hafa Um að íslenzka kirkjan bæði
völdin gagnvart þeim, sem hafa vill og getur þegar hún á góða
!' eyðilagt lífshamingju sína í
ránsklóm Bakkusar.
forustu. .
Söfnum fé til að kaupa hús-
næði til gistiheimilis fyrir „úti
EN GLEÐILEGAST er, að legumenn* nútímans. Þetta er
kirkjan hef-ir hér hafizt handa. kristileg hugsjón.
Hún fær oft ásakanir fyrir það,
að þar sé aðeins talað en ekk- Árelíus Níelsson.
iniMi>Mwiiiio^n»innMiniiníiiiTiTiiiininiTiniiTiiiiiirffir»nn~iiTTT!TniminriTr,ii ■uiiiniiriiirniTMinnnritiiiii ii|ij
Þannigeru mörk skólahverfa gagn-
fræðastigsins í Revkjavík í vetar
Á komandi vetri sækja nem-
endur gagnfræðastigsins skóla sem
hér segir:
Gagnfræðaskóla Vesturbæjar
sækja allir nemendur, sem búsett-
ir eru á svæðinu vestan Lækjar-
götu og Kalkofnsvegar og norðan
Hringbrautar.
Gagnfræðaskólann við Hringbr.
sækja nemendur búsettir sunnar
Hringbrautar og vestan Vatns-
mýrar. Þó sækja nemendur úr
Skerjafirði gagnfræðadeild í Mið-
hæjarskóla.
Gagnfræðadeild Miðbæjarskóla
sækja þeir nemendur úr hverfi Mið
bæjarbarnaskólans, sem heima
eiga austan tjarnarinnar, Lækjar-
götu og Kalkofnsvegar. Ennfrem-
ur nemendur úr Skerjafirði.
Gagnfræðaskólann við Lindarg.
sækja þeir nemendur úr hverfi
Austurbæjarskólans, sem búsettir
eru við Njálsgötu og Háteigsveg
og norðan þessara gatna.
Gagnfræðaskóla Austurbæjar
sækja nemendur búsettir í hverfi
Austurbæjarbarnaskólans aðrir en
þeir, er að ofan eru taldir.
Gagnfræðadeild Laugarnesskóla
sækja þeir nemendur úr hverfi
Laugarnesbarnaskóla, sem heima
eiga norðan Suðurlandsbrautar. —
, Ennfremur nemendur úr Lang-
holtsskólahverfi, sem búsettir erú
við eftirtaldar götur: Kleppsveg,
Drangaveg, Kambsveg, norðan Ás-
vegar, Austurbrún, Vesturbrún,
Kleifarveg og Laugarásveg, neðri
hluta (nr. 1—35).
Gagnfræðaskóla Langholtsskóla
sækja nenmendur búsettir í Lang-
holtsskólahverfi aðrir en þeir, sera
að framan eru taldir.
Gagnfræðaskólann við Réttar-
holtsveg sækja nemendur búsett-
ir í Bústaðahverfi, Smáíbúðahverfi
og Múlahverfi, nánar tiltekið á
svæði, er takmarkast af Klifvegi,
Mjóumýrarvegi og Seljalandsvegi
að vestan, en að norðan af Suður-
landsbraut að Elliðaám. Ennfrem-
ur sækja þennan skóla nemendur
úr Blesugróf og innan Elliðaáa.
Hér að framan er, eins og áður
er sagt, aðeins átt við þá nemend-
ur, er eiga að stunda nám í 1.
bekkjum gagnfræðaskólanna í
vetur, Eiga þessir nemendur a3
koma í skólana miðvikudaginn 2.
október kl. 10,30 f.h.
II. bekkur (nemendur f. 1943).
Þeir nemendur, sem voru í 1.
bekkjum gagnfræðaskólanna s.l.
vetur, eiga að stunda nám 1 II.
bekkjum í sömu skólum og þeir
sóttu í fyrra, nema um bústaða-
skipti sé að ræða.
Nemendur II. bekkjar skúlu
koma í skólann miðvikudaginn 2.
október kl. 9. f.h. j