Tíminn - 21.01.1958, Qupperneq 5

T í MIN N, þrigjudaginn 21. janúar 1957.
5
Valborg Bentsdóttir:
Hugleiðing í strætisvagni
ÞaS gefur veriS erfift að
vera úthverfabúi, þegar norð-
anvindurinn bfæs í fangið og
íangt er á biðstöðina. Sá sem
eyða þarf töluverðu af ævi-
stundum sínum í stræfis-
vagni hefir eðlilega mikilla
hagsmuna að gæta, að íerðir
þeirra séu vel skipulagðar.
Og sem ég norpi á biðstöð-
inni norður við sjó, þar sem
enn vanfar biðskýli frá Björg
vin verður mér það á meðan
skafrenningurinn fyilir öll
vit, að óska þeim vísu skipu-
Isgsstjórum, sem um mál
vagnanna fjafla, í spor mín
151 og frá vinnu þegar vetrar-
veðrin eru verst.
Vinnustaður minn, sem er Sjó-
mannaskólinn, ætti ekki að vera
ytnjag illa í sveit settur, þar sem
Tjrn er að ræða fjölsóttan skóla,
aú'k þess, sem í grenndinni er
töiuvert af verksmiðjubyggingum.,
Enda' er því svo fyirirkomið, að
aiiir vagnar, sem um Suðurlands-
þrautina fara hafa viðkomu hjá
Tungu nema Vogavagninn. Hann
fer framhjá fjórum venjulegum
viSkomustöCum frá Rauðarárstíg
og nemur hvergi staðar fyrr en
inni hjá Múla. Eigi maður búsetu
í Vogtunum og þurfi að sækja á
þessar slóðir, verður maður á
Iheimleiðinni að gauka sér fram
(hjá Vogavagninum, sem ekur inn
Suðurlandsbraut án þess að nema
istaðar og bíða eftir þeim vagn-
inum, sem ekur inn með sjó. Ég
igæti gert mér það til gamans með-
an óg bíð eftir strætisvagninum
að reikna út, hvað það kostar mig
að igeta ekki notað vagininn, sem
íer Suðurlandsbrautina og ég verð
dáglega að horfa á eftir þegar ég
er að hJaupa niður í Borgartún
í veg fyrir hinn. Miði ég við tvær
ferðir á dag og reikni það yfir-
vinnukaup, sem greitt ,er í mín-
um launaflokki verður þetta engin
smáupphæð 4—5 þúsund krónur
ó ári. Það verja náttúrlega ekki
aílir trma sínum svo vel að reikna
m;egi hverja mínútu, en þetta litla
dærni sýnir, að það er dýrt, ef
tíminn er nokkurs metinn, að tefja
fjölda fólks með óhagkvæmum
etrætisvaign afer ðum.
OG MF.ÐAN vagninn veltist
inn eftir getur maður leitt hugann
að því handahófsskipulagi, sem
virðist vera á ferðum strætisvagn-
anna um Langholtsbyggð, sem er
líklega eitt fjölmennasta úthverfi
■bæjarins og fer ört stæfekandi.
Hverfið byggðist fyrst norðan
Sunnutorgs og markaðist af Laug-
arásvegi að sunnan. Það var því
mjög eðlilegt í fyrstu, að umferð-
in yrði um hann. En þegar hin
íjdlmenna byggð reis upp fyrir
eunnan torgið var því haldið á-
'fram að beina umferðinni um
Laugarásveg og sfeiptist Langholts-
foyggð þá í tvennt, hvað umferð
KJÍeirtir, og er engin samfelld stræt-
isvagnaleið gegnum liverfið. Sá,
eem ætiar eftir endilöngum Lang-
ihaltsvegi þarf að hafa vagnaskipti
ó Sunnutorgi. Maður, sem er bú-
fiettur niðri í bæ og ætlar í Laug-
larásbíó getur komizt beina leð
þangað í strætisvagni. En sá, sem
ó beima inni í Vogum og ætlaði
í isama bíó, sem hann myndi þó
telja í sínu bæjarhverfi þarf ann-
aðhvort að ganga frá Sunnutorgi,
en það er töluverður spölur eða
að öðrum feosti taka þar annan
fitrætisvagn.
Auk {>ess sem það er mikið ó-
ihagræði að skipta byggðinni þann-
ig í tvennt eru byggðarhlutarnir
mjög misskiptir með ferðirnar.
Fyrir norðan torgið eru ferðirnar
í sæmilegu lagi, ef miðað er við
að komast áleiðis niður í bæ, 4
h.ægferðir og tvær hraðferðir á
fe'ltifekustund. Öðruvísi víkur við í
syðri hluta byggðarinnar. Það er
eins og þeir, sem þar búa þurfi
þess eins að flýta sér sem mest
iú'ður í Miðbæ. Það fjölmenna
hverfi ■hefir nær eingöngu hrað-
ferðir. Eina hægferðin, sem fer
um hverfið er vgan, sem feemur
innan úr Blesugróf og ekur niður
Holtaveg einu -sinni á klufefeustund.
Hraðferðir eru á ýmsan hátt ó-
hagfevæmar þeim, sem ekki þarf
beint í MiðSbæinn. Vagnarnir hafa
mun færri viðkomustaði og er því
j eiifiðara að feomast í þá, ef heim
skal haida. Getur þetta komið sér
^ illa fyrár konur með smábörn í
fari sínu. Þær sem búa norðan
(Sunnutorgs geta tekið vagnana
víða á Hverfisgötunni, en búi þær
jsunnan torgsins og þurfi að nota
Vogavagn er ekki um annað að
ræða en Lækj’artorg eða Rauðar-
árstíg, eða Snorrabraut niður við
r.ió.
Eitt alf því, 'Stam ég fæ efefei sfeilið
er það að dýrara skuli vera að
ferðast með hraðvögmum en öðr-
um vögnum. Hraðvagnarnir eru
fljótari í förum og komast þess
vegna fleiri ferðir á hverri klukku
stund o-g ættu því ef einhver mun-
ur væri að vera ódýrari. Annars
er það mesta ólán að vera með
margar tegundir af strætisvagna-
miðum.
Hvað myndi svo vera tillæki-
legast tii að bæta nokkuð úr þessu
ófremdarástandi, án þess að stór-
bæta vagnakostinn. Við skulum
t.d. stinga upp á því að hraðferð-
irnar væru látnar fara hvor á
móti annarri eftir Kleppsvegi eða
Suðurlandisbraut og mættust á
Langholtsvegi. Þeim sem liggur á
í miðbæinn ætti að koma það að
fullum notum. Síðan væra hæg-
ferðirnar látnar fara jafnt um
hverfið sunnan og norðan Sunnu-
torgs og þá yrði að öðrum þræði
farið um Laugarásveg.
NÚNA ALVEG nýverið var
tekin upp ný leið, sem gengur
frá Hagahverfi inn að Sundlaug-
um. Þetta virðist nokkuð furðu-
leg ráðstöfun. Fyrst farið var að
gera tilraun til að tengja saman
fjarlæga bæjarhluta að láta vagn-
ana þá ekki ganga lengra ausfivr.
Þeir sem þurftu að fara úr öðr-
'um bæjarhverfum inn í Sundlauga
hverfi um Lækjartorg áttu þess
kost áður en þessi ráðstöfun var
gerð að komast þangað með 12
vagnum á hverri klukkustund svo
þessi tilhögun virðist ekki hafa
verið sú sem mest lá á. Að vísu
eru Vesturbæingar taldir hraustir
menn, en að þeim hafi legið svo
á að komast í sundlaugarnar um
hávetur er vandséð.
Vagnarnir eru að vonum mis-
jafnir. Ég hef verið heppinn að
þessu sinni og lent i nýjum vagni.
í honum er uppdráttur af leið
Vogavagnanna. Það sem vekur at-
hygli manns er ’að Iei,ðin er að
öðrum þræði meðfram sjónum og
svo sköfeku skýtur við að þar eru
■fleiri viðkomustaðir en þegar farið
er nær byggðinni, þótt manni
virðist að þetta hefði verið mun
betra öfugt.
QG ÞEGAR ég fer úr vagnin-
um er ég kömin á þá skoðun, að
taka verði allt strætisvagnakerfið
til rækilegrar endurskoðunar. Það
þat-í að fjarlægja vagnana úr mið-
bænum. Og umfram allt að leggja
niður þennan eilífa hringakstur
um Lækjartorg, sem virðist vera
til þess eins að sýna fólki að
strætisvagnaforsjónin rnetur tíma
þess einskis. Strætisvagninn, sem
t.d. kemur inn Kalkofnsveg og
ætlar næst inn Hverfisgötu. Þó
hann sé á eftir áætlun eins og
oft vill verða að vetrarlagi þarf
hann endilega að leifea listir sín-
ar með því að snúast í kringum
torgið, með bið eftir umferðarljós-
um og öðrum töfum eins og geng-
ur. Og farþegi, sem ætlar að ná
öðrum vagni missir af þeim far-
kosti fyrir töfin'a.
Valborg Bentsdóttir
; íslenzk tónverk fyrir norræna
toníistarhátíð á næsta hausti
i
Dr. Hallgrímur Helgason fulltíúi í sam-
norrænni dómnefnd
]
| Tónskáldafélag íslands hefir nýlega kjörið dr. Hallgrím
* Helgason sem fulltrúa sinn í samnorræna dómnefnd til að
ákveða hvaða norræn verk skuli flutt á næstu hátíð Nor-
ræna tónskáldaráðsins, sem haldin verður í Osló á hausti
komanda.
maramánaðar, til að áfeveða -endan
Hsfir Ha’lgrí'mur Helgason telkið lega d.agiskrá háitíðarinnar, og eiga
kjörinu með þeiim forsendum að sæti í nefndinni ftnan menn, einn
leggja sjiáMur efeki fram verk til frtá hverju lamdi.
filiutningis að þessu sinni.
Jafnfraunt hiefir TónBfeóIdafélag
ið kosið dómnefnd til að velja is-
lénzk tónverk, sem leggja sfeal
undir úrskurð hinnar samnorrænu
dómnefndar. í þessari neífnd eiga
sæti dr. HaiUigrímur H'elgason,
Guðimundur Matthíasson og Pálí
Kr. Pálssoin. I-Iefir niefndin orðið
sammiála um að gera eftiríarandi
i tillögur um íislenzk verfe tifl hinnar
samnorrænu dómnefndar:
A. Aðafltilflaga:
a) Hijómsvejtarverk:
Jón Leifs: Landsýn, forleifeur
Jón Nordal: Píanókonsert
Sjgursveinn D. Kristinsson:
Draumur vetrarrjúpunnar.
b) Kammermúsikverk:
Jón LeiÆs: Strokkvartet.t nr. 1
,,Mors et vi'ta“.
Magnús Bl. Jóhannsson: Fjór-
ar abstrafetionir fyrir pianó
Siguriingi E. Hjörj-eifsson:
Serena.ta fyrir strofelkvartett.
B. Varaitiilla'ga:
Arni Björnsson: Lítil svita
fyrir strokhljómsvei.t.
Kari 0. Runólfsson: Orifeesiter-
forieifeur að Fjalla-Eyvindi.
Páflfl ísólfisson: Passaca.glia
fyrir orkester.
Hin isamnorræna dómnefnd
kemur saman í Osió í byrjun
D-iS er valt
Ihaldið betlar nú ákaflecja um peninga i kosningasjóð sinn, í viðbót við
„úfsvörin" sem það leggur á fyrirtæki í náðinni og kommissoinina, sem
það fekur af húsa- og lóðabraski. Kerkosfnaður er nú meiri en nokkra
sinni fyrr. D-veitan er í fullum gangi, — Ð-ið er vaft.
— Laust og fast —
Ungir menn svívirtir |
Morgunblaffið er stundum að
reka upp rofeur um það að það sé
nær eingöngu eldra fólk og utan-
bæjarmenn, sem fylgi Framsókn
arflokknum í Reykjavík. En nú
finnur það til ónota innan um
sig yfir því að á B-list-anum og
þess lista (B-lista) eru álíka
margir „utanbæjarmenn", en
fleiri ungir menn á B-listanum
heldur en þess lista. Og flestir
efstu menn B-Iistans eru ungir
efnismenn, fæddir og uppaldir
í Reykjartk.
Yfir þessu eykst magakvilli
Mbl. og vandræði þess aukast •—
eftir allt níðið nin „utanbæjar-
menn“ og aldraö fólk, sem það
hefir sagt að fyllti nær eingöngn
Framsóknarflokkinn í höfuðstaðn
um.
. Spiimur blaðið í öngum sín-!
um (eða fylgiblað þess Heimdall-.
ur) Ianga sögu s.l. sunnudag, um
einhvern ungan mann, er sé á
B-liStanum í Reykjavík. En sá
maður er -alls ekki til á þeim
lista.
Sagan er því algjört slúður frá
upphafi til enda. Algerlega spunn
in upp írá rótum.
Af því mjög efnilegum og vel
menníuðum ungum manni (Stein-
grími Hermannssyni) hafa verið
falin trúnaðarstörf, er Mbl. sí-
fellt að narta í hann. Minnir
þetta mikið á ólætin í blaðinu
ýfir því, þegar Pálma Hannes-
syni var ungum veitt rektorsem-
bættið vði Menntaskólann.
Það er líkast eins og ungir af-
burðameun megi alls ekki njóta
starfskrafíá sinna meðan þeir
eru á bezta aldri, séu þeir frjáls-
lyndir umbóíamenn, en efeki
sícinrunnir ofstækismenn úr
Heimdalli.
Ömuríegt
Það er öinurfegt a'ð sjá alltaf
öðruhvoru beint eða óbeint fögn-
uðinn í Mbl. yfir því, ef verkföll
eða stöðvun atvinnuveganna er í
aðsigi. Öllum sæmilega þjóðholl-
um niönnum ætli að vera fagn-
aðarefni að atvinnuvegirnir gætu
gengið stöðvunarlaust.
Það er ekki aðeins ömuriegt
heldur beinlínis sorglegt að aðal-
sjúkt af öfstæki, að óska eftir óg
blað fjöflmennasta stjórnmála-
flofefesins í landinu skuli vera svo
stuðla að sem niestum erfiðleik-
um fyrir alþjóð í þeirri von að
hljóta eitthvað flofeksfylgi af því.
Hinn ahnenni bongari hlýtur að
fagna hverri viðleitni, sem miðar
til þess að reisa úr rústum það.
sem miður hefir farið, hvað sem
líður ölluin flokkum. Og -ég er
þeirrar trúar, ef Mbl. og Sjálfstæð-
isflokkurinn vildi sleppa sínu sí-
felída neikvæða niðurrifsbrölti og
reyna að leggja eitthvað jákvætt
til þjóðmálanna, þá væri það efeki
einungis þjóðinni yfirleitt til gagns
heliffiur líka flofeki þeirra, sem hlýt-
ur fyrr eða seinna að smækka
með hinu sífellda niðurrifi og nei-
kvæða málaflutningi.
Gengislækkun
Það fór ekkert leynt fyrir síð-
ustu alþingiskosningar, að yrðu
Sjálfstæðismenn í ríkisstjórn þá
áfram var fyrsta og aðalráð
þeirra úr því hengjandi öng-
þveiti, seni þeir voru húnir að
koma fjármálum landsins í og
gildi peninganna, með sínu ,frels-
isbramli“ — það var að stór-
lækka krónuna.
Nú er eitt helzta árásarefnið á
ríkisstjórnina, að hún hafi f
hyggju að skrá krónuna eftir því
verði, sem óstjórn Mbl.nianna
hefir átt mestan þáttinn í að
koma henni í á valdaárum sín-
um með aukinni dýrtíð, ráðleysi
og eyðslusemi.
Síðan á striðsárunum liefir
krónan raunverulega alltaf verið
að stórfalla, þótt stórkostlegast
>æri það einu sinni í stjórnartíð
Ólafs Thors, þegar vísitalan liækk
aði á örfáum mánuðum um 90
visitölustig. Þóttist ‘Ólafur þá
vera að auka dýrtíðina (fella
krónuna) almenningi til bless-
unar! En flestir skfldu auðvitað,
að fyrir a. m. k. alla sem taka
laun sín í peningum, er aukin
dýrtíð sama sem gengislækkun,
þótt oft sé verið að reyna að
grímuklæða hana.
Já, það er margt skrýtið í kýr-
hausnum eins og 'bardagaaðferð-
um Mbl.-manna.
Kári
x-B listinn