Tíminn - 28.03.1958, Page 12

Veðrið:
Austan gola eða kaldi, skýjað.
Hitinn kL 18:
Keykjavík 6 st., Akureyri 1 st.,
Kaupmannali. 0 st., Sípkkbólni-
ur —2 st., Hamborg 7 París 11 st.
Föstudagur 28. marz 1958.
Draugalestin“ í Hveragerði

30 kjörbúðir um land ailt sanna
yfirburði þessa verzlunarskipulags
Leikfélag Hveragerðis sýnir nú leikriíið „Qraugalestina'1 við ágaetar viðtök-
ur eystra. Hefir leikurinn verið sýndur heima í Hveragerði og á Selfossi
og verður sýndur á Hellu á laugardaginn kemur og i Hveragerði á sunnu-
dag. Myndin er af atriði úr leiknum. Leikstjóri er Klemenz Jónsson.
Frá ársþmgi Félags ísl- iðnrekenda:*
Jafnrétti éfrávíkjanlegt skilyrSi
fyrir þátttöku i fríverzlunarsvæSi
Ársþing Félags íslenzkra iðnrekenda stendur nú yfir.
Hefir það þegar afgreitt ýms mál, er varða iðnrekstur í land-
inu. Má þar nefna starfsemi Iðnaðarbankans, um þátttöku
íslands í hinu fyrirhugaða fríverzlunarsvæði, samþykkt varð-
ándi Iðnlánasjóð og fjárfestingarleyfi til verksmiðjubygginga.
Kjörbúðareigendur haía gefið
út lítinn leiðarvísir fyrir viðskipta
menn og verður honum dreift
i búðunum efthieiðis.
Frá Taflfélagi
sf. Hreyfils
Þingið krefst þess, að stjórnar-
völdin noti heimild þá, sem Al-
þingi veitti til lántökti fyrr Iðnað-
arbankann að upphæð 15 milljónir
króna. Mótmælt er harðlega kröf-
unni um að bankinn leggi háar
fjárhæðir í húslánasjóð og til raf-
væðingar.
Þingið telur ófrávíkjanlegt skil-
yrði fyrir þátttöku í svonefndu frí-
verzlunarsvæði, að um algert jafn
rétti ailra aðila og framleiðslu-
greina verði að ræða. Tryggja beri
íslendingum sömu anarkaðsað-
stöðu fyrir framleiðsluvörur í hin-
um þátttökulöndunum og þau
kunna að njóta hér. ELnnig bend-
ir þingið á mikilvægi þess, að iðn-
aðinum sé gefið tækifæri til að
mæfa vaxandi samkeppni, og að
eðlilegar framfarir í iðnaði lands-
manna megi ekki stöðva af fjár-
festingar- og gjaldeyrisyfirvöldum.
Þrátt fyrir nokkuð aukið fram-
lag til Iðnlánasjóðs er samþykkt
var á síðasta þingi vekur árs-
þingið athygli á því að enn sem
komið er, er hvergi náð því marki
að sjóðurinn sé iðnaðinum sú stoð
svo sem stofnlánasjóðir sjávarút-
vegs og landbúnaðar eru þeim
atvinnuvegum. Því er eindregið
hvatt til þess að alþingismenn
styðjí frv. það sem nú liggur fyrir
Alþingi um að hebningur gjalds
af innlendum tollvörutegundum
renni til sjóðsins. Verði frumvarp
ið ekki samþykkt. er skorað á Al-
þingi að leysa fjárþörf sjóðsins á
annan hátt.
Þingið he'fir samþyikkt áskorun
á fjárfestingaryfirvöld um að veita
nægileg leyfi til verksmiðjuiðn-
aðarins þannig, að hægt sé að
auka og endurbæta framleiðsluna. !
Er á það bent að aukning frani-
leiðslutækja sé öruggasta vörnin
gegn atvinnuleysi og eitt raunhæf
asta ráðið til vaxandi hagsældar. I
Þá er bent á nauðsyn þess að fjár-
festingarleyfi til byggingar vegna
iðnaðarins séu gefin út það tíman-
lega að framkvæmdir geti hafizt
á hagfeldasta tíma árs.
Þingið telur að það komi eigi
nógu skýrt fram að gjaldeyris-
sparnaður er eins mikils virði og
sá gjaldeyrir sem aflað er. Fram-
leiðsla iðnaðarins sparar þjóðinni
mikinn gjaldeyri til vðbótar þeim
gjaldeyri, sem útflutningsfram-
j leiðslan aflar. Er því nauðsynlegt
: að allur almeriningur svo og ráða-
menn geri sér það ljóst, hversu
, þýðingarmikil starfsemi iðnaðar-
! ins er á þessu sviði.
i Samþykkt hefir verið áskorun
hlulist til um að iðnaðinum verði
(Framhald á 2. síðu).
Sex unglingar hafa játað á sig
f jölda innhrota og þjófnaði
Aíeins einn hefir átSur komizt undir manna hendur
Sex unglingar hafa orðið upp-
vísir að þjófnuðum og innbrot-
um, sem framdir liafa verið hér
í Reykjavík að undauförnu. Þeir
hafa allir játað og liafa verið látn
ir lausir úr gæzluvarðhaldi, allir
nema einn. Tveir þeirra voru at-
hafnainestir og unnu saman, en
hinir fjórir höfðu ekkert sérstakt
samband sín í milli. Aðeins einn
þessara pilta, sem eru á aldrin-
um 17—18 ára, hefir áður kom-
izt undir manna hendur. Þau inn
brot, þjófnaðir og iunbrotstilraun-
ir, sem uppvíst hefir orðið um
við játningu sexmenninganna,
voru framdar á eftirtölðum stöð-
um: Efnablandan h.f., verzlunin
Storknrinn, Heildverzlun Hró-
bjarts Bjarnasonar, verzlunin Ás,
Laugavegi 160, Orka, Laugavegi
166, Gúmmíbarðinn í Brautar-
liolti, Reynisbúð, Tjamarbarinn,
nokkrum shmum í Tívólí og Kaup
félag Kópavogs. Stolið var miklu
magni af vindlingum í kaupfé-
laginu og tóbaki í Tjarnaibar.
Reynsian í 2% ár sta(jfestir, a(5 kjörbúíirnar
eru hagkvæmar fyrir aímenning og kaupsýslu-
menn
Um bessar mundir eru 2V2 ár síðan fyrstu kjörbúðirnar
tóku til starfa hér á laiídi. Það var í nóvember 1955 sem
kaupfélögir. á Selfossi og Hafnarfirði opnuðu sínar búðir
og fáum dögum síðar opnaði SÍS kjörbúðiná 1 Austurstræti.
Síðan hefir þetta skipulag rutt sér til rúms og eru nú rösk-
lega 30 kjörbúðir á landinu og reka kaupfélögin 15 þeirra.
Kjörbúðareigendur í Reykjavílc
og grennd komu nýlega saman
á fund til að ræða fengna reynslu
3g bera saman ráð sín. Fulltrúar
kjörbúðareigendanna ræddu við
blaðamenn í gær um reynsluna
og það, sem til hóta stendur. Það
var Lárus Pétursson form. Sam-
bands sinásöluverzlana, sem hafði
orð fyrir kjörbúðareigendum, on
auk hans eru í nefndinni Bjarni
Grímsson, verzlunarstjóri SÍS í
Austurstræti; Sigurður Magnússon
eigandi Melabúðarinnar, Kolbeinn
Kristinsson verzlunarstjóri í Egils
kjöri; Vald. Ólafsson, verzlunar-
ráðunautur Sambands smásölu-
verziana og Kristinn Ketilsson,
verzlunarráðunautur SÍS.
Reynslan er góð
Það kom fram, að eigendur
kjörbúðanna telja, að reynslan
hafi þegar sannað ágæti fyrirkomu
lagsins. Viðskiptamenn eru yfir-
leitt ánægðir með fyrirkomulagið
og verzlunarmenn hafa sannreynt
að rýr.nun í kjörbúðum er ekki
meiri en í eldri búðunum, hins
vegar hafa komið fram .nolckrir
minni háttar annmarkar við notlc-
un þessa kerfis hér á landi enn
sem komið er.
Nokkrir annmarkar
Porvígismenn kjörbúðanna bentu
helzt á þessi atriði:
Nokkuð ber á því, að fólk not-
ar ekki körfurnar, sem ætlaðar
eru til að láta varninginn í. —
Það getur valdið misskilniugi og
er enda óheimilt, að nota eigin
innkaupatöskur í kjörbúð.
Nauðsynlegt er, til að 'tefja
ekki aðra, að menn hafi lokið við
að verzla, er þeir koma til gjald
kera til að gera upp.
Vörurnar liggja frammi til
þess að viðskiptamennirnir skoði
og geti þar valið cða hafnað. —
Menn þurfa að gefa sér tínia til
þess, er þeir koma í kjörbúð.
Þetta eru sm'ávægilegir ánn-
markar, sem reynslan sjálf mun
sníða af með tímanum.
Nýjar kjörbúðir í
uppsiglingu
Prá því var skýrt, að noldcrar
nýjar lcjörbúðir væru í uppsigl-
ingu, og annars staðar er verið
að breyta eldri búðum í kjörbúðir.
Stcfnkostnaður er mikill. Innrétt-
ingar eru dýrar og þarf að kaupa
erlendis, t.d. kæliborð og' frysti-
stoápa. En þrátt fyrir þetta og
ýmsa byrjunarörðugleilca eru lcjör
búðareigendur sammála um að
reynslan réttlæti fullkomlegá
þessa riýju verzlunarhætti og að
þeir séu þegar miklum fjölda
manna til gagns.
Taflfélag sJf. Hreyfils hóf vetrar
starfið 29. okt. 1957, með hinu
árlega innanfélagsmóti sínu, og
lauk því 11. febr. 1958.
Þátttakendur í mótinu að þessu
sinni voru 24, og skiftust í þrjá
flokka. — í meistaraflokki tefldu
6 fólagsmenn, og auk þess skák-
meistarinn Eggert Gilfer, er tefldi
isem gestur félagsins á mótinu.
I. flokk skipuðu 5 keppendur,
en 12 II. flotok,
Úrslit í mótinu urðu þau, að
í meistaraflokki urðu efstir: í 1.—
2. sæti: Þórður Þórðarson og Egg
ert Gilfer jaifnir með 5y2 vinning.
3. varð Guðteugur Guðmundsson
með 4 v. 4. Anfcon Sigurðsson með
3 vinninga.
Þórður Þórðarson varð því skák
meistari félagsins 1958, en hann
varð það eijinig 1957.
Þann 28. febr. s.I. tefldi skák-
meisfcarinn, Eggert Gilfer, fjöl-
tefli við félagsmenn á 18 borðum,
cg vann skákmeistarinn 10 skákir,
gerði eitt jafnteíii og tapaði 7
skákum.
3. marz fór svo fram skákkeppni
milli Taflfélags s.f. Hreyfils og
Ta'fifélags Alþýðu, á 13 borðum,
og lauk henni með 7 : 6 v. Hreyf-
ilsmönnum í vil.
Sigra frjálslyndir
í Torrington?
Ekki voru kunn úrslit' í auka-
kosuingunum í Torrington í
Bretlandi í gærkvöldi, ér blaðið
fór í prentun. Koshingár ’þessar
liafa vakið mikla athýgli ag skoð
anakannanir haía gefið vísbeud-
ingu um að frambjóðandi frjáls-
lyndra, Bonham Carter, myndi
sigra. Kjördæmi þetta er gaiiialt
vfgi frjálslyndra, en í Seinustu
kosningum bar Verkamannafl.
sigur úr býtum. Þá buðu irjáls-
lyndir ekki fram. Frambjóðandi
þeirra nú er dófctursonnr
Asquiths, sem var foringi frjáls-
lyndra um eitt skeið, og forsætis
ráðherra Bretlands.
Sótt að höfuðstöðv-
um uppreisnafmáuna
á Sómötru
NTB—DJAKARTA, 27. marz. —
Ekki liefir heyrzt í útvarpsstöð
uppreisnarmanna í Padang sein-
ustu tvo daga. Samkvæmt tilkynn
ingu sbjórnarinnar í Dja'karta er
mest öll Norður-Súmatra á valdi
istjórnanhersins og n|ú er s<Jtt
hratt að miðbiki eyjarinnar, þar
sem uppreisnarmenn hafa megin
styrk sinn. Stjórnin segir upp-
reisnanmenn gefast upp hópum
saman. Mæti sóknarherinn næ:*
engri mótspyrnu á för sinni inn
á eina. í Djakarta var efnt til
sýningar í dag á vopnum, sem tek-
in voru af uppreisnarmönnum á
olíúlindasvæðinu. Segir stjórniii
að þau séu af nýjustu bandarískri
gerð og hafi komið með óþekktri
flugvél frá Formósu.
Sama jiótt hann skæri báða
- hann fengi ekki nema 16 ára dóm
Drukkinn piltur otaði hníf aS tveimur gestum
á veitingahúsi hér í bænum í gær og haf <$i
viÁ or(5 aS skera bá á háls
Mesta verkfall síðari
ára í Japan
NTB—TOKÍÓ, 27. marz. — Hafið
er í Japan mesta verkfall þar í
landi frá stríðslokum. Taka þátt
I því 100 þús. Járnbrautarmenn
gerðu verlcfall i dag og varð af
mikill gluridroði. Samtímis gerðu
starfsmenn í efnaiðnaði og náma
greftri samúðarverkfall. Járnbraut
arstarfsanenn heimta hærri laun.
Skömmu eftir liádegið í dag
slangraffi di'ukkinn maður um
tvítugt inn í veitingastað hér í
bænum, vék sér að tveimur inönn
um með opin liníf a lofti og hót-
aði að skera þá báða á liáls. Menn
irnir, sem ekki þekktu þaun er
liótaði, tóku það ráð, að sitja
kyrrir og láta fyllirútinn afskipta-
lausan meðan liann veifaði hnífn-
mn framan í þá, enda óvíst
hvernig farið lieíði, ef þeir liefðu
fíuið að stugga við æstum mann
inum, jafnvel þótt óhugnanlegt
væri að sitja undir þessu.
„Þú lieilsaðir mér ekki“.
Vert er að taka enn frani, að
livorugur þekkti piltinn. Sanit óð
liann fyrst að öðruni með opinn
vasalmíf, rak oddinn upp að liöku
hans og sagði eitthvað á þessa
leið: „Réttast væri að skera þig
á háls, fyrst þú heilsaðir mér
ekki í Rankastræti í gærkveldi“.
Þess skal getið, að þeim sem
vai-ð fyrir hótiniinni liafði ekki
verið gengið um Bankastræti
kvöldið áður, hvað svo seni því
nú liður, að haun þekkti piltinn
alls ekki.
Að því búnu sueri pilturinn
sér að hinum nianninum og
rykkti lmífnum fram með andliti
hans og sagði úm leið, að hann
niunaði ekki um að „drepa þig
líka, fitukeppurinn þinn, því ég
fengi hvort sem væri ekki nema
sextán ár“. Muu hann hafa átt
við það, að þyngsti dómur sem
haim fengi, færi ekki fram úr
sextán árum, þótt Itann yrði báð
iim að bana.
Leitað í gær.
Tveir náungar voru í fýlgd
með piltinum. Komu þeir nú til
hans og sögðu lionum að koma
með sér. Fór hann þá burtu, en
þá munu liafa verið liðnar einar
þrjár til fjórar mínútur, frá því
þeir komu inn í veitingahúsið.
Strax á eftir lióf lögreglan leit
að piltinum. Leitaði hún hans í
fyrstu með aðstoð annars þeirra,
er orðið hafði fyrir hótununum,
en ekki varð neins staðar komið
auga á piltinn. Lögreglan skýrði
blaðinu svo frá í gærkvéldi, að
piltsius væri eim leitað, éu um
klukkan hálfátta í gærkveldi
liöfðu engar spumb' borizt af
hornun.