Tíminn - 03.06.1958, Blaðsíða 1

42. árgagnur.
Ueykjavík, liriðjudaginn 3. júní 1958.
119. blað.
Sfmar Tímans eru
Ritstjóm og skrifstofur
1 83 00
BlaSamenn eftir kl. 19:
11301 — 18302 — 18303 — 18304
Efnl inni í biaðinu:
Minningarorð ura Stein Steinarr,
bls. 5.
Erlent yfirlit, bls. 6.
Ræða Hermanns Jónassonar,
bls. 7 og 8.
Búizt til brottferSar úr höfn
De Gaulle hefir fengið vald til að
stjórna án afskipta þingsins í 6 mán.
De Gaulle hótar að
segja af sér
Mun leggja breytingar sínar á stjórnar-
skránni undir þjóðaratkvæði
I franska þinginu var í dag samþykkt með 322 móti
232 atkvæðum að veita de Gaulle forsætisráðherra frjálsar
París, 2. júlí._Síðustu fréttir.' hendur til að stjórna landinu í 6 mánuði, án þess, að hann
Við umræður í kvöid í franska | sé háður þinginu. Þetta sérstaka vald hans varðar öll þau
þinginu um hvern rétt stjórn de | mál, sem taka þarf til meðferðar til að korna þjóðfélaginu
Gaulle skyldi hafa til breytinga1 aftur a réttan kjöl, segir í lagafrumvarpinu, sem þingið
á stjórnarskránni, kom hershöfð h nú samþykkt.
mginn sjalfur 1 þmgsal og lielt ^*7 . .
Hm*,. Cmtísiri iiiin serstoKu log um vald stjorn-
kroftuga ræðu. Sagðist hann Franska þingið hefir veitt þessu
mundi segja af sér, ef þingið samþykki sitt á óvenju skömmum
samþykkti ekki þegar í stað til- tíma, aðeins 12 klst síðar en það
lögur sínar um þetta efni. Sagði vai. jagt fram
hershöfðinginn, að *tti að fara Lagafrumvarpið fer nú þegar í
að tefja ináiið mes löngum um- Btað fyrir efri deitd þingsins, og
er álit manna í París, að það
verði crðið að l'öguim fyrir morg-
undaginn.
ræðum um málið á þingi, myndi
l’i'inn liverfa lieim til þorps síns.
Ætlun sín væri að leggja stjórn
arskrárbreytingarnnr í liaust, og
aratkvæði snemma í liaust, og
mætti málið engan tíma inissa.
Alsírmálavald.
Síðdegis í dag samþykkti þingið
Á Sjómannadaginn voru fremur fá skip í höfn í Reykjavík. Myndin sýnir
er skipverjar á kaupfarinu Disarfelli búa skip sitt tii brottferðar úr höfn.
Till. um afnám vínveit-
inga vísað frá á Álþingi
Frévísunartiliaga samþykkt á Sameiniíðu Al-
Jíingi í gær, eftir aí málií hefir verií um 30
vikur til meftferíar á Alþingi
Það málið, sem einna lengst og oftast liefir verið til um-
ræðu á Alþingi í vetur hlaut endanlega afgreiðslu við at-
kvæðagreiðslu í Sameinuðu þingi í gær. Var þá vísað frá
með rökstuddri dagskrá tillögu til þingsályktunar um afnám
áfengisveitinga á kostnað ríkisins.
Túnis biður öryggisráð um ráðstaf-
anir til tryggingar friði í landinu
Fulltrúar Túnis og Frakklands bera fram
sakir og gagnsakir
NTB—New York, 2. júní. — í öryggisráðinu hefir full-
trúi Túnis, Mongi Slim, sakað Frakka um vopnaða árás á
Túnis. Hann bað öryggisráðið að veita aðstoð við að tryggja,
að franskt herlið yrði allt flutt úr landinu þegar í stað, sem
hann sagði, að væru í Túnis gegn vilja þjóðarinnar og gera
ráðstafanir til að tryggja frið á meðan á þessu stæði.
Slim sagði, að hin nýstofnaða reisnarmönnum í Alsir stuðning.
'öryggisnefnd í Alisír væri hætta j Hann kvað það ekki vera atburð-
fyrir löndin í Norður-Afríku og ina í Alsír, heldur brot Túnisbúa
sérslaklega Túnis. Hann hrósaði
iþeim tilraunum til málamiðlunar
í deilunni, sem Bretar og Banda-
ríkin hafa unnið, sem hafnar voru
eftir árásina á Sakiet fyrir fjór-
um mánuðum.
Franski fuMltrúinn, Georges Pic-
ot, sakaði Túnis um að veita upp-
arinnar í AisírmáLum, og grekidu
að'eins 28 atkvæði á móti þvi í
efri deild. Það var áður samþykkt
í neðri deildinni með 337 atkv.
nióti 109.
Heillaóskir Macmillans.
Macmillan forsætisráðfuerra
Breta sendi í dag dé Gauile hfeilia-
óskir sínar. í persónulegu skcyti
til hans sagði Macmiilan, að hann
hlakkaði til að eiga samstarf við
hinn nýja franska forsætisráðlierra.
De Gaulile svaraði með símdkeyti.
Minnti hann á samstarf þeirtra á
stríðsárunum, og lét í ljós, að þeir
myndu enn eiga margt eftir að
vinna saman. Orðrómur hefir verið
uppi um, að Eisenhower Bamda-
rikjaforseti muni bjóða de Gautle
þátílítöku í fundi sinum og Macmill-
aUs, sem verða mun á næstunni,
en engin staðfesting er á þeirri
frétt. Talsmaður Hvíta hússins
sagðist, vera viss um, að þess-ar
fréttir væru á engum rökum
reistar.
I airæðislögunum er tekið fram
með skýrum orðum, að þau nái
ekki til mála, er samkvæmt erfða-
venju lýðveldisins tilheyri lög-
gjafarsamkomunni einni. Við við-
ræðurnar sögðust aðstoðarforsætis
ráðherrarnir MolLet og Pflimlin.
að þetta mundi gera það að verk-
um, að stjórnin gæti ekki beitt
fullveldi sínu til að lýsa yfir striði,
nema úr gildi
á þeirri reglu að blútast ekki til
um málefni annarra ríkja, sem
'lægi til grundvaWar núverandi á-
standi. Sakiét hefði Verið vopnuð
setuliðsstöð, Sem Túnisher hefði ihiernaðarástandi,
haldið uppi, og hefði sá her staöið fyrri samþykktir og ákvarðanir o.
að árásum gegn frönskum hcr-
sveitum í Alsír.
Viðhaft var nafnakall um frá-
vís'unartillöguna og hún samþykkt
með 28 atkvæðum gegn 13. Þrír
alþingismenn sátu lijá við atkvæða
gneiðsluna og 8 voru fjarverandi.
Samkvæmt upplýsingum er fram
tkomii við umræður um málið er
það var síðast á dagskrá samein-
aðs þings fyrir helgina eru nú
iiðnar um 30 vikur síðan þetta
mál kom fram á Alþingi og það
Verið á dagskrá oft og iengi, enda
ínargar ræður um það fiuttar.
Tilágan hefir nú fengið þinglega
afgreiðslu og henni verið vísað
frá með rökstuddri dagskrá, þar
'sem talið er að Alþingi trcysti
stjömarvöldum landsms til þess
að fara svo með áfengisveitingar
á vegum hins opinbera að þar sé
hófsamlega og kurteMega á mál-
um haldið.
Málefnaleg og ýtarleg ræða forsætis-
ráðh. afhjúpaði stefnuleysi Sjálfst.m.
Lýðæsingar og stefnuleysi höfuðeinkenni
á ræðum stjórnarandstæðinga
Atkvæðagreiffslan með uafnakalli.
Við atkvæðagreiðslu að viðhöfðu
nafnakalli félllu atkvæði þannig,
að eftirtaldir þingnienn greiddu
atkvæði með frávísunart illögunni:
EmiJ Jónsson, Áki Jakobsson, Ás-
geir Bjarnason, Benedikt Gröndal,
Bemharð Stefánsson, Björgvin
Jóússon, Björn Ólafsson, EMkur
Þorsteinsson, Eysteinn Jónsson,
Friðtjón Skai-phéðinsson, Friðjón Lýðaosing'ar
Þórðarson, Guðmundur í. Guð-
anundsson, Gunnar Thoroddsen,
Framhald á 2. síðu.
Útvarpsumræður frá Alþingi í
gærkvöldi vöktu mikla atliygli
og afhjúpuðu rækilega hinn
skrumkeimda áróður Sjálfstæðis-
manna uni efnahagsmáiaa'ðgerðir
ríkisstjórnarinnar. í ágætri og’
ýtarlegri ræðu, sem Herinann
Jónasson forsætisráðherra flutti
við umræðurnar, er þessum mál-
um ölluin gerð mjög glögg skil,
þannig að eftir þá yfirgripsmiklu
og rökföstu ræðu, vcrður lítið
eftir uppislandaudi af lýðæsinga-
skrumi því, sem Sjálfstæðisinenn
virðast nú hafa gripið til í al-
gjöru málefnaþroti uni mikil-
vægustu málefni þjóðarinnar.
Einkum kom stefnuleysi Sjálf-
stæðisflokksins berlega í ljós í
langii ræðu Ólafs Thors, sem
raunar aldrei snerti við þunga-
miðju þeirra mála, seni nú eru
efst á baugi með þjóðinni og
varða hana mestu.
í stað þess var þessi langa
ræða formanns stjórnarandstöð-
unnar berstrípaðar lýðæsingar í
stað röksemda, þegar ræða skyldi
um efnahagsinálafrnmvarp rikis-
stjórnarinnar. Mun þessi mis-
hcppnaða vörn Ólafs fyrir stefnu-
leysi Sjálfstæðisflokksins koma
flokki hans að litlu haldi, þegar
hugsandi fólk leggur niður fyrir
sér málin og dæmir af rólegri
yfirvegun.
Ýtarlegur og glöggur
málflutningur
Málflutningur forsætisráðlierra
fl. Ennfremur er tekið fram í lög-
unum, að stjórnin geti ekki tak-
markað rétlt borgaranna, eins og
liann er markaður í mannréttinda-
skránni frá 1789.
Alsírför.
Tilkynnt var í dag, að de Gaulle
hershöfðingi muni koma til Alsír
á miðvikudaginn. Sa'lan hershöfð-
inigi sagðist í dag hafa fengið stað
festingu á þessu í símtali við de
miðaðist hins vegar við það að | GaúWe, og sagði hann d'e GauWe
gefa fólki sem gleggst yfirlit um hafa beðið sig að biðja Alsárbúa
gang mála, ásland og iiorfur a
þeim sviðum, þar sem þjóðin á
niestra hagsmuna að gæta. Mun
það sannast, að sá liinn málcfna-
legi málflutningur verður fólki
meira virði en lýðskrumið, enda
uniræður sem slíkar við það niið-
sýna rósemi og sér traust.
Breytingar á kosningalögmn.
Haft er eftir nánum samstarfs-
mönnum de GauWe, að hann hafi
nú fengið aWt það vald, er hann
| óski. Þó telur Iíarold King, frétta-
aðar, að fólk geti haft af þeimimaður Reuters, að í einu hafi
fræðslu og upplýsingar varðandi hann ekki fengið vilja sinn. Er
innihald þeirra sjórnmálaafskipta þar um að ræða grein í alræðislög-
sem með þjóðinni gerast á hverj gjöfinni, þar sem kveðið er á uni.
um tíma. að stjórnin geti ekki brejdt giíd-
Af hálfú framsóknarflokksins Ff k^
talaði enn fremur í gærkvöldi ^mngalogum hefn- verið brejdt
notekrum sinnum siðan eftir styrj*
'öldina, og eru þau afar flókin,
góða ræðu, sem birt verður hér í SrSSStf £*? f
blaðinu. Ræða forsætisráðherra ... , r ?.u *' • Koef’
er birt hér í blaðinu í dag í heild. f ”u“ ekkl lata t a
Útvarpsumræöunum verður ^ ™ k *
lialdið áfrani í kvöld. Þá tala af a„ð’,að þott ÞmgiS raði nu, hvern
Ásgeir Bjamason þingmaður
Valamanna, og flutti hann mjög
lierra og Karl Kristjánsson þing-
maður Suður-Þingeyinga.
liálfu Frainsóknarflokksins þeir
Eysteinn Jónsson fjármálaráð-
ig kosningum er háttað, getur de
Gaullle ef til vill fengið því fram-
gengt við þjóðaratkvæðagreiðslu,
Framhald á 2. síðu.