Tíminn - 04.09.1958, Blaðsíða 9

TÍMINN, fimmtudaginn 4. soptembcr 1058.
Herra Adam
sagði ég við ihana. — Þetta er
opinbert mál, og ekki er anii-
að sýnilegt en, að þú hafir
ákveðið að halda framhjá
mér.
Klutz baðaði út öllum öng-
um. — Veriö þér nú skynsam-
ir, hr. Adam, sagði hann bæn
arrómi. — ÞEÁ — og' ég er
sannfærður um ,að ég mæli
líka fyrir munn hr. Pump-
hreys og skipulagsnefndarinn
ar — gæti alls ekki faliizt á,
að þér hefðuð úrskurðarvald
hún fór frá Washington. Mað
ur skyldi halda, að ekkert
kæmi flatt upp á blaðamenn.
Þeir verða þess vísari, að virðu
legir öldungar nauðga kven-
fólki og brytja stundum
stúlkubörn niður i spað, og
prestar hafa árum saman gef
ið eiginkonuiji sínum rottu-
eitur í súpimni; að fátæka,
gamla konan sem fær sveitar
styrk, á þrjú þundruð þúsund
í reiðufé í undirsænginni
sinni; og að hershöfðinginn,
útrýma honum úr huga mín- I
um, á sama hátt og maður
gleymir draum, sem er of
slæmur til að maður þori aö
muna hann.
Samt hélt þetta áfram að
skjóta upp kollinum í huga
mér — sá möguleiki, að áhugi
„kveikjunnar" á Homer fæl-
ist í því að ryðja honum úr
vegi og fullnægja þannig
dauðadómi mannkjmsins. Eg
sagði hvað eftir annað við
sjálfan miig, að „kveikjan“
væri bezta stelpa og tönn-
laði á setningunni í skýrslu
upplýsingaþj ónustunnar, aö
„þegnskapur og föðurlands-
ást væri óvéfengjanleg“, en
sama hélt þessi hugsun aö
ásækja mig.
Þetta var mjög ósennilegt.
En var þaö ósennilegra en aö
Missisippi skyldi springa í loft
upp og ósýnilegir og óþekktir
geislar skyldu gera mig aö
geldingi, án þess að ég hefði
hugmynd um þaö? Var þaö
ósennilegra en að kasta ögn
af efni, ekki stærri en egg,
niður yfir stórborg og brenna
þar með hundruð þúsundir
manna til ösku?
um þetta. Við mundum verða
sakaðir um, að leyfa yður áð
koma fram sem einræöisherra
— sem þér munduð lika vera.
Það væri ástæðulaust, áð ÞEÁ
yrði við líði, ef þér fengjuð
að velja mæðurnar, er það
ekki? Slikt mundi brjóta í
bága viö þjóðarhagsmuni.
Gableman neri hökuna, og
undirhakan virtist ganga í
takt viö djúpar hugsanir
hans. — Herrar mínir, ég
held, að mér hafi komiö lausn
í hug, sagði hann. — Hvers
vegna ekki að draga um
fyrstu GF-mæöurnar, eins og
gert er, þegar menn eru kall-
aðir til herþjónustu?
— í fljótu bragði virðist
þetta vera mjög snjöll hug-
mynd, ságði Klutz. — Það er
bara sá galli á gjöf Njarðar.
að við yröum að halda skrár
yfir allt kvenfólk. sem vildi
verða mæður, og það yrði
mjög tímafrekt. Úrslitin gætu
líka orðið mjög óheppileg,
þótt allar konur, sem vildu
eignast börn, létu skrásetja
sig. Og hvað ætti þá að taka
til bragðs? Slíkt gæti e.t.v. rið
iö ÞEÁ að fullu.
— En að fela það þinginu?
sagði Gableman. — Hver þing
maður útnefnir tvær konur,
því næst töiusetjum við þær
og' forsetinn dregur eitt núm
er úr gullfiskastampinum,
sem alltaf er notaður til þess
konar.
— Já, þetta er alveg af-
bragð, sagði Klutz og ljóm-
aði allur. — Þetta er vafa-
laust lausnin. En hvaö þá um
alþjóðahappdrættiö, ef þar
að kemur?
— Tja, það látum viö Sam-
einuðu þjóðirnar um, enda
þó utanríkisráðuneytið muiii
taka það óstinnt upp, sagði
Gableman.
— Jæja, guði sé lof! Þá er
það klappað og klárt, sagði
Klutz.
Homer gekk þögull og fölur
í andliti út úr stofunni. Hann
fór inn í svefnherbergi sitt og
læsti hurðinni. Mér þótti mið
ur, hvernig við höfum komiö
fram við Homer, en eins og
sakir stóðu var ekki hægt að
taka tillit til hans, enda þótt
um hans eigin hagsmuni væri
aö ræða.
Seinna um kvöldið kom sér-
stakur erindreki frá upplýs-
ingaþjónustunni til 5-F. Hann
hafði meðferðis upplýsingar
um „kveikjuna“, en þeirra
hafði ég krafizt tíaginn, sem
sem er hetja heima, er raggeit
á vígvellinum. Blaðamenn
ættu að hætta að verða for-
viða, en þannig verður það
aldrei. Mig rak líka 1 roga-
stanz, er ég fékk upplýsing-
arnar um „kveikjuna“. Eg
hafði um fátt getið mér rétt
til í ævisögu hennar.
Eg vissi ekki einu sinni hve
gömul hún var. Eg hélt, að
„kveikjan“yæri 25 eða 26 ára.
Hún var 31 árs. Eg hafði ekki
hugmynd um, að hún hafði
tekið próf með ágætiseinkunn
við háskólann í Chieago, enda
þótt mér væri auövitað kunn
ugt um, að hún var dóttir
hjns heimskunna fornfræð-
ings og visindamanns, Rubb
prófessors. Hún hafði tekið
visindastig sitt í Chicago, en
haldiö síðan til New York.
í New York hafði hún einn
ig lifað óljósri, tvöfaldri til-
veru, því að hún hafði tekið
meistaranafnbót við Colum-
bia-háskólann, jafnframt því
sem hún dansaði á þriðja
flokks næturklúbb í úthverfi
borgarinnar.
Árið 1942 hélt hún til Holly
wood. Hún hafði trúlofazt dr.
Alfred Magruder, kjarnorku-
fræðingnum frá Berkeley. —
Hann fórst í Missisippi-spreng
ingunni.
í tvö ár starfaði „kveikjan"
við Manhattan-áætlunina á-
samt föður sínum og unnusta.
í stríðslok hélt hún aftur til
Hollywood, en kom stöku sinn
um til Bolirville.
Hún hafði ritaö margar at-
hyglisverðar greinar um kjarn
klofningu. Við Manhattan-
áætlunina hafði hún unnið
sem einkaritari og aðstoðar-
maður hins fræga dr. Felix
Pell. Niðurlag skýrslunnar
hljóðaði þannig: „Þegnskap-
ur og föðurlandsást óvéfengj-
anleg“. -ú%~
Þannig -vár þá „kveikjan“!
Hún virtist vera ákaflega ó-
venjuleg persóna, og þó vissi
ég, aö upplýsingaþjónustunni
gat ekki hafa skjátlazt í
neinu. Eg sat f dagstofunni,
löngu eftir að allir voru gengn
ir til náöa 1 íbúö Adams,
horfði út um skuggsæla víð-
áttu garðsins og reyndi að
staðsetja „kveikjúna" í hring
ekjuna kringum Homer Ad-
am. Það var alvég sama, á
hvern hátt ég raðáðf spilun-
um, hún virtist ekkí "éiga þar
lieima — nema á einum staö.
Sá möguleiki var svo geigvæn
legur, að ég réýndi þegar að
Það var ekki líklegt, aö
„kveikjan“ hefði neitt slíkt í
huga. Það er heldur ekki lík-
legt, að 'fullorðnir og þrosk-
aöir menn, sem fara í kirkju
á sunnudögum og eru góöir
heimilisfeður, skuli eyða mest
um hluta ævinnar á herfor-
ingjaráðsfundum, þar sem
þeir leggja á ráðin um, hvern
ig fara eigi að því að tortíma
annarri þjóð á sem skemmst-
um tíma.
Eg hélt áfram að leita að
skynsamlegri ástæðu. Hugs-
anlegt var, að Kata væri
brjáluð. Hún var áreiðanlega
sniilingur, og flest okkar álíta
snillinga meira og minna rugl
aða. Kannske vildi hún, aö
allir hlytu sömu örlög, þar
sem hún hafði sjálf misst
alla von um aö höndla ham-
ingjuna. Þetta er mjög ein-
kennileg hvöt hjá sumu fólki.
Við sáum það dag einn í marz
mánuði árið 1933, þegar bank-
arnir lokuðu og allir voru fá-
tækir og áttu ekki neitt til
neins.
Mér fannst ég verða áð
kynna mér nánar samband
„kveikjunnar“ og Homers. Eg
fór inn í herbergi hans. Hann
lá þar á grúfu með langa
handleggina kringum saman-
vöðlaðan koddann. Fæturnir
sköguðu fram af fótagaflin-
um með tærnar niður á við.
Hann svaf, og ég stjakaði viö
honum, unz hann vaknaöi.
— Hvað gengur á? hrópaði
hann.
— Vaknaðu, Homer. Eg þarf
að tala við þig.
— Já, Steve. Talaðu þá!
— Ertu nokkuð reiður út
í mig?
— Nei, hvers vegna?
— Eg hélt, að þú værir
kannske reiður, af þvi að ég
tók ekki málstað þinn, þegar
þú sagðir, að þú vildir sjálfur
velja fyrstu GF-móðurina.
— Sei, sei, nei. Eg er ekk-
ert reiöur. Eg vildi bara gera
þeim greiða.
— Þú vilt líklega, að Kata
verði fyrsta GF-móÖurin. Aö
vissu leyti get ég ekki láö þér
það. En ég gat ekki hvatt þig
til þess með góðri samvizku.
Það hefði komið allt of mörg-
um kjaftasögum af stað, auk
þess sem það hefði ekki veriö
heiðarlegt gagnvart Mary
Ellen.
Homer sneri sér við og sett-
ist upp hárið á honum stóö
beint upp í loftið. Hann drap
tittlinga syfjulega og sagði:
9;
niuimiaiuiuiuiuN
IIBiaWHlBBBMWHIUIIBBH—p,
I Eigulegar íslenzkar bækur
Við viljum gefa fróðleiksfúsum lesendum kost á
| að eignast neðantaldar bækur meðan þær eru enn fá-
| anlegar á gömlu, góðu verði. Afsláttur frá neðangreindu
| verði verður ekki gefinn, en nemi pöntun kr 400,00
| eða þar yfir verða bækurnar sendar kaupanda burðar-
| gjaldsfrítt.
Jón Sigurðsson. Hin merka ævisaga Páls Eggerts
| Ólasonar 1—5. Ób. kr. 100,00.
Bréf Jóns Sigurðssonar. Nýtt safn 334 bls. Ób.
|| kr. 35,00.
Menn og menntir, e. Pál E. Ólason. 3. og 4. bindi.
| Síðustu eint. í örkum. Ath. í 4. bindi er hið merka rit-
I höfimdatal.
Andvari, tímarit Þjóðvinafélagsins. 1920—1940
| (vaníar 1925), Örfá eintök til af sumum árunum. Ób.
| kr. 200,00.
Almanak Þjóðvinafélagsins, 1920—1940 Ób. kr.
I 100,00.
Rímnasafn 1—2. Átta rímur eftir þjóðkunn rímna-
j| skáld m. a. Sig. Breiðfjörð. Ób. 592 bls. kr. 40,00.
Fernir fornísl. rímnaflokkar, útg. af Finni Jónssyni.
| Kr. 15,00.
Minningar frá Möðruvöllum. Skráðar af 15 gömlum
| Möðruvellingum. 296 bls. í stóru broti. Myndir. Ób.
| kr. 38,00
Frá Danmörku e. Matth. Jochumsson. 212 bls. ób.
s kr. 40,00.
s: ..
Ornefni í Vestmannaeyjum e. dr. Þorkel Jóhannes-
| son. 164 bls. Ób. kr. 25,00.
íslenzk garðyrkjubók. Útg, 1883 með mörgum
E teikningum. 140 bls. ób. kr. 35,00.
Vestmenn, Landnám ísl. í Vesturheimi e. Þorst. Þ.
| Þorsteinsson. 264 bls. ób. kr. 25,00.
Dulrúnir. Þjóðsagnir og þjóðleg fræði skráð af
1 Hermanni Jónassyni á Þingeyrum. 218 bls. Ób. kr.
| 20,00.
Um framfarir íslands. Verðlaunaritgerð Einars Ás-
| mundssonar í Nesi. Útg. 1871. 82 bls. Ób. kr. 25,00.
í Norðurveg, e. Vilhjálm Stefánsson, landkönnuð.
| 224 bls. Ób. kr. 20,00.
Saga alþýðufræðslunnar á fslandi, e. Gunnar M.
1 Magnúss. Fróðleg bók prýdd myndum. 320 bls. Ób.
= kr. 25,00.
| Riddara&ögur. Þrjár skemmtilegar sögur, 230 bls.
§j Ób. kr. 15,00.
Sex þjóðsögur, skráðar af Birni R. Stefánssyni. 132
| bls. Ób. kr. 10,00.
Klippið auglýsinguna úr og merkið X við þær bæk-
| ur sem þér óskið að fá.
| Nafn..............................................
( Ódýra bóksalan Box 196, Reykjavík
I jnawniiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiuiiiiiiiiiiiiiiiiiiininiiiiiiiÐiniuiiiiiiiu;
Nr. 19/1958
| Tilkynning
Innflutningsskrifstofan hefir í dag ákveðið, að
verð hverrar seldrar vinnustundar hjá eftirtöld-
| um aðilum megi hæst vera sem hér segir:
Bifreiðaverkstæði, véismiðjur og blikksmiðjur:
Dagvinna Eítirvinna Næturv.
Sveinar ......... kr. 44,80 62,75 80,70
Aðstoðarmenn . . — 33,30 46,60 59,90
Verkamenn ........... 32,60 45,65 58,70
Verkstjórar .......... 49.30 69.00 88.75
Söluskattur og útflutningssjóðsgjald er innifalið
í verðinu.
Skipasmíðastöðvar:
Dagvinna Eftirvinna Næturv.
Sveinar kr. 42,15 59,00 75,85
Aðstoðarmenn .. — 30,55 42,75 55,00
Verkamenn .... — 29,90 41,85 53,80
Verkstjórar .... — 46,35 64,90 83,45
Reykjavík, 1. september 1958.
Verðlagsstjórinn
aiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiminmminmmmiiimmniniinmmiiiininimuniminminifliBmmininiiiinmiiiivanM
ílini!!IIH!lllll!!I!!l!!l!!!!!!!!!!!l!!l!!!!!!!!!!!!!!H!H!!n.!!!!!!!!!!!!!!!!!!I!!!lll!lllllIIIIIIIIinillIlllllllnillllIllllllllllllUIIIUlIllllllllllll!ll!II!!!!!!!!!!!l!!ITOIlIllllIIIIIIIIlllllllllIIIIIIIIIIIIIlllllIlllllllIIlllIilllIIIIIIIIHlIlllHllllIlllllllllllUIM^^