Tíminn - 23.10.1958, Blaðsíða 1

atvinnuástand á NorSur-,
Awstur- og Vesturlandi
— bls. 7
42. árgattgur.
Reykjavík, fimmtiulaginn 23. október 1958.
Calypsó, bls. 3.
Vettvangur æskumiar, bls. 5
Erlent yfirlit, bls. 6.
234. blað'.
Sovétrskin grípa til beinna aískipta
af deilum danskra kommúnista
Ritari rússneska Kommúnistaflokksins mun
koma á flokksþingitS í Danmörku
NTB—Khöfn. 22. okt. Komm-
únistaflokkur Sovétríkjanna
hefir ákveðið að láta deilurn-
ar i danska Kommúnista-
flokknum beinlínis til sín iaka
og senda ritara flokksins
Poppeioff á flokksþingið
danska sem hefst 31. þ.m.
Dar, «ka blaðið ,,Information“
fullyrðir pelta í dag í grein um
deilurnar í danska Kommúnista-
flokknj.ni. Sem kunnugt er var
Axel Larsen og nokkrir aðrir svipt
ii öii..;n trúnaðarstörfum fyrir
flokkÍDn á fundi miðstjórnarinnar
fyrir nekkrum dögum.
Larsen verður rekinn
Poppoleff er kunnur fyrir að
vera ha.rðsoðinn réttlínu komm-
únisti. Berst hann bæði heima í
Rússlandi og innan flokkanna er-
lendis gegn hvers konar hægri
villu. ekki sízt títóisma, en Larsen
sem hefir verið foringi danskra
kommúnisla um áratugi, hefir
hin síðari ár hallast að ,,tíóisma“
og frjálslegri túlkun hinnar komm
únistísku trúarsetningar. Þykir
sennilegt, segir „Information1, að
koma I’oppeloffs boði algeran sig-
ur dönsku rétllínu kommúnist-
anna og muni Larsen og fylgis-
menn hans verða hreinlega reknir
úr flokknum.
Axel Larsen lét taka
af sér gálgamynd
Stjórn danska kommúnisíaflokksins gaf hon-
um þá „frí“ frá formannsstörfum fram aí
flokksþinginu 31. október
Kaupmannaliöfn í gær.
Eiakaskeyti til Tímans.
Axei tarsen formaður danska
KommÚBistaflokksins, var í
raun og veru rekinn frá for-
manrisstöríum í flokknum í
gær átla dögum fyrr en ráð-
gert hafði verið. Tilefnið var
gálganiynd, sem birtist af
Larsen í dönsku blöðunum í
gær.
Brottrekoturinn var framkvæmd-
ur með þeím hætti, að stjórn
flokksins samþvkkti í gær að gefa
Larsen ,,frí“ írá öllum formanns-
skyldum þangað til flokksþingið,
þar sem úrslitaorustan verður háð,
kemur -aman 31. okt.
Gálgamynd í leikhúsi
„Orjofið“ er gefið á þeim for-
sendum, að íramkoma Larsens hafi
verið ,,óviðurkvæmileg“ er hann
leyfgj að láta taka af sér mynd í
Avenue-Ieikhúsinu s. 1. mánudags-
'kvöld eftir sýningu á leikritinu
„Laser og Pjalter“. Á myndinni
sést Larsen standa við gálga með
snöru nm hálsinn.
AXEU LARSEN
„Já, þannig er ástandiö1'
Þar hjá stendur leikarinn Osvald
1-Ielmuth, og þegar hann bauðst
til að koma fram sem böðull á
myndinni, svaraðí Larsen: „Já,
það hæfir vel“, og bætti síðan við:
„Þannig er ástandið einmitt í dag“.
Myndin binist i dönskum blöð-
um og fer nú blað úr blaði um
lönd Evrópu. — Aðils.
Alvarlegur ágreiningur milli Chiang
hershöfðingja og Bandaríkjastjórnar
Mindszenty fær
ekki að fara
NTB—Búdapest, 22. okt. —
Ungverska stjómin hefir neitað
Mindszenty kardinála um leyfi
til að fara til Rómaborgar og
taka þar þátt í páfakjöri.
Útvarpið í Búdapest birti opin-
bera tilkynningu þessa efnis í
kvöld. Var um að ræða svar við
fyrirspurn, sem sendiherra Banda
ríkjanna í Búdapest hafði komið
á framfæri við ungversku stjórn-
ina, þess efnis, hvort kardinálinn
gæti fengið fararleyfi, en hann
hefir dvalizt í sendiráðinu síðan
í uppreisninni 1956. i
í svarinu er fyrirspurn Banda-
ríkjanna nefnd „ófyrirgefanleg
íhlutun" um innanríkismál Ung-,
verjalands. Hvort kardinálinn fái
fararleyfi, sem þá myndl1 jajfnj- i
gilda sakaruppgjöf, segir í svar- ’
inu, er mál, sem eingöngu varðar
ungversk yfirvöld og eltki komi
til máia að gert vefrði! út nin'
með hrossakaupum milli ríkjanna.
Fortölur Dullesar reyndust árangurslausar
Formósudeilan fyrir þing S. Þ.
NTB—Moskvu, Taipeh og Washington, 22. okt. — Frétta-
riturum kom saman um það í dag, að sambúð þjóðernis-
sinnastjórnarinnar á Formósu og Bandaríkjastjórnar hefði
versnað mjög seinustu dagana. Væri mikill ágreiningur kom-
inn upp milli ríkisstjórnanna um veigamikil atriði. Hin ólíku
sjónarmið hefðu komið skýrt fram á fundum Dullesar og'
Chiangs forseta, en Dulles hefði ekki tekizt að hnika hers-
höfðingjanum um hársbreidd hvað snertir afstöðnna til eyj-
anna Quemoy og Matsu.
, óformlegar undirbúningsviðræður
Dulles fór til Formósu til að , við aðra fulltrúa um upptöku máls-
ræða við hershöfðingjann og að ins.
því er talið var fyrst og fremst
til afj reyna að fá hann til að fall-
ast á að fækka herliði sinu á smá-
eyjunum. Þessu hafi Chiang harð-
neitað, enda þótt Dulles legði fast
að honum.
Einar Kristjáns-
son handleggs-
brotnar
Khöfn í gær. — Elnar Krist-
jánsson, óperusöngvari var
svo óheppinn að detta og
handleggsbrjóta sig, er hann
var að æfingum við óperuna
Gianni Schicci. Frumsýning
óperunnar hafði verið ákveð-
in 31. okt n.k Ákveðið hefir
verið, að Niels Brinker taki
að sér hlutverk Einars sem
Gherardo, e.n hann hefir
skamma stund til stefnu í
þessu hlutverki —Aðils
Samþyklct var í dag á þingi S. Þ.,
ályktunartillagfi, þar sem látin er
í ljósi hryggð og andúð vegna
a'fstöðu stjórnar Suður-Afríku í
kynþáttamálinu. 68 greiddu tillög-
unni atkvæði, en fimm á móti,
þar á meðal Bretar.
Fyrir S. Þ.
Fréttariturum ber saman um, að
þrátt fyrir opinberar yfirlýsingar
um hið gagnstæða, megi fullyrða
að mikill ágreiningur sé fram kom
in milli ríkisstjórnanna um all-
mörg veigamikil grundvaiiaratriði.
Hafa þeir þetta eftjr bæði banda-
rískum og kínverskum heimildum
á Formósu. Þessi atriði séu svo
mikilvæg, að á þeim geti oltið,
hvernig gangur máJa verður þar
eýstra á næstunni.
Frá Manilla, höfuðborg Filips-
eyja, er tilkynnt, að ríkisstjórnin
þar liafi ákveðið, með tilliti til
þess ástands, seni nú liefir skap-
azt, að beita sér fyrir þvi, að
Formósumólið verði lagt fyrir
þing S.Þ. hið fyrsta.
Hafi fulltrúa Filippseyja þegar
veriff send fyrirmæli um, að hefja
Dulles persónulega
sammála Chiang.
Ilelzta deiluatriðið í viðræðun-
um var herliðifj á Matsu og Que-
moy. Dulles hélt fram þeirri skoð-
un Bandaríkjastjórnar, að herliðið
þar væri alltof fjöimennt frá hern-
aðarlegu sjónarmiði til varnar eyj-
unum. Chiang Kai Sjek þverneit-
(Framhald á 2. síðu)
Frumsýning í Þjóð-
leikhúsinu í kvöld
í kvöld verður gamanleikurinn
„Sá hlær bezt' eftir Georg Kauf-
man frumsýndur i Þjóðleikhúsinu.
Þettaj er fyrsti ga|manleikurinn,
sem Þjóðleikhús'ið frumsýnir á
þessu leikári. Leikstjóri er Ævar
Kvaran, en aðalleikendur eru
Emilía Jónasdóttir, Haraídur
Björnsson, Indriði Waage, Lórus
Uólsson, Róbert Arnfinnsson og
Valdimar Ilelgason.
Herþota og farþegaflugvél
rákust á - 30 manns fórust
NTB—Rómaborg, 22. okt. —
Mikið flugslys varð í dag yfir
ítalju, er farþegaflug'vél fórst
með öllum, sem innanborðs
voru, 31 manns. Rakst Vis-
count farþegaflugvél frá
brezka félaginu BEA á þotu
úr ítalska flughernum. Flug-
Skotið var upp nýj-
um; gervihnetti
NTB—Washington, 22. okt.
-—- í iyrramálið, íimmtudags-1
morgun, verður á vegum
Bandaríkjahers gerð tilraun
til að skjóta enn einum gervi
hnetti á braut umhverfis jörð
'ina. Notuð verður fjögurra
stiga eldflaug af Júpíter C
gerð.
. Gerrihnöttur þessi verður ólík-'
úr fyrri höt'tum Bóndáríkjamanna.!
Er um að ræða eins konar loftbelg
úr aluminium. Er hann fjórir metr-
'ar i þvermál. Ætlunin er, að hann
geti fyllt sig af köfnunarefni, út í,
geimnum og þá væntanlega mein-
ingin að ná honum aftur til jarðar.!
'Auk þess verð'a eins og áður send
upp ýmis vísindatæki.
ioo ooo L tn
ijíjCjincj ^ijnr ómcjcýlarci
L
Einn smyglaranna á Tungu-
fossi gerði í morgun íilraun
til að strjúka til útlanda. Ætl
aði hann að taka sér fari
með ílugvél af Reykjavikur-
flugvelli. en var stöðvaður á
síðustu stundu af útlendinga-
eftirlitinu á flugvellinum.
Var brottför vélarinnar frest-
að lítið eitt af þessum sökum,
meðan endanlega var gengið
frá því að stöð\a manninn og
fá hann í hendur lögreglunni.
“ I
ÞEIR SEM viÖT'ióMÍi' voru sinyglið
úr Tungufossi á döguuum, femgu
fyrinuæli uui að' 3ia!da sig' innan
lögsagnarumdæma sinna, unz
dómar gengju í máliun þeirra.
Til ag fyrirbyggja brottför al'
landinu, haf'ði útlendingaeftirlit-
inu verið gert aðvart um rnenn-
ina og látnar í té myndir af
þeim til glöjggvunar.
ÞESSAR varúðaiTáðstafanir koinu
að gagni klukúan háll' tíu í gær-
niorgun, þegar einn starfsinanna
eftirlitsiiis á flugvellinum kann-
aðist við andlitssvip þess, seni
ætlaði að bregða sér úr landi, af
mynd, sem eftirlitið hafði í fór-
um sínum af lionum. Ilal'ði mað-
ur þessi endurnýjað’ veg'abréf sitl
sköinmu áður óg að sjálfsögðu
keypt sér íarseðil út.
ÞEGAR M VÐURINN var tekinn
á flugvellinmn var farið nieff
hann í gæzlu. Síðar í igær var
niál hans af'greitt á þann hátt, að
hann var látinn setja tryggingu
að upphæð hundrað þúsund krón
ur, til ti'yggingar greiðslu á sekt
og sakarkostnaði vegna þátttöku
i Tuugufosssmygllnu. Sá liáttur
var liafður á, aff tveir menn bera
ábyngð á iiianniiium. Geri hann
tilraun til stroks eða strjúki, verð
ur ábyrg'ðarféð kræft í ríkissjóð.
ÞEGAR GENGID hafði verið frá
ábyrgðimii í gær, var ntanninum
sleppt lausmii.
ÞAÐ MUN VERA mjög sjaldgæft
að menn grípi til ráffa sem
þeirra, að bregða sér úr landi
undan sektardómum, og þess
vegna ekki oft, sem svona mál
koma fyrir.
| manninum i þotunni tókst að
bjarga sér í fallhlíf.
Þetta gerðist um miðnætti á
miðvikudagsnótt. Voru flugvélarn-
ar um 50 km fyrir sunnan Róma-
borg. Farþegaflugvélin var á leið
frá London tii Möltu. Farþegar
voru 26, auk fimm manna áhafnar.
Farþegaflugvélin var i 7 þús.
feta hæð, er fjórar þotur úr
ítalska flughernum af Sahre-gerð
komu í fylkingu út úr þokuhakka.
Fyrsta þotan tók ekki eftir i'ar-
þeg'avélinni fyrr en aðeins voru 30
—40 m á milli þeirra. Flugmaður-
inn sá að ekki yrði forðað árekstri
og varpaði sér þegar í stað' út í fall-
hlíf. Þoturnar, sem á eftir korau,
j flugu i gegnum brakið af flugvél-
I unum tveim, en skemmdust ekki.
Þeir fyrstu, sem komu á slysstað-
inn á jörðu niðri, voru hermenn og
katólskur prestur. Stóð þá hluti af
farþegavélinni í björtu báli, en
brak úr vélunum var dreift um
stór svæði. Var þegar sent eftir
björgunarfólki, en þegar I upphafi
var augljóst, að enginn myndi lífs.
Flestir þeirra, sem fórus't, munu
hafa verið brezkir, þar á meðal
nokkrar konur. Nöfn þeirra hafa
ekki verið gefin upp. Líkin voru
flutt til Rómaborgar í dag, og
verður reynt að þekkja af hverjum
þau séu, en þau eru mjög sködduð.