Tíminn - 11.04.1959, Síða 7

7 í MI N N, laugardaginn 11. apríl 1959.
7j
Yfirdrepsskapur
í blaði Stalins
SÍÐAN viðræður hófust milli
Sjálfstæðisflokksins og kommún-:
ista um kjördæmamálið, hefur
Þjóðviljinn verið mjög hógvær í
garð Sjálfstæðisflokksins. Bersýni-
legt er, að Einar Olgeirsson vill
nú ekki Játa neitt styggja „herra” |
Ólaf Thors og „herr'a“ Bjarna
Benediktsson, svo að notaðir sóu
þeir 'titlar, er Einar viðhafði jafn-:
an um þá tvímenninga í útvarps-
umræðum á dögum nýsköpunar-
stjórnarinnar. Einar dreymir ber-
sýnilega um endurnýjun þessara
góðu, gömlu daga, en vel ætti
hann þó að geta fundið í þeim við-
ræðum, sem fram hafa -farið sein-'
ustu daga, að frekar eru honum
hugsuð vinnukonuverk í því sam-
starfi en sjálft húsfreyjustarfið. t
Þessa stundina er Ólafur a. m. k.
miklu skotnari í Emil en Einari. j
KOMMÚNÍSTAR mega yfirleitt
eiga það, að þeir eru menn þraut-
seigir. Einar er því ekki vonlaus
um, að hann geti með tíð og tíma
sigrað Emil í samkeppninni um ást
Ólafs og Bjarna. Til þess m. a. að
sanna það, að Þjóðviljamenn geti
ekki síður verið góðir meðhjálp-
iarar en kratar, hefur Þjóðviljinn
nú gripið til þess ráðs að reyna að
aðsloða Bjarna í æsiskrifum hans
iim (þriðju síðu Tímans. Að sjálf-
sögðu minnist Þjóðviljinn ekki í
því sambandi á Bjarnasíðuna i
Mbl,, þar sem glæfrasögum og
gleðikonumyndum er stillt upp við
Ihliðina á forustugreinum aðalrit-
stjórans. Og vitanlega láta Þjóð-
viljamenn sér alveg sjást yfir
fiinmtu síðu Þjóðviljans, þar sem
ekki ósjaldan getur að líta hressi-
Jegar fyrirsagnir um ýmsa glæfra
og gleðikonur. Ef þeir eiga að
■ganga í augun á Bjarna, mega þeir
ekki vcra honum minni menn í
hræsninni og yfirdrepsskapnum.
YPIRHREPSSKAP'UR Þ.jóðvilj-
ans & hins vegar. ekki eingöngu
fólginn í því, að'hann segir ekkert
minna frá ýmsum glæfrum og
gleðikonum en önnur blöð, inn-
lend eða erlend. Önnur ástaða
veldur því, að Þjóðviljinn sýnir
hér stórum meiri yfirdrepsskap
en Bjarni Benediktsson sjálfur.
Þ.jóðvUj'inn hefur nefnilega látið
það vera eina aðaliðju sina árum
saman, ekki aðeins að verja, heid-
ur blátt áfram iað Jofsyngja glæpi,
sem mú eru viðurkenndir einir
hinir niestu í allri veraldarsög-
unni. Ar eftir ár var það höfuð-
verk Þjóðviljans að lofsyngja Stal-
in og ailt það, sem hann gerði.
Nauðungarflutningar á heilum
þjóðarbrotum, þrælahald í stærsta
stíl, ,,játningar“ fengnar fram með
pyntingum og svikum, aftökur á
nánustu samverkamönnum — öll
voru þessi verk róttlætt af Þjóð-
vidjanúm, ef Stalin gerði þau. Og
þau voru ekki aðeins róttlætt i
Þ.jóðviijanum, heldur Stalin lof-
sunginn þar sem hinn sanni full-
trúi réttlætisins og frelsisins!
ÖLLUM mönnum getur að sjálf-
sögðu yfirsézt. Þjóðviljamenn gátu
lofsungið Stalin vegna þess, að
þeir vissu ekki annað betur. TJl
þess þurfti þó að hafa bæði lokuð
augu og eyru. Nú hefur líka sjálf-
ur eflir.m. hans, Krustjoff, orðið
til að afhjúpa glæpaverk hans. En
Þjóðviljinm hefur enn ekki játað
sekt sina, ekki heðizt afsökunar á
lofinu cum glæpi Stalins. Þvert á
móti er hann þessa dagana að
reyna að hera í bætiflákana fyrir
níðings- og glæpaverk, sem Mao
Tse Tung er að fremja í Tíbet í
anda Stalins.
Svo þykist Þjóðviljinn svo sann-
heilagux, að hann geti grátið fróm-
um tárum yfir syndum annarra
blaða, ef þeim skyldi verða á að
segja fréttir af einhverjum glæp
eða birta mynd af kvenmanni, sem
ekki er klædd frá hvirfli til ilja!
Maður mætti halda, að Bjarni Bene
diktsson, hefði met í hræsninni og
yfirdrepsskapnum, en nú hefur því
meti hans verið gersamlega hnekkt,
því að þrátt fyrir ást hans á þýzku
þjóðernisstefnunni, hefur hann
ekki opinherlega lofsungið hryðju-
verk HitJers eins og Þjóðvilja-
menn glæpi Stalins.
Björn Guðmundsson, Sleðbrjótsseli
Stjórnarflokkarnir og af-
nám núverandi kjördæma
Það þóttu allmikil tðíindi, þegar.
sú frétt barst út um landshyggðina
um áramótin síðustu, að formaður
minnsta þingflokks Alþingis, Emil
Jónsson hefði myndað minnihluta
ríkisstjórn og Sjálfstæðisflokkur-
inn ætlaði að verja hana fyrír á-
föllum ef bráðan voða bæri að
höndum. Þótti nú ýmsum hér um
slóðir, að vindstaðan hefði breyzt
mjög, frá liaustinu 1956, þegar
Sjálfstæðisflokkurinn I þingbyrjun
hélt uppi látlausu máiþófi um viku
tíma. með það áform í huga, að
reka helming þingmanna Alþýðu-
fl. út í yztu myrkur. Svona hlá-
legir geta valdaspekúlantarnir vcr
ið stundum.
II.
Samstarf Alþýðufl. og Sjálfstæð-
isfl. er talið að miði einkum að
tvennu: í fvrsta lagi, niðurfærslu
dýrtíðarinnar, og í öðru lagi breyt
ingu á kjördæmaskipuninni. Bjarg
ráðin gegn dýrtíðinni hafa verið
kunngerð alþjóð. Hcr er um að
ræða okkra eftirgjöf af hálfu iauna
stéttanna og jafnhliða fer svo fram
síórkostleg niðurgreiðsla á lund-
búnaðarafurðum, kjöti og mjólk,
loks er lækkað kaup bænda nokkru
meira en kaup launastéttanna.
En hváð um tekjuöflunina?
spyrja menn. 'Hér verða ekki settar
fram neinar illspár um bjargráð
stjórnarflokkanna, en vissulega
verða skiptar skoðanir um það
hvort fleygja eigi tekjuafgangi rík
issjóðs í dýrtíðarhítina í stað þess
að verja honum til uppbyggingar
atvinnulífsins í sveit o.g við sjó.
Þá er það einnig stórhættuleg
stefna, að draga úr nauðsymlegum.
opinberum framkvæmdum, sem
miða að aukinni framleiðslu og
bættum lifskjörum fólksins. Það
er að vísu rétt, að við þurfum að
gá til allra átta, til að atbuga hvort
rétt er stefnt, en ekkert er hægt
lega en alger sthðnun eða kyrr
staða í framkvæmdalífi þjóðarinn
ar. Því ..það er svo bágt að standa
í stað."‘
III.
Hin fyrirhugaða kjördæmabreyt-
ing mun vera aðalstefnumál stjórn
arflokkanna. í blöðum og útvarpi
hefir þetta mál verið mjög til um
ræðu. Tillögur Sjálfstæðisflokksins
um að leggja niður gömlu kjördæm
in. og taka upp í staðinn, fá og stór
kjördæmi með hlutfallskosningu,
hafa að vonum vakið geysimikla
athygli út um landsbyggðina. Þetla
er þá hið svokallaða réttlætismál
að dómi forustumanna Sjálfstæð-
i. flokksins.
En margt er skrýtið undir sól
inni. Árið 1942, er tekin var upp
hlutfallskosning í 6 tvímennings-
kjördæmum, tekur formaður Sjálf
stæðisfl. Ólafur Thors, það fram
í þingræðu, að flokkurinn gangi
aldrei að því, að kjördæmin séu
fá og stór.
Nú hefir það skeð, að Sjálfstæð
isfl. hefir enn einu sinni vent
kvæði sinu í kross, fyrri ummæli
um kjördæmamálið gleymd og
grafin. tekin upp ný áform, nýjar
tillögur. En hvað veldur þessari
stefnubreytingu? Er það aukin rétt
lætiskennd er miði að lýðxæðis-
legri stjórnarháitum? Að sjálf-
sögðu verða hér ekki u.n ímyndaðir
flokkshagsmunir, það er svo fjar
lægt anda og eðli Sjálfstæðisflokks
ins!! Engum skynbærum manni
dylst, að hægl er að jafna metin
milli dreifbýlis og þéttbýlis á
rnarga vegu, án þess að afnema þau
kjördæmi sem nú eru. Það mun al-
menn skoðun að breytinga sé þörf,
vegna hinna öru og breyttu þjóð-
lífshátta síðaxn tíma. Fullvíst er þá
líkahitt, að það eru fleiri þættir
stjórnarskrárinnar, sem þarf að
athuga og endurskoða. Við eigum
enga lýðveldisstjórnarskrá enn.
Hvað lengi mun slíkt ástand vera?
IV.
Ef svo fer að Alþýðu- og Sjálf-
stæðisflokkurinn hafa afl til þess
að koma fram áformum sínum
um afnám núverandi kjördæma, en
taka upp í staðinn, fá log stór kjör-
dæmi, þá má að vísu segja, að
ekki ,sé sopið kálið, þótt í ausuna
sé komið. Taka þarf með í reikn-
ingin að þjóðin hefix- síðasta orðið
í kosningunum í vor. Hefur sá
dómsúrskurður orðið örlagaríkur,
eins og dæmin sanna úr stjórn-
málasögu íslendinga. Telja má
víst að einmenningskjördæmi séu
mörgum hagstæð, enda hefir þjóð-
in búið við það fyrirkoxnulag, -allt
frá því' að Alþingi var enduiTeist,
og býr enn að nokkru ley.ti. Sé
landinu skipt í einmenningskjör-
dæmi, er myndun margra, srná-
flokka nær óhugsandi. Líklegt má
telja að tveggja flokka kerfi miindi
þróast við þær aðstæðúr, og
leystu þeir hver annan af hólmi
við stjórnarstörfin.
Fjöigun þingmanna samkvæmt
tillögum Sjálfstæðisflokksins virð
ist með öllu óþörf. Uppbótarsæt
unum mætti skipta niður á þ'étt
býlið, svo sem tillögur hafa kom
ið fram um í blöðum. Reynsiaxr
hefir sýnt að þinghald lengist æ
rneir og melr, því fylgír gífurleg
ur kostnaður miðað við smæð þjóð-
arinnar.
Auðsætt er, að margt er nú
meira aðkallandi, en að þjóðin sé
hrakin út í tvennar Alþ'ngiskosn
ingar á.sumri komanda. Efnahags
málin liggja í salti og samstaða
engin innn þingflokkanna um þau
mál að því er virðist. Ljóst er að
í-íkisvaldið þarf umfram al!t að
efla framleiðslugetu þjóðarinnar
til hins ýtrasta. Allur samdráttur
í atvinnulífinu, getur leitt til háska
alegs' ófarnaðar fvrir þjóðarheild
ina. Segja má að uxxnið hafi verið
markvisst að uppbyggingu atvinnu
iífsins í sveit og við sjó. Atvinnu-
leysi hefir verið útrýmt og jafn
vægi haldizt í byggð landsins.
Fólksstraumurinn til Reykjavíkur
og Suðurnesja stöðvaður í bili.
Enda þótt verklegar framkvæmd
ir hafi verið geysilega miklar und
anfarin ár, bíða þó mörg verkefni
óleyst framundan. Mun svo ávallt
yerða með þjóð, sem er á vaxtar-
skeiði. Viið, sem búuní úti á Íands-
byggðinni, er eðlilega hugstæðast
að upphygging sveitanna stöðvist
ekki heldur þróist jöfnum skrefum
Fjölga býlum. rækta land. Víst er
að án blómlegs landbúnaðar, verð
ur ekki lifað menningarlífi í þessu
landi. Má því vel skilja, hversu
mikilvægur þessi atvinnuvegur er.
12. marz 1959.
Björn Guðnuuulsson.
Mokkrir menn kynna sér starí sam»
vinnunefnda atvinnurek. og laimfjega
Fóru utan til Kaupmannahafnar nýlega
Meðal farþega nýlega
frá Reykjavík til Kaup-[
mannahafnar var nefnd,
skipuð íulltrúum atvinnu-
rekenda og launþega.
Nefndarmenn, sem fara þessa
ferð á vegum Iðnaðarmálastofnun-
ar íslands, munu ferðast um Dan-
mörku og Noreg og kynna sér
skipulag og slarfsemi hinna svo-
nefndu samvinnunefnda, sem um
nokkui'ra ára skeið hafa starfað í
flestum verksmiðjum og vinnustöð-
um í þessum löndum.
Samvinnunefndirnar gegna m. .a
því hlutverki að jafna ágreining,
sem upp kann að koma milli laun-
þega og atvinnuveitenda og bæta
þannig sambúð innan fyrirtækj-
anna.
Enn fremur taka samvinnunefnd
irnar til meðferðar framleiðslu-
hætti viðkomandi fyrirtækis . og
önnur velferðarmál atvinnurek-
enda og launþega.
Starfsemi samvinnunefndanna
hafa gefið mjög góða raun á Norð-
urlöndum og mun í ráði að efna
til slíkra hér á landi.
í sendinefndinni, sem fór héðan
í gær eru: Óskar Hallgrímsson for-
Á víðavangi
Lítiíl posfuii með
frægu nafni
Páll nokkur Sigurjónsson úr
Iljaltadal norður skrifar greii
um kjördæmamálið í Mbl. nú ný
lega. Páll þessi er af kunnugum
talinn greindarmaður og má vel
vera að svo sé, þótt ekki vei'ði
það nú beinlínis ráðið af grein
hans. Að minnsta kosti ber gífur-
yrðakenndur málflutningur
mannsins vott um, að geðsmun-
irnir séu greindinni ríkari. I n
Iuin getur vcrið þó nokkur fyrir
það.
Páll segir m. a.:
„Margir þeirra Framsóknar-
manna, sem skrifað liafa úín
kjördæmamálið, hafa bent á þa
sem sérstaka fyrirmynd lýðræði'
að höfuðborg Bandaríkjanna fáí-
engan mann að kjósa á löggjafar,
þingið. Enginn þcssara ágæ.lR
manna hefir þó Iiaft kjark I sé'r
til þess að halda því berUni orð
um fram, að liöfuðborg ísland-
ætti að hlíta sömu reglu. • Kir'•
engum getur dulizt, að það er
óskadraumurinn“. • • •
Harður er Páll
Jú, Páll viðurkeiuiir að engihii .
Framsóknarmaður liafi sagt „tor
um orðum“, að svipta eigí
Reykjavik þingmönnum síniím
en þó er það vilji þeirra, segir’
liann. Það þarf sannast sagnv •
nokkra „harðneskju“ við sjálf-
an sig til þess að beita svona;
málfærslu. Páli er áreiðanleg:< .
um það kunnugt, að Fxainspkn-
armenn telja ekki aðeius sjálf
sagt, að Reykjavík haldi þeirrí
þingmannatölu, sem hún n'ú
hefir, heldur verði þingmönliúm
fjölgað þar og annars staðár
þar sem byggðin hefir mest áúk
izt á síðari árum.
Páll talar um „bandingja
Framsóknarflokksins". Þeii
sletta skyrinu sem eiga. Er nó
hægt að ganga öllu lengra r
ataurblindri augnaþjónustu viiv
ákveðinn flokk en það, að. segja
andstæðinga sína segja allt
annað en þeir sjálfir láta uppi
Við svona inenn er auðvitað þýö
ingarlaust að rökræða. Þeir en:
rökheldir. Hitt er svo allt ann
að mál, að Framsóknármemi'
telja Reykjavík liafa það ríka
aðstöðu umfram aðra landshluta
til ýmiss konar áhrifa á gang
þjóðmálanna, að þess vegna sé
ekki réttmætt, að hún hafi lilút-
fallslega jafn marga þingmenn •
og önnur kjördæmi. Mun þetta
sjónarmið ekki aðeins viðup-'
kennt af öllum þeim mönnum
út um land, sem eitthvað grilla
út yfir þrengstu flokkshagsmuni
heldur einnig af öllum réttsýn
uin Reykvíkingúm, og er ekki
að efa, að slíkir menn cru í
miklum meiribluta hér í bæ.
Nakið ofstæki
Stjórnarblöðunum hefir orðið
lieldur betur bylt við grein
Gunnars Dal, sem birtist bér í
blaðinu nýlega. Einhvér spek-
ingur skrifar langa grein í MbL
og kemst að þeirri niðurstöðu,
að enda þótt Gunnar Dal liafi
afláð sér áiliís fyrir fyrri rit-
störf sín, þá hafi hann nú al-
gjörlega „fórnað þeim órðstár“
með því að taka þá afstöðu til
kjördæmabreytingarinnar, sem
liann hefir gert. Hvað þýðir
þessi kenning? Blátt áfram þa.V,
að allt, sem Gunnar Dal hefir
áður ritað og hlotið viðurkenn-
ingu fyrir, skal nú á eld kastac
sem einskisnýiu rusli af því
hann leyfir sér að liafa aðrá
skoðun á kjördæmamálinu en
Mbl.-skrifarinn. Hér gefttr. sýn i
hið alstrípaða ofstæki. Ilún ei
ófögur, en ekki fríkkar svipur-
inn við lýðræðishjal höfundar
ins. Þar sem ríkjuin ræður þa'ó
hugarfar, sem lýsir sér í loka-
orðum lians, er ekkert og getur
ekkert lýðræði verið tii.
Hálmstráið eina
Alþýðublaðið botnar ekkert t
Þorvaldur Ólafsson og Helgi Ólafs-1 þeim ósköpum, að Gunnar Dal
son. Ljósm.: Sveinn Sæmundsson.1 (Framhald a 8. síðu).
maður, Harry. Frederiksen, Barði
Friðrifeson, Björgvin Frederiksen,