Tíminn - 23.04.1959, Side 1

EHíEj®
hvernig framkvæmdafé
þjóðarinnar er fórfiað í verð
bólguna — bís. 7
43 ápgangur.
Reykjavík, fimmtiHlaginn 23. apríl 1959.
ÞórSur Pálmason sextugur, bls. 6
Ræða Eysteins Jónssonar
við 2. umræðu fjárlaga, bls. 7
90. blað.
r
Sendiherra IsSands í Bretlandi kemor til Rvíkur
Tillögur Framsóknarmanna í Kjördæmamálinu:
Meðal farþega með Gullfaxa til Reykjavíkur í gær, var Ambassador íslands
í Bretlandi, Dr. Kristinn Guðmundsson, en hann er kvaddur heim til við-
ræðna við rikisstjórnina. — Ljósm.: Sveinn Sæmundsson.
Indversk héruð sýnd á
korti sem hluti Kína
Áðaltillagan, að endurskoðun stjórn-
arskrárinnar sé lokið fyrir næsta þing
Varatiliagan er sú9 að 50 júngmenn
verði kjörnir í 32 kjördæmum, og
að uppbótarmenn verði 10
Stjórnarskxárnefr.d neðri deildar hefir nú klofnað í kjör-
dæmamálinu. Meirihlutinn, fulltrúar stjórnarflokkanna og
kommúnista mæla með frumvarpinu um kjördæmabreyting-
una, en minnihlutinn, fulltrúar Framsóknarrnanna. mælir
gegn því. Jafnframt leggur minnihlutinn til, að málinu verði
frestað í eitt ár og sá tími notaður til að endurskoða alla
stjórnarskrána, en fáist það ekki samþykkt, leggur hann
fram til vara tillögur til breytinga á kjördæmaskipuninni.
Stjórnarskrárnefnd skili
tillögum fyrir næsta þing
Frésíunartillaga Framsóknar-
mianna hljóðar á þessa leið:
,,í trausti þess, að stjórnarskrár-
nefndin, sem skipuð var samkvæmt
þingsályktun 24. maí 1947, taki.
stjórnarskrármálið í heild til
endurskoðunar á árinu 1959 með
það fyrir augum, að tillögur henn
ar verði lagðar fyrir Alþingi eigi
síðar en í ársþyrjun 1960, og at-
hugi sérstaklega tihögur þaer, sem
fram haí'a komið um að rnalið
verði afgreitt á sérstöku stjórn-
lagaþingi (þjó.ðfundi), tekur deild-
in fyrir næsta mál á dagskrá."
Með þessum tillögum er stefnt |
að því, að fjölga þingmönnum í
1 þéttbýlinu, án þess að raska þó
þeirri kjördæmaskipun sem nú er.
Mjög ítarleg greinargerð fylgir
tillögum minnihlutans, en hann
skipa þeir Gísli Guðmundsson og
Páll Þorsteinsson. Verður hún birt J
í næsta blaði.
Breyting á lögunum!
um sýsluvegi
Á dagskrá Ed. 'í gær var frv. til
Erlendar fréttir
í fáum orðum:
SOVÉTRÍKIN hafa sent Bandaríkja-
stjórn orðsendingu, þar sem seg-
ir, að það muni draga mjög úr
likum fyrir samkomulagi um Ber-
lín, ef V.-Þýzkaland fær kjarna-
vopn nú þegar. Er hér um sams
konar nótu að ræða og Bonn-
stjórninni barst í gær.
KRUSTJOFF hefir formlega tilkynnt,
að hann taki boði norsku stjórn-
arinnar um heimboð dagana 20.
—25. águst n.k.
SAGT ER, að Nehrú muni gera tii-
raun til að koma á saettum milli
írans og Sovétrikjanna, en. sam-
búöin hefir verið slæm síðan
íran gerði hernaðarsamning við
Bandaríkin,
Hershöfðingi
Frakka í Alsír
ber sig vel
Pekingstjórnin hefir í hótunum ve^na afskipta
Indverja af málefnum Tíbets I
NTB—Peking Og Nvju Delí,1 Þá hefir einn af helztu foringj-
22. apríl. - Á nvgerðu gn k'inverskra kotftmúnista Li GHÍ-
* . ■ . Shen flutt ræðu a þjoðþinginu, er
landabréfi, sem Peking-' nú situr og borið indversku stjórn-
stjórnin hefir gefið út af ina og blöðin bar 1 landi ýmsum
. sökum.
Kína, eru héruð í Indlandi í
um 100 þús. ferkm. að stærð Eins °9 heimsvaldasinnar
sem hluti af Kínaveldi. Þetta! ^ldí fhann' að Indverjar hoíðu
með aðgerðum sinum i sambandi
hefir gengið alveg fram af við flótla Dalai Lama gert sig seka
Nehrú og hann ritað Peking
stjórn mótmælabréf.
Kosningar eftir ár
í Bretlandi
um.afskipti af innanlandsmálum
Kína. Eftir uppréisnina i Tíbel
hefðu indversku blöðin ráðizt á
Kína og skrif þeirra. verið ná-
kvæmlega eins og í löndum auð-
valdssinna og nýlendukúgara. Þar
á ofan hefð'u opinberir aðilar sumir
hverjir viðhaft ummæli af sama
tagi. Þá mætti telja yfirlýsingu
Dalai Lama. sem indverska stjórn-
in hefði levft að birta, fjandskap
»,Tri t i - or, ■ við Kina. Yfirlýsing þessi væri
N1B—-Lundunum, 22. apr. raunar ckki samin Daiai Lama,
Macmillan hefir gefið i skyn, heldur ai’ þeim, sem hefðu flult
að kosningar muni ekki fara h'ann brott nauðugan. Va:ri hún til
fram fyrr en að ári í Bret- þess gerð að koma endanlega i veg
lancfi fyrir að hann ætti afturkvæmt til
, Tíbats.
Sterkur orðrómur hefir gengið Lýsti maður þessi yfir, að héldu
um, að hann hyggðisl rjúfa þing Indverjar þessum áróðri áfram,
nú i vor eða haust, þar eð skoðana myndi það hafa alverlega áhrif á
kannanir hafa sýnt heldur áukið sambúð ríkianna.
iylgi íhaldsmanna. Á lokuðum Dalai Lama, sem kominn er til
fundi í dag með þingmönnum Mussorie, Hefir gefið út nýja til-
Ihaldsflokksins lét hann i það kynningu og segist standa við allt,
skína að því er lróttari.tarar hafa sem hann hafi sagt í fyrri yfirlýs-
fyrir satt, að kosning-ar yrðu ekki ingu sinni. Það séu staðlausir
fyrr cn næsta ár og alls ekki fýrr stal'ir, að' hann hafi verið fluttur
en í haust. nauðugur frá Tíbet.
j
I

GLEÐILEGT
SUMAR!
Iwl
Tillaga Framsóknarmanna
um kjördæmaskipunina
Verði framangreind tillaga ekki
samþykkt, leggja Framsóknar-
menn til, að eftirfarandi breyting
verði gerð á kjördéemaskipuninni:
Þingmenn verði sextíu. þar af
verði 10 uppbótarmenn. Hinir
fimmtíu kjördæmakosnu þing-
menn verði kjörnir í 32 kjördæm-
um eða þessum:
I Reykjavík verði 12 þingmenn
í stað 8 nú, kosnir hlutfallskosn-
ingum.
Tvímenningskjördæmin verði
sjö, eða sem hér segir:
1. Skagafjarðarsýsia. ásamt Sauð
árkróki.
2. Eykjafjarðarsýsla, — ásamt
Ólafsfirði.
3. Akureyri.
4. Norður-Múlasýsla.
5. Suður-Múlasýsla, ásamt Nes-
kaupstað.
6. Rangárvallasýsla.
7. Árnuessýsla.
Einmenningskjördæmin verði 24
eða sem hér segir:
1. Borgarfjarðarsýsla.
2. Mýrasýsla.
3.
og Hnappa-
4.
5.
8.
9.
10.
11.
12.
Snæfellsness-
dalssýsla.
Dalasýsla.
Barðastrandasýsla.
6. Vestur-ísafjarðarsýsla.
7. Norður-ísafjarðarsýsla.
Strandasýsla.
Vestur-Húnavatnssýsla.
Austur-Húnavatnssýsla.
Suður-Þingeyjarsýsla,
Húsavík.
Norður-Þingeyjapgýsla.
13. Austur-Skaltafellssýsla.
14. Vestur-Skaftafeilssýsla.
15. Gullbringusýsla.
16. Kjósarsýsla.
17. Keflavík.
18. Hafnarfjörður.
19. Kópavogur.
21. ísafjörður
20. Akfanes.
22. Siglufjörður.
23. Seyðisfjörður.
24. Ves (m a n n a eyj ar.
ásamt
laga um breytingu á lögum um
sýsluvegasjóði, til 2. umræðu. —
Frumvarpið er samið af vegamála-
stjóra, en flutt af samgöngumála-
nefnd Ed.
Sigurvin Einarsson, þm. Barð-1
strendinga hafði íramsögu um mál
ið f.h. nefndarinnar. Skýrði hann
i ítarlegri ræðu, frá þeim breyting
um, sem frv. gerir ráð fyrir, á
skiftingu ríkisframlagsíns til sýslu
vegasjóðanna. Taldi hann frum-
varpið vera til verulegra hagsbóta
fyrir þau sýslufélög, er hefðu langa
og ófullkomna sýsluvegi ,en hins
vegar takmarkaða möguleika til '
innheimtu á háum sýsluvegasjóðs
gjöldum. Er sú regla upptekin skv.
frumv. að í stað þess að ríkis-
framlagið hefir eingöngu farið eft
ir framlögum sýsluféiaganna, á1
það nú að verulegu leyti að fara |
eftir lengd og áslandi sýsluvega
í hverri sýslu.
Þingmaðurinn lagði áherzlu á þá
nauðsyn, að mál þetta næði fram
að ganga á þessu þingi og madt-
ist til þess við forseta, að hann
hraða.Si afgreiðslu þess í deild-
inni.
NTB—París 22, apríl. Það
er unnt að sigra uppreisnar-
menn í Alsír algerlega, seg-
ir yfirhershöfðingi Frakka
þar.
Maurice Challe yfirhers-
höfðingi kvað þess sjá ýmis
merki, að mótstaða uppreisn
armanna væri að brotna nið
ur. Þeir gripu til ýmissa að-
ferða og örþrifaráða, sem
enginn myndi nota, nema
hann vissi sig dæmdan til ó-
sigurs. Lokun landamæra
Túnis og Marokkó væri líka
farin að hafa sín áhrif.
Talsmaður stjórnar upp-
reisnarmanna í Kairó bar í
dag til baka þá fregn, að
stjórnin hefði skipt um skoð
un og viidi taka boði de
Gaulles um samninga og
vopnahlé. Þetta væri tilhæfu
laust.
Batnandi vertíðarhorfur í Hornafirði
Fréttabréf frá Hornafirði.
Á Höfn í llornafirði hafa verið
sýnd þrjú lcikrit í vetur. í Nesj-
um. og Lóni hefir einnig farið
fram nokkur ÍeÍkstarfsemi. Leik-
ritið Landafræði og ást var m.a.
sýnt í Mánagarði i Nesjum. Fé-
lagslíf á Höfn hefir verið með
f, örugasta móti, þótt ekki komi
það til af góðu, en langvarandi
ótíð til sjávarins' heí'ir komið í
vcg fvrir marga róðra. í landleg-
um hafa menn unað sér við spil,
dansleiki og aðrar samkomur. Nú
hafa Hornfirðingar yfirgefið dans
gólfið og spilaborðin, því tíð hef-
ir brugðið til batnaðar og róðrar
því staðið með fullri reglu undan-
farna daga. Afli virðist mjög véra
?ð glæðast og fagna menn þess-
ari breytingu eftir langvarandi
aflaleysi. Aðstæður til móttöku á
?-fla hafa verið stórum bæltar hjá
írystihúsi kaupfélagsins, en nýj-
ar þýzkar flökunar- og hausunar-
vélar voru setlar upp í vertíðar-
byrjun. í söltunarstöðinni haí'a
einnig verið setlar upp hausunar-
og flatningsvólar og hafa þær
rcynzt mjög vel. Hefðu full skil-
yrði verið fyrir hendi lil að taka
á móti miklum afla í frystihús-
inu í vetur, en þessar nýju vélar
hafa nokkuð stytt vinnutíma
manna, hvað ekki hefði orðið, ef
vertíðin hefði ekki brugðizt svo
hrapalega.