Tíminn - 15.08.1959, Page 3

TÍMI N N, Iaugardaginn 15. ágúst 1959.
Kunna þessir menn að tapa?
hálfu verri úfreið en áður I öðru
lagi hefði þá komið í ljós, að
mæli' um) það frá aeðri stöðum J íundið sig knúða-til fsð veita rétt-
->ð gæta nokkurs hófs og stilling- lætinu fulltingi. Nei, orsakanna
ar og það iátið fyigja með til verður að leita annars staðar. Við
huggunar, að hér væri ekki nema ; vitum öll að mönnum, sem hafa
um stundarbið að ræða fyrir átt við langa líkamlega vanheilsu
hann, en þar mun vera átt við að búa bættir til beiskiu í garð
að ekki sé langt til haustkcsning- annarra og grípa þá stundum :til
anna og mun þá eiga að gefa (álíklegustu ráða tii iað ná sér
hann sjálfur hefði a-drei verjð gHa^firðiingum og Siglfirðingum niðri á meðbræðrum sínum ekk
rétt kjörinn þingmaður, því það jÍOSt á að greiða honum götu til sizt ef þeim finnst sinn hlutui
vita bæði hann og aðrir að hér þjngsetu eftilf að Húnveraingar vaxa um leið, en stundum fer dóm
var í engu brugðið venju á kjör- jlafa afskrifað hann fyrir fullt og greind þessara manna svo úr
staðnum. Hér héfur aldrei verið allt 0g er þá bara eftir að vita, skorðum (sem getur nú líka hent
eð gamm smu, en nokkru siðar, l.afa Austur-Húnvetninga þing- j skipaður fastur dyravörður. held- hvort þeir kunna að met-i þann heilbrigða, ekki sízt í samband:
:er eg var tekinn tii yfirheyrslu mannslausa, í það minnsta í byrj-'ur settur af og til þegar astæða heiður> Ætli bað geti ekki verið við kosningar) að það sem átti að
ut af framkominm kæru og loks un þrngsins og finna þar með hvað, l-.cfur þótt til, og svo var einmg að þessar kjördeildir hafi verið vera öðrum til vanvirðu, bitnar
c-r sagt var fra domi og nofn okk- það gilti að fella hann sjálfan.! nú. Eftir að kæran hafði venð valdar af þvi að j þehll báðunl mest á þeim sjálfum. Svona mönr
sr sakamannanna rækileg auglýst Því væntanlega hefði kjörbréf iögð fram, yar það ekki á valdi hefur fyjg;. Jóns verið hvað vm fyrirgefst að sjátfsögðu margt,
i Ríkisútvarpinu (væntnlega til Björns Pálssonar ekki verig sam .lóns á Akri eða þeirra annarra, mjnnst 0g nu aigerlega þverr- cn þó verða þeir að gæta nokk-
þess að frómar sálir ættu hægara þykkt, ef rannsókn þessa máls sem að henni stóðu að draga á 0g kjörstjórnir beggja skip- urs hófs, ef andlega heilir eiga að
jneð að varast samneyti við okk- hefði ekki verið lokið fyrir þing- langinn að málið yrði rannsakað aðar Framróknarmönnum að teljast
Fyrst þegar mér var sagt, að var tugangur hans? Það virðist
ikomin væri fram kæra út af fram-', liggja í augum uppi, að okkar
kvæmd' kosninganna þ. 28. f.m. fyrrverandi alþingismaður. Jón
tér í Svínavatnshreppi og einnig Pálmason, sé höfundurinr., mun
í annarri kjördeild Bólstaðarhlíð- hann í örvæntingu sinni eftir
ítrhrepps, hélt ég að einhver kosningaósigurinn hafa fitndið
hefði komið þessari sögu af stað upp á þessu í þeim tilgangi að
l.r) sá óg að þessu gamni fyigdi setningu. Varla er hægt að hugsa og dæmt, heldur kom þá til kasta mestu levtj «gert har.dahóf virð-
atokkur alvara, eins og oftast mun sér þá skýrjngu að honum hafi sýslumanns, en þar brást hann .gt hafa ráðjð vali kæruatriðanna,
vera. Síðan þetta var, hafa mér komið í hug, að kosningaathöfn- r.ð sjálfsögðu trausti flokksbraeðra tn bau yoru allmorg aðeins eitt
komið í hug nokkrar spurningar í inni hér hafi verið svo áfátt að smna og hraðaði máiinu svo að þeirra var tekið til ’ grejna hin
þessu sambandi og hef -ég ieitazt dómur félli á þá leið að endur- þvi var lokið áður en þing kom voru annað hvort algjörlega til-
Við að finna svör við þeim. taka bæri kosningarnar í héraðinu, saman. Ekki framkvæmdi sýslu- búin eða bratu ekki°í bága við
I fyrsta lagi: Hver var upphafs- enda vart ósktað þess, þvi það maður sjálfur rannsóknina hefur kosnjn„alogin 4ftu á llloti sást
maður að þessgri kæru og hver mátti hann eiga víst að fá þá tð vonum kennt nokkurn ódaun , ejm °fjr eitt ‘ sem að iii-mdum
------------------- aí hu °? /VÍ hefði þvngt dóminn ailve'rulega,
að forðast oll afskiptx af þvx eftir fc£ getið hefðl verið. j trausti þess
rtn ivi
Minning:
Jósefsson
fongum. máiið verði ekki tekið upp að
Af hverju voru svo einmitt þess nýju, ætla ég að hætta á að
sr kjördeildir valdar? Ég held ljóstra því úpp, en það var þannig
ekki að það hafi verið af því vaxið að ekki var ailtaf nema
að meiri líkur hafi verið til að einn blýantur í kjörklefanum.
hér væri um veruleg afbrot að Verst er farið með þá umboðs-
. . , . *............ . ræða en í sumum öðrum kjör- menn Jóns á Akri, sem af mikillí
,U.n um §eias Þeir ® 3111 11 yxl.ia td þess að Ijá hjálparhönd, aeildUm. Óvíða mun t. d hafa 1 samvizkusemi fylgdust með fram-
6em okkur gangur treg að sk.lja hvar sem hennar þurfti helzt með. „erið jastskipaður dyravörður í
og eigum jafnvel erfitl mað að Fundum okkar Stjána har fyrst sveitakjördei’dunum. í einni kjör
saman, er við fórum báðir til <jeildinni Sat kjörstjórnin í for-
sætta okkur við.
kvæmd kosnmganna allan daginn
og höfðti ekkert við hana að at-
huga, sem ekki var von, þar sem
allit fór fram að venjulegum
hætti, enda vissu þeir þá ékki
t nnað en Jón næði kosningu. Síð-
?n er öll sú athöín, er þeir höfðu
Getur j>etfej verið satt, að Stjáni barnaiskólanáms, að litla hænum stofu stórs samkomuhúss, þar sem
se daj^n? iÞannig stoð! huguf a bakkanum vxð ana, Glæsivöllum. folk CTekk út 0CT inn allan dag.
ininn í spuro, er ég fré.U 1« >„Sítum vi5 « okta, b.rn,
&r,0g;íagrf “f skolabrek, og þæ þegar var-gett kallaði hvað éftir annað á mann,
n,_, ,..K ’ r-lsJ^ns... ose sson aó eiga Stjana að rau og felaga. sem þar var á sjancri og hvatti c-ftirlit með og höfðu lagt blessun
, w- * -C ° Um’. .a a ^essum arum hann hann mj0g ákveðið til að greiða sína yfir, kærð og skorti þá að-
’ d- . z 1 SÍU * US1 Kolsstoðum hja hagleiksmann atkvæðj. j annarrj mun fórmaður eins á, að þeir væru látnir skrifa
„ !s V^‘ *?* ... . inun\ Svemi Fipnssjrm, íoður As kjörstjórnar hafa stundað inn- undir kæruna, en tn þess munu
- ? ~ U U°-Uln C, 1 a muntlal myndhoggvara og Þeirra heimtu jöfnum höndum, en kann- i.öfn þeirra ekki haía þótc nógu
« S-,uMt°mUr sa> Cr hann Um fenrungaraidur fylgd ske hefur hann aðeins rukkaB vjrðuleg. Þá var grip.ð «1 barna-
hafðx við að stnða mynda fljot rst hann með Kolsstaðafolkinu aið Framsóknarhunda 0g skril daginn kennaranna og héraðslæknisins.
/fnn Þ ^ 6 ’ ^ nU Cr BorfrfirðJ:. .„ þann, en þetta eru nöfn, sem okk- Hvað kom til, að þessir men.n
■i 'fi'-i rf'vti imtri 'of • • i,- „ En Dahrmr hans fogin heill- , fyrrverandi þingmaður vélur fengust til að hera kæruna íram?
I dag 'kveðja astvinir allir, kunn uðu hug hans, „og romm er sú
ingjar og sveitin hans kæra; traust taug er rekka dregur iöðm-túna
an dr-eng, aneð þökk fyrir góðar og til.“
meirihluta Húnvetninga um þess- Enginn þessara manr.a kom á
ar mundir og önnur álíka. Eitt- kjörstað i Svínavatnshreppi urn-
TT 1 livað mun þó hafa dregið úr mesta íæddan dag og gátu því ekki eftir
° cfc.ii ■ Hann.hom uftur heim og dvaid offowinu efUr að hann íékk til- að hafa séð afbrot okkar hér,
Kristjan var fæddur að Skall ist æ síðan x skxoli dalgfjallanna
kóli í Miðdölum. Foreldrar hans sinna, að undanskildum tveim ár- . ,
voru.Jósef Æónsson. og ÓlafíaÓlafs um, er hann hjó með eftidifandi
dóttir, alþefckt' sæmdar- og dugn konu sinni, Þux’íði Bened-iktsdóttur
aðatíxjóa, ibjuggu lengi í BLlíðar frá Hömrnm í Hatxkadal. Þau
túni, svo ,og á fleiri stöðum í Döl fejuggu einnig í Haukadaisum, en
um -vestra. lengst og síðast á ^ddsstöðum.
Jósef var aim nolcfcurt skeið Þar uxu feörnin. Þar áttu fein sam
vinnumaður hjá fmeldrum mín henta fjölskylda margar goðar
nm að SvínMIi. Hann var mjög stundir. Þar naut hún gleðinnar
góður veikmaður. Minnist ég ekki af heilum hugai og hamingjusöni
á® feafa %no2t jaífn 'lagvirkum og um handtökum.
mik-ilvirkum sláttumanni á hvern stjáni á Oddsstöðum var bóndi
ig landi ,sem var. Jósef feafði pg af Hfi og sál. Hann áttt arðsamt
Aftur á móti er öllu orfiðara
að gera sér grein fyrir afstöðu
læknisins þar sem ekki er annað
vitað en hann sé við bettu heilsu
bæði andlega og líkamlega Helzi
dettur mér í feug að eftir að
kennararnir voru ráðnir ti- undir
skriftai hafi þótt þörf á einu góðu
nafni til viðbótar og ef til vill
verið einhver tregða í frama
mönnum Sjálfsfæðisflokksins við
nð láta sín getið í þessu sambandi.
Læknirinn, sem er maður í betra
lagi skemmtinn og gamansamur.
hefur til þess að málið strandaði
ckki og Húnvetningar og aðrir
landsmenn þar með vrðu ar góðu
gamni léð nafn sitt því til írair,-
dráttar. Að endingu vil ég gvo
þakka öllum þeim sem átt, hafa
hlaut að þessu máli hver svo sem
hinn raunverulegi tilgangur
þeirra hefur verið, því það er
ekki svo lítil tilbreyting í -því
fyrir mann, sem enn býr norðvu
i landi, að vera einn góðan veð-
urdag eltur uppi af tveimur lög-
regluþjóntim og virðulegum lög-
fræSingi kallaður fyrir rétí í bif
reið á staðnum og vera síðan getið
i útvarpi og blöðum, þótt eqn sé
eftir að taka á móti áminningu
sýslumannsins, þá efast ég ekki
um að hún verði framkvæmd aí
þeii-ri hógværð að hún mui.i ekki
varpa skugga á ljóma þessa ævin-
týrs.
Sigurgeir Hannesson
HELGI VALTÝSSON:
aldar réttarmorðsmáli lokið
II. Endurminningar.
I. Övænt frétt.
Mér var það óvnæt frétt og gleði Þetta var í rauninni fáránlegt
yndi affeestum, og átti oft góða bá£é og'nant þess, að fever ein .1«* T,’ að. nú bef^ »<>rska mál frá uppfeafi. Gamall nágranna-
feesta. Ekki sízt minnumst við sUklingui fhjörðinni var félagi“ Storþxngið loks, x ondverðum marz- krytur, longu um garö gengxnn, var
Svínafeólssystkin „gráu hrossanna þóndms%f svo ígU ÍU manuð!> brextt blæju fnllrar sykxx- grafxnn upp og vafxnn xnn x hnaus
unar og afsökunar yfÍF eitt feið þykkar umbúðir svívirðilegs þvætt
smeygðu sér kænlega úr klípunnij
— í upphafi árs 1014 var unga
Óla Hetle sleppt úr fangelsinu „til
reynslu“, Og á 100 ára stjórnar-
skrár-afmæli Noregs, 17. maí 1914,
var Mikjáll Hetle náðaður. En Ji
,,náðun“ þeirri fólst auðvitað eng-
tfeSm-j0^Ss’taJöeiœ“ ^héiman V6gua var ,það .annað og m|6ira feörmulegasta sakamál og senni- ings og illgjarns sveitaslaður-s, sem
3 fellur eolið lanet frá u*1 ai ðsvonm em, sexu reði þvx, f lllræmdasta „réttarmor«“, að lokum varð að feeilli glæpasögu' in sýknudómur.
Í tóS hv® Jel var . sem framið hefur verið í sakamála uxn „mannsmorð að yfiflögSu J
^ r yaí.,^eBg1^ jíað^ að sögu Nor€gS. Eg var sem sé að ráði“. 0 g það ótrúlega skeði, að III. Mótttökurnar í Björgvin
Vímv. loknum lQBgum ötaa'fsdegij ^þegaj: 1 leyti kunnugur norska einmitt þessi ;,reyfaraskáldskapura Þegar Mikjáll Hetle kom tiS
or ið Oo o • hugum samhentra fjolskyjdu- om Hetle-málinu frá upphafi, og »11- varð það ,«em rannsóknai-sérfræS- Björgvinjar á heimlið úr 7 árat
r gaman a ce a p ss xe aði þakklæíiskennd fil alis, -sem naið um hrið. ingax réttar og rikis lögðu að furðu fangelsjsvist í Ósló, höiðu bænda-
synu-nxr allir voru annalaðir slattu Hfir, en síðustu sfelstafir hurfu a lega mikiu feyti til grundvallar ungmennafélögin tvö þar í borg
“fj.08 €inni° vlöKunmr lygntæru'in fleti Hvammsfjarðai'. fslenzk blöð fluttu fréttina um röfcum sínum og forsendum, m, a. undirbúið virðulegar og samtírnisi
” €odm?nn' * .... . 1 Stjáni á Oddsstöðum var hle- fjarveitingu Stói-þingsins tjl Óla sérfræðiiigUF ríkisins, hinn víð- hjartanlegar móttökur í stóruus
Krxstjan, -eöa stjani a Odds drægur, en hiátm-mHdur og goður Hctle> ð0 þús. kr. réttarbætur og kunni læknir og prófessor F. G. samkomusal félaganna. Var þaö
stoðum, eins oB an v * fólagi. '5000 fcr. árlega greiðslu ævilangt. Harbitz. Hann vottaði m. a., að fjölmenni xnikið samankomið, m«
kalfaour af vmum oe kunnxngjum Haixn var mikill kraftur „Hesta Ell nú er óli Hetie sjötugur, en Hinrik Hetle heiði alls ekki dáið a. Óli Hetle og Mateus, yngri bro3
og þexr voru margir e í a mannafélagsins Glaðs“ í Miðdölum. var aðeins 17 araj er hann var eðlilegum dauða. Og á þeim for- ir hans, ásamt Hans Sélaad, o|
a nuojum stansaldri, aoein» Hann var mikill hestavinur, og, dæmdur í 10 ára fangelsisvist, á- sendum og heilum „i-eyfurum“ af ýmsum merkum og kunnum feorg*
ara gaimall. góður „hestamaður." >j samt fðður sínum i Ufstíðarfáng- óheinum sönnunum var loks dóm- ai-búum, aufc okkar biaðaxpanna.
Hann var djarfur og sannur f grasmiklum girðingum á Odds! elsi" fyrir‘„morF á’ Hinriki Hetfe urfníi' upp'kveðinn
dugnaðai-maður. Honum fyigdi stöðum mátti oft' lítai mai-fít ..fíóð- Túninn hoPSi Hanc
____. ..... ____| Ræður voru haldnar .og árnaðax-<*
stöðum mátti oft' lítai mai-gt „góð- nábúa' þeirra. Dagblaðið Tíminn þó háfði Hans Seland þegar óskir, og fengu Hetle-feðgar þaá
0S „rÓ.ftUl'„Sa.nn var hesta“> i>ví auk heimahestauna raktl ,sogu Hetle-málsins 16. aprll tætt sundur ályktanir og staðhæf- full-a sönnun þess sýknudóms, senjj
og vor þar oft lítt tamdii- unghestaa* sl f Btuttu xnáli, en þó all-ýtar- ingar prófessors Harbitz, og enn meginþorri norsku þjóðarinnag
nágrannanna til þjálfuxmar. I lega, svo að söguþi-áðurinn og rás þetur síffiar, ær hann hafði rannsak- hafði þegar kveðið 'upp fyrir all«
Þeir ,sem áttu hestai hjá Stjána, í viðburðanna varð furðu ljós les- ag rækilega sjálfan „vettvang löngu, og síðan sm-ám sama«- VaSj
glæpsins“ og ‘krufið'sívaxandi og þetta merk samkoma og ttiinnis»
aifkastamikill starfsmaður
skemmtilegur vinnufélagi. Hann
var drengur góður. SkarS bans er
vandfyllt. 1 vissu að þeir i'oru x góðum hönd endum blaðsins
Hxn tapmxkla kona feans, Þurxð . . m -
ur Benediktsdóttir, og börnin
þeirra Hulda og 'Hilmar luf'a mik
ið misst, en geyma jafnframt hug
Ijúfar minningar um ástríkan föð
ur og góðan ævifélaga.
í dog minnast margir glaðra og
góðra samverustimda, ekki sízt í
síbreytilegt sveitar-slað'rið.
stæð.
Mér datt þegar í hug, að gaman .— .------------ Hele-feðgarnir héldu síðan feeiríS
befði verið að bæta ýmsu við frá-................ til sín í Víkurdal á Gaulúni., Efií
sögn þessa, sem er afar merkileg Eg var blaðamaður í Björgvin síð skuggi ósannaðra forsenda og %
og einnig fróðleg á sína vísu. En aui hluta árs 1913 og síðan 4—5 áx-a fangelsisvistar fylgdi þejm effri
um. Með hlýhug munu margxr
minnast' þess er Stjáni á Oddsstöð
um var á ferð á Grána sínum.
„Og knapinn á hestbaki er
kórónulaus Sn ríki og álfur“' é§ hafði'því miður glatað ýmsum næstu árin. Hans Seland var kunn ir. Og MkijáU lletle andaðist 193Q
* gögnum, sem eg hafði lengi haft mgi okkar olaðamanna og kom an þess að hafa hlotiö opinberai
A heimahlaði aö Ocidsstoðum [ förum mínum, en mun samt reyna iðutega til okkar á ferðum sínum. hreinsun af hinni svívirðilegu á*
stai-fi, með Stjána á Oddsstöðum, I mun ósjaJdan hafa glarorað í að afla ,mér á ný( og ,er þar tn. a. Kynntist óg því rækilega skoðirn- kær-u, sem sveitarslaður vakti oipgj
að hinum ýmsu yerkefnum dag- beizlÍMtöng og marrað í ístaðsól hin nierki ritlingm* kimniijgja Uin hans og starfi að Hetle-málinu, i öndverðu og magnaði síðan. Og
lega lífsins í sveitinni; á sólrík ■ er hópurinii lagði af stað, oft mins sél.aða> ritfeöfundarins, hónd 0g íylgdist síðan með því af at- nú loks, að Mikjáli löngif láínuni*
um smaladögum, á skömmum, em txl hins sumarfagra Haukádals. alls 0g sagnaþulsins Hans Selands, hygli. Nú var svo laagt komið, að feer Óli sonur hans, sem ;nú
oft 'skemmtilegum haustdögum, erií>á var sprett u,. spori, og að lokn seœ þegar eftjr dóminn 1908 hóf augljóst var tglið, að senn myndi liðlega sjötugur, opinbnra sýknun*
einna þurfti fjallskilum og fjárragi1 um „góðra vina fundi var aftur harða og langæra gagnsókn í ríkisstjórn og stjórnaivöldum eigi ar-viðurkenningu með fjárveitinga
í hi-íð og hamförum vetrarins, er j haldig heim í x-ökkurfcyri'ð. og frið Hetle-inálinu með fjölda blaða- lengur stætt að láta Hetle-málið þeirri, sem Stórþingið samþykkti
•leita þurfti skjótra úrræða eða ef! sselli fjallaþögn á síðsumarskveldi. greina og fyriiiestra, og loks sér- fcyrrt liggja og hafna rakalaust marg sl. og fyrr er getið.
erfiðleika bar að höndum. Alltaf jEg á margargóðarminningarheini 'stokum ritlingi um xrálið og sögu allri endiu-skpðun málsins. Þó fór En þá gleðifrétt Ifiði Hans Se»
hafi Stjáni tímai, og ótakmarkaðan1 (Framfeald á 7. siðu) þess. Isvo að lokum, að stjórnarvöldia land þvi miður ekki. J