Tíminn - 22.11.1959, Blaðsíða 3

li' f J*f IN N, sunnudaglnn 22. nóvember 1939.
3
Á öllum tímum hafa njósn
rr og sögtir af njósnurum
hitlað ævintýramennskuna í
fólki. Njósnasögur hafa verið
eftirsótt leséfni, og þótt þar
mætti finna margan stóran
dikt, vóg það ekkert upp á
móti þeirri staðreynd, að líf
sumra njósnara hefur verið
með meiri ólíkindum en hægt
er að búast v,ið að nokkur
lygisagnahöfundur geti soðið
saman. Ein slík njósnasaga er
til af manni, sem nú verður
frægari með hverjum degin-
um sem líður en það er
Richard Sorge, fulltrúi við
þýzka sendiráðið í Tokíó í byrj
un heimsstyrjaldarinnar síð-'
ari. Richard Sorge var tekinn
af lífi af Japönum skömmu
fyrir stríðslok.Mikið hefurver-
ið skrifað um Sorge og m.a.
er nú komin eða er að koma
út bók um hann hér á landi.
Njósnarinn sem olli þátta-
skilum í heimsstyrjöldinni
Sorge fæddtet í Baku af for-
eldrum tvenns konar þjóðernis.
Móðir hans var rússnesk en faðir
hans var þýzkur. Afi Sorge hafði
verið náinn samstarfsmaður sjálfs
Karls Marx. Annars er lítið vi'tað
um Sorge fyrr en hann stingur
upp kollinum við Þýzka sendiráð
ið í Tokíó. Hann mun áöur hafa
unnið við blaðamennsku og farið
víðq og kynnzt mörgu, og ýmis-
legt í þeim kynnum hefur áreið
j anlega auðveldað honum að gegna
i því stórfellda njósnastarfi, sem
hann átti eftir að i'nna af hendi,
áður en ,,japanski böðullinn tók
í handfangifl og svipti hleranum
undan fótum hans“.
Drykkju og kvennamaður.
Mata Hari átti' marga elskhuga,
að minnsta kosti í þeim sögum,
Richard
Sorge
Deep river boys „slá
í gegn“ í Reykjavík
Beztu skemmtikraftar sem heimsótt
hafa Island s.I. ár
Undanfatin kvöld hefuir
hiniit heimsfrægi söngkvint-
ett „Ðeep river boys" skemmt
Reykvíkingum með söng sín-
um í Austurbæjarbíói. Það er
Hjálparsveit skáta sem býður
upp á þessa snillinga á sviði
dægurlagasöngs. En þar sem
þeir eiga mjóg annríkt um
þessar mundir fara þeir af
landi brott nú eftir helgina.
I
Síðustu árin hafa margir
þekktir og' góðir skemmtikraft-
ar, bæði frá Ameríku og Evrópu,
heim.sótt ísland. En óhætt er að
fullyrða, að fáir af þeim hafa
verið' jafn skemmtilegir sem
„Deep river boys“. Sviðsöryggi,
söngur, samvinna og framkoma
er í fyrsta flokki á heims-mæíi-
kvarða. Það viröist ekki skipta
mikiu máli hvort einn þeirra
er á sviðinu eða allir, því þeir
hafa áhorfendur i höndum sér.
Efnisskrá þeirra er fjölbreytt og
eru lögin valin mjög smekklega
og kennir þar margrá grasa. —
Kátínu hafa þeir félagarnir
nóg af, en þrátt fyrir það stilla
þeir henni í hóf.
Nú 4 — áður 5
„Ðeep river boys“ hafa sungið
saman um tuttugu ára skeið um
heim allan. Nú siðast voru þerr
á Spáni og þangað fara þeir aft
ur og syngja þar fram að jól-
um. Upphaflega voru þeir fimm,
en nú eru þeir aðeins fjórir;
fimmti maðurinn skildi við þá
fyrir fjórum árum síðan. Aðeins
þrír þeirra syngja, en sá fjórði
leikur á píanó. Þeir heita: Harry
Doglass, fyrirliði og tenór, Bay
Duart, tenór, A1 Bishop, bassi
og Jimmy Lundy, píanó.
Þeir bezfu
Svavar Gests og félagar önn-
uðust undirleik og gerðu það
með mestu prýði og sýndu um
leið að þeir „búa yfir háefileik-
um“. Framkoma, klæðnaður og
hljóðfæraleikur voru alveg
fyrsta flokks og mun betri held-
ur en ,,kolegar“ þeirra sem ný-
lega léku á miðnæturhljómleik-
um i Austurbæjarbiói. Söngvari
meö hljómsveit Svavars er Sigur
dór, en hann er mjög nýr í sviðs
ljósinu hér í bæ. Söngur hans
var ekki svo fráleitur, en hann
mætti taka nokkrar „handaæf-
ingar" fyrir framan spegil áður
en hann kemur fram opinber-
lega aftur. Dansparið Jón Val-
geir og Edda Scheving sýndu
skemmtilega dans, og skiluðu
því með sóma. — Hljómleikarn-
ir í heild eru einhver. ir þeir
beztu sem veriö hafa hér lengi.
jhm.
sem af henni voru sagðar. Sorge
átti margar ástkonur, og sagan
segir að ein þeirra hafi ekki kært
sig um að lifa lengur, þegar
Sorge sneri sér að annarri konu.
Þá hefur verið hljótt um þau
kynni, sem hann hafði' af virðu-
legum frúm ýmissa 'starfsmanna
hinna mörgu sendiráða í Tokíó,,
áður en stríöið komst í algleym-
ing og meðan þeim hafði ekki' ver
ið lokað. Einnig fara miklar sög-
ur af drykkjuskap Sorge og ófyrir
lei'tni í samskiptum við aðra
menn. Hvað sem þessu öllu líður,
þá verður hinu ekki neitað, að
einmitt þessi maður varð til þess
að valda þáttaskilum í heims-
styrjöldinni.
Síberíuherinn
Þegar Þjóðverjar réðust inn í
Rússland, þótti ýmislegt benda til
þess að Japanir myndu ráðast á
Rússa að austan og opna þar
Síberíuvígstöðvar til að dreifa
kröftum ands'tæðingsins sem
mest, og jafnframt freista þess,
að ná góðri sneið af Síberíu undir
sig. Japanir sendu her manns að
landamærum Rússlands að aust-
an og lét þennan her bera si'g
vígalega. Ætlunin með þessu var
afj festa fjölmennan rússneskan
her í Síberíu til varnar sókn, sem
Japanir höfðu alLs ekki í hyggju
að hefja, enda kom það Þjóðverj-
um af5 fullum notum, að herinn
var fastur þarna, þótt Japanir
færu ekki að eyða kröftum sín-
um að ástæðulausu að áliti' öxul-
veldanna, meðan Þjóðverjar voru
að sigra Rússa vestanfrá. Rú-sar
gátu ekki hreyft Siberíuherinn,
þar sem þeir gátu vænzt árásar
Japana á hverri stundu. Það var
Sorge sem lét Rússa vita að Jap
anir hvgðu alls ekki' á árás í Síber
íu. Vegna þessarar vitneskju gátu
Rússar flutt. Síberiuherinn á víg-
stöðvarnar við Meskvu og Stalin
grad og snúið örlagahjóli styrjald
arinnar v.'ð.
Dauður eSa lifandi
Þótt Sorge væri Rússum þann
ig hjátplegur, var hann einnig
hjálplegur Þjóðverjum um ýmsar
mikilsverðar upplýsingar um fyr
irætlanir Japana. Þýzka sendiráð
ið í Tokíó hélt því lengi verndar
hendi yfir honum eftir að Japan
ir þóttust þess fullvissir, að Sorge
væri njósnari Rússa. Á endanum
fór svo, að Japanir komust að hon
um. Sat hann lengi í fangelsi, og
hermt er að hann hefði verið
hengdur að lokum. Engin örugg
vissa er þó fyrir því að svo hafi
verið. Og margir álíta að Sorge sé
enn á lífi og stundi enn þá iðju
að njósna fyrir mörg ríki' íeinu.

Ewa kynnist Parísartízkonni í fyrsta sinn: Hún mátar skó frá Dior, sem er gjöf frá Sir Arthur Rank, en það
fyrirtæki annast dreifingu myndarinnar frá Frakklandi og Bretlandi. .isHÉtl
Pólsk kvikmyndastjarna í París
Mynd þessi var tekin viö komu „Deep river boys" til Reykjavikur. Á mynd-
inni eru talið frá hægri og uppúr: umbo3smaSur þeirra, þá Harry Douglas,
Jimmy Lundy, Al Bishop og efstur er Ray Duhart. — (Ljósm.: Sv. S.).
, Falleg stúlka að máta skó í
búð í París? Já, en ekki nein
venjuleg stúlka. Hinir glæsilegu
fótleggir tilheyra Ewa Krychan-
owska „hinni Ijóshærðu Lollo-
brigidu" scm nýlega flaug til
Parísar til að vera viðstödd frum
sýningu þar á inikið auglýstri
pólskri kvikmynd, þar sem hún
ieikur aðalhlutverkið. Eva er
tuttugu ára gömul og varð
stjarna á einni nóttu ef svo
mætti að orði komast. Andre
Waijda sem er eitt af stóru
nöfnunum i ktikmyndagerð nú-
túnans, réð hana til að leika
eftir að hafa séð mynd hennar
í tímariti.
Nokkrum mánuðum seinna
var hún orðin síórt númer innan
pólskrar kvikmyndagerðar, þar
sem hinn þjóðnýtti kvikmynda-
iðnaður er í míkilli framför.
Hún leikur þjónustustúlku
sem hetjan hittir sama kvöldið
og hann á að fremja pólitískt
morð og á skammri stundu sýnir
hún honum fram á tilgangsleysi
drápsins.
Póiverjar teija Evu eina efni-
legustu leik'konu, scm þeir ltafa
eignazl, en pólskar kvikinyndir
eru nú mjig vinsælar í Evrópu
og þykja Pólv.crjar standa fram-
ariega í hvikmyndagerð og fram
leiða úi v ilskvikmyndir og má í
því sambandi benda á kvikmynd-
ina „Jarðgöngin“, sem nýlega
var sýnd í Bx-jarbíói í Hafnar-
firði. «
Hún tekur skóna og hverfur inn i
er hún „une
mannfjöldann og i nokkra klukkutíma
vraie Parisienne".