Tíminn - 07.01.1960, Síða 7
JTÍMINN, fimmtudaginn 7. janúar 1960.
I
*
Eins og frá hefur verið
skýrt í frétfum fékk hin nýja
kvikmynd, Ben Húr, sem
Metro-Goldwin Meyer hefur
látið gera, fengið hin árlegu
gagnrýnendaverðlaun átta
stórblaða í New York sem
bezta mynd s. I. árs. Eru sýn-
ingar nú hafnar á myndinni
vestra og tekur sýning um 4
klukkutíma.
Myndin er gerð eftir sögu
Wallace og tekin í Gyðinga-
Jandi og Ítalíu, og stcð mynda-
takan fimm ár. Þetta er dýt-
asta og -viðamesta mynd, sem
gsrð hefur verið, kostaði um
15 millj. dali.
Gunnar Leistikow hefur
sent Tímanum eftirfarandi
grein um myndina frá New
York, og kemur þar fram hví-
Síkf stórvirki myndin er.
Á myndunum, sem íylgja
þessari grein, sjást efst aðal-
leikendur, Charlton Heston
sem Ben Húr og Haya Harar-
set sem Esfer. Á miðmyndinni
sést Heston aftur undir gal-
ciðusvipunni og neðst hinn
mikli galeiðuflofi.
Verðlaunamynd gagn-
rýnenda í New York
Það hlaut að koma að því. Það
var aðeins tímaspursmál, hvenær
hið stórfengloga söguefni birtist á
breiðtjaldinu Það hefur verið gerð
lcvikmynd um Ben Hur áður. Fyrst
1907 með aðstoð slökkviliðsins í
Brooklyn og svo aftur 1926.
En Ben Hur var gamall kunn-
ingi. Þegar árið 1900 vöktu hinar
xómversku veðreiðar geysilega at-
hygli á Broadway og það má fyrst
og fremst þakka hinni hreyfanlegu
„gangstétt" á leiksviðinu, þar sem
hestarnir gátu farið á harða stökki
án þess að hreyfast úr stað.
Tuttugu milljónir manna sáu
fyrstu myndina og hún vakti
hvarvetna mikla hrifningu. Hún
var sýnd samfleytt í 21 ár, ætíð
íyrir íullu husi.
Fyrsta metsölubókin
Og bókin, sem myndin var gerð
eftir var fyrsta „metsölubók" í
Ameríku. Þegar 1888 — 8 árum
eftir að hún koin fyrst út — höfðu
seizt fimm hundruð þúsund eintök
af bókinni, sem var óþekkt sölu-
gengi í þann tíma.
Kvikmyndin, sem gerð var 1926
vrr lang kovtnaðarsamasta kvik-
invnd er gerð hafði verið. Hún
lcostaði fullai fjórar milljónir doll-
ara. En tekjurnar urðu 10 milljón-
ir dollara, sem var einstakt met.
Það kemúr því ekki á óvart, að
nie.tin muni enn fylgja kvikmynd-
inni og hin nýja breiðtjaldsútgáfa
er dýrasta kvikmynd, sem nokkru
sinni hefur verið gerð í heiminum.
Það hefur kost.að fullar 15 millj-
ónir dollara að framleiða hana, en
það er hálfri annarr: millión meira
en kvikmynd Ceeil B. Milles „Boð-
orðin tíu“ kostaði, en hún hefur
verið stolt Metro-Goldwin-Msyer.
Myndataka í 5 ár
Fyrir þá, sem ekki hafa enn
fengið nói af svimháum tölum, má
gt'ta þess að það tók fimm ár 'að
framle ða myndina og filman varð
500 þúsund meti-ar að lengd. ''Ú2
ieikarar og 25 þúsund statistar
áramt 100 þusund aðstoðarmönn-
um unnu að mvndinni. 1000 ítalsk-
;r verkamenn unnu í meira en eitt
ár að því að byggja hinn gríðar-
mikla leikvang fyrir utan Róm,
þar sem veðhlaupið fer fram og
það tók fjóra mánuði að kvik-
mynda veöhiaup.ð, hið stórfeng-
lega atriði. þar sem niu s'tríðsvagn-
ar með ólmum gæðingum fyrir
þeytast um völlinn á æsiferð. Ekki
færri en 50 fullkomin herskip voru
byggð fvrir hina miklu sjóorustu.
Og svo mætti lengi tel.ia.
Skínandi kvikmyrid
Og hvað hefur svo unnizt? Heil-
mikið. Þetta er skínand' kvikmvnd,
sem á marsan hátt hefur sig yfir
hið venjulega í kvikmyndun sögu-
legra atburða. Og hún er án efa
l&ng bezta biblíumynd, sem tekin
hefur verið.
Þetta er fyrvt oá fremst að
þakka sv'ðsstjóranum, Williain
V'.vler. Wvler er 57 ára gamall og
hefur tvisvar unnið til Oscar-verð-
launa fyrir myndirnar „Frú Mini-
ver“ og „Bezlu ár ævi okkar“.
íir.nn er eski einungis mikill
sk ipuleggjar. heldur hefur hann
iiípman lislraenan smekk, sem
vcitir leikurunum stuðning.
Klæðnaður, húsbúnaður -og bygg-
mgarlist eru s'amkvæmt fyllstu
ki'niuiu raunvéruieikans og sumar
senur mynd'.irinnar eru hrein opin-
berun fegurðarinnar í litum og
formum. H nar stóríenglegu senur
myndarinnar eins og sigurgangan
i Róm og veðhlaup:ð í Antiochia
verða tæplega betu,r af hendi leyst-
ar, og þær drekkja ekki öðrum at-
riðum e'ns o? oft vill verða í slík-
um myndum. Leikur myndarinnar
heldur risi ,-ínu þrátt fyrir þessar
síórsenur.' Charles Houston skilar
Len Hur með mikilli prýði og
Slephen Bcvd lætur sitt ekki efíir
l ggja í hlutvérki Messala.
Baktjaldsstrið
Ahrif myndarinnar eru auk'n
með því að héfia samtöl myndar-
innar á töluvert hærra svið, en
tíí'kazt h-efur í þessari gscð mynda.
Það er e.ryki isikritahöfundurinn
Chr'stophsr Fry, sem á heiðurinn
af 'þesiu. þðtt hans sé hv-ergi getið
v-egna striðs bak við tjöid félags-
ins.
Le'kucinn ksmst við þetta á raun
veruiegra svið o? truflast ekki e'ns
af hinum ótrúiegu svipt'ngum ör-
lagánna, ram gerir Gyðingahöfð-
i.'jgjann að gaieiðiibræl , uppeldis-
syni rómver ks konsúls, þá ©k:l
’Stríðs'vagna á leikvöngum Rómar
(Framhald á fl siðu'