Tíminn - 06.07.1961, Blaðsíða 9

TÍMINN, fimmtuðaginn G. júlí 1961.
9
Fjallrekstur með Flóamönnum
Það er engu líkara en sól-
in hafi sofið yfir sig í dag,
því að það er enn dregið fyrir.
gluggann hennar, og skýin
sveima hátignarlega yfir Flóan-
um og eru að velta því fyrir
sér, hvort vert sé að skvetta
svolítið á Kristin í Halakoti
og félaga hans, sem eru í óða
önn að' setja féð upp á bílana.
Eitt og eitt krókódílstár fellur
til jarðar í samúðarskyni við
lömbin og ærnar, sem jarma
eins og rómur frekast leyfir.
En mótmæli þeirra bera engan
árangur, það er þegar orðið
þéttskipað á pöllum bílanna.
— Við megum ekki gera úr
þeim kæfu.
— Það er ekki verra að hafa
eitthvað ofan á brauðið, þegar
við komum inn á afréttinn.
— Ekki er að spyrja að mat-
græðginni.
Þeir hlæja og stúlkurnar,
sem taka lömbin í fangið og
rétta þeim, horfa á þá með aug-
un full af ævintýrum.
Loks er allt féð komið á bílana,
og þeir mjakast af stað með
jaimandi farm sinn áleiðis að
Skáldabúðum.
irnar, sem hafa legið ósnortnar
heilan vetur í þögn og draumi.
Loftið er fyllt ótal jarmandi
röddum, sem smjúga í hvert
strá og drepa á hvern stein.
Það kemur fljótlega í ljós, að
Kristinn í Halakoti á fallegán
grænan pela, sem fer vel í vasa
og inniheldur hómópatalyf,
sem göfgar sálina og gerir hana
Ijúfa og bljúga sem lamb, enda
kallar Kristinn hann afturbata-
pelann sinn. Sagði Kristinn, að
pelinn hefði legið inni í skáp
/hjá sér ónotaður í sjö ár, áður
en honum hugkvæmdist að
nota hann í fjallrekstrarferð-
um. Hefði hann líknað mörgum
þjáðum rekstrarmanninum.
Ég sannfærist brátt um á-
hrifaimátt pelans og horfi göf-
ugum augum yfir hjörðina, þar
sem hún rennur fyrir framan
okkur syngjandi saknaðarljóð
mæðra og barna. Geir í Hall-
anda kveður stökur við raust,
ríður í svörtu gæruskinni og
töfrar öðru hvoru úr barmi sér
tærlitan pela og dreypir á, og
söngur hans verður gpllinn
eins og þrastarsöngur. Ég öf-
unda hann, ekki af röddinni,
Jón, Kristinn og Koiur, Páll í baksýn.
— Þegar við komum þangað,
er þar fyrir margt manna og
kinda, og svo eru móttökurnar
hjartanlegar af beggja hálfu,
að vart verður greint á miili
hver segir hvað.
Við erum lagðir af stað með
reksturinn frá Skáldabúðum,
innsta bænum í Gnúpverja-
hreppi, og erum sex saman, vel
ríðandi og ánægðir með lífið
og sólina, sem nú er vöknuð og
búin að draga frá glugganum
sínum. Framundan eru óbyggð-
heldur stökunum, sem hann
kann, því að mín kynslóð er
stökulaus og kann ekki að
kveða. Það er talsverður spöl-
ur upp að afréttargirðingunni,
og þegar þangað er komið, hvíl-
um við féð og leggjumst sjálfir
niður í grasið. Geir og Bjarni
tala um kvenfólk, en Gunnar
glottir og tyggur strá. Kristján
hefur enn ekkert lagt til mál-
anna, en hlustar þegjandi á
umræðurnar, og Kristinn hefur
dregið upp afturbatapelann og
kíkir hugsi ofan í háls hans.
— Er hann með hálsbólgu?
Kristinn heyrir ekki og held-
Fjárreksturinn. — Ljósm.: Gunnar Gunnarsson.
Pelinn í umferð hjá Kristjáni, Jóni, Snorra og Páli.
ur áfram að horfa ofan í pel-
ann.
— Þetta er þynnkuskjáta, seg
ir Geir, og ég veit ekki hvort
hann á við Kristin eða pel-
ann, en af framhaldinu verður
Ijóst, að hann er enn að tala
um kvenfólk. Það er undarlegt
með þetta kvenfólk, það fylgir
karlmanninum langt inn í ó-
byggðir, þó að það sé hvergi
nálægt. Við Kristinn göngum
fram á barminn á Kálfárgljúfri
og hor'fum niður á Kálfá, þessa
litlu sprænu, sem hefur grafið
þetta stóra gil. Það sést ekkert
til hins rekstrarins, svo að við
getum verið rólegir stundar-
korn og leyft fegurðinni að
sigla inn í okkur. Nokkur lömb
hafa fundið mæður sínar og
jarm þeirra hljóðnar, en þau
móðurlausu rása fram og aftur
ein í heiminum. Þegar við kom
um aftur til hinna rekstrar-
mannanna, er Geir hættur að
tala um kvenfólk og Kristján
tekinn við. Gunnar er búinn að
éta stráið, en glottið er enn á
vörum hans. Bjarni liggur með
Iokuð augun og hlustar, eða
kannske er hann að dreyma.
Það er stillilogn og hiti, og
við rekum féð í gegnum afrétt-
arhliðið; kaldir fingur Flóagol-
unnar ná ekki hingað, og
hvergi bærist strá nema af sín-
um eigin andardrætti. Náttúr-
an er eins og nývakin, og sak-
laus hugsun og hundgáin, jarm-
ið og köll okkar, renna inn í
vitund hennar.
Og áfram heldur hjörðin með
menn og hesta og hunda á eftir
sér. Umhverfið tekur sífellt
myndbreytingum, opnar nýja
sýn um íeið og það lokar ann-
arri, og allt er auganu fi'am-
andi og nýtt. Þúsund smáatvik
eiga sér stað án þess að hugsun
manns geti rúmað þau, og þau
hverfa að baki jafn skyndilega
og þau urðu til.
Eg er farinn að öfunda Geir
af gæruskinninu og öfund mín
verður æ hatramari eftir því
seim á líður, en Geir vagg-
ast mjúklega á gærunni og gæð
ir sér á brjóstvatninu, grunlaus
um allar illar hugsanir í sinn
garð. Við verðum stundum að
fara af baki og klifra upp grjót-
hlíðar á eftir rollum, og eitt
skipti verðum við Kristinn að
draga eina i’olluna upp hálfa
fjallshlíð vegna kompásskekkju
í hausnum á henni. En eftir að
hún er komin í hóp kynsystra
sinna á ný, rennur af henni
ruglið.
Forystukindin Mora, átta
vetra jómfrú, sem Geir á, leið-
ir hópinn og fylgir fyrirreiðar-
manninum eins og skugginn, og
Sokki Kristins fylgir' henni fast
eftir. Þau eru bæði af þing-
eysku forystukyni og hafa alla
kosti Þingeyinga, en engan löst
þeirra.
Þegar Kristinn talar um
Moru, kemur blíðusvipur í
augu hans' og rödd hans verður
silkimjúk.
— Mora hefur mannsvit, seg-
ir hann. *
— Þettn er nú bara bænda-
grobb, segi ég. Hann horfir
vorkunnlátur á mig, og ég finn,
að ég hlýt að vera ógurlega
heimskur.
— Hún hefur oft haft vit
fyrir mér.
— O, það er nú ekki svo
mikið við að miða, skýtur Geir
inn í og finnst lítið til um sam-
anburðinn.
Þegar við komum að Skil-
hvert hljómrúm höfuðsins.
Kristján fer að dæmi mínu, og
við liggjum hlið við hlið eins
og tveir útflattir stórþorskar,
meðan hinir lembga. Smám saim
an hljóðnar jarmið fyrir utan
hausinn á mér, en það heldur
áfram að hljóma inni í honum,
því að þar heldur fjallrekstur-
in.n áfram.
Þegar bændurnir eru búnir
að lembga, kemur í Ijós, að tvö
lömb eru orðin að tveim móður
leysingjum. það síðasta, sem
við heyrum, þegar við leggjum
af stað heimleiðis, er skerandi
jarmur þeirra, sem gerir þögn
óbyggðanna enn dýpri.
Á heiimleiðinni er sprett úr
spori með jöfnum hvíldum.
Afturbatapeli Kristins er orð-
inn góðfullur með eimhverjum
Geir, Bjarni og Pált.
landsá, sannar1 Mora ágæti sitt
svo að ekki verður um villzt.
Áin er dálítið straumhörð og
ærnar ófúsar að leggja í hana.
Geir ríður yfir ána og kallar:
Kibba, kibb, og samstundis veð-
ur Mora út í ána og yfir og all-
ur fjárhópurinn fylgir.
Þegar við erum komnir að
svonefndum Kambi, nernum við
staðar, og rekstrinum er lokið.
Ég fleygi mér í grasið og læt
þreytuna sökkva ofan í jörðina,
loka augunum og reyni að
losna við jarmið úr hausnum á
már. Það er engu líkara en að
það komi frá mínum eigin
raddböndum, því að það fyllir
undraverðum hætti, og peli
Geirs virðist hafa botninn í
hafinu eins og hornið í Útgörð-
um forðum. Bjarni og Kristján
töfra einnig fram glerdjásn og
sóla sálina í birtu þeirra.
Þegar við komum að Skálda-
búðum, eru tólf tímar liðnir
frá því að við lögðum af stað
þaðan. Þar hitturn við fyrir
vígalegan hóp reiðmanna, og er
þar fremstur í flokki höfðingleg
ur öldungur, líkt og klipptur út
úr Biskupasögunum, með hvít-
an hökutopp og ríður hvítum
fáki. Mátti þar kenna allur lýð-
ur Pál Árnason frá Litlu-Reykj-
(Framhald á 13. síðu.