Tíminn - 27.09.1961, Blaðsíða 7

TVf'M IN-N, miSvikudaginn 27. sept. 1961,
7
Á víðavangi
Áburöareinkasala
Ingólfur Jónsson, landbúnaðar
ráðherra og stjórnarmaður i
Áburðarverksmiðjunni h.f., hef
ur mikinn áhuga á því að leggja
Áburðarsölu ríkisins niður og
veita Áburðarverksmiðjunni
einkasöluleyfi á influtningi og
sölu til áburðar. Ingólfur hefur
tvisvar laigt fram frumvarp á
Alþingi hér að lútandi, en stuðn
ingur þingsins hefur ekki feng-
izt. Kunnugir telja, að Ingólfur
vilji seilast um hurð til lok-
unnar til að þóknast meirihluta
stjórnar Áburðarverksmiðjunn-
ar og fara með málið á bak við
þingið, þótt starfsemi Áburðar-
verksmiðjunnar og að sjálf-
söigðu einnig Áburðarsölunnar
sé bundin með lögum.
í grein, sem Jón ívarsson rit
aði í Tímanum 13. þ.m., en hann
á sæti í stjórn Áburðarverksmiðj
íinnar og hefur lagzt gegn tillög
um meirihluta stjórnarinnar,
segir m.a.:
„Núverandi landbúnaðarráð-
herra hefur á* tveimur síðustu
alþingum borið fram frumvarp
til breytiniga á verksmiðjulögun
um, sem ákvæði voru í, um að
vcrksmiðjan seldi framleiðslu-
vörur sínar og heimilaði ríkis-
stjórninni að veita henni einka
leyfi tii innflutnings og sölu á
innfluttum áburði. En eins og
kunnugt er, báru þessar tilraun
ir ráðherrans engan árangur,
lögin um áburðarverksmiðju
eru óbreytt og hin sömu eins og
Alþingi gekk frá þeim 1949.
Frumvarpið fékk sömu mót-
tökur og meðferð í bæði skiptin,
var vísað til 2. umræðu í fyrri
deildinni og til fjárhagsnefndar
hennar. Nefndin skilaði engu á-
liti í hvorugt skiptið, en leitaði
álits og umsagnar einhverra að-
ila um það, en ekki hafa þær
greinargerðir verið birtar, en
talið er þó, að það álit hafi'kom
ið fram, að réttast væri að koma
á frjálsum innflutningi og verzl
un með áburðinn, ef horfið væri
frá þeim háttum, sem hafa ver
ið, þ.e. Áburðarsala rikisins ann
aðist hvort tveggja eins oig hún
hefur gert meira en þrjá tugi
ára. Máski hafa engin meðmæli
borizt um afhendingu einkaleyf
is til Áburðarverksmiðjunnar
nema frá einhverjum hluta
verksmiðjustjórnarinnar sjálfr-
ar cg er þá afsakanlegt þó að
nefndin veitti frumvarpinu þann
umbúnað, sem kunnugt er.
Hverjir hafa áhugann?
Það er eftirtektarvert, að eng
inn, ekki einn einasti, þeirra
mörgu manna, sem áburð kaupa,
né lieldur neitt þeirra mörgu
félaga, sem annast útvegun og
sölu á áburði í smásölu, hefur
óskað eftir, né með einu orði
mælzt tU, svo að vitað sé, að
breytt verði núverandi háttum,
um innflutning og sölu áburðar-
ins. Þótt innt sé rækilega eftir
því og leitað með loigandi ljósi
að einhvcrjum sein gengi með þá
hugmynd í kollinum, þá eru ekki
finnanlegir enn sem komið er
nema aðeins fjórir menn, allir
úr stjórn verksmiðjunnar, er
tjá sig vilj-a gera þessa breyt-
ingu, og biðja um eða bjóðast
til að takast þetta hlutverk á
hendur, en líklega kaupir eng-
inn þeirra neinn áburð.
Undirstöðurnar að því, að fá
Áburðarverksmiðjunni h.f. hið
umtalaða verkefni innflutning
og verzlun með áburðinn, eru
ekki finnanlegar í verksmiðju-
lögunum né samþykktum félags
ins. Alþingi hefur engan stuðn-
ing veitt, oig brennt er fyrir, að
þeir, sem áburðinn kaupa, óski
þess að breytingin sé gerð.“
Ráíherra verzlunar-
frelsis og frjálsrar
samkeppni?
„. . . . Með þeirri aðferð, sem
nú er ráðgerð, er farið inn á
nýja braut í verzluninni, þ.e.
að selja tilteknu firma í hendur
verzlun með tiltekna nauðsynja
vöru, sem ríkið sjálft hefur lengi
haft einkasölu á, gegn því að
firmað lofi að færa verð hennar
til lækkunar í eitt skipti, þ.e.
greiði eins konar eftirgjald eða
leigu fyrir að fá það hlutverk
í hendur. Ef þetta væri æskileg
stefna og hagkvæmir viðskipta-
hættir, virðist athugandi fyrir,
þann aðila, sem einkaréttinn XEA opnaði laugard. 2. sept.
hefur, ríkið sjálft, að leita eftir sína fimmtu kjörbúð á Akureyri.
því í fullri alvöru, hvort ekki er Þessi kjörbúð stendur við Lög-
unnt að fá loforð einhvers firma mannshlíðarveg í Glerárhverfi og
um meiri lækkun en fyrsta boð er stærsta og vandaðasta kjörbúð
er. Ef fyrsta boð er 100 krónur félagsins, og' glæsilegasta nýlendu-
kyuni annar að bjóða 110 eða vöruverzlun bæjarins.
120 krónur eða enn meira. Sé Aðalbyggingarmeistari hússins
inn á þessa braut farið, er naum
ast forsvaranlegt að kanna ekki-------------------;------------
til hlítar hvert lengst mætti kom
ast um lækkun verðs eða eftir-
gjalds. Hér verður ekki mælt
með þessari aðferð nema síður
sé. Verzlunarhættir, sem reynzt
hafa vel, eiga að haldast áfram
og ef unnt er, að gera þá enn
hagkvæmari.“
Utibú K.E.A. í Glerárhverfi
Ný kjörbúð KEA í Glerárþorpi
Torfi Gunnlaugsson, kjörbúðarstjóri, og starfsfólk lians
var Haukur Árnason, sem hefur
teiknað húsið. Húsið er 2 hæðir á
kjallara og um 2.200 rúmmetrar
að stærð. Búðarhæð er um 350
fermetrar, þar af er sjálf búðin um
230 fermetrar. Múrhúðun var unn-
in af Sigurði Hannessyni og félög-
um.
Búðarinnréttingu annaðist hús-
gagnaverkst. Ólafs Ágústssonar,
sem hefur og séð um smíði allra
inni'éttinga í kjörbúðum félagsins.
Teikningar að innréttingunni gerði
teiknistofa SÍS.
Raflögn annaðist Raflagnadeild
KEA, en hita- og kælilögn var
gerð af Vélaverkst. Odda og Blikk
smiðjunni. — Uppsetningu hrein-
lætislagna annaðist Gunnar Aust-
fjörð. — Málarameistari var Jón
Á. Jónsson.
Kjörbúðarstjóri er Torfi Gunn-
laugsson, sem verið hefur útibús-
stjóri í Glerárhverfisútibúinu.
Hann er yngstur útibússtjóranna
hjá KEA, aðeins tVítugur að aldri
Með honum vinna 4—5 manns við
þessa nýju verzlun.
Kjörbúðin í Glerárhverfi er
| ir.ikið gleðiefni íbúum norðan Gler
j ár, enda sóttu þeir það mál fast
að fá þetta nýja útibú.
Við opnun hinnar nýju og glæsi-
legu verzlunar kom margt manna,
bæði ti lað verzla og til að svala
forvitni sinni.
Þessi kjörbúð er sú fyrsta á Ak-
ureyri, sem er byggð frá grunni
sem kjörbúð. Þar er mjög þægi-
jlegt að verzla og meira vöruval
mun vera þar en í öðrum kjörbúð-
um kaupstaðarins.
Nýja kjörbúðin í Glerárhverfi er
í röð myndarlegustu kjörbúða á
Norðurlöndum.
Þungir dómar
Frá ráðgjafarþingi
Evrópuráðsins
Þegar ráðgjafaþing Evrópuráðs
ins koam saman í Starrsburg
fimmtudaginn 21. september,
minntist forseti þess, danski þing-!
maðurinn Per Federspiel, Jóhanns
Þ. Jósefssonar fyrrum ráðherra,
sem lézt 15. maí s. 1. á heimleið
af fundum þingsins.
Forsetinn sagði, að Jóhann
hefði verið einn þeirra, sem lengst
hefðu átt sæti á ráðgjafarþinginu,
en þar hefði hann fyrst tekið sæti
1950 og tvívegis verið kjörinn
varaforseti þess. Hann rakti helztu
trúnaðarstörf Jóhanns á íslandi og
sagði síðan um störf hans í Strass-
burg:
„Vegna hinnar miklu þekkingar
hans var þátttaka hans í umræð-
um þingsins mikils virði. Hann
tók oft til máls, þegar rætt var um
skýrslur allsherjarnefndar, um Ed
en áætlunina, um' Spaak sikýrsl-
una frá 1953, um stefnu Evrópu-
ráðsins almennt, um samræmingu
utanríkismálaiáðstefnu aðildar-
ríkjanna og í október 1958 fjallaði
hann um fiskveiðimálin og um
flóttamannavandamálið. Hann var
virtur af öllum vegná hinna miklu
hæfileika sinna og aðlaðandi fram
komu“.
Ráðgjajarþingið sendir innileg-
ustu samúðarkveðjur til fjölskyldu
hans og íslenzku rikisstjórnarinn-
ar“.
Rannveig Þorsteinsdóll-ir, fyrrverandi aíþingismaSur, flytur framsögu-
ræðu sína um fiskveiðar í Evrópu á fundi ráðgjafarþings Evrópuráðs-
^ins í Strassbourg s. I. föstudag.
í Havana
í gærmorgun var kveðinn
upp dómur í máli 70 manna,
sem handteknir voru og sak-
aðir um að hafa unnið gegn
ríkinu í sambandi við innrás-
ina í vor.
Dómurinn var kveðinn upp í
Havana. Fjörutíu menn voru dæmd
ir í 20 ára fangelsi, en 30 í 13 ára
fangelsi. Brczkur ^aupsýslumaður
var dæmdur í 30 daga fangelsi, en
neitaði öllum sakargiftum. Hann
hefur verið búsettur á Kúbu, og
var honum gefið að sök að hafa
verið tengiliður milli stjórnar
, Bandaríkjanna og andstæðinga
I Castros á Kúbu.