Alþýðublaðið - 06.02.1940, Blaðsíða 2

ÞRIÐJUDAGUR 6. FEBR. 1940.
ALÞÝÐUBLAÐiÐ
H .C. ANDER/’EN
há) r!3k
Ljóti andarunginn.
17) Og ungarnir hneigðu sig, en hinar endurnar horfðu á þá og
sögðu: — Eigum við nú að fá þetta hyski til viðbótar? Og en
hvað einn unginn er ljótur. Og ein öndin flaug til hans og beit
hann í hálsinn. — Láttu hann vera, sagði móðirin. —■ Hann
gerir engum neitt. — En hann er svo stór og ljótur, sagði öndin
og hélt áfram að bíta ungann.
18) — Þetta eru fallegir ungar, sagði gamla öndin. — Allir nema
þessi eini. Ég vildi, að hægt væri að laga hann. — Það er ekki
hægt, sagði andamóðirin. — Hann er ekki fallegur, en þetta er
bezta skinn og sundfimur er hann. Og ég held, að hann fríkki
með aldrinum.
UMRÆÐUEFNI
19) Og svo strauk hún ungann
sinn. — Hinir ungarnir eru fal-
legir. Látið nú eins og þið séuð
heima hjá ykkur, og ef þið
finnið álshöfuð, þá getið þið
fært mér það.
Orö frá mér.
Nú er Guðmundur vinur minn
kominn heim, lauslega þó; en von
um að heilsan batni. Annars höf-
um við verið að bollaleggja að
fara á elliheimilið, ef okkur batn-
ar ekki. Það væri gott fyrir okk-
20) Og þau settust að í garðin-
um. En veslings Ijóti andarung-
inn var hafður útundan. Hann
var bitinn og honum var hrint.
— Hann er of stór og hann á
hér ekki heima, sögðu endurn-
ar og hænsnin.
ur að vera saman í herbergi Ef
ég verð hérna áfram, verður bæj-
arráðið að girða blettinn; hann
er fuljur af hrossmerum, en minn
hestur er þar ekki; hann er dauð-
ur. Oddur Sigurgeirsson frá Sól-
mundarhöfða.
Nokkur orð til varnar
Reykjavíkurstúlkunni í út-
varpinu. Nokkur finnsk orð.
Verkamaður snýr sér til
Sambandsins. Verða bein
Jónasar Hallgrímssonar flutt
heim?
—o—
ATHUGANIR
HANNESAR Á HORNINU.
—o—
ÖLLUM BLÖÐUM bæjarins
og jafnvel í útvarpinu líka
er alltaf verið að ráðast á vesal-
ings Reykjavíkurstúikuna, en aldr-
ei var henni sjálfri gefið tækifæri
til að svara fyrir sig, eða að
minnsta kosti virtist enginn treysta
sér til þess, enda mjög erfitt að
verja slíkan málstað. Loks gefur
sig ein stúlka fram, og að því er
mér heyrðist bæði vel menntuð og
greind. Hún flytur erindi, svo
bráðskemmtilega samið, að (ég
segi fyrir mig og mína) við velt-
umst um að hlægja.“ Þetta er upp-
haf að bréfi, er mér barst nýlega.
Höf. heldur áfram:
„OG NÚ ER ÉG kominn að
þeirri sorglegu niðurstöðu, að all-
ur þorri íslendinga skilur ekki
góðlátlegt grín. Er það mögulegt,
að gamansemin í erindinu og
glettnistónninn hjá stúlkunni hafi
farið fyrir ofan garð og neðan hjá
öllum, er á hlýddu? Þao gæti mað-
ur sannarlega haldið, ef dæma ætti
eftir þeirri miklu og oft miður
velviljuðu gagnrýni, er sést hefir
hér í blöðum og pésum upp á síð-
kastið.“
„VÆRI EKKI RÁÐLEGT fyrir
alla þessa .,humorlausu“ gagnrýn-
endur, að taka „Spegilinn11 næst í
gegn og taka hvert einasta orð,
sem þar stendur, til alvarlegrar í-
hugunar? Ennþá betra væri kann-
ske að biðja hvern þann, sem flyt-
ur erindi í útvarp, að geta þess
með góðum fyrirvara, hvort hér sé
um gaman eða alvöru að ræða: því
þeirrar leiðbeiningar virðist vissu-
lega vera þörf. Að endingu vil ég
geta þess, að ég hefi talað við
marga, sem eru mér sammála um
það, að nóg er nú flutt af skrauf-
þurrum og þunglamalegum erind-
um í útvarpið, þó ekki sé nú tekið
fyrir þá viðleitni til að flytja hlust-
endum eitthvað létt og skemmti-
legt, með gagnrýni, sem er hvort-
tveggja í senn, þröngsýn og alger-
lega óþörf.“
STUTTUR LEIÐARVÍSIR í
FINNSKU.
—joki þýðir á eða fljót.
—járvi þýðir stöðuvatn.
—koski þýðir foss.
—tunturi þýði fj^ll, og
—könges þýðir fall.
Þetta sendi „Menningarvinur"
mér nýlega, og væri gaman að fá
meiri fræðslu í finnskri tungu hjá
honum.
VERKAMAÐUR segir: „Ég sé í
Tímanum í dag, að kaupfélögin
eigi 89,2% af kjötbirgðunum í
DAGSINS.
landinu og nú er nýbúið að hækka
kjötkilóið um 30 aura. Ég hefi líka
séð í blöðunum, að mjög lítið af
verðhækkun kjöts og mjólkur
lendi til framleiðendanna, heldur
fari hún í milliliðagróða og milli-
liðakostnað. Er nú engin leið að
blessað Sambandið, sem er svo
mikið mannúðarfyrirtæki og nýtur
auk þess ýmsra hlunninda fram yf-
ir önnur fyrirtæki, sjái sér fært að
lækka kjötið aftur, því eins og
verðið á því er nú, er engin leið
fyrir mig og mína líka að veita
heimilinu kjöt einu sinni í viku,
hvað þá tvisvar. Ég vona að þú,
Hannes minn, komir þessari beiðni
minni til Sambandsins á framfæri
í blaði þínu og Sambandið verði
við henni. Það eru svo margir hér
í bæ, sem nú verða að láta fiskinn
duga sér alla daga vikunnar í stað
kjöts, að ég er ekki viss um nema
að Sambandið græddi líka á að
lækka kjötið aftur, en eins og er
geta að minnsta kosti atvinnultlir
fjölskyldufeður ekki veitt sér þann
„luxus“ að hafa kjöt á borðum
hjá sér.“
„VERÐA JARÐNESKAR LEIF-
AR Jónasar Hallgrímssonar flutt-
ar heim?“ spyr M. G. og heldur
áfram: „Eins og kunnugt er gekkst
Stúdentafélag Reykjavíkur fyrir
því að Jónasi Hallgrímssyni var
reistur minnisvarði á 100 ára af-
mæli hans 15. nóv. 1907. Sá minn-
isvarði stendur enn á túni Guð-
mundar heitins Björnssonar við
Amtmannsstíg,- Minnisvarðanefnd
Jónasar-minnisvarðans er starf-
andi enn, og hefir síður en svo
lokið störfum sínum, eftir því sem
heyst hefir. 17. þ. m. birti Vísir
viðtal við hr. Sigurð Ólason.
Skýrði S. þar frá því, að hann hafi
s.l. sumar náð kaupum á grafreit
þeim í Assistentskirkjugarði í
Kaupmannahöfn, sem Jónas Hall-
grímsson var grafinn í. Gildi sá
kaupmáli til 40 ára, en eftir þann
tíma verði kirkjugarður þessi lagð-
ur niður og honum breytt í
skemmtigarð. Sigurður er spurður
hvað nefndin ætli svo að gera frek-
ar í þessu máli. Segist S. vilja
láta grafa upp reitinn og reyna að
finna bein Jónasar, flytja þau heim
og jarða í íslenzkri mold. En ef
það verði ekki hægt, þá að reist
verði steinsúla úr íslenzku basalti
á reitnum og gengið svo frá, að
hún fái að standa þar óhögguð um
aldur og æfi.“
„SVO ER SIGURÐUR spurður
um það, hvort ekki hafi komið til
tals að reisa Jónasi nýjan minnis-
varða. Segir S. að ekkert sé afgert
í því enn. En Einar Jónsson mynd-
höggvari hafi gert uppkast að
nýrri mynd, sem taki hinni að
ýmsu leyti mikið fram, þó nefnd-
in sé ekki fyllilega ánægð með
hana. En hvort sem úr því verður
eða ekki, segir Sigurður að skipt
verði um mynd. Þá er sjálfsagt að
flytja myndina burtu þaðan, sem
hún er, og velja henni annan stað
betri, t. d. í garðinum bak við
Landssimastöðina. Þetta eru nú að
mörgu leyti góðar fréttir, og er
vonandi að það verði eitthvað úr
framkvæmdum og það sem fyrst.
Staður sá, er Sigurður Ólason
bendir á undir minnisvarðann, er
víst gamli bæjarfógetagarðurinn
við Aðalstræti og Kirkjustræti, og
finnst mér það fremur góður stað-
ur. Vildi ég einnig láta jarða bein
Jónasar þar, ef hægt væri að finna
þau. Myndi mörgum finnast vera
allvel bætt úr hirðuleysi íslend-
inga gagnvart moldum Jónasar
Hallgrímssonar þegar þetta væri
komið í kring.“
Hannes á horninu.
Mt verðlann.
Svar til Sveins Bene-
diktssenar fri ðlafi
Nrðarsjnf.
TMORGUNBLAÐINU 3. febr.
•^■heldur Sveinn Benediktsson
áfram að veita verðlaun vegna
síldveiðanna síðastliðið sumar,
svo. og skrumauglýsingum sín-
um á starfi flugvélarinnar í
þágu síldveiðanna. Sá er aðeins
munurinn, að í síðustu grein
sinni veitir hann verðlaun frá
sjálfum sér, en til flugmann-
anna veitti hann verðlaun úr
sjóði útvegsmanna og sjómanna
að mestu leyti og verður það
vægast sagt að kallast ófróm
meðferð á fé síldarbræðslna rík-
isins, að því sé varið aðhalds-
laust á þann veg, sem þar var
gert.
Sveinn byggir flugvélaskrum
sitt á grein í Mgbl. 7. okt. s.l.,
þar sem minnzt er á Lúðvík Vil-
hjálmsson skipstjóra. Sú grein
er í viðtalsformi og stílfærð af
öðrum ritstjóra Morgunblaðsins.
Erfitt er þar að vita hvað er orð-
rétt haft eftir skipstjóranum og
hvað frá ritstjóranum.
Öllum til fróðleiks vil ég
benda á, að tveir skipstjórar,
vel sambærilegir, hafa talað um
þetta efni, þeir Lúðvík Vil-
hjálmsson, eftir því sem Sveinn
B. segir, og Sigurjón Einarsson
skipstjóri í Víking, 6.—7. tbl.,
október 1939. Grein Sigurjóns
ber það áþreifanlega með sér,
að hún er skrifuð af reynslu.
Flugufregnir S. B. eru sann-
prófaðar og léttvægar fundnar
af fjöldanum. En þá skeður það
merkilega: S. B. og hans áhang-
endur veita verðlaun á kostnað
sjómanna og útgerðarmanna,
ekki þeim manninum, sem í
þessu tilfelli var skipstjóri Lúð-
vík Vilhjálmsson, er verðlaun-
anna var verður, heldur flug-
mönnunum, sem vægast sagt
veittu við síldveiðarnar mjög
tvíræða aðstoð.
Auk þessa lít ég þann veg á,
að standmynd sú „af sjómanni,'
sem er að gá til veðurs“, sem
vélstjóri flugvélarinnar fékk, sé
gefin til háðungar síldveiðisjó-
mönnum, þar sem landkrabbar
með mjög takmarkaða dóm-
greind á verkefninu grípa fram
fyrir hendur þeirra, sem betra
skyn bera á verkefninu og nota
þann veg aðstöðu þá, sem af gá-
leysi sjómanna, og með aðstoð
ófróðra þingmanna, hafa gert
þá að forstöðumönnum fyrir
þessari atvinnugrein okkar ís-
lendinga, síldarútveginum. Slík
hafa laun sjómanna verið fyr
og fer þó sízt batnandi. Á þá er
litið sem réttlitla þræla, þótt
þeir vaki daga og nætur og gefi
sér ekki matfrið, hvað þá held-
ur að þeir taki sér nokkurn tíma
hvíldarfrið eða sunnudagsfrið
frá starfi sínu, en S. B. og aðrir
forstjórar síldarútvegsins hafa
undanfarin ár tekið sér ágætt
næði frá forstjórastarfinu, án
þess að tapa nokkru af kaupi
sínu hjá þeim stofnunum, sem
þeir hafa unnið hjá, auk þess,
sem þeir hafa margsinnis leyft
sér að hamstra smá auka-
skammta, .líkt sem hér hefir
verið minnzt á.
Minna vil ég S. B. á. að það
hefði verið betur þegið af sjó-
mönnum og útgerðarmönnum,
hefði hann með aðstoð Morg-
unblaðsins beitt sér fyrir því,
að hlutur þessara aðila hefði
orðið betri en raun varð á fjár-
hagslega síðastliðið sumar, og
tel ég að fé frá ríkisbræðslun-
um hefði frekar mátt renna til
þessara aðila en í óþarfa bruðl.
Einnig muna sjómenn eftir því,
að losun við bryggjur síldar-
bræðslnanna á Siglufirði er
þrælavinna, sem tilheyrir löngu
liðnum tíma, en sem hingað til
hefir ekki fengizt lagfærð. Og
þeir (sjómennirnir) vita, að
þessu er hægt að koma í lag, án
þess að hlutur þeirra sé skert-
ur, sem þó ber nokkuð á, við
önnur hliðstæð fyrirtæki, að sé
gert.
*
Eins og grein þín í Morgun-
blaðinu 3. febrúar ber með sér,
svarar þú ekki nema nokkrum
hluta greinar minnar frá 2. fe-
brúar, sem birtist í Alþýðublað-
inu, og var þó minnzt þar á mál-
efni, sem almenning varðar og
sem koma undir þá stofnun,
sem þú ert með skrifi þínu að
Frh. á 4. síðu.
Orðsending
til kaupenda út um land.
íjj Munið, að Alþýðublaðið á að greiðast fyrirfram
ársfjórðungslega. — Sendið greiðslur yðar á
réttum gjalddögum, svo sending blaðsins trufl-
ist ekki vegna greiðslufalls.
Þeir, sem óska, geta fengið blaðverðið krafið
með póstkröfu.

JOHN DICKSON CARR:
Horðin I vaxipdasaMnn.
44.
frú Odette hingað, nema með einu móti. Með því að grípa til
ofurlítillar lygi. Með því að telja henni trú um, að Chaumont
liðsforingi væri tíður gestur hér, og þið endurtókuð það svo
oft, að hún varð móðursjúk og trúði öllu saman. Og þið kom-
uð hingað, helltuð í hana kampavíni og ætluðuð svo að koma
henni í kynni við einhvern herramann.
Gína Prévost studdi lófunum á gagnaugun.
— Jæja, mér var ókunnugt um þessa ágætu ráðagerð ykk-
ar. Samt sem áður félst ég á þessa uppástungu ykkar. Ég
leyfði það, að þið kæmuð með hana hingað, án þess hún hefði
lykil, og leyfði, að hún fengi að komast fram hjá vörðunum.
En hvað skeði inni í herberginu? Þið notuðuð herbergi Robi-
quets vegna þess að þið vissuð, að hann var í Lundúnum og
gat því ekki verið neins staðar nálægur. — En hvað gerðist
í herberginu er mér ókunnugt um.
— Ég sagði þér það, var ekki svo?
— Gerðu svo vel og stilltu þig, Gína, vertu ekki svona æst.
— Ég veit ekki, hvað þú hefir í hyggju. Ég er hrædd við þig.
— Þetta var tilviljun ,og þú veizt það. Að minnsta kosti
var það þá Claudine að kenna, en ekki mér. Odette missti
stjórn á sér, þegar hún komst að raun um, að hún hafði verið
göbbuð.
-— Og hvað skeði svo?
— Claudine hafði drukkið og allt í eiuu missti húp stjórn
á sér líka. Hún sagði Odette að hafa engar áhyggjur, við
gætum útvegað henni mann, sem væri engu síðri en Chau-
mont. Það var hræðilegt. Auðvitað var þetta sagt í gamni.
Við ætlum aðeins að sjá, hvernig hún tæki þessu. En Clau-
dine hataði hana alltaf, og Claudine var orðin fokreið og
sagði: — Ég skal vita, hvort ég get ekki hrist ofurlítið vit í
kollinn á þér, kjúklingurinn þinn.
Svo réðist Claudine á hana. Odette stökk yfir legubekkinn
og stökk frá henni, og hún féll og — hamingjan góða! —
Þegar ég sá rúðuna brotna og brotin standa út úr andliti
hennar ... Við heyrðum dynk, þegar hún kom niður í garðinn.
Það varð hræðileg þögn. Ég var að verða veikur á bak við
skápinn.
— Það var ekki ætlun okkar, hvíslaði stúlkan. En þú veizt,
bvað skeði næst. Þú komst og bauðst til þess, að koma henni
burtu. Þú sagðir, að hún væri dáin, og að þú skyldir koma
henni burtu, annars færum við báðar undir fallöxina.
— Jæja, sagði Galant, — hún dó af slysförum, einmitt það.
Hún braut höfuðkúpuna, þegar hún datt út um gluggann, var
ekki svo? Vina mín, hefirðu ekki litið í blöðin?
— Hvað áttu við?
Hann stóð á fætur og horfð á hana. — Hún hefði auðvitað
getað dáið af fallinu. En ef þú hefðir lesið blöðin, þá hefðirðu
séð, að banamein hennar var hnífstunga gegnum hjartað.
Hann vætti varirnar með tungunni og horfði á hana.
— Hnífurinn, sem hún var stungin með, hélt hann áfram,
— fannst ekki. Og það var engin furða, því að hann er í
þinni vörzlu. En lögreglan leitar, getur hún fundið hann ,1 bún-
ingsherberginu þínu í Moulin Rouge ,., Nú vpna ég, vina
mín, að þú hafir ekki gefið herra Bencolin of miklar upp-
lýsingar.
I
XIV. KAFLI.
HNÍFAR.
Eg kreisti aftur augun og reyndi að gleyma þeim skelf-
ingum, sem yfir höfðu dunið. Þá heyrði ég Galant hlæja.
Hlátur hans var gjallandi hvellur og verkaði illa á mig.
— Trúirðu mér ekki, vina mín? sagði hann háðslega. —
Ef svo er, skaltu lesa blöðin.
Nú varð þögn. Ég þorði ekki að hreyfa mig þar sem ég
lá af ótta við að þau yrðu vör við mig. Hún sagði lágt og eins
og hún tryði ekki því, sem hann hafði sagt: — Þetta hefir
þú gert.
— Gerðu svo vel og hlustaðu á mig. Ég óttaðist einmitt að
þetta myndi koma fyrir. Ég óttaðist það strax, þegar ég frétti
um slysið, sem Odette hafði orðið fyrir. Ég var hræddur um,
að þú myndir missa stjórn á þér og fara til lögreglunnar og
skýra henni frá öllu saman. En ég vissi að óhætt var að treysta
ungfrú Martel. Þess vegna varð ég að binda fyrir munninn á
þér.
Ungfrú Prévost sneri sé rsnögglega við og starði æðislega
á Galant.
— Það ert þú sjálíur, sem hefir stungið Odette.
— Jæja, jæja, við skulum nú ekki nota svona stór orð.
Vera kann að ég hafi flýtt fyrir dauða hennar, en hún hefði
ekki lifað nema fáeina klukkutíma hvort eð var. Ég heyrði,
að það hlakkaði í honum. Hann tók kampavínsflöskuna og
hellti aftur í glasið sitt. — Datt þér nokkru sinni í hug, að ég