Alþýðublaðið - 16.03.1940, Blaðsíða 2

LAUGARDAGUR 16. MARZ 1940
MLPVmMMUkÐm
TINDÁTINN
STAÐFASTI.
17) Sko til, sagði annar, — þarna liggur tindáti.
18) Svo bjuggu þeir sér til bát
úr blaði og létu dátann í bátinn.
19) Svo settu þeir bátinn á
vatnselginn í rennusteininum.
20) Báturinn skoppaði á öldu-
toppunum, en dátinn lét sér
hvergi bregða.
2\) Allt í einu rak bátinn undir
brú og var þar koldimmt.
Eftirtaldar vðrnr:
höfum við venjulega til sölu:
Frosið kindakjöt af Smjörlíki,
dilkum — sauðum — ám. Mör,
Nýtt og frósið nautakjöt- Tólg,
Svínakjöt, Svið,
Úrvals saltkjöt, Lifur,
Ágætt hangikjöt, Egg,
Smjör, Harðfisk,
Ostar, Fjallagrös.
Samhand isl. samvinnaíélaga.
Aðalfnndur Mlóifenr-
bús Flóamanna.
Mjólkiu greidd með 22,586 au.
kííóiö.
\ ÐALFUNDUR Mjólkur-
bús Flóamanna var hald-
inn 9. marz. Voru lagðir þar
fram reikningar mjólkurbúsins
frá síðastliðnu ári og framkv.-
stjóri, Egill Thorarensen, flutti
skýrslu um rekstur búsins. Þá
flutti síra Sveinbjörn Högna-
UMRÆÐUEFNI
DAGSINS.
son erindi um skipulag og fram-
kvæmd mjólkurmálanna.
Sóttu fundinn um 300 manns
og urðu allmiklar umræður að
erindinu loknu.
Mjólkurmagn búsins varð á
árinu 8.328 þús. lítrar með með-
alfitu 3.611% og var það hærra
en s.l. ár bæði hvað fitu og
magn snertir.
Meðalverð á mjólk til fram-
leiðenda varð 22,586 aurar fyrir
kg., þar í er innifalið bæði
flutningur, er búið greiðir sjálft,
og heimsendár vörur til bænda.
Er þetta eilítið hærra verð en
árið áður.
Pústrar á Alþingi. Ef Her»
mann væri Stalin, þá hefði
Brynjólfur verið bengdur —■
margsinnis! Kildarnir og
kolaverðið. Öngþi eitið með
póstinn. Útvarpskórnum
sagt upp. Nokkrar fyrii>
spurnir frá Álfi úr Hól.“
Pípurnar í hitaveituna. —
Slæmar þakrennur við
Laugaveginn.
ATHUGANIR
HANNESAR Á HORNINU
ÉG ER YFIRLEITT á móti bar-
smíð'um og ég tel líkamlegt
I oíbeldi ekki samboðið siðuðum
| mönnum. Ég veit að þarna er ég
á alit annarri skoðun en nazistar
og kommúnistar, sem telia, að sá
sem komizt ofan á, hljóti að hafa á
réttu að standa og sá varnarlausi
sé jafnframt réttiaus. Kinnhestur-
inn, sem Brynjólfi Bjarnasyni var
réttur á Alþingi, var eins og svar
við ósvífni ótuktarstráks á göt-
unni — og það er ef til vill ekki
hægt að beita kommúnista öð'rum
rökum en þeim, sem fólust í þess-
um sögulega löðrung. En mikill er
munurinn á aftökunum í Rússlandi
og á íslandi, það verð ég að segja!
KULDINN í GÆRMORGUN
mun hafa orðið meiri en hann hef-
ir enn orðið á vetrinum, um 12
stig, og það var auðséð á fólki,
sem fór um göturnar um kl. 8, að
það átti vont með að þola hann. Ég
held, að við Reykvíkingar mynd-
um hálfdrepast úr kulda, margir
hverjir að minnsta kosti, ef frostið
kæmist upp í 20 stig! Ég hygg, að
víða hafi verið kalt í húsum s.l.
þrjá daga, að minnsta kosti hjá fá-
tæklingunum, sem ekki geta keypt
hin dýru kol. Það er að minnsta
kosti ótrúlegt, að það fólk þoli
kuldana núna, Ég veit um heimili,
þar sem börnin hafa ekki komizt
úr rúmunum vegna kuldans, nema
rétt um hádegisbilið og varla það.
GULLFOSS kom hingað í fyrri-
nótt og flutti engan póst. Það eru
nú bráðum liðnir tveir mánuðir
síðan póstur barst hingað að und-
anskyldum nokkrum bréfum, sem
komu hingað ’beint frá Englandi.
Ég fékk þær upplýsingar frá póst-
húsinu í gær, að á næstunni væri
von á miklum pósti og myndi hann
þá koma með togurum. Sá póstur
mun hafa legið um mánuð í Eng-
landi til skóðunar. Síðustu fréttirn-
ar um póstmálin eru þær, að fram-
vegis geta skipin, sem sigla til A-
meríku — ekki flutt neinn póst.
Bretinn mun telja líkur til, að ef
það væri leyft, þá myndi vera
hætta á að einhver hernaðarleynd-
armál bærust héðan til Ame-
ríku(!!>
EN HVAÐ MYNÐI Bretinn gera
ef við neituðum að verða við
þessu? Myndi hann taka fossana
okkar hérna fyrir norðan og fara
með þá til Bretlands, eða myndi
hann láta það koma niður á okkur
á einhvern annan hátt? Þó að ég
spyrji þannig, þá dettur mér ekki
í hug að álíta annað en það, að
eitt sé gert í þessum málum. af
okkar hálfu, sem öruggast og því
réttast fyrir okkur.
SÖNGVINUR skrifar mér: „Það
hefir kvisast út um bæinn, að búið
væri að segja útvarpskórnum upp.
Ég veit ekki hvað hæft er í þessu,
en ef svo er, þykir mér það alvég
furðuleg ráðstöfun. Við öll útvörp
— sem ég þekki til erlendis —
eru starfandi útvarpskórar, og er
sá skemtikraftur talinn ómissandi.
Um útvarpskórinn hér er það að
segja, að hann hefir notið tvímæla-
lausra vinsælda hlustenda um land
allt. Enda hefir hann verið svo
vel skipaður, að varla hefir heyrst
blæfegurri blandaður kór hér á
landi. Getur þú nú ekki, Hannes
minn, upplýst mig um það, hvort
þessi orðrómur hefir við nokkur
rök að styðjast eða ekki? Og ef
þetta er rétt, vildi ég líka mega
spyrja, hvaða ástæða sé færð fyrir
slíkri ráðabreytni?"
ÉG SPURÐI Pál ísólfsson tón-
listarstjóra útvarpsins um þetta. —
Það er rétt, að búið er að segja
útvarpskórnum upp og er það gert
af fjárhagsástæðum, segir Páll. —
Kórinn hefir fengið um 400 krón-
ur á mánuði í laun og nú hefir hon-
um verið sagt upp til að spara
þetta fé fram til haustsins. „En þá
vona, ég, að hægt verði að koma
kórnuih upp aftur og þá í stærri
mynd,“ sagði Páll einnig. Mér
finnst annars bréfritarinn ekki
draga af hólinu um kórinn!
EINHVERJIR vonuðust eftir því,
að pípurnar til hitaveitunnar
kæmu hingað með Gullfossi, en
svo var ekki, engar pípur komu.
Mönnum er farið að lengja eftir
þessum pípum og menn verða því
hræddari um að þær muni alls
ekki koma — því lengur sem það
dregst. Það mun þó vera talin á-
stæðulaus hræðsla.
ÁLFUR ÚR HÓL skrifar: .„Getur
þú ekki gert svo vel og svarað 3
spurningum mínum? 1. Hvort er
réttara, að segja eitt þúsund eða
ein þúsund, eins og t. d. Helgi Hjör-
var gerir? 2. Hverjir hafa atkvæð-
isrétt til þess að kjósa forseta Fiski-
félagsins? Mig furðar á því, hve
fá atkvæði koma þar fram. 3. Hvað
heitir arkitektinn, sem teiknaði út-
bygginguna á Landsbankanum og í
hvaða landi hefir hann lært?“
ÞAÐ MUN réttara að segja ein
þúsund, því að þúsund er kven-
kyns. Það er víst yfirleitt óhætt
að reiða sig á íslenzkuna hans
Hjörvars. Atkvæðisrétt á þingum
Fiskifélagsins hafa fulltrúar sem á
það eru kosnir, en þá fulltrúa kjósa
félagar í Fiskifélagsdeildunum, og
félagar í þeim geta allir orðið, en
eru víst fáir. Arkitktinn er einn af
beztu arkitektum okkar, Gunn-
laugur Halldórsson og hann hefir
lært í Kaupmannahöfn.
3. G. & I. G. SKRIFA: „Held-
urðu að þá gætir ekki komið því
til leiðar, að bæjarstjórn eða (vatns
veitan) sjái svo um, að eigendur
húsanna við Laugaveg 38—40 o. fl.
láti gera við þakrennur á húsum
sínum hið bráðasta. Ég, sem á
heima upui í bæ og er neyddur til
að ganga Laugaveginn, get aldrei
gengið á gangstéttinni sökum vætu
úr þakrennunum, það er að segja
þegar rigning er eða snjór.“
Hannes á horninu.
Stnít athugasemd.
Eftir Alexander Guðmundsson.
IGREINARGERÐ vegna
reikningsskila Mjólkur-
samsölunnar árið 1939, í Alþýðu
blaðinu 14 marz er meðal ann-
ars þessi klausa:
„Er þ’eíta langmesta mjólkur-
aukning á einu ári, frá því búin
tóku til starfa. Þrátt fyrir það
hefir tekizt að greiða framleið-
endum hér vestan heiðar (ann-
arsstaðar er ókunnugt enn)
26,114 aura fyrir hvern innlagð
an mjólkurlítra, Hefir þá verið
dreginn frá allur kostnaður í
stöðinni svo og vinnslukostnað-
ur, en miðað við 1. og 2. fl.
mjólk með tilskildu fitumagni.
Það er því ekki rétt, sem stóð í
grein Alíexanders Guðmunds-
sonar á þriðjudag, að framleið-
endum væru greiddir 20 aurar
fyrir lítra og hefir aldrei verið
síðan Samsalan tók til starfa,
heldur fá þeir rúma 26 eins og
að ofan greinir.*)
Hér hafa orð mín annaðhvort
verið misskilin algerlega eða
vísvitandi rangfærð.
Til að taka af öll tvímæli um
þetta, leyfi ég mér að birta
klausu þá úr grein minni um
*) Leturbr. mínar.
„Skyrverðið og nokkur önnur
viðfangsefni mjólkurmálsins,"
sem birt var í Alþýðublaðinu
þann 12. þessa mánaðar, sem til
er vitnað:
„Af þessu verður Ijóst, að
vinnslukostnaður mjólkurvöru
er geysimikill, þar sem útborg-
að verð til bænda eru einir 20
aurar eða þar um og þó ekki
fyrr en mjólkin hefir notið
verðuppbóta. Má af þessu ráða
hver nauðsyr. er á nákvæmri at-
hugun þess kostnaðar, s’em á
mjólkina leggst hjá mjólkurbú-
unum, og freista jafnframt að
lækka hann frá því, sem er,“*)
Eins og öllum má vera ljóst,
er hér einungis átt við þá
bændur, sem mjólk senda til
mjólkurbúanna til úrvinnslu, en
ekki þá bændur er framleiða
mjólk til sölu í Reykjavík. Þ.e.
bændur „vestan heiðar." Enda
voru í greininni aðeins rædd
þau viðfangsefni mjólkurmáls-
ins er vinnslumjólkina snerta
sérstaklega. En allir vita, að þá
er átt við þá mjólk. er mjólkur-
búin fá til framleiðslu mjólkur-
vöru, svo sem smjörs, skyrs og
osta. Enn minni ástæða var þó
til alls misskilnings, þegar lit-
ið er til greina minna um
„mjólkurmálið" í Alþýðublað-
inu dagana 26. febrúar og 5.
marz s.l. þar sem í báðum grein-
um var sérstaklega rætt það
verð, er bændur vestan Hellis-
heiðar fá fyrir mjólkina. Sem
sé 24 aura við fjósdyr. Og var
þá frádreginn sá kostnaður sexn
á mjólkina leggst vegna flutn-
inga til bæjarins, svo og
vinnsluafföll, með öðrum orð-
um: Gert ráð fyrir að verð Sam-
sölunnar til þeirra nálgaðist 26
aura á lítra.
Þetta ætti að nægja til þess
að sýna lesendum fram á, að
ekki er með fyrrgetinni ályktun
hróflað neitt við þeim greinum
um mjólkurmálið, sem ég hefi
ritað, né þeim niðurstöðum,
sem að er komizt.
6. skfðavfksft fsafjarðar*
Hafið þér tryggt yður farmiða með Esju?
Afgreiðsla ríkisskipa, Hafnarhúsinu, veitir viðtöku
pöntun á gistingu og fæði.
Sparisjöðnr leyfejavíknr og nágrennis
VERÐUR LOKAÐUR LAUGARDAGINN FYRIR PÁSKA.
Athygli skal vakin á því, að víxlar, se mfalla í gjalddaga
þriðjudaginn 19. marz, verða afsagðir miðvikudaginn 20.
marz, séu þeir eigi greiddir eða framlengdir fyrir lokunar-
tíma sparisjóðsins þann dag.
Leyndardémur
• gomln hallarlnnar
guð hjálpi þeim, sem reynir að komast á milli okkar . .. ekki
sízt þegar það er svona náungi, falsspilari og sjóðþurrðarmaður.
Hún mælti ekki á móti því, en hún endurtók lágri röddu:
— Hann drepur mig. Ég get það ekki.
Svo vað þögult. Ég læddist inn í bóksalinn.
Það bar iil við kvöldverðraborðið — en vera kann, að j-
myndun mín hafi seinna gert mikið úr litlu. Mér fannst ónota-
legur keimur að fyrsta vínglasinu mínu.
— Eitur? spurði Allou.
— Ég held, að það hafi verið svefnmeðal, því að ég varð
svo syfjaður strax á eftir, að ég gat ekki verið á fótum. Það
síðasta, sem ég hyrði, eftir að ég var háttaður, var fallhurðin,
sem verið var að renna niður. Ég var að hugsa um að læsa
hurðinni, en blygðaðist mín fyrir hugleysið og hætti við það.
VII.
ÁRÁSIN.
— Ég þóttist viss um, að ég væri í hættu. Ég vaknaði skyndi-
lega og stökk úr rúminu og fram á gólf. Ég rak mig á mann og
greip um handleggi hans. Það kom á daginn, að það hafði verið
skynsamlegt, því að hann hafði kylfu í hendinni. Ég ætlaði að
taka um úlnliði hans, en hann var sterkari en ég.
Pierre Herry hafði tekið pening, sem lá á borðinu, meðan
hann sagði frá þessu, og beygði hann milli fingranna.
— Já, hann var sterkari. Við börðumst þarna á gólfinu, en
hvorugur gaf hljóð frá sér. Ég heyrði hann bara stynja þungan.
Allt í einu fékk ég högg á gagnaugað, svo að ég valt um
koll. Ég vissi, að það var úti um mig, ef hann legðist ofan á
mig.
Ég hafði vit á því að velta mér nokkrar veltur á gólfið, því
að ég hugsaði mér, að hann myndi ekki þora að ganga nær,
þegar ég gæti komið að honum aftanverðum.
Ég reyndi að geta mér til um hreyíingar hans, ég hlustaði af
öllum mætti, en höggið hafði verið svo þungt, að ég var sljór.
Hve lengi hefi ég legið svona? Sekúndur! Mínútur! Það hefi
ég ekki minnstu hugmynd um. Loks gat ég staðið á fætur, en ég
gat ekkert heyrt. Var maðurinn farinn út úr herberginu eða var
hann ennþá að bíða eftir því, hvort höggið hefði riðið mér að
fullu. Ötti minn varaði ekki lengi. Nú heyrði ég kallað á hjálp
úti á ganginum. Það var rödd Saint-Luces, og nú varð ég
hræddur fyrir alvöru. Það þurfti mikið til þess að hann kallaði
á hjálp.
Ég hljóp út, og nú rataði ég, enda þótt myrkur væri. Ég
stefndi til herbergis hans. Dyrnar stóðu opnar og í herbergis-
dyrunum rakst ég á mann. Ég greip um handleggi hans, en
hann sagði til sín. Það var Saint-Luce. Hann bað mig að kveikja
ljós.
Sem betur fór hafði ég ekki eldspýtur í vasanum í náttföt-
unum mínum. Það sást rauður blettur á ermi vinar míhs.
í sama bili kom Sonja hlaupandi.
— Hvað er að, hver var að kslla? sagði hún.
Hún var náföl í framan.
Saint-Luce hafði fengið sér sæti og átti ervitt með að ná
andanum. Ég athugaði hann betur. Iiann var ekki hættulega
særður. Hann hafði lika rauðar randir á handleggjunum.
Að lokum hafði hann náð sér svo, að hann gat skýrt frá því,
sem við hafði borið. Það kom í ljós, að hann hafði orðið fyrir
samskonar árás og ég. Hann hafði vaknað við það, að einhver
opnaði dyrnar, og þegar hann réðist á árásarmanninn, hafði
árásarmaðurinn barið hann með kylfu, sem lá þar á gólfinu.
Svo gat Saint-Luce afvopnað hann og flýði þá árásarmaðurinn.
Saint Luce hafði ekki getað elt hann.
— Við verðum að elta hann, sagði ég. Hann getur ekki verið
kominn út úr höllinni. Taktu skammbyssuna þína og komdu.
— Farið ekki frá mér, kjökraði Sonja.
— Verið kyr hjá manni yðar, sagði ég. Hvers vegna kom
hann ekki með yður hingað, þegar kallað var á hjálp?
Hún svaraði ekki, en hélt dauðahaldi í borðið, svo að hún
dytti ekki.
— Við verðum að gera hann varan við, sagði hann.
Hún fylgdi okkur að herbergi sínu. Ég drap á dyrnar. Ekkert
svar. Ég opnaði herbergið. Herbergið var tómt.
— Hvar er hann? spurði ég.
— Ég veit það ekki, tautaði hún.
— Ég sá, að það voru tvö rúm í herberginu.
— Lá hann ekki þarna?
— Ég veit það ekki. Ég svaf,
Hann hlýtur að vera í höllinni ennþá. Fallhurðin hefir senni-
lega verið undin upp?
Þau hrisstu b»ði höfuðlu.