Tíminn - 19.05.1963, Síða 7

I
Útgefandi: FRAMSÓKNARFLOKKURINN
Framkvæmdastjóri: Tómas Árnason. — Ritstjórar: Þórarinn
Þórarinsson (áb), Andrés Kristjánsson, Jón Helgason og Indriði
G. Þorsteinsson Fulltrúi ritstjórnar: Tómas Karlsson. Auglýs-
ingastjóri: Sigurjón Davíðsson. Ritstjórnarskrifstofur í Eddu
húsinu, símar 18300—18305 Skrifstofur Bankastræti 7: Aí
greiðslusími 12323 Auglýsingar, sími 19523. — Aðrar skrif
stofur, sími 18300. - Áskriftargjald kr. 65.00 á mánuði innan
lands. í lausasölu kr. 4.00 eint. — Prentsmiðjan EDDA h.f —
Blekkingarnar um
tryggingarnar
AF HÁLFU stjórnarblaðanna hefur ekki sízt verið
hamrað á því undanfarna mánuði, að „viðreisnarstjórn-
m“ hafi stórbætt kjör allra þeirra, sem trygginga njóta.
Iíún hafi stórhækkað greiðslur til allra tryggingaþega,
.iafnvel allt i 100%.
Hins er aftur á móti ekki getið, að þessar auknu
greiðslur til tryggingaþega nema hvergi nærri þeim hækk
unum á framfærslukostnaði, er orðið hafa á sama tíma,
svo að tryggþegar standa verr eftir en áður.
Glöggt dæmi um þetta var birt hér í blaðinu í gær.
Sljóí-narblöðin státa ekki sízt af því, hve mikið elli- og
örorkulífeyrir hafi hækkað. Þau segja að hann hafi
hækkað fyrir einstakling úr kr. 9.955.00 í kr. 18.230.00
síðan „viðreisnarstjórnin“ kom til sögu eða um kr.
0.265.00 og geri þetta hvorki meira né minna en 83%
hækkun. Hins er svo ekki getið, að síðan 1958 hafa t. d.
ársgjald fyrir eÁnstakling hækkað á eJliheimilinu
Grund úr kr. 25.550.00 í kr. 47.450.00 á sjúkradeild og
úr kr. 21.900.00 í kr. 41.975 á almennri deild. Hækkunin
ei’ m. ö. o. kr. 21.900,00 á sjúkradeildmni og kr. 20.070,00
á almennu deildinni. Á móti þessari 20—22 þús. kr.
hækkun fær einstaklingur aðeins 8 þús. kr. hækkun á
ellilífeyri. Hlutur hans er því miklu verri nú en hann var
1958.
Hækkun dvalarkostnaðarins á Grund mun sízt vera
meira en gengur og gerist á þessum tíma og má. því
nokkurn veginn fullyrða, að þessi samanburður gildi
fyrir al'lt eldra fólk.
Þetta gildir svo vitanlega alveg eins um aðra trygg-
ingaþega, eins og öryrkja, ekkjur o. s. frv. Fram-
færslukostnaður þeirra allra hefur hækkað í sama hlut-
falli og gamla fólksins, sumra þeirra jafnvel meira. Á
móti hefur að vísu komið nokkur hækkun á tryggingun-
um en alltaf þó nokkru minni en aukningu framfærslu-
kostnaðarins nejnur. í sumum tilfellum er útkoman
jafnvel mun verri en hjá gamla fólkinu, sbr. samanburð
hér að framan.
Á þessu sést það bezt, hve fjarstætt það er, að
tryggingarnar hafi nokkuð verið raunverulega auknar
á þessum tíma, þar sem aukin dýrtíð hefur ekki aðeins
gleypt alla aukninguna heldur miklu meira. Trygg-
ingaþegar eru því stórum verr staddir nú en fyrir „við-
reisn
Samt halda stjórnarblöðin áfram að tala um bættan
hlut þeirra. Blekkingum þessara málgagna virðast eng-
in takmörk sétt.
Gamla fólkið
EINS og sýnt er fram á í greininni hér á undan,
hefur hlutur gamla fólksins mjög versnað síðan 1958,
þar sem hækkun ellilauna hefur orðið miklu minni
en svarar dýrtíðaraukningunni.
Við þetta bætist svo, að verðmæti þess sparifjár,
er fólk hafði safnað til efri áranna, hefur verið verð-
feilt um helming við gengislækkunina 1960 og 1961.
Engin stjórn hefur verið eins íll öldruðu fólki og
, viðreisnarstjórnin. Þess ætti aldraða fólkið vissulega
að minnast í kosningunum 9. júní.
ga fólkið og
kosnin
arnar
Ræða Einars Ágústssonar, annars manns B-listans á skemmtifundi FUF >
Sulnasalnum síðast liðið fimmtudagskvöld
G-óðir áhéyrendur.
Félag ungra Framsóknar-
manna gengst fyrir þeirri
skemmtun, sem hér er haldin og
fonmaður þess bað mig að segja
hérna nokkur orð.
Þar sem hér er aðallega ungt
fólk saman komið, mun ég eink-
um beina máli mínu til þess og
athuga örlítið þau viðhorf, sem
nú blasa við ungum körl'um og
konum.
Það skiptir höfuðmáli fyrir
hvert þjóðfélag að búa vel að
æskufólkinu. Eitt af grundvallar
viðfangsefnum hvers stjórnmála
flokks hlýtur því að vera að
marka stefnuna þannig, að ungt
fólk hafi áhuga fyrir að fylgja
henni.
íslenzk æska lítur björtum aug
um á framtíðina og hún hefur
vissulega ástæðu til þess. Fram-
farirnar liafa verið alveg stór-
kostlegar hér á iandi undanfama
áratugi. Á síðustu 40 árum eða
svo hefur landið fengið annan
svip og lífskjörin gerbreytzt til
batnaðar. Munurinn á því að lifa
á íslandi nú og fyrir nokkrum
áratugum er svo mikill, að allt
of langan tima tæki að ræða
hann hér.
Minnumst samt þess, að breyt-
ingin hefur ekki komið af sjálfu
sér, mikil barátta liggur að baki
þess, sem áfram hefur miðað.
Okkur hættir svo oft til þess að
líta á margar framfarirnar sem
sjálfsagða hluti, að gl'eymast vill
að þakka þeim, sem gerðu þær
mögulegar, knúðu þær fram.
Því er það vel einnar hugsun-
ar virði að átta sig á því, að á
leiðinni hingað hefur mörgum
steini þurft að ryðja úr götu.
Oft hefur á liðnum öldum verið
við þá örðugleika að etja, sem
við fyrstu sýn máttu heita alveg
óyfirstíganlegir. En gæfa ís-
lands hefur það jafnan verið að
eiga nægiléga marga hugsjóna-
menn, sem fundið hafa úrræði,
jafnvel þegar öll siind virtust
lokuð. Drýgsta hjálpartækið hef-
ur l'öngum verið í samhjálp og
samvinnu. Þegar einstaklingana
hefur þrotið afl, hefur oftast ver
ið hægt að ráða við erfiðleikana
með samstillt'u átaki. Það er til
dæmis engin von til þess að ungt
fólk í Reykjavík, sem alizt hefur
upp við verzlanir á hverju götu-
horni, geti gert sér í hugarlund,
þvílíkt risaskref það var í átt
til bættra lífskjara, að fyrstu
kaupfélögin voru stofnuð. Þó
voru þar að verki nokkrir fátæk
ir bændur, hver um sig lítils
megnugur gagnvart erlendu kaup
mannavaldi, en saman gátu þeir
ýtt úr vör þeim knerri, sem á
fáum áratugum skilaði okkur í
örugga höfn alfrjálsrar íslenzkr-
ar verzlunar. Þá getur lika verið
gagnlegt að rifja upp, að það
voru nokkrir atvinnulausir öreig-
ar, sem með samtakamætti sín-
um gerðu verkalýðsfélögin áð
því afli, sem hóf íslenzka verka-
mannastétt úr þéirri niðurlæg-
ingu, sem hún var í um síðustu
aldamót. Þegar þeir hver í sínu
lagi reyndu að rísa upp gegn
ánauðinni, voru fjörkippir þeirra
kæfðir í fæðingunni Aðeins
samheldni þeirra gat lyft okinu.
Alveg á sama hátt er þessu
Einar Agústsson
varið á svo' til öllum sviðum.
Stjórnmálaflokkarnir eru þau
samtök fjöldans, sem bezt eru
til þess fallin að knýja fram þær
umbætur, sem fólkið vill, og
verja það sem það vill ekki glata.
Þess vegna er svo áríðandi að
velja rétt.
ísland í dag er eftirsótt land
með mikið af ónýttum auðlind-
um. Fast verður á næstu árum
leitað á okkur um afsal þeirra
réttinda, sem landið ætlar okk-
ur niðjum sínum og undir ýmsu
yfirskini. Líklegt má telja, að
mörgum einstaklingi yrði hætt i
þeirri raun að standast slíka á-
leitni. En sameiginlega ættum við
að geta boðið henni byrginn. For
feður okkar hrintu af sér er-
lendri ásælni, verzlunarófrelsi
og vinnukúgun. Glæsileg æska
íslands í dag þarf ekki að verða
ættierar. Það, sem gildir, er að
standa saman, Glata ekki trúnni
á þetta land og þessa þjóð.
Við Framsóknarmenn viljum
efla þjóðlegan arf okkar og
halda forna menningu í heiðri.
En við vitum líka, að nýir timar
kalla á nýja hluti, við verðurn
eins og aðrir að sníða þjóðlífi
okkar þann stakk, sem okkar
tíma hentar bæði í efnalegu og
andlegu tilliti. Þess vegna er
áríðandi að horfa fram, það vil
ég undirstrika. Framsóknarflokk.
urinn hefur á stefnuskrá sinni
mjög ýtarlegar áætlanir um
framtíðaruppbyggingu landsins,
sem óskandi væri að flestir ung-
ir menn vildu kynna sér, en verö
ur of langt að ræða hér.
En gleymum ekki þvi, að ti’l
þess að braut okkar geti legið
til áframhaldandi framþróunar
verðum við að gera okkur grein
fyrir því, hvemig við höfum
komizt þangað, sem við erum.
Þorsteinn Erlingsson orðar þetta
svo:
Og munið að ekki var urðin
sú greið
til áfangans, þar sem við
stöndum
því mörgum á förinni fóturinn
sveið
er frumhérjar mannkynsins
ruddu þá leið,
af alheimsins öldum og löndum.
Og ekki ber okkur aðeins að
gera okkur grein .fyrir þessu,
heldur einnig að vilja eitthvað
á okkur leggja og vera viðbúin
því að mæta erfiðleikum og
sigra þá.
Á öllum tímum hafa verið á
íslandi menn, sem hafa verið
vantrúaðir á framtíð þjóðarinn-
ar í landinu. Oft hefur verið um
það talað, að landið væri á mörk-
um hins byggilega heims og
íleira í þeim dúr. Ýmsir hafa
þeir verið, sem engin úrræði
hafa séð önnur en þau að flýja
á náðir annarra þjóða, að ger-
ast meðlimir í þjóðahafinu. Jafn
an hafa þó verið uppi menn, sem
trúðu á framtíð þjóðarinnar í
landinu og þeirra leiðsögu verið
fylgt.
Ungu fólki er áreiðanlega
hollt að leggja sér ríkt á minnið
þá þakkarskuld, sem það stendur
í dag við þessa ótrauðu baráttu-
menn. Það er ekkert eftirsókn-
arvert að gerast nýlenda stór-
þjóða, mörgum hér mundi áreið
anlega finnast að skipt hefði
um til hins verra, ef við ættum
eftir að vera hluti einhvers stór-
veldisins, renna saman við fjöl-
menni stórþjóðanna, glata sér-
kennum okkar, tungu og menn-
ingu. Hætt er við að íslenzk
æska myndi ekki horfa jafn von-
arbjörtum augum fram á veg-
inn og hún nú gerir, góðu heilli,
ef röddum bölsýnismannanna
hefði vcrið hlýtt. Einar Bene-
diktsson lýsir þessu svona:
Þeim sem gleyma þjóð og ætt
þeim sem hafa misst sig sjálfa
verður tóm og auð hver álfa
andans tjón, þau verða ei bætt.
Það er ein af grundvallarskyld
um íslenzkrar æsku í dag að
gleyma ekki þjóð sinni og ætt,
að glata ekki sjálfum sér.
Þegar því íslenzkir æskumenn
og konur. eiga þann 9. júnj að
hafa með atkvæði sínu áhrif á
það, hvernig landinu verður
stjórnað í næstu framtíð, má
ekki ganga hugsunarlaust að því
verki. Minnist þess, að undir ykk
ar atkvæði getur það verið kom-
ið, hvort það á fyrir fslending-
um framtíðarinnar að liggja að
byggja tóma og auða álfu vegna
þess að þeir hafi orðið fyrir óbæt
anlegu andans tjóni, svo að enn
sé vitnað til orða skáldsins. Til
þess að koma í veg fyrir að verða
af gáleysi valdur að þeirri ógæfu
verður sérhver íslenzkur æsku-
maður að huga að því, hvaöa
stjórnmálaflokki hann geti bezt
treyst til þess að láta íslenzk
sjónannið móta gerðir sínar.
Ég skal ekki hér hafa uppi
neinar getsakir um íslenzka
stjómmálaflokka eða fyrirætlan-
ir þeirra í sambandi við sam-
skipti okkar við aðrar þjóðir.
Framhald á 13. sfðu.
T I M I-N N, sunnudagur'm.n 19. maí 1963. —
7