Alþýðublaðið - 11.11.1927, Blaðsíða 3

a.fcf> ViíÖÖLÆÖIti
3
ii >
(©IMiir
WIÖLSEIM
ín r
amerískra, í 45 bg. pokwm.
¥erMl
ðökkrauðnr, belgisbur, i 25 kg. kössum.
Signrjón Benedlktsson i
írá Hnífsdal.
Hann andaðist hér í sjúkrahúsi
Hjálpræöishersins priöjudaginn 1.
h. m. eftir punga og langa legu.
Hann var ættaður frá Isafirði
og íæddur þar 20. okt. 1902 og
pví að eins 25 ára gamall. For-
eldna sína misti hann ungur, en
ólst upp hjá peim hjónum, Lilju
Hannesdóttur og Guðmundi Jens-
syni í Hnífsdal.
Hingað suður fluttist Sigurjón
sál. fyrir nokkrum árum. Hugðist
hann að stunda sjómensku og var
eina eða tvær vertíðir á togara
héðan. En ab peim tíma loknum
tók hann hina illkynjuðu veiki —
„hvíta dauðann“ , sem nú hefir
lagt hann að velli.
Pað eru dimmir og leiðir dagar,
sem ungur og áhugasamur hug-
sjónamaður verður að lifa, pegar
illkynjaðir sjúkdómar setjast að.
Það er löng og pung barátta,
sem peir einir skilja tíl fulls, sem
reyna. Því er pað lærdómsríkt fyr-
ir pá, sem eftir lifa, pegar sá eða>
sú, sem slíkt verður að reyna,
ber allar pjáningar með karl-
mensku og polgæði og lætur
s'.'artnættisskuggana, sem á leita,
aldrei myrkva svo hugskot sitt, að
lífsgleðin kulni, pó að örðugleik-
amtr og veikindin steðji fast að,
en eru alla tíð vongóðir og lita
með björtum augum á ókomna
tímann og jafnvel bjartari aug-
um en peir, sem heilbrigðir eru.
Sigurjón Benediktsson var einn
slíkra manna, bar sjúkdóm sinn
með polinmæÖi og var alla tíð
glaður og vongóður. Ég hygg, að
hann hafi betur en margur annar
ski’ið eríiðustu viðfangsefni lífs-
ins, enda notaði hann pær stundir,
sem af honum bráði, til lesturs
komu peiria.
Hann var eldheitur jafnaðar
maður og unni peirri hugsjón af
alúð.
Hans er sárt saknab af góðri
fósturmóður, sem nú er Imigin að
aldri, fóstursystkinum og trúrri
og góðii unnustu, — en mættu
pau minnast þess, að vimninn ást-
kæri er svifinn ti.1 fegurri heim-
kynna, par sem hann bíður
komp peirra.
Far heitl, vjnur!
Blessuð sé minning- þín.
Hafnarfirði, 4. nóvember.
Páll Soeinsson.
Einar Þorkeisson: Minningar.
Hér er um þrjár sögur ab ræÖa.
Heitir fyrsta sagan „Fósturböm-
in“, önnur ,,Svörtu göngin“ og
prjðja „Bjargað úr einstigi". Mun
hér verða farið nokkrum orðum
rnn hverja sögu fyrir sig, án pess
pó, að rakið verði efni peirra að
nokkru ráði. Höfuðpersóna fyrstu
sögunnar er Imba gamla. Hún
varð fyrir ástvinamissi miklum,
misti bónda sinn og tvær fóstur-
'dætur. Vjrðist hún hafa verið ást-
rík mjög að eðlisfari og trygg-
lynd, ein af þeim mannssálum,
sem fæddar eru til að elska. Ást-
vinamissirinn skapaði heimi því
þunga harma. Loks bregður hún
búi og flyzt á annan bæ. Því er
svo háttað um suma, að peir
harðna, ef peir verða fyrir ein-
hvers konar ástarharmi, — von-
brigðum eða ástvinamissi. Hjörtu
peirra Iokast. Þeir hafa ekki gert
sér grein fyrir pví, að ástvinir
eru þeim ekki gefnir til þess, að
þeir fái að njóta ástar þeirra eða
eiga pá eilíflega, heldur til hins,
að proska kærleikseali þeirra og
veita þeim pau a idlegu verðmæti,
er felast l hxeinni ást.
Þetta virðist Imba hafa skilið
— með hjartanu. Hjarta hennar
lokast ekki við ástvinamissinn.
Það verður enn pá opnara og
/úmbetra. Gg í steð liinna mensku
fósturbarna velur hún sér önnur
fósturbörn: fuyla, mýs og ónu-
maðka! Hún hefir áreiðanlega
grætt á hörmum f ínum, svo fxam-
arlega sem ó igingjörn elska ti.1
alls, sem lifir, er sálinni ávinn-
ingur. Einhvers staðir í blaði var
því haldið fram, að petta væri
„væmið“ og ölgakent. Mér datt
pegar í hug, að sá, er skrifaði,
myndi ekki vera Búddhatrúar.
Eitt af trúara'riðum Búddhatrú-
armanna er alger cin ng a!ls. sem
liíil'. Vitanlega er petta trúarat-
ríði líka til í kristindóminiun, pó
svo virðist, sem par sé stundum
lögð meiri áherzla á annað, sem
er ómerkilegra. Þeim, sem trúa á
pessa einingu, getur p\d ekki
fundist pað neitt „væmið", pótt
sagt sé frá konu, sem útilokaði
jafnvel ekki maðkinn frá um-
hyggju sinni og samúð. Sagan um
Imbu gömlu er ágæt og lærdóms-
rík þeim, sem kunna að lesa.
Sagan „Svörtu göngin" er ef til
vill sú sagan, sem bezt er sögð.
Hún er og góð ádrepa á hina
göinlu hjátrú, að afskifti annars
heims af pessum séu oftast eitt-
hvað ill — frá myrkrahöfðingjan-
um —, og að gegn peim dugi
ekkert annað en vonzkan. Hún
er öflug áminning um að beita
jafnan heilbrigðri skynsemi. Sag-
an endar á pessa leið:
,, Heyrðu mig, góöi Þorgeir,
mælti hún, og einhver óvenjuleg-
ur áminningarhreimur yar í rödd-
Inni. Faðir þinn mun ekki eiga
við svörtu göngin hérna. Hann
á við svörtu göngin heimskunnar,
hleypidómanna og hjátrúarinnar."
Einmitt pessi niðuriagsorð mátti
ekki vanta, pví pau sýna betur
en nkkuð annað í sögunni, hve
konan, sem verið er að segja frá,
hafði lært mikið af óförum sín-
um í svörtu bæajrdyragöngunum.
Þriðja sagan heitir „Bjargað úr
efnstigi". Er hún saga ávirðing-
ar, en einnig saga sáttar og fyr-
jirgefningar. Hún sýnir glögt, að
fyrirgefningin göfgar- og hefur
upp í æðra veldi pann, er fyrir-
gefur, og einnig hinn, sem fyrir-
, gefninguna fær, sé annars nokk-
ur mannræna i honum. Margir
grunnhyggnir menn halda, að pað
að fyrirgefa sé sama sem að Tétt-
la:ta það, sem fyrirgefið er. Það
er mesti misskilningtu. Við fyrir-
gefum bömunum brek peirra og
yíirsjónir, en teljum pó yfirsjónir
peirra jafnalvar’egar fyrir pví og
reynum að koma því til leiðar,
að pau vaxi frá þeim. Að fyrir-
gela er að skilja. Einari Þorkels-
syni hefir tekist í pessari sögu
og í báðum hinum sögunum að
skapa persónux, sem eru fulltrú-
ar ákveðinna manntegunda („Ty-
per“). Slíkar sögur eru ekki fædd-
ar feigar. Um málfar Einars er
pað að segja, að pað er óvenju-
íslenzkt, þróttmikið og glæsilegt,
en er pó ekki laust við að vera
fullíburðarmikið stundum, svo
það ber efnið ofurliöi.
Pað, sem einkennir sögur Ein-
ars, er næmur skilningur á sál-
arlífi manna þeirra eða dýra, er
hann lýsir. Sá skilningur stafar af
samúð hans. Hann lítur á lifandi
verur og atburði að ofan frá, úr
þeirri hæð, par sem yfirlit fæst
ffir aðstöður og orsakir. Líkist
hann að pví leyti Einari skáldi
Kvaran. Og síðast, en ekki
síst: Sögur hans eru hollar og
vekja góðar hugsanir og tilfinn-
ingar eins og alt, sem er s,att og
rétt og ósvikið.
Grétar, Pells.
Khöfn, FB., 10. nóv.
ítalir og samnicgagerð Frakka
og Júgóslafa.
Frá Rómaborg er símað: Blöðin
í ítaliu eru mjög andvíg saiuningi
peim, sem heyrst hefir að stjórn-
írnar í Frakklandi og Júgóslafíu
muni bráðlega undirskrifa, og er
skrifað í blöðin af alImikilLi æs-
ángu gegu samningsgerð pessari.
Búast ftalir við, að Frakkar muní
hlutast meira til um deilur á Bal-
kanskaganum, ef samningurinn
verður imdirskrifaður. Ætla blöð-
in, áð heimsfriðnum stafi aukin
hætta af þessu. .
Frá Paris er símað: Blaðið
„Temps" segix, að Musso’.ini hafi
vitað um undirbúninginn að
samningsgerðrnni. Kveður blaðið
tilgang snmningsJtis aæra að
tryggja friðinn á Balkanskagan-
um.
Hershöfðingi talar gegn her-
búnaði.
Frá Lundúnum er símað: Ro-j
bertson marskálkur hefir haldið
ræðu og gerði herbúnað og ó-
friðarhættu að umtalsefni. Hvatti
hann pjóðimar tjl pess að forð-