Alþýðublaðið - 26.02.1941, Blaðsíða 3
ALÞÝÐLBLAÐIÐ
MIÐVÍKUDAGUS 26. FEBR. 1041
— álÞtÐUBLABIÐ -----------------------
Ritstjóri: Stefán Pétursson.
Ritstjórn: Alþýðuhúsinu við Hverfisgötu.
Simar: 4902: Ritstjóri. 4901: Innlendar fréttir. 5021: Stefán Pét-
ursson (heima) Hringbraut 218. 4903: Vilhj. S. Vilhjáms-
son (heima) Brávallagötu 50.
Afgreiðsla: Alþýðuhúsinu við Hverfisgötu.
Simar: 4900 og 4906.
Verð kr. 3,00 á mánuði. 15 aurar í lausasölu.
AI, ÞÝÐUPRENTSMIÐJAN
--------------------------------------------•
Píslarsaga Sjálfstæðisflokksins.
----------------------*-------
T LEIÐARA Morgvnb'absjns 22.
* þ. m. velta ritstjórar þess í
nnunni sér þeirri margþvæHu
tttggu, að við næstu alþingis-
líO~ningar muni AlþýðuflioMturinn
fflðeins fá einn mann kosinn, og
jafnvel geti svo fárið, að flokk-
urinn verði þurrka&ur út með
OIIú. Jarnframt er slegið föstu, að
fyrirsjðan'egt gengi Sjálfstæðis-
flokksins við í hön-J farandi
kosningar muni valia mestu um.
Má um þetta segja, að svo mæla
toörn sem vilja.
Um sigurvonir fiokkanna við
næstu kosningar skal ekki sér-
s'ak’ega rætt h-ér, enda líklegt, að
þingið, sem er nýbyrjað, muni
marka frekar en orðið er þær
le’ðir, sem h’nir einstöku fiokkar,
Siver um sig, telja líklegastar til
frambúðaT. En eHt ltggur fyrir til-
fflthugunar I sambandi við þetta
snál, sem af má draga nokkrar
líkur fyrir kjörfyligi Sjálfstæðis-
manna, og það er saga liðinna
ára, staðreyn-dimaz varðandi
giftu þeirra og gifluleysi við und-
anfarnar kosningar. Pegar þeir
hafa fallið til fóta kj-ósendum og
beðið þá um völd og brautar-
gergi og hvergi til sparað gífur-
yrðin um mannkosti sína og mál-
efna.’egt ágæfi.
1 hvorki meira né minna en
þiettán ár h-efir Sjálfstæðisflokk-
urinn dembt þvi yfir fólkið í
landinu, að hann væri flokkur
BH"a stétta. Innan hans vébanda
ny i hver o.g einn verð'-e’ka sinna
og fulls lolnbogarýmis allha at-
hafna. Engum væri þar gert
hærra undir höfði en öðmm.
Fu'.lt jafnræði væri þar með rík-
um og fátækum, að síðasta áheit-
iinu til verkamanna ógleymdu, en
þhr segir, að Sjálfstæðisflokkur-
ánn muni og hafi raunar áva’.lt
foariri fyrst og fremst fyrir rétti
og hagsxniurium vinmustéttaiuia í
landinu. Er þetta síðasta efalaust
lan-dsmet í ko-sningalygum.
Við ur.danfarnar fimm kosning-
ar tii alþingis hefir þvílíku
sprergjuregni ósanninda og
b'ekkinga hlífðarlaust v-erið hellt
yiir lan-dslýðinn, ásamt takmarka-
lausu kjósen-dadekri, smjaðri og
lolorðum, sem en-gar líkur v-oru
til að hægt væri að uppfylla. En
ffl’lt hefir borið að sama brunni.
Ætíð hafa kjósendur borið að
vö'um þeirra hinn beizka ka'eik
ósigranna. Sent þá h-eim með töp-
Sn í bak og fyrir, sem bu-gaða,
máiefnasnauða menn. Samt sem
áður leggja Sjálfstæðismenn á-
va'lt gunnr-eifir til nýrra fang-
bragða við andstæðingana, en að
sama skapi auðnulitlir, svo sem
efni standa til.
Ekki ve’ður því um kennt, að
ekki s-é til allra m-eða’a gripið,
sem tTæk'leg em og líkieg til
f amdr.'t a". Vega þar sa’.t álygar
■og dyigju' um andstæðingana og
hin pólitíska verzluu við aðra
hægri flokka. Má í því samban-di
minnart örlaga Frjálslyndaflokks-
ins, sem emu sinn-i var og hét dá-
lílið fyrir réttmæfca andstöðu sína
við afturha'.dið. En hann hlaut
eins og menn mura, hinnztu hvíid
sína í iðmm gamla Ihaldsins, er
um, sömu mun-dir varpaði elli-
he’.g, tók skírn og endurhiold;gun í
mynd núverandi Sjálfstæðis-
flokks. Pannig v-om nazistamir
gerðir út á atkvæðaveiðar, en er
sýnt var, að þeir yrðu fengiitlir,
vom þeir teknrr úr umferð aftur
og innbyrtir á ný í Sjálfstæðis-
flokkinn. Þá má Bændafloikkurinn
ekki gleymast í þessu samban-di.
Við hann tengdu Sjálfstæðismenn
(tnikiar vonir í síðustu kiosningum,
og var ekkert til sparað af hans
hálfu, er verða mátti að pólitísk-
ur ávinningur. En allt fór þetta á
eina leið sem fyrr. Kjósendur
trúðu ekki fyrirheitum Sjálfstæð-
ismanna. Tneystu þeim ekki til
neins góðs fyrir sig og sína. Gáfu
þeim engin völd.
Hér helir verið drepið á nokkr-
ar síaðieyndir úr pólitískri hörm-
ungaisögu Sjálfstæðismanna,
þeirra „möðuharðindum og hung-
urgöngum” fyrir dyr kjósenda.
Ekki verður þeim á brýn borið,
að allra vopna hafi ekki verið
neytt, óheiðarlegra jafnt og heið-
arlegra. En til hinna fyrmefndu
hefir að von-um verið frekar grip-
ið vegna ills málsstaðar. Ætíð
hefir fólkið, kjósen-dumir, - sem
ekki idu’dist hið fjandsamlega
innræti til umbótamálanna, hætt-
an, sem völ-dum þessa flokks
fyl-gir fyrir öll menningar- og
framfaramál alþýðunnar til sjös
og sveita, borið gæfu til að setj?
þá niður á hinn yz-ta bekk.
Geri þá óskaðlega og ihlutunar-
litla á gang og afgreiðslu þjóð-
málanna.
Öllu þessu virðast Sjáifstæðis-
menn hafa gleymt og ætlast sjá-
anlega til hins sama af öðrum.
I nýjum flíkum, m-eð nýjum stór-
yrðum um menn og málefni
hefst nú hin pólitíska krossganga.
Því ekki er að efa, að fólkið
muni enn sem fyrr sjá í glsgnum
hina má’.efnalegu tötra þeirra. Og
til þess tima, er þjóðin kveður
upp yfir þeim sinn dóm, er.þeim
ekki of gott að dvelja við 1-egg
og skel þeirra tálwona, að nú, við
í hönd farandi ko-sningar, muni
þeim auðnast að stand-a yfir
moldum andstæðinga sinna.
Alþýðufl-okkurinn iætur sig
Utlu s-kifta illspár Sjáifstæðis-
ma-nna, enda fátt eftir gengið
hingað til. Idann mun eins og
fyrr heita á til sigurs og treysta
hinum góðu málefnum sínum og
fólksins, umbótunum á kjörum
a’m-ennings í landinu, sem hann
hefir barizt fyrir innan þings og
utan undanfarna tvo áratugi, og
sem berja-st verður fyrir enn um
langa hrið, áður en fullum þegn-
Finnur Jónsson:
MÍEnafHiátaMiBfflM
ir ekki rnnnið til sjómanna.
----*----
ÞAÐ er almennt álit manna a8 allir, sem koma eitthvað nærri
útgerð á þessum tímnm, græði á því stórfé og margir gleðjast
mjög yfir hinum mikla gróða og samfagna útgerðarmönnunum.
Búsáhaldadeild
NYKOMID:
Maíarstell, 6 manna 52,00
— 12 — 86,00
Góðkuoningi minn suður með
sjó, sem á lítinn mótorbát, hefir
til marks um þennan hjartanlega
samfagnað sagt mér þá sögui,
að núna fyrir nokkrum dögum
hafi maður einn komið til sín,
þveri yfir götu hér í höfuðstaðu-
urn til þ-ess að óska sér innilega
til hamingju me-ð hina ágæíu íc-
fisksölu í Bretlandi. Gleð.in yfir
gróða útgerðarmannsins var svo
áköf, að sá, sem yfir götuna ^fór,
gætti sin ekki og vair nærri því
orðinn fyrir bíl á leiðinni.
Útgerðarmaðurinn tók vist á
móti hammgjuöskinni, en ekki
sérlega hýr i bragði, því s : ín-
leilmrinn er sá, að gróðinn af ís-
fisksölumum hefir hvorki lent hjá
báíaútvegsniönnum né hlutarsjó-
mönnurn. Er það samtaka’eysi út-
gerðarmanna sjálfra að kenna og
andvaraleysi þeirta, sem yfir
þessi mál eru settir í ríkisstjórn-
inni.
Gróði sá, sem tekinn hefir ver-
ið af útfluttum ísfiski bátaútvegs-
manna, nemur mörgum milljón-
Um króna, síðan ísfisktollinum
yar aflétt í Bretlandi í maímán-
aðariok s. 1. Ef þessi gróði hefði
lént á réttum stað, hefðu hinir
fyrrnefn-du getað borgað Upp
'gamlar skuldir sínar að ful’u og
lagt álitlega fúlgu í varasjóð.
Hlutarsjómenn hefðu jafnframt
fengið ágæta uppbót á lél-ega
■hluiti mangar vertíðir undanfan-
inna ára. Bátaútgerðin hefði get-
að tryggt fjárhag sinn og endur-
nýjun til m-ögnu áranna, að visu
ekki eins stórkostlega ©g tog-
ararnir, en þó mjög sæmilega.
En þetta hefir farið á allt ann-
an veg.
Úfgerðarmennimir hafa selt
afla sinn föstu verði, fyrir að
eins btot af því fé, sem fvrir
hann hefir fengizt á eríendum
markaði, að frádregnum öilum
Ikostnaði. Þeir hafa að vísu á
þennan hátt fengið hærra verð
fyrir fiskinn, heldur en nrvkkr"
wnir vom til að fá fyrir hann
öðrii- vi-.i verkaðan. Samt hefir
gróði þeirra, er keyptu, farið
m-jög langt fram úr' því, sem
kaúíið myndi okur, ef takast ætti
sem álagnin-g á innflutíar vörur.
Og þessi gróði, sem sannanl-ega
hefir verið tekinn af bátaútvegi
iandsmanna og hlutarsjómönnmn,
hefir ekki runnið til annarra út-
gerðarmanna riema að nokkru
leyti, heldur til alls konar spá-
kaupmanna, sem aldrei hafa
næni útgerð komið. Taisverður
hluti hans hefir jafnvel runnið til
út’endinga, sem hingað hafa kom-
ið með skip til fiskkaupa.
Þetta er sorgleg saga um sam-
taka’.eysi útgerðarmanna og lítt
skiljanlegt andvaraieysi, sem rikir
í þessu efni í stjórn atvinnumál-
anna.
Um eitt skeið gekk svo langt,
að útvegsmenn voru sjálfir farnir
a-ð bjóða fiskverðið niður, jafn-
\el á sama tíma og sölumar voru
hæstar á erlendum markaði. Var
þá loks tekið í taumana af út-
f.ntni-ngsnefnd, eftir tillögu frá
fulltrúa Alþýðuflokksins í nefnd-
inni, ©g sett lágma<rksverð á út-
fluttan ísfisk til þess að vemda
bátaútvegsmenn og sjómenn gegn
þeirra eigin samkeppni. Lág-
ma-rksverð þetta var að vísu sett
nokkru lægra, en sá, sem þetta
ritar, vi’.-di vera láta, en þó 12
aurum hærra á hvert kg. en ýms-
ir höfðu boðið fiskinn fyrir.
Síðan hefir komið í Ijós, að ís-
fiskma'rkaðurinn hefir alls ekki
faliið, eins og margir bjuggust
við, hel-dur jafnvel hækkað tals-
veri.
Lágmarksverð það til útvegs-
manna, sem ákveðið hefir verið
á ísfiski, er því a’ltof lágt. Ver-
tíð hefir verið he'.dur rýr. Til-
kostnaður við ú'gerðina hefir
marg'faldast. Bátaútvegsmenn
strita við skul-dabagga sína, en
útflytjendumir, sem kaupa fisk-
inn, raka saman fé.
Réttast væri, að ríkisstjórnin
styddi útvegsmenn með Iöggjöf,
svo þeir gætu sjálfir flutt fisk-
inn út o-g fengið fyrir hann er-
lendis söluverð að frá dregnum
kostnaði. Meðan svo er ekki,
mætti fara þá leið, er þegar hefir
verið farin, að útflutningsnefndin
setji lágmarksverð á fiskinn,
iiækki það no-kkuð frá því, sem
nú er, og ákveði að auki útvegs-
mönnum og hlu*arsjóm-önnum á-
góðahlutdedd af aflasö’um.1 Þessi
leið væri e. t. v. greiðfærari
vegna þesr„ hve mö-rg út’end
skip, sen ekki eru líkur til að
fen-gjuri luigð, kaupa hér fisk..
Efti því verði, sem verið hefir
á íi :kinum undanfarna mánuði,
æfcti a j vera Iiægt að ákveða
h Taútveginum vera’.egan ágóða-
liluta án þess aö ganga of nærri
þeirri unphæð, er útflytjandinn
þarf fyrir áhættunni.
Hvor leiðin sem farin verður,
er mikil nauðsyn á að þessu
Matardiskar, djúpir og
grunnir 1,45
Bollapör, margar tegundir
Kökusprautux
Kökurúllur
Kartöfluhnífar, og m .fl.
Vefnaðarvðrudeild
Álnasirs, 1,95 meterinn,
Léreft, 1,70 meterinn,
Taft, 3,75 metr.,
Kjólatau, fjölbreytt úrval,
Lakaléreft.
Munið hlýju
TREFLANA.
máli veröi ráðið til lykta sem
allra fyrst með samkomulagi
innan rikisstjómarinnar eða al-
þingis, á þann hátt, að bátaút-
vegsmenn og hlutarsjómenn
megi vel við una.
Fiunur Jónsson.
AðalíiMdnr
Bakar asvein af élagslns
Sjóðir félagsins eru nú nm
30 imsund krónur.
AÐALFUNDUR Bakara-
sveinafélagsins var ný-
lega haldinn. Þorgils Guð-
ímmdsson, sem verið hefir for-
maður undanfarin ár baðst
undan kosningu.
í stjórn voru kosnir 3 nýir
menn af 5, en 2 sátu samkvæmt
lögum félagsins. Kosnir voru:
Egill Gíslason, formaður, Guð
mundur Ingimundarson ritari
og Þórður Hannesson fjármála-
ritari. Fyrir voru Guðmundur
Hersir varaformaður og Ágúst
Pétursson gjaldkeri.
Afkoma félagsins er góð.
Sjóðir þess eru orðnir yfir 30
þúsund krónur, en felagsmenn
rúmlega 50.
Útbre iö ð Alþýoiuhlnðið!
rét'i er náð, lokasigrinum, frjálsu,
ánauðar’ausu lífi íslenzkrar al-
þýðn. Alþýðufl-okkurinn gengur
því heill til starfs. Og m-eiii
drenglund verður ekki sýnd áður
en til atlögu kemur, en að vekja
aihygli andstæðinganna á hinum
ryðbrunniu vopnum þeirra og lé-
legu verjum. eins og gert hefir
verið í þessu greinarkorr.i.
verið í þessari grein.
A.
á aMrinnim frá 14—
geta feosglð afvinnea.
Alpýðubrauðgerðin h. f.