Alþýðublaðið - 28.04.1941, Síða 1

r
RITSTJÓRI: STEFÁN PÉTURSSON ÚTGEFANDI: ALÞÝÐUFLOKKURINN
XXD. ÁRGANGUR MÁNUDAGUR 28. APRÍL 1941. 90. TÖLUBLAÐ
Stríðið getur breiðst út við
Miðjarðarhaf segir Churchill
-----4-----
Em eltt er vfist, að Hitler getur aldrei
unnlð nelnn ilrslitasigur á peim slóðum.
AÐ er hugsanlegt, að stríðið eigi eftir að breiðast út
við Miðjarðarhaf. Hitler kann að senda her yfir
Spán til Marokko. Hann kann að ráðast á Tyrkland. Og
það er ekki útilokað, að hann sölsi undir sig kornhéruðin
í Ukraine og olíulindirnar í Kákasus. Það er ekki hægt að
spá neinu um það, hvaða rás viðburðirnir taka á þessum
slóðum. En eitt er hægt að segja með fullkominni vissu:
Hitler vinnur ekki stríðið með neinum nýjum herferðum
við Miðjarðarhaf eða í hinum nálægari Austurlöndum. Til
þess að vinna það verður hann að leggja undir sig Bret-
land sjálft eða loka samgönguleiðunum milli þess og Banda-
ríkjanna í Norður-Ameríku.
Orustan um Atlantshafið stendur nú yfir. Þá orustu
verðum við að vinna á sjónum jafnrækilega og við unnum
orustuna um Bretland í loftinu í fyrrahaust.“
CHURCHILL
Stalin og Matsaoba
skiptast ð heillaóska
skeytnm.
Sn kommúnistablaðið i Moskva
lýsir yfir samúð með Kína!
IPKAVDA, aðalblaði rúss-
neska kommúnistaflokks-
ins og alþjóðasambands kom-
múnista í Moskva var í gær lýst
yfir samúð með baráttu kín-
versku þjóðarinnar gegn Jap-
önum.
Um sama leyti í gær voru
Stalin og Matsuoka að skiptast
á heillaóskaskeytum í tilefni af
því, að hinn nýi vináttusamn-
ingur Rússa og Japana hafði þá
verið staðfestur bæði í Moskva
og Tokio og þar með genginn
í gildi!
Iveifélag Alþýða-
flokknins heldnr fnnd
í kvðld.
KVENFÉLAG Alþýðuflokks-
ins, heldur fund í Al-
þýðuhúsinu í kvöld kl. 8.30.
Á dagskrá fundarms eru ýms
félagsmál, en auk þess flytur
Ragnar Jóhannesson erindreki er-
indi og Einar Magnússion
m»nn[askó;akennari sýnir skugga-
myndir. Þá verður sameiginleg
kaffídrykkja.
Afmælisfagnaður
Sálarrannsóknafélags íslands er
í Oddfellowhúsinu í kvöld kl. 8V2.
Þetta sagði Churchill forsætis-
ráðherra Breta í útvarpstræðu,
sem hann flutti um stríðið, í gær-
kvöldi.
Hann byrjaði ræðu sína á því,
að segja að það væri hvatning og
uppörvun að tala við fólkið í
borgum Bretlands, sem undan-
farið hefði orðið að þo.Ia hinar
ægiiegu loftárásir Þjóðverja. Og
hann vildi ráðleggjia öllum, sem
nú væru kvíðandi að ta!a við
pað. Kjarkur pess væri óbugaður.
Það pekkti enga aðra hugsun en
f>á að sigra eða deyja.
Stríðlð á Salbanskaga.
Churchdl snéri sér því næst að
Viððurðunu'm í Afríku og á Balk-
anskiaga. Hann upplýsti, að það
hefði verið ðtrúlega lítið lið,
sem Wavell hershöfðingi hefði
haft á að skipa til sóknarinnar í
Libyu. Það hefðu aðeins verið
tvö herfylki, 30,000 menns, sexn
hefðu rekið her Mussolinis úr
Cyrenaioa. En þegar Bretar hefðu
verið komnir til Benghazi hefði
þeim borist hjálparbeiðni, sem
þeir hefðu ekki getað látið ó-
svarað.
Hit'.er hefði sent her manns til
liðs við Mussolini í Grikklandi.
Og þó að Grikkir hefðu verið
ráðnir í því að verja hendur sín-
ar, hvort sem nokkur kæmi þeim
til hjálpar eða ekki, þá hefði
það verið skylda Breta að hjálpa
þeim, enda þótt þeir vissu það
fyrirfram, að sú hjálp yrði ó-
fulinægjandi. Heiður Bretlands
krafðist þess, að það væri gert.
Og sú smán, sem það hefði haft
af því að láta Grikki hjálparlausa
á stund hættunnar hefði hakað
því meira tjón en það, sem
það hefir haft af bardögunum í
Grikklandi
Það var Ní’arherinn, sem
var sendur til GrikkLands. Af hon
um var ekki nema heimingurinn
Bre:ar, hitt vom Ástralíumenn og
Nýsjálendingar.
Þessa staðœynd hafa Þjóðverj-
ar reynt að notfæra sér til þess
að sá tortryggni meðai Ástralíu-
manna í garð Breta. Ég læt
Ástralíu um það, sagði Churchill,
að svara slíkum áróðxi.
Þó að vitað væri, að sú
hjálp, sem Bretar gátu sent
Grikkjum, væri ófullnægjandi,
var hægt að gera sér vonir um
það, að hún yrði til þess, að
einnig nágrannalönd Grikk-
lands kæmu því til hjálpar. Það
(Frh. á 2. síðu.)
Utgáfa Þjóðviljans
stððvuð af Bretum
Ritstjórarnir teknir fastir
og fluttir til Englands.
---------4---------
EIR VIÐBURÐIR gerðust hér í gærkveldi, að lögregla
brezka setuliðsins stöðvaði útgáfu blaðsins „Þjóð-
viljinn“ og tók fasta þrjá starfsmenn þess, ritstjórana Einar
Olgeirsson og Sigfús Sigurhjartarson og blaðamanninn Sig-
urð Guðmundsson.
Jafnframt mun hafa verið gerð húsrannsókn á heimil-
um þeirra og í ritstjórnarskrifstofum og afgreiðslu blaðsins.
Voru hinir handteknu fluttir um borð í brezkt skip í
gærkveldi og farið með þá af stað til Englands strax í nótt.
Yfirforingi brezka setuliðsins gaf í morgun út svofellda
yfirlýsingu um þessar ráðstafanir:
„Yfirforingi brezka hersins á Islandi tilkynnir, að hann
hafi verið neyddur til að banna blaðið „Þjóðviljann“ og
senda af landi burt þá þrjá menn, sem aðallega starfa við
það.
Jafnvel þótt blað þetta hafi þegar í nokkra mánuði sýnt
fullan fjandskap gagnvart Bretum, þá hefir vilji þeirra til að
leyfa mönnum eins mikið prentfrelsi, og mögulegt er, af-
stýrt því, að slíkt skref hafi verið tekið, fram til þessa.
En frá áramótum hefir blaðið auk áróðurs síns gagnvart
Bretum, gert alvarlega tilraun til að eyðileggja hernaðarað-
gerðir, sem eru nauðsynlegar til að verja landið, með því að
æsa upp verkamennina, sem vinna að þessum aðgerðum, og
með því að stuðla að tilraunum til uppreisnar meðal her-
mannanna. Slík verk sem þessi, sem ekki eru annað en raun-
veruleg aðstoð við názista, eru óþolandi. Verkamennirnir í
Bretavinnunni fá ágætt kaup og þvert ofan í hinar ósönnu
staðhæfingar Þjóðviljans er hagsmuna og velferðar þeirra
vel og samvizkusamlega gætt af herstjórninni.
Yfirforinginn vonar, að ekki þurfi að gera frekari ráð-
stafanir, en vill um leið taka skýrt fram, að þótt Stóra-Bret-
landi sé jafn umhugað um frelsi íslands og sitt eigið frelsi og
allra annarra þjóða, þá verður og skal allt, sem talizt getur
til hjálpar við möndulveldin, bælt niður.”
Aþenuborg í hðndum Þjóð-
verja siðan í gærmorgun.
---«--
BrottSluftningur lilnna brézbn og ástrSl-
slku liersvelta frá ©rlbMamdi ernúliafinn
JÓÐVERJAR tóku Aþenuborg í gærmorgun og var svo
frá skýrt í Berlínarútvarpinu að hakakrossfáninn
hefði verið dreginn að hún upp á Akropolis, hinni forn-
frægu háborg Aþenu.
Þýzkum hersveitum tókst einnig í gær að komast yfir
Korinthuflóa suður á Pelopsskaga og náðu þær hafnarborg-
inni Patras þar á vald sitt.
Fregnir frá London í morgun herma, að byrjað sé að
flytja hinar brezku og áströlsku hersveitir burt frá Grikk-
landi og fari brottflutningur þeirra skipulega fram.
Bretar hafa nfi tekið
Dessie i Abessinía.
Fregn frá London í morgiun
hermir, að hersveitir Breta og
Suóur-Afrítoumanna hafi nú tekið
Dessie í Abessiní'u, sem látlaust
hefir verið barizt Um síðan höf-
uðborgin, Addis Abeba var tekin
en Dessie var aðalvarnarvirki
Itala á leiðinni milli Addis Abeba
og Adua.
í síðustu viðuneigninni um
bæinn féllu 200 manns úr liði
Bieta, en 600 ítalir vonu teknir
til fanga, og er nú verið að elta
uppi leifarnar af her Itala
Verjast Italirnir nú aðeins á
tveimur stöðum í Abessiníu, í
Gondar norðan við Tanavatm og
í Gimma suðvestur af Addis
Abeba_
Ný sfikn aO byrja gegn
Eglptalanði?
Fregnir frá London í gær-
kveldi sögðu, að tvö ítölsk véla-
herfylki hefðu brotist yfir
landamæri Egiptalands fyrir
sunnan Sollum.
Frh. á 4 síðu. '