Alþýðublaðið - 29.04.1941, Blaðsíða 2

1 f '.t-VÐUBLADIÐ
ÞEIDJUDACUR 29. APKSL 1941.,
Fyrsta maí
verður verkamannavínna ekki unnin í Reykjavík
og nágrenni samkvæmt samþykkt Dagsbrúnar.
Félagið tekur að þessu sinni engan þátt í hátíða-
höldmn né merkjasölu dagsins, enda eru úti-
fundir bannaðir.
Stjéraft Verkamannafélagsins Dagsbrún.
Bann.
Stranglega er bannað að ganga yfir tún okkar og girð-
ingar, sem liggja meðfram flugvallarsvæðinu, sem eru
Vatnsmýrarblettirnir nr. 8, 13, 15, 17, og 21. Þeir, sem ekki
hlýða þessu banni, verða látnir sæta ábyrgð eins og lög
standa til.
Hjörleifur Guðbrandsson. Gísli Jónsson.
SAMKOMDAG UM SIGLING-
ARNAR Á KAUPSKIPUNUM
Frh. af 1. siðii.
5. Á kjölum björgunarbáta
skulu vera handföng eða
listar, svo að auðvelt sé að
rétta þá við í sjó.
6. í hverjum björgunarbáti sé
haglabyssa með minnst 100
skotum.
I, 1 og 2, II, 2, 3 bg 5, m< 2, 3,
4 og 6 sktulu einnig gilda um
siglingar hérlendis með ströndum
frarn.
Á skipum, sem flytja farpega í
strandferðum, skal ekki flutt
sprengiefni. Séu einhverjar vörur
(fiuttar á þilfari skal þeim þannig
komið fyrir, að ekki hindri að-
gang að bjöigunarflekum.
III. Útbúnaðiu- um borð í skip-
unum.
1. Loftskeytastöðvar eða tal-
stöðvar séu hafðar á tveim
stöðum í skipinu, með því
fyrirkomulagi og á þeim
stöðum, sem skipstjóri og
loftskeytamenn koma sér
saman um.
2. Loftskeytaklefi og stýrishús
, skulu varin gegn skotum með
ekki lakari útbúnaði en nú
er tíðkanlegur á farskipum,
er sijgla til landsins, t. d. á
Brúarfossi. Stýrishúsið rúmi
alla þá, sem á verði þurfa
að vena á srtjómpálli, og sam-
^ band sé vxð véLarrúm þaðan.
3. Varðtunna skal vera í mastri.
'4. Skipin séu útbúin ieykbomb-
lum og flugdiekum.
5. Tveir loftskeytamenn skulu
vera i Utanlandssigiingum, á
hverju skipi, ef þeirra er
kostur.
6. Skipin séu útbúin morse-
Tjóstækjum með speglum, sem
einnig er hægt að nota að
degi til.
7. Fl öka-b jörgunarvesti hamda
'hverjum einstökum manni
skaT vera um borð í skipinu.
8. Á þiifari skulu ekki fluttiar
eldfimar vöiur eða vörur,
sem geta váldið sprengingu.
Séu einhverjar ®<'ðrar vörur
flutfar á þilfari, skal þeim
þannig komið fyrir, að ekki
hindri aðgang að björgunar-
flekum.
9. Skipverjar, sem búa framí
skuTu, er skipin sigla um
. hættusvæðin, fá íbúð afturí
’t eða miðskips.
Ef ekki leynist unnt að full-
nægja í einu eða öðru efni ör-
yggisráðstöfunum þessum áður
en skipin láta úr höfn héðan, skal
bætt úr því, sem á skortir í fyrstu
endahöfn erlendis.
Ofanritaðar öryggisráðstafanir
Æsftnlýðnrinn ondir hoka
hrossmerkino.
Allar þýzkar stúlfcur, sem vilja
vinna fyrir sér við iðnað eða
framleiðslustörf, verða áður en
þær fá leyfi til þess, að inna af
hö'ndUm eins árs skýlduvinnu
annað hvort við landbúniað eða
hússtjórnarstörf. En ungar stúlk-
ur sem geta lifað á peninigum
foreldra sinna þurfa ekki að inna
af hendi slíka þegnskyldu.
1 bréfum frá stúlkum, sem eru
í- þegnskylduvinnu, er talað um
slaem svefnherbergi, lítinn og lé-
legan mat og erfiða vinnu, að
því er vinnUmiðlunarskrifst. segir
í skýrslu sinni, sem nær yfir þrjú
ár. Nazistayfirvöldin reyna að
hindra það, að stúlkumar strjúki
úr vistinni með því að láta for-
eldra þeirua borga kostnaðinn,
sem vinnumiðlunarskrifstofan
þarf að borga við að útvega aðra
í staðinn. En bað er Upphæð,
sem fáir foreldrar, sem ekki hafa
annað en vinnu sína til að lifa
á, geta borgað. Og ef einhver
strykur úr vistinni, gildir ekki sá
þegnskyldutími, sem búið var að
vinna, heldur verður að byrja
á nýjan leik.
Þrátt fyrir allar tilraunlr eru
það áðeins 8—10% þessara
kvenna, sem éru kymar við sveita
eða hússtjórnarstörfin að skyldu-
timanum loknum.
F'estir foreldrar eru mjög mót-
hverfir skylduvinnunni, þótt hún
standi ekki nema eitt ár, hvað þá
ef dætur þeirra eiga að setjast
að í sveitinni, fjarri foreldrum
sínum, til ævidvalar.
Ýmislegt, sem skeð hefir í sam-
bandi við skylduvinnuna, hefir
orðið til þess að auka andúð á
henni. Margar stú’.kur höfðu kom-
ist að samkomulagi við húsmæð-
tur sínar um það, að þær fengju
feinu sinni í viku að taka þátt i
námskeiði í hraðritlun og véfntun,
svo að þessum tíma yrði ekki
vaiið tii einskis.
En atvinnumálaxáðuneytið bann-
aði þeim að taka þátt í slikum
námskeiðum, því að það drægi
hug þeirra frá skylduvinnunni.
Af þessu og ýmsu öðru hefir
þýzka þegnskylduvinnan orðið
mjög óvinsæl og kveður svo
rammt að þessu, að þýzku ýfir-
völdin í Póllandi, Hollandi og
Noregi hafa fengið skipun um
að reyna að útvega stúlkur til
heimilisstarfa í Þýzkalandi.
(ITF)
Forðabúr.
¥ SLANDI er þannig í sveit
komið á hnettinUm, að ekki
verður komizt að því eða frá
nema eftir háloftaleiðum og hin-
Uim bneiða, vota vegi, sem liggur
Út frá því í allar áttir. Við ráðUm
ekkert við Umferð á þessum víð-
áttUmikla þjððvegi og höfum þar
engin tök á áð tryggja vegfar-
endum hættulaus ferðalög. I forn-
öld kom það fyrir, að almanna-
leiðir yfir fjöll og heiðar á Skan-
dinaviiuskag-a lögðust af vegna
illvirkja, sem sáfu þar fyrir ferða-
mönnum og rændu þá og drápu.
Nu er svo komið, að hlrðstæðir
ilhdrkjar liggja á vegum úti
kringum ísland, sem hafa aðstöðu
Til að komía í veg fyrir allax sam-
göngur við önnur lönd. Vel get-
Ur því farið svo, að við verðum
af þessUm ástæðuim að leggja
niður fexðalög og flutninga trl
anma«a þjóða, jafnvel um lengri
tíma, eða svo árum skiftir. Er
þegar fuil ástæða til, að gera
ráð fyrir aðsteðjandi hættum,
sem rás viðburðanna bendir á að
ekki verði umflúnar. Hér skal
bent_ á eitt atriði, sem vert væri
að athuga í sanrhandi við algert
siglingabann og hungursneyð, en
það er að stofna matarfiorðabúr
á nokkrum stöðum í hvexri sýslu
eða jafnvel eitt í hverjum hreppi
á landinu. Þangað skyldi safna
eins til tveggja ára forða af ís-
lenzkum og erlendum matvæla-
■tegtundum, sem til eru í landinu
eða jafnóðum og þeirra er aflað.
En frá þeim þyrfti að ganga svo,
að auðvelt væri að verja þær
skemmdUm. Þær ætti síðan að
skammta fólkinu, eftir því sem
þörfin kallar að. Sennilega hefði
aldrei þurft að koma til hung-
ursneyðar hér á landi, ef menn
hefðu haft slíka fyrirhyggju á
fyrri öi'.dUm, er harðindin keyrðu
úr hófi.
I kaupstöðum þyrfti að undir-
búa aimenningseldhús og hafa til
taks, ef á þarf að halda.
Gem má ráð fyrir, að styrjöildin
sé enn á byrjunarstigi og að við
eigtum eftir að finna enn betur til
hennar en hingað ti)l. Arásir á
skip, sem fdytja vömr að og frá
landinu, hafa háskalegar afleið-
ingar. Jafnframt þvi sem manns-
lífin em í veði er nauðsynjavör-
Um, sem ætlaðar erp þeim, sem
fjær standa hættunni, sökkt í sæ.
Þetta getur svo valdið hungri í
iandinu.
Ríkisstjómin ætti að hafa heim-
ild til að taka í sínar hendur
einkasöilu á öllum nauðsynja-
vöiUm, innilendum sem erlendum,
meðan á stríðinu stendur, og sjá
Um jafna og réttláta dieifingu á
þeim, þar sem jMjrfin er mest.
Flakið af ítalskri flugvél í E1 Aden hjá Tobrouk.
Fótgöngulið frá Ástralíu í eyðimörkinni.
Hún þyrfti einnig að hafa vaLd
til að banna innflutning og sölu á
óþarfia og gagnslausum vömteg-
undum. Þegar lum lífið er að tefla
kaupir sér enginn tousn með vin
í koillinum, vindling í munninium
eða sillkisokka á fótunum.
G.
Enn elnn pélsknr verka
lýBsforingi myrtnr.
N\SISTAR hafa myrt enn þá
einn pólskan verkalýðsfor-
ingja í Knaká, Josef Janta. Janta
var ritari, miðstjórnar félags
námuverkamanna í Efri-Slesíu.
Þegar hann var ungur starfaði
hann í ýmsUm námum á æsku-
stöðvUm sinum og var seinna
gerður að ritara námumanna-
sambandsins og enn fremur ritara
pólska jafnaðarmannaflokksins.
Hann var og Um mörg ár rit-
stjóri blaðs félags námuverka-
manna og fyrir striðið var hann
fulltrúi pólskra námuverkamanna
á alþjóðaþingi námUverkamanna
í LUxemburg.
Sem starfsmaður verkalýðsfé-
lags barðist Janta gegn aftur-
haldsöflunum í Póllandi og eftir
árið 1933 barðist hann gegn er-
indiekUm Hitlers í Efri-Slesíu.
Þegar þýzku hersveitirnar komu
þangað fór Janta til Kraká, en
þar tók þýzka lögreglan hann
fastan. Nú er tilkynnt, að hann,
ásamt fleiri flokksbræðrum sínum
og samstarfsmönnum, hafi verið
myrtur. (ITF.)
Hnngnr í Belgfn.
IÞVí SKYNI, að gera Dön-
um það skiljanlegt, að þeir
hafi komist hjá ýmiskoner'
hnjaski með því að sýna þýzkiS
innrásarhemum » engan mótþróa,
hafa þýzku yfirvö'ldin leyft dönskl
um blöðum að birta gieinar um
éstandið í hinUm herteknu löud-
unum, sem þau myndu ekkiTeyfia-
undir öðrum kringumstæðum. —
Þannig birti blaðið „Jydska Tid-
énd“ í Kolding 19 janúax síðast-
liðinn bréf frá Belgíu Þar stóð
meðal annars: „Fyrir nokkru síð-
an viarð 10 ára gamall diengur
allt í einu veikur í skólanum og
séldi upp — kartöftuhýði. Þeg-
ar kennarinn spurði, hversu marg
ix af nemendunum fengju ekkS
kartöflur “í hádegismat, rétti
hélmingurinn af drengjunum upp
hendurnar. Og átta af þrjátíu nem
endum urðu að láta sér nægja
kartöflUhýði.
Eitt pund af kartöfluhýði kost-
ar þar jafnmikið nú og tvö pUni
af kartöflUm fyrir stríðið. í Liege
fengust naumast nokkrar kartöfl-
ur frá því um miðjan nóvem-
ber til desemberloka, og í Bruss-
el var ástandið þannig í lok des-
embermánaðar, að einUngis vai'
hægt að fá eitt pund á mfinm
annan hvem dag út á skömmt-
Unarseðil. Auk þess var brauð-
skammturinn aðeins 225 grömm.
Makkarónur fengust einungis út
á brauðkort. Og þeir, sem enga
peninga áttu urðu að láta sér
níegja kartöfluhýði.
(ITF.)
Byggingarfélag Alþýðu
Aðalfundur
verður haldinn í kvöld kl. 8V2
í Alþýðuhúsinu við Hverfisgötu.
DAGSKRÁ samkv. félagslögum.
STJÓRNIN.
I