Alþýðublaðið - 17.07.1941, Blaðsíða 3

FIMMTUDAGINN 17. júlí 1941
--------- mmmmm ---------------------------
KU^wr.' Sap«89DBBL
ttMjÚK AlþýfMaútáM tsS Hftfl&pL
Btanr: 489S: BtteQérL 4M1: XcmtendMr frétev. 9Mft: WmUm P«-
shhb, (beinui), Hrángbrasst 111. 496S: Tlteft. 8. 1>4*te»-;
sn, (heim»), Brándlagöte 56.
AieraSte*: AlþýSuhéMm TiS BrwftiMftte.
SteMur: 4M9 og 4M«.
▼«oC kr. 3.M á mánuði. — 15 M»«r í kwuHa.
A Z. » t»V P R K M T S MIIJA N H. F.
Sér grefur gröf, þótt grafi.
STYRJÖLDIN á austurvig-
stöðvuraum er ekki búin að
standa í nema rúmar þrjár vik-
*tr. Og þó eru hersveitir Hitleírs
pú þegar kiomnar miklu lengra
!jnn í Rússland, en hersveitir fyr-
irnennara hans, Vilhjálms aunaTs,
tooiwust á rúmium þremur árum
í síðustu heimsstyrjöld. En við
þann samanburð ber að gæta þess
að þá urðu Pjóðverjar að berjast
samtímis bæði á austurvígstöðv-
unum og vesturvígstöðvunum. Nú
þurfa þeir ekki, í bili að mánnst<)l
toosti að berjiast v við aðra
tén Rússa eina á méginlandinu.
Svo er stjórn Stalins fyrir. að
þakkia, sem horfði .aðgerðalaus
á, meðan Hitler var að brjóta
undir sig þau lönd vestur í Ev-
rópu, sem í bandalagi við Rúss-
iand hefðu þó mjög senniléga
getað stöðvaðs, súkn þýzka nlaz-
Ssmans þsgar i upphafi og á þann
hátt bjargað bæði sér tog Rúss-
iandi. Nú er hinsvegar ekki sjá-
anlegt annað en Rússland vérði
áð ganga i gegnum alfar sömlu
hörmungarnar og önnur lönd á
öneginlandinu ba!'a þegar orðið að
feianga í igégnum á undatn því.
Páð er alveg ástæðulaust að
farai í nokkrar (felure með þess-
tetr staðreyndir, þó að Rússiland
Stalins sé nú, ti] neytt af Hitler,
toomið í bandalag viö lýðræöis-
rikin ,sem það sveito' á stund
liættunnar fyrir tæpum tveintur
árumi síðan. Pað er þvert á móti
úauðsynlegt, að menn gefi sér
það eftir sem áður fulltoomlega
ljóst, að það er ekki hvað sízt
MoskvakommúnisinanUm sjálfum
að kenna hvérnig komið er Fyrir
taeira en átta árum leiddi hann
•nazismann yfir Þýzkalaind með
Undirröðri ' sínium og ( blindu
sundrungarstarfi innan þýzku
verkalýðshreyfingarinnar. Nú er
(hann f viðbót búinin, að leiða
flýzka nazismann yfir svo að
isegjai allt meginland Evrópu og
er vel á veg bominjn með að
Ieiða hann eininig yfi|* Rússland
ineð svikum sinuim við lýðræðis-
Hkin í up'phafii styrjaldarinnar.
Sú stjórn og sú stefna, sem slík-
lan ávöxt hefir borið, ætti að
jeigai formælendnr fáa í heimin-
um um það er styrjöldinni lýkur,
bver svo sem úrslit hennartounna
að verða.
Það er vissulega gott og bless
áð, að Rússland skuli nú, þótt
seint sé, vera komið í bandalag
yið lýðræðisríkin á móti vilii-
taennsku þýzka nazismans. En
feetli það hefði ekki verið betra,
einniig fyrir Rússland sjálft,
að Stalin hefði . tekið boði
Bretlands 'Og Frakklands um
bandalag strax sumarið 1939, í
istað þess að 'gera vináttusamn-
ínginn við Hitler og gefa hon-
Um þar með frjálsar henduir til
þess að setja morðtólin í gang?
Enginn veit með neinni vissu,
hvort nokkurntíma hefði komið
jil þeirrar hryllilegu styrjaldar,
sem nú stendur, ef Stalin hefði
ekki á Trann hátt hjálpað Hitler
til þess að hrinda henni af stað.
Og ef til hennar hefði komið
þrátt fyrir það, hefði rás við-
burðanna mjög sennilega orðið
þll önnur og ósegjanlega miklu
böli verið afstýrt, ekki aðetins
fyrir þau lönd, sem nú þegar
stynja- uindir ok’i • þýzka nazism-
ans, heldur og fyrir Rússlahd
sjálft, ef sovétstjórnin hefði stað-
ið við sín stóru orð um ,,bar-
áttu gegn stríði iog fasisroa“ og
tekið höndum saman við stór-
veldi lýðræðisins í Vestur-Ev-
O'ópUi strax í Upphafi ófriðarins.
En, í sitað þess rak hún rýting-
ínn í bato þeirra á stund hætt-
Unnar. Hún hlugsaði um það eitt
að matoa krókinn í valnum og
hrifsa til sín þá rnola, sem féllu
af borðum hins blóðuga þýzka
pazisma. Það átti að vera „snið-
ug“ pólitík og tryggja þiað, að
Rússland Stalins stæði eitt upp
úr rústunuim um það er styrjöld-
inni' væri lokið. Hún byrjiaði á
því, að ráðast aftan að Pölandi,
'meðan það átti í baráttu' upp
á líf iog dauða við Hitler. Hún
sölsaði undir sig litltu Eystra-
saltslöndin með leyfi Hitlers,réð
ist á Finnland og stoapaði sér
þánnig í öllum þessUm 'löndum
svarna óvini, sem Hitlier notar
nú sem verkfæri í styrjöldinni
gegn Rússlandi. Hún borfði 'að-
gerðajaus 'Og andvaraláus á það,
vhvernig Hitler braut Frakkland
á bak aftur á örfáUrn vikum,
hjálpaði m,eira að segja til þess
með því að láta erindreka sína í
Frakk]., frönsku kommúnistferna,
sundra frönskUi þjóðinni, sá rógi
meðal hennar um bezta banda-
mann hennar, Bretland — menn
minnist bara, bvernig kommún-
istarnir hér hafa talað og skrif-
að um Bretland og brezka setu-
liðið ;til þess að vera í sam-
ráemi við „línuna“ frá Moskva
— ;og heimta frið við Hitler. Svo
ótrúleg var blindni siovétstjórn-
arinniar, að hún virtist ekki sjá,
að hún v,ar með slíkri afstöðu,
að einangra Rússland og kallia
'þýzka nazismann yfir það. Þegar
. jhún loksins sá það, var
það of seint ti] þess
að hún þyrði að hefjast handa.
Hún lét það því ofan á allt ann-
að viðgangast, án þess að hafast
ðoktouð að, að Hitler legði Und-
ir sig allan Baltoanstoaganin og
Iotoaði á þann. hátt hálfhringmum
Utan um Rússland að vestan. Nú
er sovétstjórnin að súpa seyðiiðaf
þessari „sniðugu“ pólitík. Það má
segja um sovétstjórnina, að sér
grefur gröf, þótt grafi.
Og grátbrjoslega minnir {>að
mann á óheilindi Jjennar all't
til þess síðasta, að hún skuli í
gær aftur hafa verið að viöur-
kenna sjáifstæði Noriegs, Belgíu,
Júgóslavíu ög Grikklands semhúu
neitaði að viðurkenna, til þess
að þóknast Hitler og kaupa sér
frið við hann á kostnað lýðræð-
isþjóðanna fyrir aðeins örfáum
vikum síðan!
Það er vonandi, að rússneska
þjóðin komi, ásamt lýðræðisþjóð-
unum að endingu siigursæl út úr
þeim hörmungum, sem hún verð
ur nú að þola og hennar eigm
stjörn hefir hjálpað til að leiða
yfir hana. En sú stjórn sjálf á
það ekki skilið. Stalin og Moskva
kommúnisminn hafa til eimskis
annai's unnið en að fara sömui
leiðina og Hitler og þýzki naz-.
'isminn um það er þessari styrjöld
lýkur.
Stefáa Stefánsson skósmíðameistari.
FIMMTÍU ÁRA er í dageinn
af bezt'u mönimrn alþýðu-
samtiakanna á ísafirði. Stefán
Stiefánsson (ólafssonar dómkirkju
prests Pálssonar).
, Stlefán Stefánssion gegndi áður
fyrr ýmsum almerinum störfum
og var meðal annars lögregl'u-
þjónn á fsafirði um skeið, en
er ólafur ' bróðir haris dó frá
2 ungum börnum ,'tók Stefán að
sér forstöðu skéverzlunar og
skósmíðavinnusitofu (Skóverzlun
O. J. SiMánssonar), sem ólafur
hafði rekið. Síðan hefir Stiefán
veiítt þessum fyrirtækjiuim for-
stjöðu af mikilli prýði og verið
forsjá heimilis bróður sins.
Stjefán Stefánsson hefir látið
opinber mál sig miklu skiftlft.
Hann hefir sitarfað mjög að bind-
indismálum og sitíarfað í regl-
unni á ísafirði af miklum áhuga.
Um áratugi hefir Stefán starf-
að í alþýðusamtökiunum á ísa-
firði’ af frábærum dugnaði og
ósérplægni. ' Sízt hefir hann
sjálfur sóst eftir vegtylllum, en
helsl óskað að mega starfa sem
óbreylttur liðsmaðuir. Hann hef-
ir , þó ekkl komisl hjá því að
þurfa að gegna mörgum itrúnað-
arsitþrfum fyrir samtökin, því að
flokksbræður hans töldu sig
ekki getlft án hans ver-
ið. — Þeir vissu, að hveitt það
rúm, sem hann fékkstt til aðskipa
var svo vel seltir að ábetra
varð ekki kosið.
Hann hefir átt sæti á mörgum
þingum Alþýðusambands íslands
og al’jtaf verið einn skeleggasti
fullttrúinn, sem hi'ngað hefir sótt
til þinganna ,enda alltaf verið
mikill áhrifamaður á þessum þing
um. Hann hefir átt lengi sæti
í niðurjöfnunarnefnd ísafjarðarog
lengslt um veitt farstöðu kosn-
ingaskrifsitioifu Alþýðuflokksins á
ísafirði. Hefir hann gegnt því
sttarfi af svo mikilli prýði að
frægt er orðið ví'ða um land og
má fullyrða að enginn flokk'ur
hér á landi e%i nokkursstbðar
jiafngóðum manni á að skipa itil
slíks starfs.
En þó að Stefán Stefánsson
STEFÁN STEFÁNSSON.
sé hinn ágættastí ílokksmaður, þá
er þó fátt fjær skapi hans en að
lásta Ieiðast hugsunariítið af sam-
þykktttvm annara og fyrirmælum.
Hann brýtur sjálfiur hvert mál
itil mergjar, er eínarður og gagn-
rýninn og larkur ekki hlut sinn
fyrir neinum, ef því ér að skifita.
Það er aik.unnugt, að Alþýðu-
flokkurinn á ísafiirði hefir lengi
nottið handleiðsLu hinnia ágætustu
fiorysitihmanna, en það má full-

SovétstjéfBifl sér
sig nm hðid.
gærkv. hermir, að ?
sovétstjórnin í Moskva
hafi nú aftur viðurkennt
sjálfstæði Noregs, Belgíu,
Jugóslavíu og Grikklands,
og ákveðið að taka upp
stjórnmálasamband við
stjórnir þessara landa,
sém nú eru allar landflótta.
Eins og menn muna,
hafði sovétstjórnin nokkr
um vikum áður en Hitler
réðist á Rússland neitað
að viðurkenna lengur
sjálfstæði þessara landa og
vísað sendiherrum þeirra
burt frá Moskva.

yrða, að fiorystumönnUm floktosína
vestur þar, þyklr etoki ráð ráðið
nema að Sfiefán sé til kvaddur,
og sýnir það bezit, hvað þessi
ágæti maður nýtur mitoils trausts
og álits. — Væri' vel að alþýðu-
samitökin á landinu ættu ntarga
jafnioka Stefáns Stefánssonar.
Alþýðublaðið óskar Stefáni til
hamingju með þetta pfmæli og
víll um leið láta þá von fiokks-
bræðra hans í ljös, að samtpk-
in megi njöita hins frábæra á-
huga hans og ágætú einlægni enn
um marga áraittugi.
___Deila Hítlers og Gðrlngs:
Gðring er sagðor hafa sagt
af sér yfírstjðrn flngflotans
■-----•»■..'—
Hann er nú undir eftirliti Gestapo
á iandsétri sínu norðan við Berlín.
Aósamlyndi Hitlers og Gör-
ósamlynd Hiitlers og Gör-
ings mikla furðu. £ þýzka blaðinu
„Die Zeiittung“, sem gefið er út
í London, er uppruni þessa sund-
uriyndis enn frekar ^akinn, sain-
kvæmt áreiðanlegum heimildum.
Þessi deila kom upp strax eftir
fall Frakklands, því Göring vildi
ekki hika, heldur gera um leið
jinnrás í England. En Hiitler sam-
simtii þessu ekki, heldur fór að
ráðum Keitfels og enski herinn
fékk næði rtiI hvíldar og endur-
skipulagningar. Ennfnemur réði
Raeder aðmíráll Hitler mjög frá
því að gera innrásina, því það
væri alveg tilgangslaust þar sem
brezki ftatinn væri fyrir. I þanri
murid bjó Göring i París á Ilóifiel
Crillion og hann neifiaði að faírat
til Beriínar. Um tíma var því
ekkert á hann minnztopinberlega
og sá orðrómur komst á kreik,
að hann væri afitur orðinn for-
fallinn morfímsti.
Síðan hefir aldrei verið heilt
með þeim Hitler og Göring, en
þö sætitust þeir Um tíma í vor
og Göring komst aftur í mikið
álit vegna sigursins á Krít. En
við flótta Hess gfieip nazistafor-
ingjana mikill taugaóstyrkur, og
Hitler gaf Hiuimler strangar fyr-
irskipanir um að fylgjast ná
kvæmlega með hverjum einstök-
um nazistaforingja, hvað hátt
set'tur sem hann væri og fékk
Gesthpo umboð til þess að gera
allar pær ráðstafatnir, sam hún
teldi nauðsynlegar. Göring, sem
Aar í pann vegin að fara í veiði-
för, fór ekki dult með reiði sína
gegn þessari einvaldsráðstöfun.
Alger vináttuslit Urðu þegar
rætti var um innrásina í Rúss-
land. Göttng yildi umfram allt —
þrátt fyttr Balkan og Krítarstríð-
ið — hafa sem öflugastttr fiug-
stóðvar í Vesitur-Þýzkalandi. —
Hettoringjarnir í landhernum
voru ekki sammála um þetta og
hinir yngri sérfræðingar voru
hlyntir árás á Rússland svo og
Göbbels, Ribbentr.op og Himmler,
en eldri menn óttuðust tveggja-
vígstpðva-s'trið.
Göttng tilkynnjti þá Hitler að
hann gæti þá ékki ábyrgst loft-
hernaðinn í Vestur-EvrópU og
segði því af sér æðste yfirstjórn
lofíthersins. Hitler tók laUsnar-
beiðni hans til greina og tók
sjálfur ^ sér yfirstjórn flug-
fioljans.
Göbbels minnist nú aldrei á
Göring, h'ann er undir eftíírliti
Himmlers á Iandsetrii sínu, Kar-
inhall. , :
M Framh. á 4. síðu j