Tíminn - 24.11.1963, Síða 7

I
I
Útgefc.ndi: FRAMSÓKNARFLOKKURINN
Framk'væmdastjóri: Tómas Amason. — Ritstjórar: Þórarinn
Þórarinsson (áb). Andrés Kristjánsson, Jón Helgason og Indriði
G. Þorsteinsson. Fulltrúi ritstjómar: Tómas Karlsson Frétta-
stjóri: Jónas Kristjánsson. Auglýsingastj.: Sigurjón Davíðsson.
Ritstjómarskrifstoíur i Eddu húsinu, símar 18300—18305. Skrii
stofur Bankastr 7. Afgr.sími 12323 Augl., sími 19523 Aðrar
skrlfstofur, sími 18300. Áskriftargjald kr. 80,00 á mán. innan-
lands. 1 lausasölu kr. 4.00 eint — Prentsmiðjan EDDA h.f —
Sókn gegn landbúnaði
ÞAU TÍÐINDI gerðust á Alþingi síðastliðinn mið-
vikudag, að einn af ráðherrunum, Gylfi Þ. Gíslason,
birti af hálfu ríkisstjórnarinnar steftiuyfirlýsingu í land-
búnaðarmálum, sem hlýtur að teljast sögulegur atburður.
Þar var boðað mjög eindregið, að fóiki, sem ynni viö
landbúnaðinn þyrfti að fækka og ráðið til þess
væri að draga stórlega úr styrkjum til landbúnaðarins
Gylfi Þ. Gíslason lét ekki við það eitt sitja að birta
þessa yfirlýsingu af hálfu stjórnarinnar. Hann reyndi að
færa rök fyrir henni. Rök hans voru emhverjar furðuleg-
ustu talnablekkingar, sem hér þekkjast dæmi um.
Gylfa þóttist sanna, að landbúnaðurinn væri miklu
verr rekinn hér en í nágrannalöndunum með því m. a. að
bera saman hvað bændur fengju meira fyrir mjólkuraf-
urðir hér en þar. í þessum samanburði var því hins veg
ar sleppt, að bændur í nágrannalöndunum fá yfirleit*
miklu meiri beina styrki og fyrirgreiðslu en bændur hér
og þurfa vegna þessarar aðstoðar ekki eins hátt verö
fyrir afurðir og bændur hér. Sá einn samanburður er
vitanlega réttur í þessum efnum, að það sé borið saman.
hvað neytendur þurfa að borga fyrir vöruna að fra
dregnum öllum niðurgreiðs'lum og ríkisstyrkjum Sé
slíkur samanburður gerður, kemur aih annað í ljós en
Gylfi vill vera láta. Slíkan samanburð hafði hann ekkí
gert, en lét sér í staðinn sæma að byggja þá fulljrrðingu
á hinum villandi talnasamanburði sínum að íslenzkur larid
búnaður væri alls ekki samkeppnishæfur við erlendan
landbúnað og bezt myndi borga sig fyrir þjóðina að flytja
inn landbúnaðarvörur. Það væri aðeins rétt af hugsjóna
legum ástæðum að halda hér við einhverju sýnishorni
af landbúnaði. Allt tal ráðherrans um þetta sýndi mjög
svipaða afstöðu til landbúnaðarins og kemur stundum
fram hjá verstu fjandmönnum íslenzks iðnaðar, þegar
þeir eru að mála mýnd hans sem ógiæsilegasta í sam
anburði við ýmsan iðnað erlendis.
Af hálfu íslenzkra bænda mun það hins vegar síður
en svo talið óæskilegt að gerð verði úttekt á stöðv
íslenzks landbúnaðar í samanburði við erlendan land
búnað, og síðan dregnar af því eðUiegar ályktanir um
framtíðarstefnuna í íslenzkum landbúhaði Á seinasta
aðalfundi Stéttarsambands bænda var það einmitt sam
þykkt, að slík athugun skyldi gerð og hafa Stéttarsam
band bænda og Búnaðarfélag íslands nýlega gengið frá
skipun sex manna nefndar til að vinna að slíkum saman
burði. Áður en þær niðurstöður liggja fyrir, ættu ríkis
stjórnin og aðrir að spara sér allar fullyrðingar um, að
óraunhæft sé að stunda hér landbúnað og að íslenzkir
bændur standi öðrum langt að baki Það mun þvert á
móti sannast að íslenzkur landbúnaður hefur tekið undra
verðum framförum seinustu áratug.na. og að innflutn
ingur á landbúnaðarvörum í stórum stíl væri ekki neyt
endum til hags, heidur þeim og þjófiarheildinrsi til tjóns
Það, sem þarf því að gera, er að styrkia landbúnaðinÞ
til aukinnar framleiðni en ekki að draga úr aðstoðinni
við hann. Sú er líka stefnan í nágrannaíöndum okkar þ»
sem landbúnaður nýtur sívaxandi opinberrar aðstoðar.
Ríkisstjórnin sér hins vegar ekk; þessar staðreyndí
heldur stjórnast af talnablekkinguir Gylfa. Þess vegn
boðar hún, að þrengt skuli að landbunaðinum, opinbe
aðstoð við hann skert og fólki, sem að honum vinnu'
fækkað. Það er ljóst af þessu, að stórsókn gegn landbúr
aði er í vændum af hálfu ríkisstjórnarinnar. Það er þvi
höfuðnauosyn, að ekki aðeins bændur. heldur allir beir
sem skilja þýðingu landbúnaðarins ivrir þ.jóðarbú og
menningu íslendinga, snúist hér til varnar.
T f M I N N, sunnudaginn 24. nóvember 1963.
| Grein úr „EGONOMIST11: ..........—
Kosningahorfurnar í Bretlandi
Erfið aðstaða Frjáislynda flokksins miili stóru flokkanna.
Hinn 7. þ.m. fóru fram auka
kosningar í tveimur kjördæm-
um í Brctlandi. f öðru kjör-
dæminu, Luton, vann Verka-
mannaflokkuirinn þingsætið
af íhaldsflokknum, en í hinu
kjördæminu, þar sem forsæt-
isráðherrann var í framboði,
hélt íhaldsflokkurinn velli. í
eftirfarandi grein, sem nýlega
birtist í Economist, er nokkuð
rætt um þessi úrslit, er blaðið
telur ekki aðeins ískyggíleg
fyrir íhaldsflokkinn, heldur
einnig Frjálslynda flokkinn:
í aukakosningunum í Kinross
nam tap íhaldsflokksins til
Verkamannaflokksins um 4% %.
í Luton nam tapið tæplega
9%%.
Færu nú fram almennar þing-
kosningar og kjósendur hvers
kjördæmis brygðust við á sama
Íhátt og kjósendur skozka sveita
kjördæmisins, — sem þó voru
státnir af að hafa forsætisráð-
herra í kjöri, — myndi Verka-
mannaflokkurinn ná 40 þing-
manna meiri hluta í fulltrúa-
deildinni. Færi svo aftur á móti
í almennum kosningum, að til-
færslan frá kosningunum 1959
yrði hin sama og í Luton, myndi
Verkamannaflokkurinn fá 200
þingsæta meirihluta
En þetta væru að vísu ólikleg
úrslit. 1959 var sérstakt að-
Sstreymi að íhaldsflokknum í Lu-
ton. Úrslit sveitarstjórnarkosn-
inganna síðast liðið vor þóttu
sýna, að afturhvarf til Verka
mannaflokksins væri þar meira
að þessu sinni en almennt ger-
ist. Og óvænt framboð Frjáls-
lynda flokksins var alvarlegt á-
fall fyrir íhaldsflokkinn.
EÐLILEGAST virðist að á-
líta, að Verkamannaflokkurinn
hlyti um 100 þingsæta meiri-
hluta, ef nú færu fram almenn-
ar þingkosningar í Bretlandi-
íhaldsmenn geta þó með réttu
* haldið því fram, að fylgi þeirra
hafi hjarnað nokkuð við ajitur
frá þeirri lægð, sem virtist
ríkjandi á síðast liðnu vori.
Fylgi þeirra í Luton reyndist
til dæmis 8%% minna en fylgi
Verkamannaflokksins fyrra
þriðjudag, en í sveitarstjórnar-
kosningunum í maí í vor hlutu
þeir rúmlega 13% minna fylgi
en Verkamannaflokkurinn.
En íhaldsflokkurinn hefir
hvergi nærri náð sér svo á strik
aftur, að fylgi hans meðal þjóð-
arinnar allrar sé sambærilegt
við fylgi Verkamannaflokks-
ins. Og flokkurinn virðist ætla
að verða næsta seinn til að sýna
slíka fylgisaukningu í þetta
sinn, eins og fram kemur af
línuritinu, sem hér birtist.
ÓLÍKLEGT er, að Frjálslyndi
flokkurinn sé ánægður með úr-
slit aukakosninganna í fyrri
viku. Frambjóðandi hans >
Kinross, herra Millar, varð að
vísu annar í röðinni, en áranaur
hans varð nú lakari en þegar
hann var þarna síðast í kjöri.
árið 1950. í Luton hlaut fram-
bjóðandi Frjál'slynda flokksins
svo lítið fylgi, að hann glataði
tryggingarfé sínu.
Um skeið leit út fyrir mjög
mikla aukningu á fylgi Frjáls-
lynda flokksins frá því í kosn-
ingunum 1959. Þetta var um
bað leyti. sem fylgið hrundi af
íhaldsflokknum, en kjósendum
mun hafa virzt dálítið óvið-
kunnanlegt að ganga beint yfir
til Verkamannaflokksins. Nú
lítur aftur á móti út fyrir, að
kjósendur líti ekki lengur slík
um augum á liðveizlu við
Verkamannaflokkinn
MEÐAN fylgisaðfallið var
mest á fjörum Frjálsl.-flokks-
ins, var ekki nema eðlilegt að
forustumenn hans ræddu um
möguleika á að vinna milli 5
og 12 þingsæti af íhaldsflokkn
um í næstu, almennu þingkosn-
um. En ef svo er, sem útlit er
fyrir, að fylgisaðfallið sé mjög
í rénun, ættu forustumenn
Frjálslynda flokksins að minn-
ast þess, að fjögur af þeim 7
þingsætum, sem flokkurinn á
nú, eru næsta völt (Hudders-
field, Bolton, Orpington og
Norður-Devon)
Þessi orð eru alls ekki sögð
til þess að hnýta í Frjálslynda
flokkinn. En flokkurinn virð
ist þurfa á því að halda að
leggja á ráðin um ný baráttu
mál Hið eftirtektarverðasta
við stefnu Frjálsleynda flokks
ins að undanförnu var á-
kveðin og eindregin forusta
þeirra um að hvetja til þátttöku
Breta í hinum sameiginlega
markaði. Þetta stefnuimál er
nú á hilluna lagt að svo stöddu,
fyrir tilstuðlan de Gaulle hers-
höfðingja.
FRJÁLSLYNDIR hafa kom-
ið fram með ýmis mismunandi
vel viðeigandi og skynsamleg
stefnumál, en flest eru þau við
það miðuð að þræða meðal-
veginn milli Verkamannaflokks
ins og íhaldsflokksins. En þetta
er vandkvæðum bundið. Bilið
milli hófsamlegs, nútíma Verka-
mannaflokks og varlega fram-
sækins íhaldsflokks er svo
mjótt, að torvelt er að þoka
venjulegum Rotary-klúbb þar í
gegn, hvað þá þriðja megin-
stjórnmáláflokki Breta.
Vonir Frjálslynda flokksins
sýnast við, það tengdar, að hon-
um takist að koma á framfæri
nýjum, sérstæðum hugsjónum,
hvorki yzt til vinstri né yzt til
hægri, heldur fyrst og fremst
frjálslyndum. Beinast liggur við
að gerast sá flokkurinn, sem á-
kveðnastur er í andstöðu sinri
gegn hlífð við fallandi iðn-
greinar, fylgjandi tollalækkun-
um á iðnaðarvörum og innflutn-
ingi ódýrra va.a, að meðtöldum
ódýrum matvörum.
ÞETTA er stefna, sem myndi
stuðla að eflingu efnahagslífs-
ins og ynni gegn einokunarað-
gerðum, jafnt af hálfu verka-
lýðsfélags sem annarra. Ef
kaupgjaldskröfur einstakra
verkalýðsfélaga eða sambanda
virðast ætla að ógna gfundvelli
skynsamlegrar efnahagsstefnu
og eflingu efnahagslífsins um
eið, ættu Frjálslyndir að ráð-
ast umsvifalaust gegn þeim, áð-
ur en stjórnin þyrði að gera
það. Þegar hringar framleið-
enda koma fram með samræmd-
ar verðhækkanir, ættu Frjáls-
Lyndir einnig að ráðast gegn
þeim,
Því hefir verið haldið fram til
þessa, að slíh stefna ylli minnk-
uðu fylgi meðal þeirra, sem
hlut eiga að máli. En nú virðist
horfa svo. að Hin auðvelda mið-
flokksaðstaða Frjálslynda
flokksins sé úr sögunni. Flokk-
urinn kann að þurfa á því að
halda að verða sem oftast og
mest umræðuefni meðal al-
mennings, ef hann á ekki að
eiga á hættu að visna, jafnvel
þó að það kosti, að honum verði
hallmælt meira en áður.
l»t yeor after
Línuritið sýnir fylgi íhaldsflokkslns meSal almennings í Bretlandi, samkvæmt skoSanakönnunum Gallup-
stofnunarinnar. Tölurnar framan vlð línuritið (30—40) sýna, hve hár hundraðshluti aðspurðra segist ætla að
kjósa íhaldsflokkinn. — Punktalínan sýnir fylgl flokksins samkvæmt könnunum milli kosninganna 1955
og 1959. Svarta linan sýnir aftur útkomuna úr skoðanakönnunum eftir kosningarnar 1959. — í báðum
tllfellum sýnist fylgl flokkslns fara verulega minnkandi að kosningum afstöðnum. Síðarl hluta kjörtíma-
bilsins 1955—1960 jókst bó fylgið mjög ört, eins og punktalínan sýnir, en samsvarandi aukningar verður
ekki enn vart á þessu kjörtimabili.
I
7