Alþýðublaðið - 12.12.1942, Blaðsíða 5

ALÞVÐUBLAÐIÐ
iLaagardagttr 12. desember 1942
» i
Þýzku járnbrautirnar:
Áetaillesarhæll Hitlers.
Eftirfarandi grein,
eftir Allan A. Michie,
Cr þýdd úr Readers Digest.
Höfundur lýsir samgöngu-
kerfi Þjóðverja og gerir jafn
vel ráð fyrir, að það geti bil-
að, þegar minnst varir.
VIÐ,sem tilheyrum banda-
þjóðunum, höfum orðið
tilfinnanlega varir við siglinga
örðugleikana. En hins vegar
hefir okkur gleymst það, að
Hitler á líka við flutningaörð-
ugleika að stríða. Flutninga-
vagnar og járnbrautarlestir eru
nazistum eins þýðingarmiklar
og olíuskip og flutningaskip éru
okkur þýðingarmikil. Allt bend
ir til þess, að skemmdirnar á
jámbrautunum séu farnar að
valda nazistum mikils trafala.
Þessi þrjú ár, sem styrjöld-
in hefir staðið, hefir verkefni
jámbrautanna stöðugt aukizt.
Frá hemumdu löndunum
hafa flutningatæki verið tek-
in, en ekkert dugar. Flutninga-
verkamenn í Svíþjóð eru undr-
andi á útliti þeirra þýzku
vagna, sem koma með ferj-
unni frá Danmörku og harð-
neita stundum að taka við þeim
af ótta við, að þeir komizt ekki
næstu mílu. Verkstæðin í Pól-
landi hafa ekki við að gera við
þá vagna, sem komið er með til
viðgerðar. Svisslendingar þora
varla að láta vagna sína fara
yfir landamærin — af ótta við,
að þeir komi ekki aftur. „Eyði-
lagðist í flutningum,“ segja
Þjóðverjar. Þjóðverjar flytja
kartöflur í farþegavögnum, og
þó hafa Vínarbúar og Ham-
borgarbúar sorðið að vera vik-
um saman kartöflulausir. Aðr-
ar borgir hafa verið kolalausar
vegna flutningaörðugleika frá
Ruhrhéruðunum, en Ruhrbúa
vantaði hins vegar grænmeti.
Flutningaörðugleikarnir áttu
mesta sök á því, að Hitler varð
að fresta vorsókn sinni í Rúss-
landi. Það kostaði hann tvo
mánuði, ef til vill örlagaríka
mánuði. Nazistar hafa nýlega
viðurkennt það sjálfir, að. flutn-
ingaörðugleikarnir voru höfuð-
vandamál þeirra um þessar
mundir.
Vegna örlagaríks misskilnings
hirti Hitler ekkert um járn-
brautirnar fyrir stríðið. Hann
var allur í almenningsbílunum
og hinum upphækkuðu þjóð-
vegum. Af hinu fræga brjóst-
viti sínu þóttist hann sann-
færður um, að benzínvélin —
myndi leysa gufuvélina af
hólmi. En um þessar mundir
eru hinir upphækkuðu vegir
hans auðir vegna þess, að ben-
zínið fer allt til hersins. Það
eru því járnbrautirnar, sem
verða að sjá um alla flutninga
þjóðarinnar, sem eru orðnir af-
ar, miklir, ekki sízt vegna þess,
hve flutningar hafa aukizt til
austurvígstöðvanna.
Þetta er ekki nýtt fyrir-
bi’igði. Járnbrautarsamgöngurn
ar hafa alltaf verið hinn veiki
blettur Þjóðverja. Ludendorff
viðurkenndi, að þegar friður
hefði verið saminn árið 1918,
hefðu járnbrautirnar raunveru
lega verið stanzaðar. — Við
höfðum gert ráð fyrir skamm-
vinnri styrjöld, sagði Luden-
dorff.
Þrátt fyrir loforð Hitlers um
Það, að endurtaka ekki villurn-
ar frá fyrri heimsstyrjöld, er
það sýnilegt, að hann hefir ekki
heldur gert ráð fyrir laiigri
styrjöld, sem myndi eyðileggja
þýzka járnbrautarkerfið. Það
hefir sannazt, að það var í
aaeiri niðurníðslu ánð 1938, en
það var árið 1913. Ýmsar verk-
legar framkvæmdir höfðu í-
þyngt hinu illa útbúna jám-
brautarkerfi, svo og liðsflutn-
ingar. Afleiðingin var því sú,
að þegar styrjöldin skall á, voru
járnbrautirnar í hinu hörmu-
legasta ólagi.
Hins vegar hafði Hitler, sem
þóttist sannfærður um, að
bifreiðar myndu koma í stað
járnbrauta, opnað 3000 km.
langan upphækkaðan veg, sem
kostaði of fjár. Kenning hans
var sú, að Þjóðverjar hefðu
nýja upphækkaða vegi, bíla-
igerfigúmimí og gerfibensín,
myndu þeir verða sjálfum sér
nógir. En þegar strjöldin skall
á, fór allt gerfieldííneytið og
gerfigúmmíið til hersins. í stað
þess, að áætlunin átti að létta
á járnbrautum, íþyngdi hún
þeim mjög.
Loks tókst flutningasérfræð-
ingum ag sannfæra Hitler um,
að járnþriautarkerfi •Þjóðverja
myndi verða mjög þýðingar-
mikill þáttur í næsta stríði, sem
þeir vissu, að var yfirvofandi
1938 var lýst stórfenglegri
f jögurra ára áætlun um bygg-
ingu nýrra eimvagna, farþega-
lesta og flutningalesta. En þá
var það orðið of seint. Þegar
stríðið skall á, urðu allar eim-
vagnavertksmiðjux að smíða
skriðdreka, og áætlunin varð
óframkvæmanleg.
Flutningaörðugleikar Þjóð
verja háfa vaxið mjög við hafn-
bann Breta, því að þá hlutu
flutningar að aukast stórum á
landi. Menn ættu að vera þess
minnugir, að á . friðartímum
fóru flutningar milli Þýzkalands
og mið- og suður-Evrópu mest-
megnis fram á sjó. En nú verð-
ur að flytja iþetta allt með
járnbráutum.
Eitt atriðið í sambandi við
þétta vandainál er 'hinn stór-
aukni flutningur á kolum, olíu,
jámi og stáli á stríðstímum, en
allur flutndngur á þessu verð-
ur að fara fram með flutninga-
•lestum. Þá eiu flutningar her-
gagnaverksmiðja til „öruggra“
staða á Póllandi, Tékkóslovakíu
og Austurríkis, þar sem nazist-
ar vona, að brezku sprengju-
flugvélarnar nái ekki itil þeirra,
ekM líklegir til þess að létta á
flutningunum.
— Þessi þrjú atriði — hirðu-
•leýsi uim úijbúniað jiár/nbrautH
anna, stóraufcnir flutningar og
stefnubreyting flutninganna —
höfðu valdið nazistum miklum
áhyggjum, jafnvel áður en
styrjöidin við Rússa hófst.
'Hitler hafði verið svo bjart-
sýnn að foúast við því, að Rúss-
ar gæfust fljótlega upp og létu
:af höndum flutningatæki sín,
eins og hernumdu löndin höfðu
gert. En í stað þess eyðilögðu
Rússar jámbrautarlestir sínar,
■eftir því sem Þjóðvejar sóttu
fram 0? rifu upp járnforautar-
teinana. í stað þess að hafa gagn
af hinu hertekna landi, urðu
Þjóðverjar því að eyða af naum
um lélegum birgðum sínum til
þess að koma þar á samgöngum.
Að foak'i vígstöðvunum hefir
forezki loftflotinn lagt áherzlu
á að eyðileggja höfuðsamgöngu
æðar Þjóðverja. Bretar eru nú
að framlkvæma nákvæmlega
hugsaða áætlun, sem gengur í
þá átt að reyna að hitta snöggu
blettina á Þjóðverjum. Orrustu-
flugvélar sveima yfir hemumda
Frakklandi og Belgíu á daginn
og leita að eimvögnum, í því
skyni að eyðileggja vélamar
með fallbyssuskothr.íð. Eina
nóttina réðist deild Hurricane-
flugvéla ó Ituttugu og þrjár éim-
‘lestir. Hinar stórfeinglegu loft-
árásir, svo sem sú, er gerð var
ó Köln, hafá eyðilagt jámlbraut
arstöðvar.
íSjðlfskiptabúðlá Vestnrgðtu 15
S Gerið svo vel, komið innfyrir! Takið körfu við innganginn og gangið um búðina eftir
S
S eigin geðþótta.
S
Vörumarblasa við yður, veljið í körfuna það sem yðar líkar.
Fáið svo afgreiðslumanni körfuna, hann pakkar vöran-
um inn fyrir yður og gerir upp kaupin.
Gerið svo vel og afgreiðið yður sjálf. — Þökk fyrir viðskiptiií.
S
s
s
s
s
s
s
s
s
s
s
Á
s
s
s
s
s
s
s
s
s
's
s
s
V
V
s
s
s
i
s
t
s
s
s
I
s
KÍNA
TAFL
Ein vinsælasta og
ú tb reiddasta dægra
dvöl í Ameríku,
Englandi og víðar,
er nú kornið á
markaðinn hér. — *
Gefið vinum yðar
KÍNATAFL
Hinar uppihaldslau.su árásir
brezka flu'gflotans hafa orðið
til þess, að nazistar reyna nú
eftir mætti að láta flutninga
fara fram um skurði, ár eða
fram með ströndum, en ékbi fá
þeir heldur að vera í friði þar
fyri foezka fluflotanum, og flot-
anum. Hraðsfcreiðir tundur-
sfcreiðir tuindurskeytabátar
renndu sér yfir sundið og ráku
skipshafnimar af strandfexða-
'bátunuim í land.
Það er mjög vafasamt; hvort
Þjóðverjum tekst að leysa þetta
vandamól. Aibjrei hefir verið
lagt meira á þýzka járnbraut-
arkerfið ©n hinn langa og harða
vetur 1941—1942. Annar harð-
ur, trússnesk'ur vetur, iað við-
foættum árásum sprengjuflug-
véla gæti komið samgöngum
Þjóðverja á kaldan. klaka.
LADY HAMILTON

Frjálsljfiidisðfonðarinn
Það safnaðarfólk, sem enn
á ógreidd safnaðargjöld sín
fyrir þetta ár, er foeðið að
borga sem allra fyrst. Heima
daglega kl. 6—7 e. h.
Sólmundur Einarsson,
Vitastíg 10.