Alþýðublaðið - 07.02.1943, Side 2

«
f
íslenzkir blaðamenn við-
staddir miklar heræflngar.
.----»
Heræfingar féru fram i gær og
voru mJHg eftirtektarverðar.
AlVIERIKSKA HERSTJORNIN bauð í gær íslenzkum
blaðamönnum að vera viðstaddir heræfingar, sem
deildir úr flugher, skriðdrekasveitum og stórskotaliði tóku
þátt í. Var að mörgu leyti merkilegt að sjá hana. Bone-
steel hershöfðingi og fleiri háttsettir foringjar hersins voru
viðstaddir æfinguna.
Áður en sjálf æfingin hófst,
sáu blaðamennirnir, hvernig
skotið er af sjprengj ukastara og
ennfremur, hvernig hermenn-
irnir eru æfðir í að granda skrið
drekum. Var málaður þýzkur
skriðdreki á pappa og hann
settur utan í klettabrún. Skutu
svo hermennirnir í klettana og
rifu og tættu gerviskriðdrekann
sundur, en steinar köstuðust
langar leiðir.
Iieræfingin sjálf fór fram
eins og hér segir:
Þjóðverjar höfðu komið her-
liði loftleiðis til staðar eins, um
20 km. inni í landi og var það
hlutverk amerísku hersveit-
anna, sem tóku þátt í æfing-
unni, að stöðva framsókn
þýzku hersveitanna og gereyða
þeim. Flugliðið var sent á und-
an og komu hópar af flugvél-
um yfir stöðvar Þjóðverjanna
og köstuðu á þá sprengjum. Þá
komu orustuflugvélarnar og
flugu aðeins 15—20 metrum
yfir höfðum blaðamannanna,
svo að gerla mátti sjá.flugmenn
ina í þeim. Flugu þær svona
lágt yfir hinar ímynduðu stöðv
ar Þjóðverjanna og létu vél-
byssukúlum rigna yfir þá. Með
an þessu fór fram, voru stöð-
ugt aðrar orustufluvélar á
flugi hærra uppi til verndar á-
rásarflugvélunum gegn hugsan
legum árásum þýzkra flug-
véla.
Þegar flugvélarnar höfðu
v‘ « —r»«> -•*»*•*' •■V&MMSII ■■■r»r.'.T-ln«M)i"«ninlin<M>
lokið starfi sínu, komu skrið-
drekar til sögunnar. Gerðu
nokkrir þeirra árás og þustu á-
fram yfir torfærur. Það, sem er
skriðdrekunum hættulegast
hér á landi eru steinnibbur,
sem standa upp úr. Ef slíkir
steinar verða á milli hjólanna
á drekunum, svo að þeir lyft-
ast upp og hjólin verða í lausu
lofti, er skriðdrekinn illa stadd
ur.
Upa leið dg skriðdrekarnir
gerðu árás sína, var kallað á
stórskotaliðið og kom það á
staðinn innan skamms. Það er
afar flókið. mál, hvernig fall-
byssuskytturnar skjóta á skot-
mörk,- sem þær alls ekki sjá,
og eru við þjð notaðir njiklir
stærðfræðilegir útreikningar.
Venjulega er þó foringi fall-
byssudeildarinnar langt fyrir
framan þær, þar sem hann get-
ur séð stöðvar óvinanna, en
svo hefir hann símasamband
við byssustöðvarnar. Gefur
hann þeim upplýsingar um fjar
lægðir og stöðu og svo hvern-'
ig tekst, þegar skothríðin hefst.
Auðvelt er að sjá fallbyssukúl-
urnar, þegar þær skjótast fram
úr fallbyssuhlaupunum cg
stundum fara þær aðeins 20 m.
fyrir ofan framstöðvar foringj-
ans, sem stjórnar skothríðinni.
Allt þetta og ýmislegt fleira
sáu blaðamennirnir, en her-
stjórnin gleymdi að segja þeim,
hvort Þjóðverjar hefðu verið
hraktir á brott!
ALÞYÐUBLAÐIP
Kópavoflshælið
kostar 130 pns. br.
En slysastofan á að kosta
140 púsund krðnnr
/
AÆTLUNIN um að slysa-
stofa í Reykjavík myndi
kosta bæinn árlega um 140
þúsundir króna, vekur æ
meiri furðu.
Var á þetta minnzt á síðasta
bæjarstjórnarfundi — og létu
allir bæjarfulltrúar, sem um
málið töluðu, undrun sína í ljós.
Það upplýstist í umræðun-
um, að áætlaður kostnaður við
holdsveikraspítalann í Kópa-
vogi væri um 130 þús. kr. Þar
eru 17 sjúklingar stöðugt og 7
starfsmenn.
Hins vegar er gert ráð fyrir
að í slysastofunni vinm aðeins
tvær hjúkrunarkonur — og að
hún verði til húsa í lækninga-
stofu í Miðbænum. Það er því
engin furða, þó að menn furði
sig á hinum mikla, áætlaða
kostnaði við rekstur hennar.
Rottneitrid:
í 1630 hðs hafa far-
ið 42 pðs. skamtar.
MIKILL ÁHUGI virðist vera
meðal almennings á því
að rottuhernaðurinn beri sem
mestan árangur að þessu sinni.
Hefir rottueitrið, se mer duft
verið afhent undanfarna daga
og var síðasti úthlutunardag-
urinn í !gær. Var þann dag mdk-
il ös við úthlutunina.
Alls hefir verið úthlutað 42
iþúsund sköimimtum af rottueitri
í 1630 hús.
Reynslan af þessu nýja eitri
er mjög góð. Segja menn, að
rotturnar séu mjög sólgnar í
það.
Kversn mikill grðði er á
rekstri kvikmyndahúsanna?
Árlegur gróði af rekstri Tjarnarbíós,
sem er minnst, er allt að 300 þús. kr.
Isambandi við samþykkt
bæjarstjórnar um að
taka rekstur kvikmyndahús-
anna í bænum í sínar hendur
og verja ágóðanum til líkn-
ar-, mannúðar- og menning-
arstarfsemi, hafa margir
spurt hversu mikill gróði
myndi vera á rekstri kvik-
myndahúsanna.
Um þetta var nokkuð rætt á
bæjarstjórnarfundinum og var
upplýst, smkvæmt skýrslu, sem
fengizt hafði hjá forstöðumönn
nm hins nýja Tjarnarbíós og
sem byggð var á reynslu
þeirri, sem fengizt hefir af
rekstri kvikmyndahússins þá 7
mánuði, sem liðnir eru síðan
það tók til starfa, að hreinn á-
góði af rekstri þess á ári yrði
250—300 þúsundir króna.
Tjarnarbíó er, eins og kunn-
ugt er yngsta og minnsta kvik
myndahús bæjarins. í því eru
aðeins 387 sæti. Verður því að
álíta að kostnaðurinn við rekst
ur þess verði tiltölulega mest-
ur, þegar miðað er við sæta-
fjölda.
Bæði Nýja Bíó og Gamla Bíó
eru miklu stærri. Hefir Nýja
500 sæti eða rúmlega það og
Gamla Bíó 600 sæti, eða bæði
til samans 1100 sæti. Ef gert
er ráð fyrir að gróðinn af Tjarn
arbíó sé um 300 þúsund krónur
á ári, má alveg gera ráð fyrir
að gróðinn af rekstri beggja
hinna kvikmyndahúsanna, sé að
minnsta kosti ein milljón kr.
Um þetta er þó vitanlega ekk
ert hægt að fullyrða. Það get-
ur verið, að gróðinn sé töiuvert
meiri og má líka vera, að hann
sé minni.
En hvað sem því líður, þá
er öllum það ljóst, að hér er
um mikið fé að ræða, sem bær-
inn hefir vald og rétt til að
nota í þarfir íbúa sinna — og
enginn neitar því, að þörfin er
mjög brýn fyrir því, að fá fé til
að styðja að og styrkja líknar-,
mannúðar- og menningarmál í
bænum.
Iíjörnefnd Alþýðuflokksfélagsins
vill vekja athygli félagsmanna
á því, að í skrifstofu félagsins í
Aljþýðuhúsinu við Hverfisgötu
liggja frammi uppástungulistar til
stjórnarkosningar í félaginu. Þeir
félagsmenn, sem gera vilja uppá-
stungur, ■ skili þeim í skrifstofuna
fyrir 13. febr. n.k., en þann dag
rennur út frestur sá, er uppastung-
um skal lokið fyrir.
Málfríður Jónsdóttir, Hvg. 8
í Hafnarfirði er 76 ára í dag
Páll Lárusson, Fieyjúg. 34
varð fyrir bifreið unt hádegi í
gær í Lækjargötu. Var liann flutt-
ur í sjúkrahús, en þaðan mun hann
hafa farið strax lteim til sín.
Gísli Halldórsson
vélaverkfræðingur tilkynnir í
, blaðinu í dag, að ekki 'hafi dóm-
ur verið yfir honum felldur fyr-
ir að misnota verkfræðingstitil
sinn. Hér sé um alnafna sinn að
ræða. Sjá augl.
Jón Austmann
er nú dvelur á Elliheimilinu hér
er 85 ára á morgun. Jón stundaði
sjómennsku fyrri hluta æfinnar og
kynntist því lífi í blíðvi og striði,
enda hefir hann ort sjómannaljóð,
sem mörgum eru kunn. Hann hef-
ir verið blindur um nokkurra ára
skeið og er nú orðinn ellihrumur.
Skákþing Reykjavíkur
Elleftu umferð var tefld s.l.
föstudag. Guðm. 8. vann Benedikt,
Sig. Giss. vann Árna Snævarr,
Magnús G. vann Steingrím, Oli
Vald. og Áki jatntefti, Hafsteinn
og Pétur jafntefli, Baldur og
Sturla biðskák.
Snnnudagur 7. febrúái- ItÖk
Litill drengnr biðnr bana
j við að hanga i bifreið,
Hann skreið helsærður um 100 metra
áður en hann fannst.
------» ....
TÍU ÁRA GAMALL hel-
særður drengur skreið
frá staðnum, þar sem hann
slasaðist um 100 metra í
fyrrakvöld, en þá fann bif-
reiðastjóri hann, sem kom að
honum af tilviljun og flutti
hann í lögreglustöðina. Það-
an var hann strax fluttur í
sjúkrahús og þar lézt hann
skömmu síðar.
Þetta slys varð af völdum þess
hættulega leiks smádrengja að
hanga aftan í bifreiðufn, en
bifreiðastjórinn á bifreiðinni,.
sem drengurinn hékk aftan í
mun ekki hafa .vitað af slysinu.
1 fyrrakvöld um klukkan 6.15
voru þrír drengir að leika sér
hjá Ánanaustum, skammt frá
húsum Alliance h.f. Var einn
þeirra, 8 ára og tveir 10 ára
gamlir.
Þarna kom erlend hernaðar-
bifreið og ók hún út af í troðn
inga, sem þarna eru og snéri
þar við. Einn drengjanna, að
minnsta kosti greip aftan í bif-
reiðina og hékk í henni meðan
hún var að snúa við og um leið
og hún ,,bakkaði,“ fór hún upp
að ,,trjábúkka'“ frá mulnings-
vél, sem þarna liggur. Dreng-
urinn mun annað hvort ekki
hafa vitað af hættunni eða ekki
þorað að sleppa takinu af bif-
reiðinni, því að hann klemmdist
á milli hennar og „búkkans“ —
og lá þar eftir, en bifreiðin ók
burtu — og mun bifreiðarstjór-
inn alls ekki hafa orðið var við
slysið.
Drengurinn lá svolitla stund
kyrr á staðnum, en skreið svo
upp á Vesturgötu og þar fann
bifreiðarstjóri hann, tók hann
upp í bifreið sína og fór með
hann í lögreglustöðina. Þaðan
var honum ekið í sjúkrahús qg
þar lézt hann innan lítillar
stundar. Leiðin, sem drengur-
inn skreið þannig helsærður,
brotinn og meiddur innvortis
mun hafa verið um 100 mtr.
Segir bifreiðarstjórinn, að
drengurinn hafi' legið kyrr, er
hann kom að honum.
Drengurinn var 10 ára gam-
all, * hét Hermann Kristinn
Vestfjörð, og átti heima í Sel-
búðum 5.
í þessu máli hefir lögreglan
aðeins getað stuðst við fram-
burð drengjanna, sem voru með
honum, en þeir eru 8 og 10 ára
gamlir.
Frásagnir eins og þessa er
nauðsynlegt að foreldrar lesi
fyrir drengjum sínum, ef það
mætti stuðla að því, að þeir
skildu betur þá miklu hættu,
sem þeir eru í er þeir hanga.
aftan í bifreiðum.
Reglugerð um sðlu og verð
uppbætur á smjðri.
Tilraun til að koma í veg fyrir
margfaldar uppbæior.
---
ÍLÖGBIRTINGABLAÐ-
inu, sem út kom í fyrra-
dag, hirtist reglugerð um
sölu og verðupphætur á ís-
lenzku smjöri. Hefir reglu-
gerð þessi verið í undirbún-
ingi nokkuð lengi — og er
nú loksins komin.
Með reglugerðinni er bersýni-
lega verið að reyna að koma í
veg fyrir að smjörframleiðend-
ur geti keypt smjör og lagt inn
eða m. ö. o. fengið margfaldar
uppbætur á smjörið. Segir um
þetta í 2., 5. og 6. grein reglu-
gerðarinnar, en þær eru svo-
hljóðandi:
„Skilyrði fyrir þessari
greiðslu af hendi ríkissjóðs er,
að smjörið sé selt af mjólkur-
samlögum eða öðrum sam-
vinnufélögum bænda eða verzl-
unum, sem samþykkt verða til
þess af atvinnumálaráðuneyt-
inu. Heimatilbúið smjör verður
því aðeins verðbætt, að fram-
leiðandi sjálfur eða heimilis-
maður hans hafi lagt það inn
hjá löggiltum smjörsala eftir 1.
janúar 1943.“
„Hverjum þeim, sem ráðu-
neytið hefir samþykkt til þess
að hafa á hendi sölu á smjöri,
ber að halda bók um alla þá
smjörframleiðendur, sem hann
tekur við smjöri af til sölu, og
skulu í henni tilgreind nöfn og
heimili framleiðenda, hvenær
þeir leggja smjörið inn og
hversu mikið í hvert sinn. Skal
hver framleiðandi hafa ákveðna
tölu (númer) í bókinni. Til-
greina skal, ef um heimatilbúið
smjör er að ræða, hversu marg-
ar kýr hann hefir og hversu
margt heimilisfólk, og skal
þetta staðfest með vottorði
hreppstjóra 1, janúar og 1. júlí
ár hvert.
Lögreglustjóri löggildir ofan-
greinda bók.
Með hverri sendingu af neima
tilbúnu smjöri skal fylgja vott-
orð hreppstjóra um að smjörið
sé framleitt á heimili þess, er
það leggur inn.
Smjörsali skal auðkenna um-
búðir þess smjörs, sem hanu
selur, með tölu (númeri) fram-
leiðanda í bókinni og setja nafn
sitt undir.
Hverjum smjörsala ber að
senda ráðuneytinu afrit af við-
eigandi hluta af bók þeirri sem
um ræðir í 5. gr„ og skrá yfir
hversu mikið hann hefir selt a£
smjöri fyrir smjörframleiðend-
ur, ásamt móttökukvittunum
frá kaupendum, til þess að geta
fengið greiddar verðuppbætur.“
Er nú eftir að sjá hvernig tii
tekst um framkvæmd þessarar
reglugerðar.
Breiðfirðingar.
Aðalfundur Breiðfirðingafélags-
ins verður annað kvöld (mánud.)
í Oddfellowhúsinu kl. 9 e. h. Fé-
lagar eru beðnir að fjölmenna á
fundinn.