Alþýðublaðið Sunnudagsblað - 26.04.1936, Blaðsíða 6

6
ALÞÝÐUBLAÐIÐ
Bardagi við duggara.
(Frh. af 2. síðu.)
greip hann trérenglu eina langa
og svera, er lá þar í nekanum,
og réðist til atlögu við „duggar-
ena“ og hugðist að hrekja pá
burt frá ránsfeng sínum. „Dugg-
arar“ snérust á móti þessum ofur-
huga «og hafa vafalaust álitið að
|*eim yrði það létt verk áð koma
bonum fyrir, þar sem þeir voru
margir saman.
En svo reyndist þó eigi. Jó-
hannes lét trérengluna dynja á
þeim með ofurkappi bræði og
gremju og skeytti engu hvað fyrir
var. „Duggarar" hertu vörn sína
því meir sem berserksgangur Jó-
bannesar færðist í aukana «og
neyndu eftir mætti að beita hníf-
sveðjum miklum, er þeir báru
|afnan á sér, eða þeir gripu til
nnnars þess, «er fyrir var. En þáð
bar engan árangur. Jóhannes
stóðst allar atlögur þeirra, og
skeytti því engu, þó oddhvassir
hnífarnir fykju um hann og sum-
Ir jafnvel særðu hann nokkuð.
‘Og er hann sá, að mokkrir „dugg-
ttnar“ voru „fallnir í valinn" og
|)eir sem eftir stóðu gerðu hina
römmustu atlögu að honum, þá
tryltist hann alveg gersamlega og
fearði á allar hliðar með svo ó-
stjómlegu ofurkappi, að alt varð
widan að láta.
„Duggarar" flýttu sér nú sem
skyndilegast í bát sinn og fluttu
með sér þá föllnu, en eigi vissi
Jóhannes hvort þeir voru dauðir
eða lifandi, enda mundi hann
aldrei greinilega hvernig |>essi
hiikalegi bardagi endaði, og gat
laidrei nákvæmlega frá því skýrt.
CTUTTU síðar komu menn á
vettvang og fundu Jóhamnes
figgjandi í blóði sínu og meðvit-
undarlausan, og kindahópinn í
fjörunni eins og „duggarar" höfðu
skilið við hann. Þeir skáru böndin
laf kindunum hið fljótasta og
fluttu Jóhannes heim að Sauða-
nesi. Hanm var merkilega lítið
særðtir og náði sér því furðan-
lega fljótt, en þjakaður var hann
irftir bardagann og máttlaus, svo
Bð hann var lengi ekki jafngóður;
Barst þessi atburður út um all-
nr sveitir og þótti afreksverk hið
mesta, svo að engin dæmi þóttu
tll slíks.
Eftir að Jóhannes komst. til
fullrar heilsu eftir afreksverk
þetta, hafði hann stundum- orð
á því við vini sína, að hamn hefði
áhyggjur miklar út af verknaði
þessum. Kvaðst hann vera mjög
sfrneykur um, að hann hefði í
eeðisikastinu „slegið af“ einm eða
tvo „duggara“, og fanst honum ó-
beeritegt að hafa slíkt á samvizk-
auni.
Var honum hent á það, að hainn
hefði átt þama líf sitt að verja,
þvx vitanlega hefðu „duggarar"
gengið af honum dauðum, ef
þeim hefði auðnast að bera hærri
hlut. Var margt um þetta rætt,
log datt engum í hug að áfellast
Jóhaxmes fyrir verk þetta, þó
vera mætti, að hann lrefði verið
stórhöggur á „duggurunum".
NÚ líða nokkur ár. Jóhannes
var vinnumaður hjá séra
Vigfúsi í Sauðanesi, og reynd-
ist hinn nýtasti í hvívetna. Á
þessum árum festi hann sér
konu, Friðfinnu Jónsdóttur að
nafni, og fóru þau að búa
nokkru seinna á koti einu úti
á Langanesinu, sem Kemblavík
heitir. Er það næsti bær sunn-
an við Skála, þar sem nú er
dálítið fiskiþorp.
I þá daga var oft mesti
fjöldi af frönskum ,,duggum“
að veiðum framundan Skálum
og Kemblavík. Var oftlega ró-
ið fram í „duggumar“ frá þess-
um bæjum, því eins og áður
segir, tókust oft gagnkvæm við-
skifti og kunningsskapur á
milli „duggaranna“ og bænda.
Sumir bændur skiftu jafnvel
við sömu „duggarana" ár eftir
ár, og væri hægt að segja marg-
ar skemtilegar sögur af þeim
viðskiftum, sem áreiðanlega
voru oftar landsmönnum í hag,
heldur en h'itt.
Þá bar það við einhverju
sinni, að Jóhannes bóndi í
Kemblavík reri, ásamt fleimm,
fram í „duggu“ eina, sem þeir
höfðu ekki haft viðskifti við
áður. Fóru þeir upp á þilfar
og áttu einhver viðskifti við
skipverja. En brátt tók Jóhann-
es eftir því, að einn af skipverj-
um gaf honum einkennilega ilt
auga, og talaði öðru hvoru
hljóðlega við félaga sinn. Þótti
honum þetta tortryggilegt, en
gaf því þó ekki neinn frekari
gaum.
Einn af félögum Jóhannesar
veitti líka athygli þessu hátta-
lagi skipverja, og þar sem hann
skildi hrafl í frönsku, eins og
algengt var, sem að framan seg-
ir, þá leitaðist hann við, að hlera
eftir því, sem þessi grunsamiegi
skipstjóri var að þinga um við
félaga sína. Sá hann það glögt
að hann benti á Jóhannes, og
heyrðist honum hann segja um
leið, að sér sýndist þetta vera
maðurinn, sem hefði drepið
bróður sinn forðum í slagnum
mikla.
JÓHANNES og þeir félagar
hans vildu sem minst mök
hafa við skipverja þessa, og
hröðuðu sér því ofan í bátinn.
En urn leið og þeir ætluðu að
leggja frá skipinu, þá kom þessi
áðurnefndi grunsamlegi skip-
verji fram að borðstokknum
með sveðju eina, stóra og bitur-
lega, og skaut henni af afli
miklu niður í bátinn og miðaði
á Jóhannes.
En þar sem báturinn var að-
eins að þokast frá skipinu og
því kominn á hreyfingu, þá
misti skipverji marks og varð
það Jóhannesi til lífs. Sveðjunni
hafði auðsjáanlega verið miðað
á brjóst hans, því hún straukst
við síðuna og stóð föst í þóft-
unni.
Varð Jóhannesi svo mikið um
þennan atburð, að hann reri
ekki eftir það fram í ókunnug-
ar „duggur“.
Nokkrum árum síðar fluttist
hann alfarinn af Langanesi, og
bjó eftir það í Öxarfirði, og
farnaðist ágætlega. Hann and-
aðist á sjötugsaldri árið 1907,
og lýkur þar með þessari sögu.
FYRIR réttum 30 árum var
faðir minn að „gera til
kola“ í skógi sínum í Gilsbakka-
kinn og var ég með honum að
verki. Kom þá Jóhannes til okk-
ar og dvaldi hjá okkur stund
úr degi, og var hinn skemtileg-
asti. Barst þá talið að þeim at-
burði, sem hér er lýst, og bað
faðir minn hann að segja sér
frá honum, með því að hann
þóttist ekki hafa heyrt frá
þessu sagt nógu greinilega áð-
ur.
Sagði Jóhannes okkur þá sög-
una, með sinni venjulegu ná-
kvæmni og samvizkusemi, svo
hún festist þannig vel í minni
mínu, að ég hefi talið rétt að
skrá hana hér.
MANNÆTUR.
(Frh. af 3. síðu.)
Hann var þektur að mannaáti,
en enginn íbúanna vildi leggja
hendur á þennan heilaga mann,
sem meira að segja var kominn
af einni elstu og voldugustu ætt
landsins. Forfaðir hans var her-
toginn og marskálkurinn Jean
Louis de Bellegarde og var bú-
settur á Haiti um það bil sem
landið var keisaradæmi. En
Ameríkumenn báru litla virð-
ingu fyrir ættgöfgi og háum
titlum, og höfðuðu mál gegn
honum. 1 húsi hans fundust
kjötleifar af barni og fyrir ut-
an húsið var stór hrúga af bein-
um. En þótt svo væri í haginn
búið þá slapp þessi aldni heið-
ursmaður við alla refsingu,
enda þótti fólkinu ekki annað
sæma. Og hitt var lítill vándi
að gæta bama sinna. ’
IPORT AU PRINCE kynt-
ist Craig einu sinni gömlum
ráðherra, Marbeuf að nafni. Þó
hann væri um þær mundir bú-
inn að draga sig opinberlega út
úr stjómmálalífinu þá naut
hann enn þá mikilla áhrifa á
stjóm landsins. Marbeuf var
ætíð svo búinn, að hann bar
pípuhatt á höfði og klæddist
jaket og röndóttum bux-
um. Annars var hann kolsvart-
ur á brún og brá. Dag nokkurn
safnaðist mesti mannfjöldi
saman utan um Marbeuf á göt-
unni. Það var augljóst, að hér
var eitthvert hneykslismál á
ferðinni.
Craig gat í fyrstu ekki áttað
sig á þvi hvað hér væri um að
vera, en síðar frétti hann að
Marbeuf fyrverandi ráðherra
hefði verið handtekinn um nótt-
ina, þar sem hann var að syngja
trúarsöngva sína og snæða leif-
arnar af bami kaupmanns
nokkurs, sem hann hafði stol-
ið. Granni hans hafði vaknað
' um nóttina við mikinn hávaða
frá húsi ráðherrans. Leit haD.n
því næst út um gluggan og sá
hvað var á seyði og gerði lög-
regiunni aðvart. Ungur lög-
regluforingi, sem var nýkominn
til borgarinnar og vissi ekki
hvílíkur heldri maður Marbeuf
var, tók hann til fanga. Næsta
morgun sleppti lögreglustjórinn
Marbeuf og sagan um bams-
átið féll smátt og smátt í
gleymsku.
Panþeon - úr járni.
AEINNI hæðinni skamt frá
Port au Prince gnæfir stór-
hýsi mikið með krossmarki á
turninum. Þetta er þjófakirkj-
an, St. Antoine-kapellan. Kirkja
þessi á sér merkilega sögu.
Haiti hefir ætíð reynt að apa
alt eftir Frökkum. Hver sá
hlutur, sem kominn er frá París
þykir afbragð. Sé nú til einhver
merkilegur hlutur í París þá
má treysta því að í Port au
Prince er eftirlíking hans. Þann-
ig eignuðust litlu Haiti-búar
sitt Panþeon. Því skyldu stór-
menni þeirra ekki mega hvílast
uni aldur og ævi í viðhafnar-
grafreit, eins og tíðkast með
Frökkum.
Það var forsætisráðherra á
tímum Domingues, sem átti
uppástunguna að því að slík-
ur viðhafnarstaður yrði reistur.
Forsætisráðherrann hét Septi-
mus Rameau og hafði tryggan
þingmeiríhluta að baki sér.
Hónum hepnaðist að koma í
gegnum þingið f járveitingar-
heimild til byggingarinnar, sem