Alþýðublaðið Sunnudagsblað - 08.08.1937, Page 6

6
ALÞÝÐUBLAiI*
Járnsrniður í sumar-
fríi hjá mýflugunni.
SLÚTNES VIÐ MÝVATN.
EKKERT útvarp, enginn sími,
engin steinlögð stræti, ek,k-
ent bílaorg — og engir rukkarar.
Þekkirðu nokku'ð dásamlegra
e:n að vera laus við alt þetta um
.Stund ?
Ég isit hér á hraunheliu í 'kvöld-
kyrðinni, Jangt inni í landinu —
við Mývatn. Hið eina, sem ég
heyri, er íuglakvak og flugnaisuö,
því að hér við Mývatn er friður,
efcki aðeins fyrir mannskepnuna,
heldu r einnig fyrir aliar lifandi
verur — og þó? — Það er sagt,
,*ð líf Mývetninga byggist aið öllu
Íeyti á mýfiugunni, — sem Mfír í
vatninu og iifnar við ósana. Fugl-
•ánnir ldfa á flugunni o,g mennirnir
lifa, á fuglunum, silungurinn lifir
á flugunni og mennimir lifa á
jsMungnum, flugan gefur áburð-
inn á túnin, hólana og lægðirnar
umhverfís vatnið og í vatninu,
skepnurnar lifa á grasinu og
mennirnir lifa á skepnunum.
Þannig byggist alt hér á hinu
litla,, óvinsæla kvikmdi — mý-
Éiugunni.
Ég skal játa það, að ég eí
■ ekki mikill náttúruskoðari, — en
mér finst eins og ég hafi hér upp-
götvað nýtt iíf — fyrir mig. —
.Hér eru öll smæstu kvikindi, siem
hin stærri, önnum kafin. — Þeg-
,ar ég kom út úr tjaidinu mínu
hérna inni í friðsælli hvosinni i
gærmorgan kl. 6 og gekk u-pp
brekkuna, fans.t mér hún ein-
kennilega hvít. I fyrstunni héit ég
að þetta væri dögig, en er 'ég að-
gætti betur, sá ég að svo var
■ekki — og er ég hafði uppgötvað
hið rétta, stóð ég gapandi af
undrim. Öll brekkan og langar
ieiðir frá mér, næstu brekikur og
næstu lægðir, voru þaktar köngu-
ióarvef, — um hvert puntstrá
hafði köngulóin ofið vef sinn,
Um hverja hríslu og livern stein.
Þeir t,nía þessu víst ekki, sem
ekki. hafa séð þetta, en það er
þó satt. Þúsundir könguióa höfðu
verið að störfum og ofið vef sinn.
rrii hvers? Til þess að veiða mý-
Slnguna, og þær fesitasrt síðan tuig-
þúsundum sama'n í vefunum, eftir
hverja nótt. — Við klettana
&tanda vefimir óskemdir, þegar
«kki er stormur, en mér virðist
sem þeir hverfi á daginn af gras-
lendinu.
Já, tjaldið mitt eða okkar fé-
laganna er hér. í hvosinhi, lítið
hvítt tjald í grænni iaut með háa
hóla og hríslur á allar Hliðar.
!Við völdum þennan stað af
handahófi, enda virðist mér. að
hvar sem maður sest niður sé
tilvalinn staður. Viö sjáum héöan
af hæsta hólnum 'vitt yfir þéssa
friðsælu sveit og vatniö, yfir hól-
a:na, upp að Dimmuborgum og
Íit í Slútmes. Við sjáum bænda-
bæina, myndarlega flesta og
rausnarlega — og þegar reykur-
inn iíður upp í blátt og ikyrt löft-
15 snemma á morgnana, þá fyll-
ist maður ósiegjanlegri löngun til
að verða hér eftir og verða enjg-
um háður — nema mýimu! Og
jiafnframt fylliist maður löngun tii
að fcynnast hverju mannsbarni í
þessari undurfögru sveit, fá að
sikygnast iinn í sál skegjgjaða
bóndans og önnum köfnu hús-
fneyjunmar og brosandi barnsins.
Ég hitti iítinn pilt í dag' af ein-
um bænum. Hainn er barn sveit-
arininar. 0,g ég spiurði hann spjör-
Uinum úr um þessa sveit, .ums
vatmi'ð og fuglana, silunginn, fólk-
|ð, mýið og köngulærnar. Hann
horfði í fyrstunni á mig stór-
eygður og dálítið undrandi að
mér virtist, líkast til var hanni
svona undrandi yfir því, að nokk-
ur maninskepna skyldi vera svona
fáfróð um sve.itina hans. Og svo
svaraði hann greinagóður og skii-
merkilegur, en þegar h-ajnn skildi
við mág og hljóp með hundinn
sinn bak við hæðina, virtist mér
dálítið gietnisbros í augunum —
og mér hefir ald.rei fundiist að
ég væri eins lítill karl ei:ns og
þá stumdima auðvitað á maður
að vita alt um allar sveitir í
landinu sínu!
Fuglarnir syinda fram og aftur
á vatninu. alls konar fuglar, hús-
öncl, toppönd og alls konar end-
ur, sem ég kann ekki að nefna,.
Þær lifa hinu bezta fjölskyldu-
lífi, en stumdum virðist þó slett-
ast svolítiö upp á vinskapiinn, því
að þær elta hverjar abra með
gargi og vængjaslætti á vatin-
inu, en ef til viil er það glettni.
Ungarnir elta mæður sínar um alt
og ef ein móðirin verður fráskila
við hópinn sinn, þá tekur önnur
hartn í fóstur á meðan.
Áðan réru tveir menn á bát
hérna framhjá. Þeir réru rétt hjá
þar isem voru andarhjón með
ungatia sína. Ungarnir flýðu ait
hvaö af tók undam þessum vargi;
sumir þeirra ætluöíu að reyna að
fela sig með því að stinga sér,
en aflið var e.kki meira en það,
að haustnn komst svolítiö niður í
vatnið, en rasisinn sneri beint upp.
Það var eins og þegar litlu börn-
iin okikar mannanna fela sig með
því að leggja Jófana yfir augun.
En meðan ungamir börðu vatnið
og fiýttu sér undan þegsari synd-
a:ndi ófreskju, siyntiu andaihjónin
margisinnis fram og aftur
fyrir framan bátiinn með alls
konar gargi og óhljóðum; — þau
ætiuðíu isér ekki að láta bátinn
komast fram hjá. — Hérna s-kamt
frá er hreiöur meö eggjum í. í
morgun gekk ég fr-am hj-á hreiör-
iinu -og ö-n-din lá í því. Ég fór -ofur
v-arlega til þess að hræða -ekki
nióöurina, en hún lá graf'kyr; ég
áræddl að strjúka henni ofur-
hægt, en hún hreyfðist ekiki að
h-eldur; — é-g kom við fallegan
og mjiúkan hausinn á henni; eng-
iin hreyfin;g! ég hrieyfðii ha-nn svo-
Jítið, og ha-nn varð kyr í jsömu
stellingum. Hvað er þetta? —
Húin þóttist vera dauö! Hún var
a-8 „pl'ata“ mig! — Ég flýtti mér
frá -og lagðist í leyni. Eftir idálitla
stund r-eisti hún hausinn, leit í
kringum sig Ojg fór sv-o úr hreiðr-
inu.Áður en ég legst til náða
í kvöld ætla ég að ganga aftur aö
-hreiðrinu.
Ef ég væri futgl, vii-di ég hvergi
eiga annars staðar heima en hér.
FjalJasýnin héöa-n er ekki sér-
ítaRJ-ega tiignarl-eg, — en hún er
sarnt fögur. Við sj-áum Biáfjali
o-g Beljgjiarfjall.
Drottinn mirín, hvaö það væri
gaman, að gang-a héöan. til
Reykjavíkur yfir fjöil og firnindi
með bakpokann si-nn á bakinu.
Miktir d-auðans fávitur o-g aum-
ingjar getum við vefið, ungu
mennirnir, a'ð fara ekki fremur'
gaingandi í isumárfríinu um.fj-öll-
rh en v-era að fer'ðaat í rikfejandi
bifreiðum — -og verða enin þrieytt-
■ari í þeirn!
í gærmorgun, þ-egar ég sikreiö
út úr tjaldimu mínu, h-eyrði ég
eiítkeimilegam þyt í ioftinu. Það
var eins og þytur i isíma í 'dáilití-
um stormi. Ég spurði drengimn,
sem fyr getur, hvaða þytur þ-etta-
væri.
„Þytur!“ -sagði hann. „Þaö hefir
verið vargurinn að koma. Hann
feom í gær.“
Kom? Hvaöan k-om h-ann?
„Hann k-om frá Laxá. Lirfurn-ar,
sem við sjáum á vatninu, fljóta
smátt -og smátt niður a'ð Laxó og
þair lifna þær, þegar skilyrðin
eru góð í straumamótum, og flug-
urnar þ-eytast svo yfiir alla sveit-
in-a.“
En sá dæmalaus þöngulhaus ég
get veri-ð!
Nú er enginn þytur, en flugurar
isuða í kringum mig -og sferíða Uim
hauisinin á mér. Verist þykir mér
að geta ekki strokið þæ-r af mér,
því viö þaö ismyrjast þær í h-ör-
undiö. Ma-ður getur ekki komiö
við þessi kvifeindi.
Ég lá vakandi' í nótt og var
aö hugsa um kyrðina, Alt í einu
skríöur eitthvað á brjóstin.u á
mér; ég fletti frá mér skyrtunni
og þarna skreiö þá ögeösleg
kön-guló. Ég hristi hana af mér
og dra-p han-a með eldst-okk.. Svo
byrjaði ég aftur að hugsa um
kyrðina — en við og við kippist
ég þó við af h-ræðs'Iu við köragu-
lærn-ar. — Alt íeinu sé ég á
tjaldstiöinni h-ræðileg-a viðureign.
Stór flug-a situ'r þar í hnipri milli
tveggj-a köngulóa, en þær berjast
upp á líf og dauöa um bráðina.
— Baráttunni 'lýkur með því, að
ön-nur -kön-gulóiin læsir felónum
utan. um ffliuguna. — Svona er
lífið; — og ég kemst í heim-
spekilegar hugleiðingar. . . .
Við félagarnlr höfum lítið fyrir
stafni hér við Mývatn. Viið ætl-
uöum til að byrja meö að liggja
hér í t'jaldinu í 3 daga, en nú
eru dagarnir orðnir þrír — og
okikur .hefir komið saman um :að
bæta 2 dö-gunr viö, áður en viö
legjgjum af stað heimle-iðis í vÍJin-
úna og argið.
Sumarfríiö okkar eigum við aö
þakika a Iþýö usam t ökun u m, eins
og sv-o margt anraað gott, sem við
alþýðufólfeið höfum fengið fram
(Frh. á 8. síðu.)