Alþýðublaðið Sunnudagsblað - 17.09.1939, Qupperneq 4

4
V9
ALÞÝÐUBLAÐIÐ
Skin og skúrir i Landssveitinni.
Ferðasaga eftir M. Gíslason
■ ....
Nl.
SKUSTÖÐVAR Sigurjóns
lóhannssonar vinar míns
og ferðafélaga, lágu nærri því
syðst í Landsveit, 15—16 km.
frá Skarði. Æskuvinir voru þar
á þremur bæjum, og var ferð
hans fyrst og fremst gerð til að
koma á þessa bæi.
Ein af æskuvinstúlkum hans
hefir lengi búið í Heysholti, en
sá bær er allmiklu ofar en
æskustöðvarnar. Mun vera nál.
5 km frá Skarði suður að Heys-
holti. Vorum við nú lagðir út á
þennan áfanga. Er við komum
suður fyrir Fellsmúla, herti á
rigningunni aftur, en hún hafði
minnkað svolítið um tíma. Guð-
jón í Heysholti og snúninga-
drengur hans þeystu á gæðing-
um fram hjá okkur, til að flýta
sér heim. Við gátum ekki hvort
eð var átt neina samleið með
þeim — á okkar tveimur jafn-
fljótum.
Okkur þótti ferðin sækjast
hálf seint 1 rigningunni á móti.
Vegurinn var líka sums staðar
mjög ógreiðfær, því hann lá
undir viðgerð, og hafði verið
borinn svo grófur ofaníburður
á hann, að hann var alls ekki
gangandi. Gengum við því oftast
á grasinu og hjálpaði það til á-
samt rigningunni að gera okkur
blauta. Loks komumst við að
Heysholti og var félaga mínum
mjög vel tekið — og væri
skömm að segja, að mér hefði
ekki einnig verið tekið vel; —
aðeins var sá munur, að hann
fékk kossa, en ég leyfði mér
ekki að reyna til að fá þá neina.
Við fórum úr vosklæðum, og tók
húsfreyja sokkaplögg okkar, og
lét okkur í té þurra sokka og
síðan kom matur og drykkur af
bezta tagi. — Við héldum til í
baðstofunni, enda var þar eng-
in stofa önnur; en baðstofan var
ágæt, nýmáluð, og það ágæt-
lega vel máluð eftir málara
sunnan úr Reykjavík. Sagði
húsfreyja, að hann hefði komið
austur 1 sumar óbeðinn, og mál-
að baðstofuna, og gefið svo efni
og vinnu. Ég nefni ekki nafn
málarans, ég veit ekki hvort
hann kærir sig nokkuð um það.
Það var aðeins eitt, sem skyggði
á fullkomna ánægju, og það var,
að stúlka lá veik í baðstofunni.
Var það dóttir Gróu húsfreyju,
af fyrra hjónabandi hennar. —
Guðjón Þorsteinsson er síðari
maður hennar. Hún einnig síðari
kona hans. Þau eiga ekki börn
saman, en eiga hvort um sig
börn frá fyrra hjónabandi. Eru
börn þeirra fyrir löngu upp-
komin og vinna öll hjá foreldr-
um sínum. Stúlkan var búin að
liggja um tíma, og var nýbúið
að vitja til hennar læknis.
Stundum hafði hún verið all-
mikið þjáð, en við hittum svo
vel á, að henni leið með betra
móti meðan við vorum þarna
um kyrrt. Þarna sá ég nýjustu
blöðin af Morgunblaðinu (ekki
þó blað þessa sunnudags) og
þótti mér það nú ágætt að hafa
ný blöð til að lesa. Ég fylgdist
hvort eð var með svo fáu af
því, sem félagi minn var að
ræða við heimilisfólkið. Ég ætla
þó að grípa hér fáeinar setn-
ingar út úr umræðunum. Fé-
lagi minn sagði yið Guðjón:
„Þótti þér ekki nógu gott að
heyra til gamla mannsins í
dag? Mér fannst ræða hans
bara góð.“ — Þá svaraði Guð-
jón: „Ég held að það séu nógu
góðar hjá honum ræðurnar, ef
breytt væri eftir þeim, en ræð-
urnar hjá séra Ragnari eru bæði
góðar og lærdómsríkar, og er
skömm að því hvað kirkjan er
illa sótt, enda þótt hann eigi að
messa. Mér finnst ekki þurfa að
vorkenna neinum að hlusta á
hann.“ — Guðjón í Heysholti
er orðheppinn og hispurslaus í
tilsvörum. Ég þ'ekkti hann fyrir
rúmum 40 árum síðan, þá reri
hann á skipi, sem ég var beitn-
ingadrengur við; fannst mér
hann í flestu vera svipaður og
þá, nema nú var hann haltur,
sem hann var þá ekki, en nú er
gigtin búin að heimsækja hann.
Nú var liðið langt á kvöld og
alltaf rigndi. Skyldi hann nú
vera að bregða? sagði fólkið.
Það er lengi búið að vera gott í
sumar. Það má svo sem búast
við því að hann fari að deyfa.
— Það var nú að byrja að koma
óróleiki í mig, og ég fór að hugsa
um að komast heim. Það átti að
fara áætlunarbíll suður næsta
morgun, og datt mér í hug að
fara með honum, og hafði ég
orð á þessu við félaga minn. —
Hvaða vitleysa er þetta, sagði
hann. Hvað ætli þú farir að
rjúka af stað heim, þó að geri
þessa skúr. Það birtir þá og
þegar upp aftur, það er ég nærri
því viss um, og þú myndir sjá
eftir að hafa farið. Ég er viss
um að þú hefðir gaman af að
koma með mér að Holtsmúla og
Seljunum, en þar eru æsku-
stöðvar mínar, og þar sæirðu
margt fallegt. — Við sjáum nú
til hvernig verður í fyrramálið,
sagði ég. Verði rigning, þá hugsa
ég að ég fari. Svo áttum við
þarna ágæta nótt og sváfum vel.
Þegar fólkið var að klæða sig
um morguninn, var það að tala
um, að það hefði rignt mikið í
nótt og útlitið væri rigningar-
legt, en það skipti samt skúr-
um. Nú varð ég alveg ákveðinn
að fara, og var það gert heyrum
kunnugt. — Þér veitir þá ekki
af að hraða þér heldur, segir
Guðjón, — því að bíllinn fer hér
fram hjá klukkan um hálf 9. —
Húsmóðirin færði mér nú öll
plögg mín þurr, sem ég fór úr
blautum daginn áður. Svo fór
hún að taka til mat handa mér,
þrátt fyrir það þó ég væri bú-
inn að drekka morgunkaffi og
borða með því. Ef ég skyldi
verða heldur seinn, var snún-
ingadrengurinn sendur niður að
vegi til öryggis, og átti hann að
segja bílstjóranum frá farþeg-
anum, en þessa hefði ekki þurft
með, því að ekki sást til bílsins
er ég kom á vettvang. En hann
kom eftir skamma stund. Bíl-
stjórinn kom þarna út, því að
það var kominn annar maður
með sendingu, sem hann þurfti
að taka við og koma fyrir á bíln-
um, en mér tilkynnti hann það,
að farþega gæti hann ekki tek-
ið, því að það væri full áskipað
en á miðvikudaginn get
ég áreiðanlega tekið þig,
sagði hann, og það varð ég að
sætta mig við úr því sem komið
var, og ákváðum við að ég léti
sjá mig einhvers staðar við veg-
inn, þegar hann færi þá suður
um. Ég labbaði svo aftur heim
til bæjar, og var hálf skömm-
ustulegur yfir því, að hafa ver-
ið gerður afturreka, en félaga
mínum þótti betra en ella.
Við gerðum ekki ráð fyrir að
fara fyrr en eftir hádegi, og
ætlaði Guðjón að skjóta undir
okkur hestum næsta áfangann
— að Holtsmúla. Til að stytta
svolítið tímann, tók ég fyrir að
fara í berjamó, því að það var
allgott veður, aðeins dálitlar
skúrir. Kom ég heim aftur rétt
fyrir hádegi með eins og pund
af krækiberjum. -r— Það er lítið
um berjalönd í Landsveitinni.
— Rétt áður en við ætluðum að
fara að leggja af stað, kom Jóa,
systir félaga míns, að Heysholti.
Hún var einnig að heimsækja
æskuvini sína í Landsveitinni.
Hún ætlaði að taka þarna þrjú
Holt, sitt í hverjum áfanga. Hún
kom frá Lúnasholti, lenti nú í
Heysholti og ætlaði þaðan að
Flagbjarnarholti. Öll voru þessi
holt í röð og skammt á milli.
Svo hefði hún getað, ef þannig
hefði staðið á, farið niður Holt-
in til að finna systur sína, sem
þar býr, og komið þá við á þess-
um bæjum, án þess að fara
nokkuð úr leið: Stúfholti, Nefs-
holti, Gíslholti,, Kvíarholti,
Kálfholti, Sauðholti, en þar býr
systir hennar. Það er nærri því
merkilegt, hvað þarna eru marg-
ir bæir, sem nefnast -holt með
einhverju forskeyti. Þeir eru
mikið fleiri en hér voru taldir.
Klukkan um 2 e. h. lögðum
við af stað heldur hermannlegir,
á völdum gæðingum, og reið
Guðjón bóndi með okkur. Er við
vorum skammt af stað komnir,
flaug þúfutittlingur upp úr göt-
unni, Þá segir Guðjón: „Það
held ég að okkur eigi að heppn-
ast ferðin.“ ,,Á hverju markarðu
það?“ sagði félagi minn. „Ég
marka það á þessum fugli, sem
flýgur þarna á undan okkur í
götunni,“ sagði Guðjón. „Það er
betra að þeir fljúgi á leið með
manni, þessir litlu fuglar, þegar
maður leggur af stað að heiman,.
en að þeir fljúgi eitthvað úr
leið.“
Kom nú góður reiðvegur, og
var þá stundum látið spretta, úr
spori, en nú var komin samfelld
rigning, og dró það úr ánægj-
unni. Er við höfðum farið eins
og meðal bæjarleið, komum við
þar að, sem hópur fólks stóð.
við slátt rétt við veginn, og köst-
um við á það kveðju. Fyrirliði
flokksins gengur þá til móts við
okkur og heilsar Landmönnun-
um með handabandi. ,,Nú er
rekjan komin,“ sagði félagi
minn. „Já, við erum líka að
nota hana,“ sagði bóndi. Stóðu
þá 4 úti á teignum að slá. „Er
nú þetta allt heima unnið hjá
þér?“ sagði félagi minn. „Já,.
það er allt heima unnið,“ sagði
hinn, „og það er til meira af því
en þetta.“ Eftir stutta viðdvöl
hjá þessum bónda héldum við
ferðinni áfram. „Hver var nú
þetta?“ sagði ég. „Það var Jón