Alþýðublaðið - 23.03.1944, Side 2

UD^UBLftP^P
l Hæsfaréttardómor.
Valdsfjórnin tapar
máli gegn deildar-
stjórum í Kron.
Þeir voru ailir sýknaðir.
IGÆR kvað hæstiréttur
upp dóm í málinu vald-
stjórnin gegn Axel Sigurgeirs
pyni, Hring Vigfússyni, Sig-
urjónu Jóhannesdóttur og
Jóhaxmesi Bjarna Magnús-
syni.
Segir svo í dómi og niður-
stöðum hæstaréttar:
„Hin kærðu, sem eru öll deild
arstjórar í tilteknum sölubúð-
um Kaupfélags Reykjavíkur og
nágrennis hér í bænum, ráða
jþví ekki hverjir hjá þeim starfa.
Það er ekki sannað, að kærðu
hafi valdið því af ásetningi eða
gáleysi, að nokkur vanskil urðu
á skömmtunarseðlum, er vörur
voru seldar í þeim búðum fé-
lagsins, sem þau veittu forstöðu,
enda hefir þeirri staðhæfingu
kærðu ekki verið hnekkt að þau
hafi eftir fremsta megni reynt
að hafa eftirlit með því að starfs
tfólk í búðum þeirra gengi eftir
skilum skömmtunarseðla. Ber
því að sýkna hin kærðu í máli
þessu.
Eftir þessum úrslitum ber að
greiða allan kostnað sakarinnar
Ibæði í héraði og fyrir hæstrétti
úr ríkissjóði, þar með talin máls
vamarlaun skipaðs verjanda í
héraði, kr. 300.00, svo og mál-
flutningslaun skipaðs sækjanda
og verjanda fyrir hæstarétti,
kr. 500.00 ti lhvors.
(Því dæmist rétt vera:
Kærðu, Axel Sigurgeirsson,
Hringur Vigfússon, Sigurjóna
Jóhannesdóttir og Jóhannes
Bjarni Magnússon eiga að vera
sýkn af kröfum valdstjórnar-
innar í máli þessu.
Allar kostnaður sakarinnar
bæði í héraði og fyrir hæstarétti
greiðist úr ríkissjóði, þar með
talin málsvarnarlaun skipaðs
verjanda í héraði, Theódórs B.
Líndals hæstaréttarlögmanns,
kr. 300.00 svo og málilutnings-
laun skipaðs sækjanda og verj-
anda fyrir hæstarétti, hæsta-
réttarlögmanna, Ólafs Þorgríms
sonar og Theódórs B. Lándals,
kr. 500.00 til hvors.“
26 samkeppnisrifgerðir umfram-
tfSarskipun landbúnaðarins.
Yfirlit um störf miiliþingan. Búnaðarþings.
........................—--------------
FRÁ miUiþinganefnd Bún
aðarþings 1943 hefir
blaðið fengið eftirf arandi upp
lýsingar um störf nefndar-
innar:
Nefndin frestaði störfum sín-
um 4. nóvember f. á., hóf þau
aftur 3. febr. s. 1., en frestaði
þeim svo á ný 13. þ. m. fram í
miðjan apríl, eða um það bil.
f þessari lotu er þetta helzt af
störfum hennár að segja.
Verðlaunaritgerðir.
Vegna tilmæla þar um ákvað
nefndin, að framlengja fresti til
að skila samkeppnisritgerðum,
um framtíðarskipun landbúnað
ar hér á landi, til il. marz þ. á.,
og höfðu henni þá borizt 26 rit-
gerðir og mun nefndin taka þær
til endanlegrar athugunar og á-
lits í næstu starfslotu. Ein af
þessum ritgerðum barst nefnd-
inni. frá Kaupmannahöfn.
Framhaldsnám búfræðinga.
Nefndin hélt áfram athugun-
um sínum um framhaldsnám
búfræðinga og þegar hún hafði
fengið viilyrði fyrir því, að sam
vinna mundi geta tekizt milli
Háskólans, landbúnaðardeildar
atvinnudeildar háskólans og
Búnaðarfélags fslands um
kennslukrafta, húsrúm o. fl. fyr
ir slíkt framhaldsnám, fól nefnd
in búnaðarmálastjóra ásamt
Halldóri Pálssyni ráðunaut og
Pétri Gunnarssyni tilrauna-
stjóra að gera tillögur um til-
högum námsins og fyrirkomulag
Sömdu þessir menn ítarlegt á-
lit um málið og gerðu frumdrög
að kennsluskrá fyrir námið. Er
þar gert ráð fyrir, að rétt til
famhaldsnáms hafi einungis bú-
fræðingar með góðu prófi frá
ibændaskólúnum, námstáminn sé
óslitinn eitt ár, utan venjulegra
skólafría, bókleg kennsía fari
fram í Reykjavík allan veturinn
og í sambandi við hana nokkrar
verklegar æfingar, en að öðru
leyti fari verklega námið fram
að sumrinu, utan Reykjavíkur
m. a. á vegum ráðunauta Bún-
(aðarfélags íslands, á tilrauna-
stöðvum, nýtízku -búum, skóla-
húum, mjólkurbúum o. s. frv.
80 þúsund krónur
Lægri sfyrkir fil námsfólks @n
veiffir mm slaiSfiiS ár.
Menntamálaráð hefir úthlutað styrkjum til
46 námsmanna og 30 fræðimanna.
ENNTAMÁLARÁÐ hef-
ir úthlutað nám- og
fræðimanna styrkjum sínum
fyrir yfirstandandi ár. Hafa
46 námspiltar og stúlkur feng
ið styrk og 30, fræðimenn.
Umsókíiir um styrlc til Mennta
málaráðs voru mun fleiri í ár,
heldur en árið 1943, en upphæð
in, sem Iaus var til úthlutunar,
var hins vegar lægri en í fyrra,
því að ekki þótti yfirleitt rétt
að breyta styrkveitingum til
þeirra, sem byrjaðir eru á námi.
Styrkupphæðir þær til einstakra
manna, sem Menntamálaráð
íslands úthlutar í ár, eru því
yfirleitt Iægri en þær, sem veitt
ar voru árið 1943.
Þessi hlutu framhaldsstyrki:
krónur
Ása Jónsdóttir, uppeldisfr. 2400
Ásgrímur Jónsson, garðyrkja 2400
Bragi Magnússon, íþróttir 3600
Drífa Viðar, málaralist .... 2400
Eðvarð Friðrikss., mjólkurfr. 1800
Edda Kvaran, leiklist . . . . 2400
Eiríkur Ásgeirss., lb.hagfr. 3600
Hildur Kalman, leiklist . . 2400
Hilmar Kristjánss, vélavk.fr. 2400
Hilmar Kristjónss. vélavk.fr. 2400
Hjörtur Eldjárn, sauðfjárr. 3600
Jóhann Jakobsson, efnafr. . . 3600
Jóhannes Bjarnas., vélavk.fr. 1800
Jón M. Stefánsson., búfræði 1800
Margrét Eiríksd., hljómlist 2400
Páll Sveinsson, sandgræðsla 1800
Rögnv. Sigurjónss., hljóml. 5000
Sigríðúr Valgeirsd., íþróttir 2400
Sigurbj. Þorbjörnss., hagfr. 3600
Unnsteinn Stefánss., grasafr. 3600
Þórh. Halldórss., mjólk.iðnfr. 3600
Þorsteinn Hannesson, söngur 2400
Fífa. á 7. síðu
Ráðgert er, að nemendur geti
verið um 20.
Tilgangur riámsins er fyrst og
fremst sá að gera unga efnilega
ibúfræðinga færa um háskóla-
nám erlendis, að verða héraðs-
xáðunauta í þjónustu -búnaðar-
samibanda, búfjárræktarfélaga
eða hjá samböndum þeirra, verk
stjóra við stærri jarðræktarfram
kvæmdir og yfirleitt leiðbein-
andi rnenn í öllum almennum
ibúnaðarmálum, út um sveitir
landsins.
Þetta mál befir nefndin nú fal
ið stjórn Búnaðarfélags íslands
til frekari aðgerða, á þeim
grundvelh er að framan greinir.
Búnaðarmálasjóður.
Nefndin hefir samið frum-
varp til laga um stofnun búnað-
anmálasjóðs. Framvarpið ásamt
greinargerð, og -'bréfi til frekari
áréttingar, hefir nefndin nú sent
öllum búnaðarþingsfulltrúum,
til athugunar og álits og væntir
hún, þess að þeir vinni þessari
sjóðstofnun fylgi meðal bænda.
Um afsláttarhross.
Þingsálykt-un alþings um af-
sláttarhross frá 15. október f. á.
hefir verið ví'sað til nefndarinn
ar til umsagnar. Ályktunin er
iþess efnis, að ríkisstjórnin láti
fara fram rannsókn á því, hvem
ig helzt mætti koma afsláttar-
hrossum bænda í viðunandi
verð.
Nefndini er ljóst, að nauðsyn
ber til að fækka hrossum í land
inu veralega, og í sambandi við
það að gera þær ráðstafanir, sem
unnt er til þess að tryggja viðun-
andi verð á hrossakjötinu, fyrir
því hefir nefndin nú leitað á-
lits sýslunefnda í 9 mestu hrossa
sýslum Iandsins um það, hvort
setj-a skuili lög um meðferð og
sölu hrossakjöts þar sem m. a.
sé ákeðið:
a) að afsláttarhros-sum skuli
framvegis slátrað einungis í
-þar til sérstaklega viðurkennd-
um sláturhúsum.
b) að kjotverðlagsnefnd verði
nú þegar falið að safna árlega
skýrslum um tölu afsláttarhro-ss,
og kjötþunga þeirra, svo og að
úthl-uta slátunleyfum handa eig
endum afsláttarhrossa og ákveða
v-erðlag á hrossakjöti.
Þegar safnað hefiit verið
skýrslum um tölu afsláttar-
hrtossa í 2 ár án þess að þar til
komi lagaákvæði ætlast nefnd-
in til, að kjötverðlagsnefnd hafi
fund með fulltrúum þeirra sýslu
félaga, sem málið varðar, áður
en fyrirhuguð lög verði sett,
nema sýsl-un-efndirnar telji skjót
ari aðgerðir í má-linu nauðsyn-
legar.
í sambandi við þetta mál, hef-
ir nefndin hvalt sýslunefndirn
-ar til þess að beita sér fyrir því,
að fram verði fylgt lögunum
frá 10. nóvember 1943, alls
-staðar þar, sem ætla má að landi
sé ofboðið með ágengi búfjár.
Að fengnum svörum sýslu-
nefnda tekur n-efndin málið til
ákveðnari með-ferðar.
Utanför vegna meðferðar og
sölu búfjárafurða.
N-efn-din hefir, að fengnu sam
þykki Búnaðarfélags íslands og
dr. Halldórs Pálssonar, farið
þess á leit við landbúnaðarráð-
’herra, að það ráði Halldór til
utanfarar, til Bretlands og
Ameríku, þeirra erinda, að
hann kynni sér sérstaklega:
a) Ullarmat og ullariþvotta í
ulla-rþvottahúsum.
ib) hraðfrystingu á kjöti og
-sölumöguleika á því.
c) hvort hagkvæmt mundi
vera við hin stærri sláturhú^.
að vinna fóðurmjöl úr blóði, fót
um og öðrum úrgangsefn-um í
Frh. á 7. sfðu.
hafa þegar safnazf
fil danskra flótta-
manna.
EFTIRTALDAR gjafir hafa
borizt síðustu viku til
skrifstofu fjársöfnunarinnar til
danskra flóttamanna:
Finnur Einarsson kaupmað-
ur kr. 500.00, Hvítabandið kr.
2000.00, safnað af Morgunblað-
inu kr. 9020.00, þátttakendur í
verzlunarmótinu í Danmörku
1936 kr. 1000.00, sjkipshöfnin,
á Sæbjörgu kr. 500.00, G. G. kr.
10.00, Margrét og Thor Jensen
kr. 10 000.00, St. Jósefsspítal-
inn kr. 500.00, K. D. kr. 200.00.
Hagnaður af söngskemmtun-
inni í Gamla Bíó varð kr.
14190.00. Nemur söfnunin þá
samtals um kr. 80 000.00
Blaðamenn efna
iil samsæfis fyrir
Porfer McKeever.
BLAÐAMANNAFÉLAG Ís-
lands hefir ákveðið að
halda kv-eðjusamsæti fyrir Mr.
Porter McKeever, forstöðu-
mann upplýsingarskrifstofu
Bandaríkjanna hér. Verður sam
sætið að Hótel Borg á sunnudags
‘kvöld. Blaðamenn og aðrir, sem
vilja taka þátt í samsætinu eru
beðnir að tilkynna þátttöku sína
í afgr-eiðslu Fálkans eða Morgun.
blaðsins.
Kaopir h.f. Skalla-
grímor Laxfoss!
■O LUTAFÉLAGIÐ Skalla-
■*■■* grímur í Borgarnesi hélt
fxmd í fyrrakvöld til að ræða
aðstöðu félagsins til þess að
geta haldið uppi samgöngum
milli Borgarness og Reykjavík
ur, éftir að félagið missti Lax-
foss.
Fundinum barst tilkynning
þess efnis, að norska stjórnin í
London teldi sér ekki fært að
leigja félaginu skipið Rana,
sem félagið hafði haft von um
að geta fengið á leigu til far-
þegaflutninsanna.
Þegar málum var svo komið
ákvað fundurinn að reyna að
komast að samkomulagi við
vátryggingafélagið sem telst nú
eiga Laxfoss um að fá skipið
keypt og að gert yrði við það
hið allra fyrsta.
Hyggst félagið að auka hluta
fé sitt í þessum tilgangi með
framlögum hreppa Borgarfjarð
arsýslu og verzlunarfyrirtækja
í Borgarnesi.
Mun félagið nú þegar hefja
samningaumleitanir við vá-
tryggingarfélagið um kaup á
Laxfossi.
Dul og draumar.
Sú villa slæddist inn í greinina
um Dul og drauma í blaðinu í gær,
að bókin væri gefin út af ísafold-
arprentsmiðju. Hún er prentuð í
Félagsprentsmiðjunni, en útgef-
andi hennar er móðir höfundarins,
Ragnhildur Teitsdóttir.
Gjafir og áheit
til Blindravinafélags íslands:
Frá Lucy kr. 100.00, frá B. I. kr.
20.00, frá M. B. kr. 100.00, frá P.
Ólafs kr. 50.00, áheit frá R. H. kr.
50.00, áheit frá M. H. kr. 50.00, á-
heit frá T. H. 50.00. — Kærar
þakkir. Þórsteinn Bjamason, for-
maður.
Áfökin milliFrara-
sóknar og íhalds á
Sigiufirði.
Frambjóðandi Framsóknar segír
sig úr Framsóknarfiokkmsm.
Framsóknarflokk-
URINN hefir borið pýj
pr kröfur fram á hendur Sjálf
stæðisflokknum í bæjarstjórn.
Sigluf jarðar. Heimtaði Fram
sóknarflokkurinn að hinn ný
kjörni formaður stjómar síld
arverksmiðjunnar „Rauðku“,
Sjálfstæðismaðurinn Aage
Schiöth, segði af sér starfi
sínu.
Sjálfstæðisflokkurinn beygði
sig fyrir kröfunni og Schiöth
sagði af sér og við formennsk-
unni tók Framsóknarmaðurinn.
Guðmundur Hannesson bæjar-
fógeti.
Um allt þetta mál hafa orð-
ið mikil átök innan Framsókn-
arflokksins, aðallega milli
þeirra Þormóðs Eyjólfssonar,
sem berst á móti endurbygg-
ingu verksmiðjunnar og Guð-
mundar Hannessonar, sem vill
endurbyggingu, og ‘hafði hann
að baki sér meiri hluta Fram-
sóknarflokksins. Gengu deil-
urnar svo langt, að Þormóður
hafði í hótunum um að segja
af sér bæjarfulltrúastarfinu og
fá varamann sinn, Jóhann Þor-
valdsson, líka til að segja af
sér, ef hann fengi ekki að ráða
afstöðu Framsóknarflokksins í
Rauðkumálinu.
Ragnar Guðjónsson, fram-
bjóðandi Framsóknarflokksins
við síðustu kosningar, og einn,
af sex fylgismönnum Þormóðs,
bar fram traustsyfirlýsingu á
Þormóð, en hún var felld með
23 atkvæðum gegn 6. Með
henni var greinilega gefið til
kynna að Þormóður skyldi
segja af sér. En er þannig fór,
brást Þormóður reiður við og
tók fyrri ummæli sín aftur.
Kvaðst hann. mundu mæta í
bæjarstjórninni og gera það
sem honum sýndist. Ragnar
Guðjónsson sagði sig úr Fram-
sóknarflokknum á fundinum.
Guðmundur Hannesson mun
á næstunni ætla að vinna að
endurbyggingu Rauðku, en tal-
ið er, að Þormóður muni elta
hann — til að vinna í gagn-
stæða átt. Viss.
Skýrsla um úihhrin á
bráðabirgðahánæði
í því eru nú 383 manns.
Frá húsaleigunefnd hefir
Alþýðublaðinu horist eftir-
farandi:
AME-RÍ-SKA h-erst jórnin hef ir
verið húsaleigunefndinni í
Reykjavík mjög hjálpleg við að
bæta úr þeim gífurlegu húsnæð
isvandræðum, sem steðjað hafa
að íbúum þessa bæjar að undan
förnu, og það endurgjaldslaust
að svo komnu.
Má þakka þann árangur, sem
náðst hefir á þessu sviði, sér-
stakri lipurð og tilhliðrunar-
semi af hálfu herstjórnarinnar
hér, aðallega Major General
William S. Key, yfirmanni am-
erískra hersins á íslandi svo og
Colonel Howard W Turner, for
seta herforingjaráðsins og yfir
manni verkfræðingadeildar am
eríska hersins hér, þeirra Cpl-
onel Albert E. Henderson og
hans manna.
Frfi. á 7. sfðu. ,