Alþýðublaðið - 26.03.1944, Blaðsíða 3

(Siinniidagiur 26. .marz 1944.
——'l'- 'I I..I. II i....■iiiji || |i«i'~~i,
i álandseyjar.
NtJ FYRIR ÖRFÁUM dög-
iiun var frá því skyftt, að
þýzkar hersveitir hefðu
gengið á land á Álandseyjum
í Helsingjabotni. Eregnir
þessar hafa ekki verið stað-
festar, enda var svo að orði
kveðið í fregn um þetta .mál,
sem birtist hér í blaðinu í
fyrradag. Hins vegar þótti
blaðinu Þjóðviljanum hér í
bæ, að órannsökuðu máli, rétt
að skýra frá þessari frétt,
sem -,er mikilvæg, ef sönn
reyndst, .á þann hátt, að
Finnar hefðu „afhent þýzka
hemum Álandseyjar." Þetta
er ekki óvenjuleg afstaða
kommúnista hér í bæ, þegar
um Finna er að ræða. Allt
skal noítað,-ef hægt er að viila
einbverjum sýn til framdrátt-
ar fyrir flokkinn.
í ÞVÍ SAMBANDI mætti
ef til viU minna á, að í byrj-
un þessa stríðs, árið 1939, i
höfðu Finnar, sem eiga þess-
eyjar, ng Sviar, sem hafa 1
þar míkilla hagsmuna að
gæta, lagt drög að því, að
víggirða þær. Var horfið frá
þessu vegna kröftugra mót-
mæla Rússa. Ef svo er, að
Þjóðverjar hafi hertekið
þær, geta Rússar nagað sig í
handarbökin út af fyrri af-
stöðu sinni. Á hinn bóginn
vaknar sú grunsemd, að
.Rússar hafi ef til vill ætlað
sér einhvem tíma, þegar tími
ynnist til, að setjast þar að
og gera sér mat úr þessari
þægilegu flota- og flugstöð.'
ÁLÁNDSEYJAR eru eiginilega
eyjaklasi, um 6500 eyjar,
hólmar og sker. Þar munu
búa ,um 35 þús. manns -og
tala flpstir sænsku. Aðalborg
eyjanns heitir Mraíehanan
með um 2000 íbúum. Álands-
eyjar vöru fyrr á valdi
| Rússa ásamt Finnlandi og í
byrjun heimsstyrjaldarínnar
fyrri hófu Rússar þar virkja-
gerð qg koro.u sér upp öflugrí
! flotahöfn í bsóra við samning
um þessi mál, sem gerður var
á Parísarfundinum 1856.
NOKKUR ÁGREININGUR
varð um það um tíma, hvort
Álandseyjar skyldu tilheyra
i Svíum eða Finnum og höfðu
báðir nokkuð til síns máls.
Yfirgnæfandi meirihluti eyj-
arskeggja mælir á sænská
tu.ngu, en hins vegar hafa
þær urn langt skeið lotið
finnskum stjórnarvöldum.
Að hætti siðmenntaðra þjóða
var málinu skotið til dóms,
og ákvað þjóðabandalagið
árið 1921, að eyjarnar skyldu
j hlíta forsjá Finna, og Svíar
gengu að því. Þar með var
enn gefið fagurt fordæmi um
það, hvemig skipti menn-
ingarþjóða geta verið, gagn-
stætt því, sem nú hefur tíðk-
azt að undanförnu og vanda-
málið um „yfirþjóð“ hefur
ekki komið til greina, svo
vitað sé, milli þessara tveggja
þjóða. Sambúð Finna og Svía
hefur verið með ágætum og
hefur þess orðið vart með
margvíslegum hætti æ síðan.
ÁLÁNDSEYJAR hafa mikla
FA. á 7. sfðu.
öerir liann innrásina hémai
i

Innrás á megúaland Rvrópu úr vestri er nú á allra vörum. Myndin sýnir ameríska hershöfðingj-
ann Dwáght D. Eisenhower, sem mun stjórna öllum herafla bandamanna, í lofti á láði og á legi,
sem ætlað er .að gera irnrásina. Hann er þarna að athuga kort af Frakklandi.
Þjóðverjar herða kúg-
á
RáðizS: á þekkta
blaðamenn.
O ÍÐASTLIÐINN fimmtudag
^ var gert banatilræði við
þingfréttaritara Kaupmanna-
hafnarblaðsins „Socialdemokrat
en
aras
Sigurd Thomsen. Er
þessi talin tákna byrjun á nýj-
um tilraunum til þess að kúga
dönsku blöðin til þess að fylgja
stéfnu Þjóðverja.
Eldsprengjum var varpað á
hús Poul Grae, blaðamanns við
„Politiken“. Einnig var varpað
sprengjum á skrifstofu hins
kunna, józka blaðs, „Aalborg
Stiftstidender11. Nokkur hluti af
prentvélum blaðsins eyðilagðist
og útgefandi blaðsins, Schiötz
Christensen, sem er 81 árs að
aldri, kastaðist fram úr rúmi
sínu, án þess að honum yrði
meint af.
Allmargar blaðaskrifstofur
Frh. á 7. siðu.
Rússar fóku Prmkurov vi prn-
r
I
Setuiió Þjóóverfa í Mikolaev bíður
íuppgpfar eia aigerrar tortímingar.
S QKN RÚSSA heldur áfram enn sem fyrr og verður þeim vel
ágengt. Stalin tilkynnti í dagskipan í gær, að borgin Proskur-
ov væri nú á valdi Rússa. Var dagskipunin stíluð til Zhukovs hers-
höfðingja, sem stjórnaði her Rússa á þessum vígstöðvum. Und-
anhald Þjóðverja frá Vinnitsa og Proskurov-svæðunum er óskipu-
lagt og skílja þeir eftir mikinn f jölda hergagna og vista.
Sana þéfið í Cassino.
ENGAR breytingar hafa orð-
ið í Cassino síðasta sólar-
hringinn, og geisa þar enn heift
arlegir bardagar. Þjóðverjar
hafast við í jarðgöngum forn-
um, sem liggja um borgina, og
fá þar varizt stórskotahríð
bandamanna. Þeir hafa enn
Continental-gistihúsiS á valdi
sínu, og hefir bandamönnum
til þessa mistekizt að hrekja þá
þaðan, enda er vörn Þjóðverja
harðfengileg mjög.
Á sumum stöðum, utan borg-
arinnar, eru nokkrir herflokk-
ar bandamanna einangraðir, en
þeim eru fluttar vistir og her-
gögn loftleiðis. Hafa herflokkar
þessir fengið um 50 smálestir
matvæla með þessum hætti s.l.
viku. Nýsjálendingum hefir orð
ið nokkuð ágengt,, en þeir mæta
ákafri mótspyrnu Þjóðverja og
er oft barizt í návígi.
Á Anzio-svæðinu reyndu
Þjóðverjar að tefla fram skrið-
drekum, en árásum þeirra var
hrundið. Tveim þeirra var
grandað með vissu og sennilega
5 að auki.
í gær fóru flugvélar banda-
manna í 1500 leiðangra. Ráð-
izt var á ýmsar birgðastöðvar
og herflokka Þjóðverja á Ítalíu,
svo og í Júgóslavíu. 19 þýzkar
flugvélar voru skotnar niður,
en 11 flugvélar bandamanna
týndust í árásarferðunum.
í ýyrradag tilkynntu Rússar,
að barizt væri i úthverfum
Proskurov, en nú hafa Rússar,
samkvæmt dagskipun Stalins,
tekið borgina og þykir sá sigur
mjög mikilvægur. Borgin er á
brautinni frá Lwow í Póllandi
til hafnarborgarinnar Odessa
við Svartahaf. Þjóðverjar hörfa
nú undan og fara hratt yfir.
Þeir gefa sér ekki tóm til að
taka með sér hin þyngri her-
gögn og fyrir kemur, að her-
mennirnir hendi byssum sínum
til þess að vera fljótari á sér.
Nikolaev er enn í höndum
Þjóðverjá, en sýnt þykir, að
hún muni brátt ganga þeim úr
greipum og sennilegast er, að
setuliði þeirra þar bíði ekki
annað en tortíming eða uppgjöf,
þar sem litlar horfur eru á, að
það komizt undan sjóleiðis, því
að stórskotalið Rússa heldur
uppi látlausri skothríð á höfn-
ina.
í fregnum frá London í gær
var sagt frá því, að Rússar hefðu
náð allmörgum flutningabif-
reiðum Þjóðverja tiltölulega
óskemmdum. Beittu Rússar flug
vélum, sem flugu mjög lágt,
vörpuðu sprengjum á hersveit-
ir Þjóðverja á vegum úti og
skutu á þær á vegum úti. Leit-
uðu Þjóðverjar sér skjóls, en
síðan þeystu Kósakkar fram og
fótgöngulið Rússa og tókst að
ná á sitt vald ýmislegum far-
artækjum á vegunum. Á svip-
aðan hátt hefir Rússum tekizt
að komast yfir allmarga skrið-
dreka.
73 komu ekki aftur:
flugvélafión banda
manna í einni loffárás.
Eitt þúsutid fiugvélar gerSu í fyrrinótt
árás á Berlísiy en ráðizt var einnig á Kiel.
X3 ANDAMENN halda enn uppi stórkostlegum loftárásum
á Þýzkaland og herteknu löndin. í fyrrinótt gerðu
brezkar flugvélar geysiharða árás á Berlín og tóku um 1000
flugvélar þátt í henni. Varpað var niður um 2500 smálestum
sprengna á bðrgina. Árás var einnig gerð á flotastöðina KieL
I gær fóru brezkar og amerískar flugvélar til árása á ýmsa
staði í Frakklandi, meðal annars á stöðvar Þjóðverja skammt
frá frönsku landamærunum. 73 brezkar flugvélar komu ekki
aftur úr árásunum í fyrrinótt og hafa aldrei týnzt jafnmargar
flugvélar í árásum á Þýzkaland.
Árásin á Berlín stóð ekki
nema í 30 mínútur ,en varpað
var niður um 80 smálestum
sprengna af ýmsum gerðúm,
bæði tundur- og íkveikju-
sprengjum, á mínútu hverri.
Þjóðverjar sendu allar tiltæki-
legar orrustu flugvélar til móts
við brezku flugvélarnar og tók-
ust þegar ákafir loftbardagar.
Skothríð úr loftvarnabyssum
var afarhörð, enda varð tjón
bandamanna mikið, svo sem
fyrr getur. Eru nú liðnar 6 vik-
ur síðan Berlín varð fyrir stór-
árás og hafa Þjóðverjar, að því
er virðist, búizt rækilega undir
það, sem þeir vissu, að koma
myndi.
Flugmenn, sem þátt tóku í á-
rásinni, segja, að allt frá 'því,
er þeir flugu inn yfir strönd
meginlandsins og þar til þeir
Frh. á 7. síðu.
\ . HELGOLAND, ^
Rostock
^•Hamburg
ili öV'Emdeh.^5remen BERLIN
ENGLANíaitefe^,-
LONDÖNrfliÍÍIÍÍÍL^
. 2* Dov^y Cologne"
k;NCESBEiGiu^ciIRMANyM|
Hannovefy^
YgJSj
[téipzig^
Kortið sýnir leiðina frá Bretlandi til Berlínar, sem hinar brezku og
amerísku flugvélar fara nú svo oft upp á síðkastið.