Alþýðublaðið - 26.05.1944, Síða 2

4T
lsland svíkur ekki samkomlag,
segir blað sænska
Álþýðuflokksins
------------
Nánari fregnir af ummælum ^Dagens
> Nyheter“, sfssrsfa fela'Ss Svia.
Fréttatilkynning frá ut-
anríkisr áðuney tinu).
AFTONTIDNINGEN í
Stokkhólmi (kvöldblað
sænska Alþýðuflokksins)
birtir 20. maí grein undir fyr-
irsögninni: „Island svikur
'ekki samkomulag.“ 'Byggist
greinin á upplýsingum, sem
íslenzka sendisveitin hefir
látið blaðinu í té. í henni er
getið allra helztu atriða úr
.málstað íslendinga og kem-
ur í henni ekkert atriði fram
óhagstætt íslandi.
DAGENS NYHETER birtír
forystugrein 22. maí, og segir
þar frá kjördögunum, kjörsókn
og tilhögun þjóðaratkvæðisins.
Siðan segir í greinninni. (í gær
birtust hér í blaðinu nokkrar
setningar úr þessari grein sam-
kvæmt fregn frá sendiráði
Svía):
„I Danmörku er álitið að ís-
lendingar hefðu eigi þurft að
flýta sér svo sem orðið hefir
Kristján konungur X er enginn
harðstjóri, og auk þess eru lcind
in bæði algerlega einangruiðg
hvort frá öðru. Þau geta ekki
framkvæmt skilnað með eðlileg
um hætti. Þau hafa lent hvort
sínu megin viglínunnar. Dan-
mörk var hernumin af Þjóðverj
um 1940, og mánuði síðar her-"
námu Bretar ísland.“
Blaðið ræðir siðan um komu
brezka setuliðsins og hervernd
Bandaríkjanna og heldur áfram:
„Bæði.Brétar og Bandaríkja-
menn hlutu vinsamlegar mót-
tökur, og enginn grupaði þ!á um
að stefna að því að innliina Is-
land í engilsaxneskt umráða-
svæði (,,Lebensraum“), enda
skiptu þeir sér alls ekki af borg
aralegri stjórn.“
„Þegar þvi er af Dana hálfu
haldið fram, að fresta þurfi end-
urskoðun sambandslaganna,
vegna rofinna tengsla, er svar
Islendinga á þá leið, að það séu
einmitt óeðlilegar kringumstæð
ur/sem flýtt hafa fyrir stjórn-
lagabreytingunni. t 4 ár hefir
ísland orðið að treysta sjálfu
sér, og í óvissu eftirstríðstímans
vill landið því standa algerlega
sjálfstætt.
Eftir margra alda samband,
fyrst við Noreg, síðan við dansk-
norska rikjasambandið og loks
við Danmörku, hafa íslending-
ar ekki í heila öld farið dult með
það, að fyrir sitt leyti krefðust
þeir þess að verða aðnjótandi
hins fyllsta sjálfsákvörðunar-
réttar, er öllum friðsömum þjóð
um ber.
í sambandslögunum er fram
tekið, að sambandið skuli ó-
breytt standa til ársins 1940, en
síðan megi segja því upp með
3ja ára uppsagnarfresti að af-
loknu þjóðaratkvæði af hálfu
hvors um sig. Þegar á árinu 1928
hafði alþingi samþykkt ályktun
þess efnis,. að ísland hefði í
hyggju að notfæra sér þessi rétt
indi sín. Tæpum áratug síðar
lýstu foringjar stjórnmálaflokk-
anna yfir hinu sama. Því er hald
ið fram af íslands hálfú, að ef
allí hefði verið með felldu
myndu íslendingar hafa hafið
umræður við Dani í lok ársins
1940. En þar eð .Islendingar á-
ilíta að slíkar umræður ‘hefðu
;aðeins verið formsatriði, telja
þeir sig hafa haft frjálsar hend-
ur til að gera einhliða uppsögn,
vegna hernaðarástæðna.
- I apríl 1940 tók ísland i sínar
hendur vörzlu utanríkismála,
síðan var kjörinn ríkisstjóri, og
17. maí 1941 samþykkti alþingi
ályktun, en samkyæmt
átti að stofna lýðveldi þegar er
sambandslagasáttmálinn leyfði,
þ. e. a. s. eftir árslok 1943. Gild-
istáka hinnar nýju stjórnarskrár
var ákveðin 17. júní i ár.
„Ekkert tillit hefir verið tek-
ið til boðskapar konungs. Það
er algjörlega fjarri íslendingum
að ætla á nokkurn hátt að fjand
skapast við Dani, sem hafa átt
í miklum erfiðleikum, eða kon-
ung þess. Skilnaðurinn fer fram
í anda vinsemdar í garð Dan-
merkur og annarra Norður-
landa.“
tJngii niiður ekur bifreil sirni
í Keflavíkurhöfn oq bíBur bana
Fa^isr iians fann laamn fyrstair er ttagara var a«S
koma af sjó uudir morguií.
UNGUR maður í Keflavík !
ók bifreið sinni út í
Keflavíkurhöfn aðfaranótt
miðvikudags og drukknaði.
Faðir hans, sem var að
koma af sjó fann hann, er
skip hans var í þann veginn
að leggja að bryggju í Kefla
vík um nóttina.
Lögreglustjórinn í Keflavík,
Albert Gíslason, skýrir þannig
frá þessum hörmulega atburði.
Um klukkan 4 aðfaranótt mið
vikudags, er vélbáturinn Guðni
Þórðarson var að koma af sjó
og var í þann veginn að leggja
að bryggju komu skipverjar
auga á þústu í sjávarborðinu og
| er þeir aðgættu nánar kom í ljós
að þarna var lík af ungum
manni. Bátsverjar náðu likinu
með stjökum og þekktist það
strax. Var það lík Snorra Karls-
sonar bifreiðastjóra, en faðir
hans var einn af skipverjum og
kom hann fyrst.ur auga á líkið í
sjónum og vann að því að ná
því upp.
Skipverjum virtist sem líkið
hefið ekki verið lengi í sjónum
og gerðu þeir strax lækni og
lögreglu aðvart. Við rannsókn
upplýstist, að Snorri hafði ver-
ið með bróður sínum til kl. 1.30
um nóttina og hafði hann þá
verið í, vöruflutningabifreið er
hann ók fyrir annan mann.
Fíh. á 7. sí8u.
ALÞYOUBLAB8Ð
SHMaihvgm: 2*. mud 1844,

ÞJóðaratkvæÓagreiðslan s
komin með
Nelatkvæðin era ekkl nema 254 og 795.
Þetta eru úrslitín s þeim 14 kjördæmum,
sem búið er aö telja 11
F RÉTTIR af úrslitum þjóðaratkvæðagreiðslunnar bár-
ust úr sex sýslxun f gær, en áður voru úrslit komin úr
bæjunum sjö og auk þess einni sýslu. Er þá samtals búið
að telja í fjórtán kjördæmum.
í þessum fjórtán kjördæmum greiddu 47 éo4 atkvæði
með sambandsslitum, en aðeins 252 á móti, 46 113 greiddu
atkvæði með lýðveldisstjórnarskránni, en 789 á móti.
, jgtnkvasmf lögum að koma
úf í gær.
U
TSVARSSKRÁ Reykja-
víkur átti að koma út
í gær — 25. maí, það var síð-
asti dagurinn, sem hún mátti
koma út svo að fylgt væri
Iögum. En hún gat ekki kom-
ið út þann dag vegna þess
að prentsmiðjan hafði hana
ekki tilhúna, en séð var fyrir
því, að hún yrði samt sem
áður lögleg, því að ríldsstjórn
in gaf nægilegan frest.
Líklegt er að útsvarsskrá-
in komi út á þriðjudaginn
kemur.
|TM MIÐJAN apríl s. 1. var
” skýrt frá því í dagblöðum
bæjarins að bifreiðstjórafélagið
Hreyfill hefði á fundi sínum 14.
apríl samþykkt tillögu þess efn-
is að kreíjast rannsóknar á út-
hlutun á bifreiðagúmmí á s. 1.
ári, „þar sem sterkur grunur
liggur á því, að úthlutun á bif-
reiðagúmmi fari eigi fram í sam
ræmi við þær reglur, sem um
hana hafa verið settar“.
Með því að í tillögu þessari
virtist felast aðdróttun til þeirra,
er starfa við skömmtun á bif-
reiðagúmmi, um að þeir hefðu
ekki hagað störfum sínum sam-
kvæmt settum reglum, óskaði
ráðuneytið þess að sakadómar-
inn í Reykjavík rannsakaði mál
þetta.
Við rannsóknina kom í ljós
að stjórn félagsins gat ekki bent
á eitt einasta dæmi þess að
brotnar hefðu verið reglur um
úthlutun bifreiðagúmmi, og hafa
því sögusagnir þær, er nefnd
tillaga virðist byggð á við engin
rök að styðjast.
Fimm menn
hafa nýlega verið dæmdir í 10
daga varðhald fyrir að aka bifreið
undir áhrifum áfengis, ennfremur
voru þeir sviftir ökuleyfi í 3 mán-
uði.
JVIaður
var dæmdur I gær í fimmtán
daga fangelsi fyrir að aka bifreið,
en hann hafði áður veriS sviftur
ökuleyfi æfilangt.
Úrslitin í þeim sex sýslum,
sem fréttir bárust úr í gær,
urðu þessi:
Gullbringu- og Kjósarsýsla:
Sambandsslitin: Já sögðu 3226;
nei sögðu 8. Stjórnarskráin: Já
sögðu 3171, nei sögðu 15. Auð-
ir seðlar og ógildir voru 42.
Vestur-Skaftafellssýsla: Sam
bandsslitin: Já sögðu 919, nei
sögðu 4. Stjórnarskráin: Já
sögðu 916, nei sögðu 6. Um auða
seðla eða ógilda er ekki getið.
Borgarf jarðarsýsla: Sambands
slitin: Já sögðu 1856, nei sögðu
6. Stjómanskráin: Já sögðu
1826, nei sögðu 12. 26 seðlar
voru auðir og ógildir.
Snæfellsnes- og Hnappadals-
sýsla: Sambandsslitin: Já sögðu
1653, nei sögðu 9, auðir seðlar
voru 14 og ógildir 26. Stjórn-
arskráin: Já sögðu 1612, nei
sögðu 15. Auðir seðlar voru 62
og ógildir 13.
Mýrasýsla: Sambandsslitin:
Já sögðu 1101, nei sögðu 2. —
Stjórnarskráin: Já sögðu 1087,
nei sögðu 3. — 16 seðlar voru
auðir og 11 ógildir.
Vestur-Húnavatnssýsla: Sam
bandsslitin: Já sögðu 852, nei
sögðu 5. Stjórnarskráin: Já
sögðu 838, nei sögðu 8. — 1
seðill var auður og 7 ógildir.
Kappreiðar Fáks:
mnm s
hlaupa -26 gæSingar á
INS og áður hefir verið
,*-*i frá sagt fara kappreiðar
Hestamannafélagsins Fáks
fram á Skeiðvellinum við
Elliðaár á annan í hvíta-
sunnu kl. 3 e. h.
Verður þar margt góðhesta
samankomið. Verða það 5
skeiðhestar og 21 stökkhest-
ur, 10 sem hlaupa 300 metra.
og 11 sem hlaupa 350 metra.
Fákur hefir tekið upp þá ný-
breytni, að þeir hestar sem
vinna til verðlauna á 300 metra
hlaupinu fá ekki að taka þátt
í því hlaupi á næstu veðreiðum,
Frh. & 7 . siðu.
sfofnar nýlf fímarit
um sljérnnsál
„Ófeipr", hefur göngu sína um
miSjan júní.
JÓNAS JÓNSSON alþm.
hefir ákveðið að stofna
nýtt tímarit, sem ætlað er að
komi út mánaðarlega og mun
það hefja 'göngu sína um
miðjan næsta mánuð.
Tímaritíð á að fjalla um stjórn-
mál og samvinnumál og heita
„Ofeigur“, en það nafn vitnar
til þingeyska bóndans, Ófeigs í
Skörðum, er setti hnefa sinn í
borðið gegn yfirgangi Guðmund
ar ríka.
Afgreiðslumaður þessa nýja
tímarits Jónasar Jónssonar er
Helgi Lárusson forstjóri Aðal-
stræti 9.
Óskar Jénssoa
prentari látinn.
ÓSKAR JÓNSSON prentari,
verkstjóri í prentsmiðj-
unni Eddu, lézt í sjúkrahúsi
Hvítabandsins síðdegis á mið-
vikudag. Hann hafði verið þungt
haldinn undanfarna mánuði.
Með Óskari Jónssyni er í val-
inn fallinn einn af beztu mönn-
um íslenzkrar prentarastéttar.
Háfði hann um langan tíma mik-
il afskipti af félagsmálum prent
ara en starfaði auk þess mikið
og lengi í Lúðrasveit Reykja-
víkur.
Þessa ágæta manns verður
nánar minnzt hér í blaðinu síð-
ar.
Gtiðm. Ágústssoa vann
bi naafélagskap pgl ísia
| FYRRAKVÖLD fór fram inn-
I anfélags kappglíma Ármanns
um fjölbragðaglímubikar þann,
sem Sigurjón og Þórarinn Hall-
björnssynir gáfu í fyrra og varð
Guðmundur Ágústsson sigurveg
ari. Annar í röðinni varð And-
rés Guðnason og þriðji Sigurð-
ur Hallbjörnsson.
Að glímunni lokinni hélt
stjórn Armanns glímumönnun-
um samsæti. Þar var og stadd-
ur sem heiðursgestur Guðmund
ur Þorbjarnarson múrarameist-
ari frá Seyðisfirði, en hann er
einn af elztu glímumönnum Ár-
manns, og glímukennari var
hann hér fyrir fjölmörgum ár-
um. 1 samsætinu sæmdi stjórn
Ármanns Guðmund Þorbjarnar-
son heiðursmerki félagsins —
silfurkrossinum.
í dag verður
opnuð ný matarverzlun á Lauga-
vegi 27. Heitir hún Kjöt og Bjúgu
og er eigandi hennar Ragnar Pét-
urson. Verzlun þessi mun hafa á
boðstólum alls konar kjötvörur,
) konar álegg, salöt, grænmeti o. fl.
nýjar og niðursoðnar, pylsur, alls
fl. Einnig mun þar fást alla konar
tilbúnir, heitir réttir.