Alþýðublaðið - 18.07.1944, Blaðsíða 7

Sriðjiidagur 18. júlí 1544.
jM.ÞYÐUBy&IUB
Bœrinn í da<> i
Næturlæknir er í Læknavarð-
stofunni, sími 5030.
Næturvörður er í Laugavegs-
apóteki.
Næturakstur annast Hreyfill,
sími 1633.
ÚTVARPIÐ
19.25 Hljómplötur: Lög úr óper-
ettum og tónfilmum.
20.00 Fréttir.
26.30 Erindi: Vopnaframleiðsla og
vopnaverzlun, II (Hjörtur Halldórs
son rithöfundur).
20.55 Hljómplötur: Tríó fyrir
klarínett, celló og píanó
eftir Beethoven.
21.15 Upplestur: „Eftir fjórtán
ár“; smásaga (Frú Jensína
Jensdóttir).
21.30 Hljómplötur: Kirkjutónlist.
21.50 Fréttir.
Heimilisritið,
júní-júlí-heftið kom í bókaverzl
anir í gær. Efni þessa heftis er
mjög fjölbreytt/ Nýtízku predik-
un, smásaga eftir Tom Kristensen,
Flóttinn með gull norska ríkisins,
50 dollarar bak við 60 km.-stein-
inn, Skilnaðarstundin, smásaga,
Fórnardauði, smásaga, Hollur rétt
ur, Bezti aldur manna, Lét lífið
fyrir eina sígarettu og fjölda margt
annaað til fróðleiks og skemmtun
ar.
Athugasemd.
Vegna margra fyrirspurna, sem
mér hafa iborizt, um að ég hafi
sagt Hrunaprestakalli lausu, vegna
heilsubrests, eins og stóð í dagblað
inu Vísi, lýsi ég því liérmeð yfir
að þetta eru með öllu tilhæfulaus
ósannindi. Mundi ég verða fús til
þess að starfa í prestakalli, þar
sem ég nyti ábúðarréttar prest-
setur s-j ar ðar innar.
Ragnar Benediktsson.
Gjaldeyrisráðstefnan
Frh. af 2. síðu.
fjölménnra í heiiminum, sem
n-eytendur og fraanieiðendur."
Ásgeir Ásgeirslso-n, an-nar full
trúi á ráðstefnunni sa-gði að ís-
lendingar hefðú eiriku-m álhuga
á stofnun alíþjóðahanka, sökum
þess að slík stofnun myndi gera
hv-oruttveggja í senn, að auka
fj ármaignið og „koma á gagn-
kvæmu trausti milli þjóða h-eimis
ins, einmdtt þ-egar s-lílkt traus-t
myndi koma s'ér bezt fyrir þjóð
legar og allþjóðlegar fram-
kivæmdir.“
Magnús Sigurðsson, Ásgeir
Ásgeiriss-on o-g Svanlbjiörn Frí-
mannsson, þriðji fulltrúi ísl-end
íng-a á ráðst-efnunni, hafa stanf-
að u-nidanifarið í 4 n-efndum -sem
eru nú að ganga frá áætlun við-
vókjandi aliþjóðagjaldéyri. Enn-
fremur ta-ka þeir þótt í samræð-
um um stofnun aliþj óðabankans.
„Þessi ráðstéfna hefir þegar
unnið miikið starf í þessum m-ál-
um. Nauðsynlegt er, að hún láti
jþessi tivö mál mestu skipta. Vér
vitum nú þegar, að þ-essi ráð-
stefna mun ley-sa verk sitt vel
af hen-dd, o-g bregða upp mynd
af saimstarfi al-lra þjóða heims-
ins.“
Pétur Sígurðsson:
Horðurför á sförsfúkuþing
Rausnarteg gjöf fil
Hringsins.
’j"% EKKTUR borgari þessa bæjar
** færði nýlega Barnaspítála-
sjóð Hringsins kr. 4000.00 (fjögur
þúsund krónur), í tilefni sextugs-
afmælis, er hann átti í júní s.l.
Hann lét þess getið um leið, að
í stað þess að verja fé þessu til
veizluhalda, þá vildi hann- láta
hin mörgu sjúku börn njóta þess
og hvatti um leið aðra er eiga
merkisafmæli, að gjöra slíkt hið
sama.
EINHVERN TÍMA hefði
það vakið eftirtekt á
bæjum, ef 60—80 manns hefði
riðið fram hjá á þing. En nú
fer oft minna fyrir ferðamönn-
um en áður, því að oft ber svo
við, að þar sem „vakurt skeið-
ar bifreið“, fari saman 26
menn í einum hnapp.
Ef satt er sagt, að það gef-
ist hverjum sem hann er góð-
ur, þá eru fulitrúarnir, sem
lögðu upp í norðurför á stór-
stúkuþingið, góðir menn, því
að þeim gafst óviðjafnanlegt
blíðviðri alla dagana. Við
lögðum af stað frá heimilum
okkar í Reykjavík kl. 6-—7
árdegis sunnudaginn 25. júní
s.l. og urðum að bera pjönkur
okkar í bak og fyrir til strand-
ar, líkt og ferðamenn fyrr á
tímum, því að bifreiðar feng-
ust engar, þótt orðið sé nú
svo í Reykjavík, að oft verði
vart komizt áfram fyrir sam-
göngutækjum. En svona er
skipulagði í okkar yfirskipu-
-lagða heimi. Skyldi gagna
nokkuð að setja nefnd í mál-
ið?
Frá Akranesi fórum við í
þremur stórum bifreiðum og
varð ferðalagið norður auð-
vitað ekkert sögulegt, því að
allt lék í lyndi í veðurblíð-
unni. Jökulspeglar glóðu í sól-
skininu og landið var fagurt
og frítt. Svo kátir voru menn
í hópnum, að kona ein á veit-
ingastað hafði orð á því við
mig, að engu líkara væri en að
allir væru fullir, og var þó ’eng-
inn ölvaður og sumir meira að
segja svangir.
Akureyringar höfðu haft
töluverðan viðbúnað og tóku
vel á móti okkur. Nokkrir tug-
ir fulltrúanna fengu dvalar-
stað í heimavist menntaskól-
ans og mun það vera sú eina
menntaskólaganga, sem sumir
okkar hafa hlotið. Þar fór vel
um okkur og sendum við
skólameistara kærar kveðjur
og þakklæti fyrir gestrisni og
traust það, er hann bar til okk-
ar um góða umgengni. Dag-
inn, sem þingið var sett, lok-
uðu Akureyringar sölubúðum
sínum og drógu fána að hún.
Höfuðstaður Norðurlands hafði
sett upp sinn bjartasta og
-blíðasta svip, og bærinn virtist
þrifalegur og hreinn.
Gengið var í skrúðgöngu til
kirkju þingsetningardaginn 26.
júní og hlýtt á messu. Séra
Friðrik Rafnar vígslubiskup
var fyrir altari, en séra Helgi
Konráðsson flutti ræðuna, og
það var ágæt ræða. Hún fékk
almennt lof.
Að lokinni messu setti stór-
templar, Kristinn Stefánsson
cand. theol., þingið og kynnti
þingheimi um leið góðan og
kærkominn gest, prófessor
Richard Beck, og fór nokkrum
orðum um vegsauka hans, vin-
sældir og mkiið starf. Dr. Beck
flutti kveðjur frá stórstúkunni
í Manitoba, Canada, einnig frá
stúkunum í Winnipeg, Heklu
og Skuld, og frá Vestur-ís-
lendingum yfirleitt og flutti
snjallt ávarp.
Þingið var fjölsótt, friðsamt
'og ánægjulegt. Átti líka svo
að vera, þar sem það bar upp
á þetta merkisár bæði þjóðar-
innar og Reglunnar. Vegna
þess, að Reglan var stofnuð á
íslandi fyrri 60 árum einmitt
á Akureyri, var nú stórstúku-
þingið háð þar. Þingstúka
Reykjavíkur færði elztu stúku
landsins, stúkunni ísafold á
Akureyri, þrjú þúsund króna
gjöf frá stúkunum í Reykjavík.
Skyldi það renna í minnis-
varðasjóð Friðbjörns Steins-
sonar, stofnanda Reglunnar
hér á landi.
Á þinginu voru rædd mörg
mál og tillögur samþykktar
um sterkari hömlur á áfengis-
sölu, strangari löggæzlu og
sóknharðari bindindisstarfsemi.
24 fulltrúar tóku stórstúkustig-
ið, 25 hástúkustigið og 20
reglufélagar voru gerðir að
heiðursfélögum stórstúkunnar.
Tvö kvöld var leikritið „Tár-
in“ sýnt í sambandi við stór-
stúkuþingið. Að síðustu héldu
templarar á Akureyri okkur
fulltrúunum og öðrum gestum
mjög myndarlegt samsæti í
samkomuhúsi bæjarins. Mun
þar hafa matazt á þriðja hund-
rað manns. í boðinu var meðal
annarra bæjarfógeti, Sigurður
Eggerz, og allmargir aðrir
þekktir menn bæjarins. Undir
borðum sátu menn á fimmtu
klukkustund, flutt voru minni
ög margar borðræður, en vart
sást tóbaksreykur í salnum
alla þessa löngu stund. Sam-
sætinu stjórnaði Guðbjörn
Björnsson kaupmaður. Er
borð höfðu verið tekin upp,
var stiginn dans fram eftir
nóttu. Ekki kom það þó í veg
fyrir, að árla væri risið næsta
dag, en þá var líka hugur í
mönnum, því að mikið stóð til.
Hafði áttatíu manns skráð sig
til skemmtiferðar austur í Mý-'
vatnssveit og að Ásbyrgi.
Höfðu margir fulltrúanna ekki
séð þessa fögru staði áður og
var tilhlökkun mikil. Þessi
skemmtiför setti kórónuna á
ferðalag okkar til Norðurlands.
Við lögðum af stað frá Ak-
ureyri kl. 9Vz árdegis. Farar-
stjórinn, Hallgrímur Jónsson
járnsmiður á Akureyri, var
strangur, stundvís og hárviss
og vék alþrei frá gerðir áætl-
un. Fagurt var útsýnið af
Vaðlaheiði þennan sólskins-
morgun. Við Laugaskóla var
numið staðar og þar snæddur
miðdegisverður. Fóru í það
tvær klukkustundir, sem von-
legt var, því að ekki gátu 80
menn snætt í einu.
Þegar upp í Mývatnssveit
kom, urðu menn að velja um,
hvaða staði þeir vildu helzt
skoða, því að ekki vannst tími
til að skoða þá alla. Fóru sum-
ir út í Slútnes, aðrir upp í
Námaskarð og enn aðrir í
Dimmuborgir. Kaus ég þann
staðinn helzt, hafði líka komið
áður í Mývatnssveit. Dimmu-
borgir er dásamlegur töfra-
heimur. Það er engin klurina-
leg kassagerð í byggingarstíl
þess volduga musteris, og létt-
ara mundi að prédika þar en
í margri kaldri og óvistlegri
kirkju vors lands. Landsins
guð hefir séð svo um, að börn
íslands ættu undurfagra helgi-
dóma hér og þar í landinu,
sem fullnægðu anda hinnar
háleitustu og sönnustu til-
beiðslu. Er því ekkert undar-
legt þótt landsmenn hafi, bæði
fyrr og síðar, verið nokkuð
trúaðir á alls lconar dularmögn.
í Reykjahlíð var snæddúr
kvöldverður. Lá svo leiðin um
Mývatnssveitina aftur og nið-
ur að Laugum. Þótti nú mörg-
um of geist farið, því að kvöld-
ið var óviðjafnanlega fagurt
og hefðu margir kosið að
dvelja við þá fegurð fram eft-
ir kvöldinu og njóta töfra-
ljóma sólarlagsins. En stórveldi
heyja hernað sinn eftir áætlun
og sterkir menn fylgja áætl-
unum í hvívetna, og svo vár
gert að þessu sinni. Skiljanlegt
er, þegar farið er um Mývatns-
sveit í fögru veðri, að skáld-
inu á Arnarvatni hafi orðið
létt um að yrkja „Blessuð
sértu, sveitin mín“, því að
Hjartans þakkir til allra þeirra, er sýndu samúð og vinarhug
við andlát og jarðarför mannsins míns,
Tryggva Jénssonar, vélstjóra.
Fyrir mína hönd, barna minna og annarra aðstandenda.
Dagbjört Einarsdóttir.
vissulega er það ,,yndisleg“
sveit.
Náttstað fengum við í Lauga-
skóla og var snemma sezt að,
því að framundan var langt og
strangt ferðalag 'næsta dag.
Við lögðum af stað frá Laug-
um’ kl. 9 árdegis, öll í sólskins-
skapi, því að enn skein sól á
heiðum himni og dagurinn
var yndislegur. Nú kom fyrir
vandamál á leiðinni niður Að-
aldalinn. Kunnugasti maður-
inn sat framarlega í bifreið-
inni og gátu þeir, er aftastir
sátu, ekki heyrt mál hans.
iVar tekið það ráð að koma
upp útvarpsstöð í bílnum. Tók
kennari einn, þéttur á velli og
þéttur í lund, að sér að vera
skrifstofustjóri útvarpsins og
lenti auðvitað á honum að út-
varpa hinum merkustu og
vandasömustu tíðindum. Var
það góð skemmtun og hlógu
menn hjartanlega. Mál sitt
flutti hann oftast eitthvað á
þessa leið:
„Bærinn til vinstri handar
heitir Hóll, en því miður hefir
útvarpinu ekki tekizt að fá
upplýsingar um það, hvað bær-
inn hægra megin við veginn
heitir. — Niú keimur hlið á móti
oikkur. Maður fer út úr taílnum
og oipnar hliðið. Niú er bíllinn
að fara í gegnurn hliðið. Bráð-
um skellur hliðið aftur og ef
menn hlusta vel geta þeir senni
laga heyrt skell. — Hér kem-
ur ofurlátið hraun. Það heitir
Gálgalhraun. IÞar eru tveir
drangar og heita þeir Gálga-
klettar. En það heita þeir sök-
um þess, að þar voru eitt sinn
hengd systkini, sem höfðu drýgt
blóðskamm, sem kallað var. Var
líkum þeirra fleygt þar í eina
gjótu og eru bein þeirra þar
enn.“ Og enn heldur skriiflstofu-
stjóri útvarpsins áifram, já, hann
var þulur líika að þessu sinni:
„Nú beygjuim við til austurs,
og er það gagmstiætt því að við.
færum í vestur.“ — Mikil hrifn
ing og 'hlátur. Við þetta útvarp
í M'lnum skemmtu menn sér
mjög hjartanlega langa stund,
því að þulur var ágætur og
skilja víist al'lir gamanið.
Þennan fagra sólskinsm'orgun
dvöldum við góða stund hjá Lax
árfóssunum ag skoðuðum þar
furðuverk bæði guðs og manna.
Laxá er þarna óviðjaifnanleg:
hólmskrautið gróðursæla í ánni,
sillfurlhvítu fioissarnir á löngum
kafla og hinn blátæri straumur
bergvaitnsims er allt yndisleg
svölun því auga, sem fegurðar
leitar. — Gaman var einnig að
skoða manmvirkin á (þessum
fagra stað.
Nú var háldið til Húsavíkur
og smæddúim þar miðd-egisverð
og síðan tiékinn langur sprettur
al'la leið í Ásbyrgi. Nú var það
aðeins eitt, sem skyggði á un-
aðinn í veðuribliðunni og nátt-
úruifegurðinni, það var tillfinn-
ingin uim það, að hafa aðeims
hálifa aðra kluikkustund til um-
ráða á þessuim inndæla stað.
Það gekk næst því, er ungur
elsiklhuga telur stundirnar og
mímúturnar, sem hann má dvelja
hjá ástmey sinni. Mér þótti það
eitt að ferSaáætluninni, hve
margar stundir sólailhringsins
voru ætlaðar matnum og nætur-
hvíMinni, en of lítil'l tírni þeim
fegurstu stöðum, sem voru tak-
mark ferðarinnar. En ef til vill
er bezt, að láta m-enn aldrei fá
nema afimarkaðan slkammt af
'óví eftirsóknarverðasta í hvaða
mynd sem er og sennilega heppi
legas-t að mögla sem minnst við
alla i'orsjón og einnig forsjón
okkar ágæta fararstjóra, Hall-
gríms Jónssonar.
Klukkan eitt eftir miðnætti
komum við aftur til Akureyr-
ar. Þar beið okkar búið borð
og okkar ágætu og þjónustu-
fúsu gestgjafar. N-ú var skiln-
aðarstundin komin. Veitingarn
ar voru frambornar og þakkir
færðar. Akmreyringar höfðu
tekið á móti okkur af mikilli
rausn, gert dvöl okkar sem
þægilegasta á allan hátt og létu
okkur frá sér fara glaða og
þakkláta fyrir gott samstarf og
ánægjulegar samverustundir.
Við vitum, að reglubræður okk
ar á Akureyri urðu að leggja
mikið á sig við þetta þinghald
og móttöku okkar, en við kunn
um að meta það og geymum
mjög þægilegar endurminning-
ar.
Sumir fulltrúarnir bjuggu á
hinu nýja hóteli Kaupfélags Ey
firðinga, meðan þeir dvöldu á
Akureyri. Það mun nú vera eitt
allra vandaðasta og fullkomn-
asta hótel á lándi hér. Jónas
Lárusson bryti, sem veitir hótel
inu forstöðu, sýndi okkur hjón
unum hinar ýmsu vistarverur
þess. Allt bar þar vott um sér-
staka snyrtimennsku, smekk-
vísi og góðan umgang. En nú
má ég víst ekki byrja á því að
hæla Akureyri um skör fram,
en ýmislegt sá ég þar lofsvert.
en það sér maður líka víða, sem
betur fer.
Við hjónin lögðum svo leið
okkar austur fyrir land með
Esju og þá leið tií Reykjavík-
ur, vorum næstum 5 sólarhringa
á leiðinni, en aðrir voru eina
eða tvær kiukkustundir á leið-
inni frá Akureyri og heim til
sín. Við sunnanfararnir fprum
heim til ol^kar ýmist á landi, i
lofti ,eð?t á sjó. Við, sem fórum
með Esju höfðum bæði.gagn og
gaman af ferðinni, því að hún
kom við á öllum höfnum aust-
arilands og gat ég haft samhand
við samverkamenn okkar og við
skiptavini á þessum stöðum.
Undanfarnar þrjár vikur
hefur verið sannkallað sumar í
landi, dásamleg tíð. Þannig 'hafa
verið hveitihrauðsdagar hins ís
lenzka lýðveldis — unaðslegir.
Bjart var yfir landi og lýð,
þrátt fyrir skugga stvrialdar-
innar. Bændur safna kjarngóð
um og óhröktum heyjum, æska
og elli safnar nýju lífi og heilsu
til komandi daga, innisetulið
bæja og horga gerist farfuglar
og fljúga upp til heiða, afdala
og jökla og hlessa guð fyrir
yndislega sumarleyfisdaga. All-
ir vegir standa opnir á láði, legi
og í lofti. Menn hafa auraráð
og geta látið margt eftir sér og
þjóðin býr við kostakjör. Þetta
skyldu menn hugfesta, vera/
þakklátir og fara vel með allan
auð og launa 'landinu gott fóst-
ur með því að tryggja þjóðinni
farsæla framtíð. Þá hafa kom-
andi kynslóðir marga skemmti-
lega ferðasögu að segja.
Reykjavík 14. júlí.
P. S.
Leikaraúlgáfan