Alþýðublaðið - 12.03.1946, Side 8

♦
8
alþyðublapip
Ifriðjudagur, 12. marz 1948»-
Forostnmenn verkalýðsfélaganna um 11-
öýftnflokkinn á 30 t.ra afmæli teans.
MEÐ stofnun Alþýðuflokks-
ins og Alþýðusambandsins
færðist nýtt líf og stórum .auk-
ið öryggi í starfsemi verkalýðs-
félaganna hér á landi, auk þess,
að þeir, sem aðhylltust kenn-
ingar og hugsjónir sósíalism-
ans, fengu þá aðstöðu til sam-
eiginlegra átaka um fram-
kvæmdir til úrbóta á þeim þjóð
félagsmeinum, sem mestu varð-
aði fyrir alþýðu manna að bætt
væri úr.
Saga félagslegrar þróunar ís-
lendinga síðustu 30 árin, verð-
ur ekki skráð, ófölsuð án þess,
að Alþýðuflokksins verði þar
getið, sem þess stjórnmála-
flokks, er drýgstan þátt hefur
átt í því, ásamt verkalýðshreyf
ingunni, að hefja islenzka al-
þýðu til sjálfsvirðingar og sjálfs
trausts. En sjálfstraust og sjálfs
virðing alþýðunnar eru undir-
staða þess, að hún sé fær um
að leysa af höndum það ^hlut-
verk, sem hún er kölluð til, að
framkyæma hugsjónir sósíalism
ans á íslandi.
Guðgéir Jónsson.
Flokkur verkalýðsins
Aþeim þrem tugum ára,
sem Alþýðuflokkurinn hef
ur lifað og starfað, hafa gerzt
mörg tíðindi og stór meðal þjóð
arinnar, sem hann á mikinn og
merkan hlut að; og ér mér gleði
efni að minnast hans á þessum
tímamótum, þakka honum,
árna honum framgangs og far-
sælla afskipta af málefnum ís-
lenzku þjóðarinnar á ókomnum
tímum. Mörg eru þau mál, sem
hann hefur barizt fyrir frá
fyrstu tíð og fram á þennan
dag og skilað í höfn; því flest
þeirra, ef ekki öll, hafa unnið
hylli þjóðarinnar, svo aðrir
flokkar vilja þau nú eiga.
Sjómannastéttin má á marg-
an hátt minnast afskipta hans
af málum, er hana sérstaklega
varða, og þann stuðning og for-
ustu, sem flokkurinn og foringj
ar hans hafa látið henni í té,
sem henni er skylt að þakka. Á
þessi mál skal bent: Togaravöku
lögin, slysatryggingarlögin; ör-
yggismál stjómanna, svo sem
eftirlit með skipum, vitabygg-
ingar, hafnarbætur, lög um
loftskeytaþj ónustu og talstöðv-
ar í skipum, sjómannalög og
fatnaðartrygging, lög um at-
vinnu við siglingar og orlofslög
in, sem núverandi formaður
flokksins Stefán Jóh. Stefáns-
son, sem félagsmáláráðherra, lét
semja, og beitti sér fyrir, að lög-
fest yrði á alþingi. í atvinnu-
og framfaramálum er af mörgu
að taka. Skal aðeins bent á síld
arverksmiðjur ríkisins, sem
flokkurihn á s'ínum tíma knúði
fram, að byggðar yrðu í and-
stöðu við íhald þess tíma; stofn
un fiskimálanefndar, sem beitti
sér fyrir byggingu hraðfrysti-
húsanna og annara riýjunga til
hagriýtingar sjávarafurða. Þá
má og geta tillagna flbkksins
um eflingu fiskiflotans; nýbygg
ingarsjóður er og flokksins hpg
mynd. Mörg fleiri mál mætti
nefna, sem snerta sjómanna-
stéttina fyrst og fremst, en um
leið alla þjóðina í heild, og hafa
lyft henni á framfarabraut og
skapað henni menningarlíf.
Alþýðuflokkurinn hefur sýnt
meiri hugkvæmni og dirfsku
um nýjungar og framfaramál en
aðrir flokkar og ótrauður bar-
kzt fyrir þeim, enda þótt mikill
hluti fólksins hafi ekki viður-
kennt þau fyrr en löngu síðar.
Fjórír foruslumenn
Guðgeir Jónsson
Jóhanna Egilsdóttir
Þessvegna er hann í dag sá
landsmálaflokkurinn, sem horf-
ir með bjartsýni ótrauður fram
á veg um sigur sinnar stefriu,
skapandi ný viðfangsefni í félags
og atvinnumálum um leið og
hann lítur yfir farinn veg með
marga glæsilega sigra.
Alþýðuflokkurinn er hinn
raunhæfi landsmálaflokkur
verkalýðsins, hvort heldur harin
vinnur andleg eða líkamleg á-
reynslustörf, jafnt við sjó sem
í sveit, og á honum verða hin-
ar vinnandi stéttir að byggja
framtíð sína og efnalega af-
komu, mannréttindi sín og and-
legt frelsi.
Saga flokksins og baráttu
hans í þrjátíu ár, er bezta fyrir
heitið um framtíðarafrek, ef
hann ekki víkur frá stefnu
sinni.
Sigurjón Á. Ólafsson.
Sameiginlegir sigrar.
IDAG er Alþýðuflokkurinn á
íslandi þrjátíu ára. í dag eru
samtök verkalýðsfélaganna þrjá
tíu ára.
Það hefur ávallt verið skoð-
un mín, áð Alþýðuflokkurinn
og verkalýðsfélögin væru eitt
óg hið sama, þótt fjöldi manna
hafi þá trú, að verkalýðssam-
tökin eigi að1 vera óháð póli-
tískum flokkum og þeim aðskil-
in. Það ætti að vera hverjum
manni ljóst, að verkalýðssam-
töriin án stjórnmálabaráttu eru
alþýðu þessa lands gjörsam-
lega ónóg. Það þarf áð skipu-
leggja atvinnulíf þjóðarinnar
með hagsmuni landsmanna
allra fyrir augum, tryggja öll-
um atvinnu og félagslegt ör-
yggi, bæta allan aðbúnað æsk-
unriar og efla menntun og menn
ingu þjóðarinnar í heild. Lausn
Sigurjón Á. Ólafsson
Hallbjörn Halldórsson
þessara verkefna er ekki síður
nauðsynleg en lausn hinna sér-
stöku verkefna verkalýðsfélag-
anna, enda þeim nátengd. Það
má líka á það banda, að kaup-
deilur og önnur mál verkalýðs-
félaganna verða varla borin
fram til sigurs án stjórnmála-
baráttu, eins og reynsla verka-
lýðsfélaganna og Alþyðuflokks-
ins hefur sýnt síðustu 30 árin.
Það má segja að sigrar Alþýðu-
flokksins hafi verið sigrar verka
lýðsfélaganna og sigrar verka-
lýðsfélaganna sigrar Alþýðu-
flokksins. Enda hefur það farið
saman, að þeir menn og konur,
sem forustu hafa haft fyrir Al-
þýðuflokknum, hafa samhliða
verið frumherjar verkalýðsfé-
laganna á íslandi, og skilið
þarfir og óskir alþýðunnar til
hlítar.
Of langt mál yrði það í stuttri
grein um Alþýðuflokkinn og
verkalýðssamtökin á þessu
starfsafmæli þeirra, að fara að
telja upp alla' þá sigra, er unn-
izt hafa fyrir atbeina þessara
samtaka, á þrjátíu árum. En
það verð ég að segja, að þröng-
ur væri kostur íslenzku verka-
konunnar, ef Albýðuflokkurinn
og samtökin heí'ði ekki svo aug-
Ijóslega séð þariir hinna smáu
í þjóðfélaginu, þótt ekki sé allt
fengið enri.
Að loku.m vil ég beina orðum
mínum til íslen?:kra kvenna:
Minnizt þess. er þið hugleið-
ið réttindi ykkar í þjóðfélaginu,
að ekki er sama hvernig á mál-
um ykkar er haldið; og minn-
izt þá jafnframt, að á þrjátíu
árum hefur Alþýðuflokkurinn
og samtökin ekki til einskis
unnið.
Um leið og ég óska íslenzkri
alþýðu til hamingju með af
mælisbörnin, vil ég fyrir hönd
Verkakvennafélagsins Fram
sókn í Reykjavík þakka Alþýðr
vm NYJA BIÖ YTYi EYíYT GAMLA BIO YTtt
ORÐIÐ H. G. H.
’Sænsk mynd eftir leikriti KAJ MUNK. Aðalhlutverk: Victor Sjöström, Vanda Rothgarth, Rune Lindström. Sýnd kl. 7 og 9. sljörnurevýan 30 frægir kvikmyndaleikar- ar leika. Sýnd kl. 9. Síðasta sinn.
Undir fánum Iveggja þjóða („Under two Flags“) Stórmyndin fræga með: Claudette Cobert, Ronald Colman, Rosalind Russel. Sýnd kl. 5. Konan í glugganum (Woman in the Window) Spennandi sakamálamynd. Edward G. Robinson Joan Bennett Raymond Massey. Sýnd kl. 5 og 7. Börn innan 14 ára fá ekki aðgang.
íYmTJARNARBIOmn YTYT BÆJARBIÖ YriT
Hafnarfirði.
Kvennaást
ítölsk músikmynd með dönsk
um texta um tónskáldið Palo
Tosti.
Aðalhlutverk:
Claudio Gora
Laura Adani
Mercedes Brignonr
Sýning kl. 5, 7 og 9.
flokknum fyrir náið og ágætt
samstarf, og vænti ég að svo
megi ávallt verða í framtíðinni.
Jóhanna Egilsdóttir.
Santiökin ein og tvenn
I eðli sínu.
ÞEGAR fyrir þrjátíu árum,
er efnt var til heildarsam-
taka vinnustéttarinnar („verka-
lýðsins“), var forgöngumönnum
þess orðið ljóst, að hverja urn-
bót á kaupi og kjörum, er stétt-
arfélögin fengju kömið fram,
gætu andstæðingarnir, eigna-
stéttin, að engu gert eða jafn-
vel snúið sjálfum sér til hags-
bóta með atbeina ríkisvaldsins,
ef vinnustéttin ætti ekki á-
kveðna fulltrúa sér til varnar
á sviði stjórnmálabaráttunnar.
Þess vegna varð Alþýðuflokk-
urinn alveg sjálfkrafa til um
'leið og samband stéttarfélag-
anna, Alþýðusamband íslands,
og var alveg eðlilega „eitt með
því“ frá upphafi. Alþýðusam-
tökin voru þá þegar ein og
tvenn að eðli í senn, svipað því,
sem kennt er um guðlegar ver-
ur, og flokkurinn vár því með
eðlilegum hætti í samtökunum.
Hann átti að vera stjórnpiála-
flokkur Alþýðusambands ís-
lands og hlaut því að vera
heimilisfastur þar, eins og hann
hefur lengst af verið. Var hon-
r sérstaklega ætlað að standa
vörð um hagsmuni stéttarinnar
gagnvart löggjafarvaldi ríkis-
ins og starfa þannig að löggjaf-
armálefnum á stjórnmálasviði
þjóðfélagsins „á grundvelli jafn
aðarstefnunnar“ að því mark-
miði á endanum, að ná lögleg-
um tökum á ríkisvaldinu til
þess að bylta við ríki eigna-
stéttarinnar og reisa á rústum
þess ríki vinnustéttarinnar, hug
sjón jafnaðarstefnunnar, þar
sem þegnar samfélagsins eiga
um aldurdaga að njóta „jafnað-
Frelsissöngur
sígaunanna
(„Gypsy Wildcat“)
Skemmtileg og spennandi
æfintýramynd í eðlilegum
litum.
Maria Mintez
Peter Coe
Jon Hall.
Sýnd kl. 7 og 9.
Sími 9184.
ar að kjörum og rétti“, „frelsis,.
jafnréttis og bræðralags“. Er-
þess að vænta, þótt flokkurinn
hafi nú um sinn fyrir leiðan
misskilning gengið úr vistinni
(að mér undanteknum) og sé nú
sjálfs sín, í lausamennsku, að
hann sé þó minnugur hins upp-
rupalega ætlunarverks síhs,
enda er undir því og engu öðru
kominn tilveruréttur hans, og
það er auk þess óumflýjanlegt
skilyrði þess, að honum takist
áð hliðra sér hjá því að verða
óaldarflokkur, eins og þeir
flokkar hljóta að verða, sem
eingöngu berjast til valda, —
megi heldur auðnast að „erfa
ríkið“.
Þetfa er mergurinn' málsin%
— afmælis-ósk mín. ‘
Hallbjörn Halldórsson.
H afnarfj örður.
V. K. F. Framtíðin
'ieldur aðalfund mánudaginn
18. þ. m. kl. 8,30 í G. T. hús-
inu uppi.
Stjórnin.
Pelsar
Pélsar, með góðu sniði,
til sölu á Holtsgötu .12
eftir kl. 3.
Utbreiðii
Alþýðublaðið