Alþýðublaðið - 25.02.1947, Blaðsíða 3

Þriðjudagur, 25. febr. 1947. ALÞYÐUBLAÐIÐ 3
: -ý/' ' . ;■ '... C / - • . h • - ^ _ V in “ ' j.-_ V, f B
Sjómannafétagi 1614 skrifar um
Árássr kommúnista
mannafélag Reykjavíkur
KAPÍTULASKIPTI -hafe
orðið innan verkalýðssamtak
anna. Verkakvennafélagið
Framsókn hefur fengið sina
afgreiðslu — í bili; og eitt-
hvað verður að hafa fyrir
stafni, því engar kosningar
eru fyrir hendi.
Menn hafa alla tíð' vitað,
að Sjómannafélag Reykja-
vikur yar ekki með þéim
svip, sem féll í kram komm-
únista í stjórn Alþýðusam-
bands íslands. Allir, sem
fylgzt hafa með ofsóknunum
á hendur Framsóknar, vissu,
að næsta fðlag, sem tekið
yrði ti!l bæna, mundi verða
það.
Byrjunarstigið v(ar gert í
Þjóðviljanum 8. febrúar s. 1.
með því, að kalla meðlimi
félagsms skemmdarvarga.
Og hvers vegna eru þeir kall-
aðir þessu nafni? Vegna þess,
að þeir gerðu nýj,an samn-
ing ifyrir hlutarsjómenn á
bátum, sem fiska með lóð.
í samningi þessum voru
kjör mannanna bætt veru-
lega, meðal annars með því,
að nú er skipt í einum stað
— með öðrum orðum: Alltaf
yfirboð til að sýnast.
Af þessu má sjá, að það er
ekki neitt sérstakt fyrir-
brigði, þótt kommúnistar í
Vestmannaeyjum segi: Við
viljum hafa 775 kr. í trygg-
ingu, úr því að Sjómannafé-
lag Reykjavíkur hefur 580
krónur. Þær urðu að vísu í
Vestmannaeyjum ekki nema
610.
Ég er viss um það, að sjó-
mönnum í Vestmannaeyjum
hefði aldrei dottið i hug að
fara fram á þá tryggingu,
sem þeir gerðu, ef Sjómanna-
félag Reykjavíkur hefði ekki
verið búið að semja áður.
Fúkyrðum og hinu venju-
lega skítkasti í garð Sigur-
jóns Á. Ólafssonar, formanns
Sjómannafélags Reykjavík-
ur, ætla ég ekki að svara.
Sliks er ekki þörf. En ég vil
benda mönnum á, að þegar
í áðurnefndri grein er talað
um flugumennsku i sam-
bandi við samningagerð sjó-
mannafélagsins, þá var það
samþykkt á félagsfundi, að
Félag ungra jafnðarmanna
í Breiðfirðingabuð í kvöld
kl. 8,30 (uppi).
DAGSKRÁ:
1. Félagsmál.
2. Stjórnmálaviðhorfið: Stefán Jóh.
Stefánsson, forsætisráðherra.
3. Onnur mál.
Félagar fjölmennið!
TaScið með ykkur nýja félaga!
Sjórnin.
færra en áður. Auk þess eru i ^egja upp samningunum, og
ýmis hlunnindi, sem kannske á sama fundi var stjorninni
skipta minna máli, én eru þó
itil mikilla bóta, meðal annars
kauptrygging, sem er 135 kr.
veitt fulllt umboð til nýrra
samninga. Einmitt í þessu
liggur sá reginmunur, sem er
a viku, miðað við 30 daga a verkalýðsmálum á milli
mánuð, auk dýrtíðaruppbót-| Sjómamiafélags Reykjavik-
ur og Alþyðusambandsins.
Sjómannafélagið hefur alla
ar.
Þegar samningur þessi
var gerður, sem hafði inni að
halda þá hæstu kauptrygg-
ingu, sem þekktist á öllu
landinu, varð eitthvað að
gera, svo að fá mætti högg-
stað á sjómannafélaginu, og
ráðið var fljótfundið. Sjó-
mannafélaginu Jötni í Vest-
mannaeyjum, sem kpmmún-
istar hafa að undanförnu
haft meirihluta í, var att út i
verkfall til að fá hærri trygg-
ingu, svo hægt vær að benda
á, að Sjómannafélag Reykja-
víkur hefði unnið „skemnid-
arverk“ með því að hækka
kauptryggingu sína að mikl-
um mun.
Mér dettur í hug ræða,
sem ég heyrði einn af hinurn
ágætu gestum Alþýðusiam-
bandsins í haust halda. Hann
sagði meðal annars um kaup-
kröfuaðferðir kommúnista:
,,Þegar við jafnaðarmenn
segjum einn, segja kommún-
istar tvo, ogþegar við segjum
lika tvo, þá segja þeir þrjá“
tíð frá þvi fyrst það byrjaði
að starfa, farið -eftir vilja
sinna félagsmanna og stjórn-
in ávallt framfylgt samþykkt
um félagsfunda. Stjórn sjó-
mannafélagsins lítur á sig
sem framkvæmdavald félags
manna sinna. Það vill gera
sína samninga sjálft án íhlut-
unar pólitískra kjaftaskúma,
sem ekki þora að standa við
það á morgun, sem þeir
sögðu í gær.
Þeir, sem nú stjórna Al-
þýðusambandinu, kæra sig
ekkert um ,að fara að vilja
sambandsfélaga; þeir vilja
segja fyrir, hvenær segja
j skal upp samningum og hve-
nærækki. Það er ekki alltaf,
sem það fer saman, hags-
munir verkafólksins og hags-
munir Kommúnistaflokksins,
en það er frá skrifstofu hans,
sem kippt er i spottann, þeg-
a,r þeir í Alþýðusambandinu
eiga að sprelia. Með öðrum
orðum: allar skipanir eiga að
tómar flöskur þessa og næstu vikur. —
Notið tækifærið að rýma til í geymslum
yðar. — Móttaka í Nýborg alla virka
daga, nema laugardaga.
Fáum nægilegt af nýjum flöskum í næsta
mánuði og viljum þær heldur.
Áfengisverzlun ríkbins.
koma ofan frá; svo á fólkið
að hlýða. Minnir þetta ekki
nokkuð mikið á fllokk, sem
kallaði sig nazista?
Að endingu skal ég viður-
kenna það, að það er vel
skiljanlegt, að útgerðarmönn
um í Eyjum hafi skotið iskelk
í bringu, þegar kernpur eins
og Jón Rafnsson og Guð-
mundur Vigfússon eru báðir
komnir þar í heimsókn, enda
segir Þjóðvilinn, að það hafi
orðið lærdómsríkur sigur.
Ég hef haft tal af nokkuð
mörgum sjómönnum hér í
Reykjavík, sem njóta samn-
ings sjómannafélagsins, og
eru þeir á einu máli um það,
að þeir séu eftir vonum góð-
ir. Allir þessir menn hafa
farið til sjós með það fyrir
augum, að fá góðan hlut, og
hlutinn fá þeir beztan þar
sem skiptin eru hæst, ef afli
er. Allir Iíta þeir á kauptrygg
inguna sem aukaatriði, sem
veitir þeim þó þá vissu, að
þeir hafa nóg fyrir heimilli
sín að leggja, meðan tregur
er afli.
Einn manii — aðeins einn
•— hef ég átt tal við um þessa
hluti, sem vitnaði i að siamn-
ingar Sandgerðismanna væru
betri en Reykavíkursamning-
urinn; þá fór mér ekkr að
standa á sama, og gæti það
gefið tilefni til að bera þessa
tvo samninga saman. Merki-
legt. að þeir í Sandgerði
skyldu ekki segja upp, þar
sem þeir eru svo nátengdir
Jóni og Guðmundi!
Síðást skal þess getið, að
einn miðstjórnarmaður í Al-
þýðusambándinu og yfirlýst-
ur kommúnisti var með í
samningsgerðinni og hafði
ekkert við kauptrygginguna
að athuga, sem ekki var að
undra.
Ég vil svo benda á, að á
síðasta samba ndsþingi var
samþykkt á þingskjali 20,eft-
irfarandi:
„Að tryggja öllum hluta-
ráðnum nfönnum lágmarks-
kaup, er jafngildi kaupi
verkamanna, sem vinna
venjulegan vinnudag við
sambærilega vinnu. Sjó-
manna- og verkalýðsfélögin
leggi áherzlu á að fá þessi á-
kvæði inn i alla samninga
sina.“
Ennfremúr á þingskjal 4:
„Kjör sjómanna og þá eiak
um hlutarmanna verði bætt
verulega og komið á meðal
hlutarmanna allmennri kaup-
tryggingu er jafngildi a. m. k.
kaupi landverkamanna.“
Þetta hvorttveggja hefur
Sjómannafélag Reykjavíkur
gert, og vel það, án þess að
það kostaði sjómennina
margra dagta stöðvun og
verkalýðsfélögin útgjöld fyr-
ir flugférðir lúxusflakkara
kommúnista, svo sem flugu-
mannsins Jóns Rafnssonar.
Sjcnnannafélagi 1634.
Afmæliskveðja íi!
Elísabelar SigurÖ-
HINN 22 febrúar átti sjö-
tugsafmæli ^ frú Elisabet
kona séra Árna Þórai'insson
ar frænda mins. Frú Elísabet
er Snæfellingur að ætt og
uppruna, fædd i Skógarnesi
syðra, i Miklaholtshreppi, og
álin þa,r upp. Foreldrar henn
ar voru Sigurður Kristjáns-
son bóndi þar og kona hans,
Guðriðúr Magnúsdóttir. Árið
'1894, hinn 1. mai, þá seytján
ára gömul, gekk hún að eiga
séra Árna Þórarinsson, sókn
arprest i Miklaholtspresta-
kalli. 'Séra Árni átti þá
heima i Miklaholti, en þ,ar
bjó hann í 14 ár. En þau
hjón fluttu aldamótaárið að
Ra’uðamel og voru þar i 7
ár, og 1907 keyptu þáu Stóra
hraunið og bjuggu þar allt
til ársins 1934 að séra Árni
\ hann ,þa verið prestur Snæ-
felllinga i full 48 ár sam-
fleytt.
Þegar séra Árni kom að
Miklaholti fyrir um 60 árurn,
árið 1886, var aðkoman þar
heldur aumleg. Verst af öllu,
J hve húsakynni voru slæm,
torfbær, sem fljótt varð svo
lélegur, að þegar séra Árni
gifti sig, þá má svo að orði
komast að þar var ekki hægt
að búa, sökum niðurníðslu
á bænum. En eftir að þau
hjón fluttust að Stórahrauni
byggðu þau þar stórt og
vandað íbúðarhús úr steini.
Þeim hjónum, séra Árna
og frú Elísabet, hefur orðið
11 barna auðið; eru dæturn-
ar 6 og synirnir 5. Heimilið
var í þjóðbraut og mikil
gestakoma, en haft var á
orði, hve þau hjón bæði tókU
vel á móti gestum sinum, og
fólki ieið vel i návist þessara
góðu hjóna.
Það ræður að llíkum, að:
það er ekki svo lítið dags-
verk, að koma til manns 11
börnum i sveit. þar sem hús
j bóndinn er prestur og p.ró-
fastur og þarf oft að vera
fjarverandi fyrir prests- cg
prófastsdæmið; og án þess
að segja of mikið, þá held
ég að séra Árni sé sá m’esti
ferðagarpur sem ég hef
þekkt eða heyr.t talað um, ,a£
íslenzkum mönnum. Þegar,
þess er gætt, hvað séra Árni
hefur oft þurft að vera frá
heimili sínu, þá geta allir
séð, hvilikur þungi og erfioi
það hefur verið fyrir frú
Elísabet að gæta búsins og
barnanna allra, enda vist
ekki deildar meiningar um
það, að hún hafi afkasta'ð
þvi stóra og vandasama
verki með hinni mestu prýði.
Það er sannarlega satt og
rétt, að frú Elisabet hefur
verið börnum sínum í bezta.
lagi góð móðir o;g tengdamóð
ir. Þótt stundum hafi verið
hart i búi hjá séra Árna cg
frú Elísabet, þá hefur þetta.
þó blessast allt, þvi að þa'ð-
má segja með sanni, að þau.
hjón hafa haft barnalán
mikið. |
Við vinir þínir, frú Elísa-
bet, óskum þér og manni þin,
um mjög svo hjartanCega til’
hamingju með afmælið og
alla aðra daga og ár, sem þú.
kannt að eiga eftir. Hundruð
manna og kvenna, sem þig;
og ykkur hjónin þekkja,
senda þér ástarkveðju o.g
ósk um góða lifdaga, og við
'biðjum þér, manni þínum og;
börnum, blessunar guðs.
Jakob Guðmundsson.
Reykvíkmgafélagið
heldur skemmtifund í Sjálf-
stæðishúsinu í kvöld kl. Ö.:I0.
Höfum nú nokkra kaupendur að fasteignum.
Þeir, sem hafa í hyggju að fela okkur fasteignir
til sölu í vor, eru beðnir að tala við okkur, sem
fyrst.
Málflutningsskrifstofa
KRISTJÁNS GUÐLAUGSSONAR, hrl.
og
JÓNS N. SIGURÐSSONAR, hdl.,
Austurstræti 1, sími 3400.