Alþýðublaðið - 30.06.1948, Blaðsíða 5
Miövikudagur 30, júní 1948.
ALÞÝÐUBLÁÐIBí
ISLENDINGAE í Norðm-
Dakoía efndu til lýðveldishá-
tíðar á Mountain, Norður-
Ðakota, þ. 17. júní, sem margt
fólk sótti bæði úr byggðum
þeirra á þenn slóðum og víðar
að.
Þj óðræknisdeiildin „Báran“
stóð að hátíðahaldinu og hafði
ffiorseti hennar, síra Egill H.
Fáfnis, samkomustjórn með
höndum, en hann er jafnframt
sóknarprestur í byggðinni og
fforseti lútherska kirkjufólags-
ihs íslenzka vastan hafs, og á
auk þess sæti í stjórnarnefnd
jÞjóðræknisfélagsins. Flutti
hann kveðju frá báðum þeim
íélögum.
Aðalræðumenn samJkomunn
ar voru síria Eiríkur Brynjólfs-
feon frá Útskálum, sem mælti
tfyrir mdnni Islands; Snorri
IThorfimisson landbúnaðar-
ráðunautur, sem sneri máli
BÍnu einkum tii frumbyggj-
anna, en hann er uppalinn í
Dakota-byggðinni íslenzku, og
'dr. Richard Beök, vararæðis-
maður Islands í Norður-Da-
kota, sem ávarpaði samkom-
mna í mafni íslenzku ríkis-
stjcrnarinnar og heimabjóðar-
innar og las upp símkveðju frá
forsætisráðherra Islands, jafn-.
hliða því sem hann fiutti kveðj
ur ríkisstjórans í Norður-Da-
kota. Dr. Haraldur Sigmar frá
Vancouver, British Coiumbia,
áður sóknarprestur í íslenzku
byggðunum í Norður-Dakota
og fyrrv. forseti lútherska
kirkjuféiagsins, flulti einnig
ávarp.
Síra Eric Sigmar frá Argyle,
Manitoba, söng einsöng, og
fjöimennur blandaður kór,
undir stjórn Ragnars H. Ragn-
ar hljómlistarkennara, söng
fjölda íslenzkra söngva.
Vai’ mikill rómur igerðúr að
ræðufn og söng og þótti hátíða
haldið hafa tekizt hið bezta.
Fér hér á eftir ávarp dr.
Richards' Becks, með fcveðju
forsæ tisráðhérr a héðam að
heiman. Var ávarpið birt í
báðum blöðum Vestur-Isiend-
inga í Winnipeg, „Heims-
krmglu“ og „Lögbergi".
Avarp dr. Richards Beck
„ísland biður að heilsa. Já,
æt-tjörðin biður hjartanlega að
heilsa öllum börnum sínum
Dg þeirra börnum, sem hér eru
saman komin víðs vegar að til
Iþess að minnast hennar og
hylia hana á sigurbjörtum
ifrelsisdegi hennar. Af eigin
E’eynd veit ég, að heimaþjóð-
5nni ligg’ur þannig hugur til
okkar þjóðsystkina sinna vest
an hafsins. Og þeim ummælum
jtil staðféistingar tel ég mér
sérstaka sæmd að því að fiytja
hér eftirfarandi símkveðju frá
iforsætisráðherra íslands í
mafni ríkisstjórnar og þjóðar:
„Vinsamlega færið íslend
ingadeginum þessa kveðju:
Fyrir hönd ríkisstjórnar ís-
lands og íslenzku þjóðar-
innar sendi ég öllum ís-
lendingum vestan hafs kær-
usíu kveðjur heimaþjóðar-
innar á þjóðhátíðardegin-
imi og þakka forna og nýja
tryggð og vinátíu. Megi ís-
ienzk menning lifa og
blómgast beggja megin Iiafs-
ins. — Stefán Jóhann Stef-
ánSson forsætisráðherra."
Þessi hlýja qg drengilega
Ikveðj a forsætisráðherrans
itúlfcar fagurlega djúpstæðan
feóðihug og ræktarhug heima-
lajóðar okfcar, sem lýst hefur
Isér eftirmdnnilega í veiiki í
margs konar vináttumerkjum
og virðingar okkur til handa
íslendingum í Vesturheimi.
Eg er þess einnig fullviss,
&ð þessi faguryrta kveðja
heinran um haf vekur bergmál
£ huigum okkar allra, sem ís-
Senzkt blóð renmur í æðum, og
ffiitar okfcur um hjartarætur.
Hún hefur fært ísland nær
lokkur og okkur nær íslandi.
En fleira lætur okkur, urn ann
að fram, finma til návistar hug
lumkærs ættlamdsins ó þessum
íeginsdegi þess, ekki sízt það,
að hér er staddur í hópd okkar
ágætur fulltrúi heimaþjóðar-
innar, síra Eiríkur Brynjólfs
son, sem hefur það sonarléga
hlutverk með höndum að
flytja minmi ættjarðarinnar.
Hann er okkur öllum mikill
auifúsugestur.
Þeiin tilfdmningum ræktar-
semi og he-imhugar, er bærast
í brjóstum okkar á þessum
þjóðhátíðardegi, befur Davíð
skáld Stefánsson fundið sann-
an og snjallan orðabúning í
þessum erindum úr Alþingis-
hátíðarljóðum sínum:
Við börn þín, Island, blessum
þig í dag.
Með bæn og söngvum hjörtun
eiða vinna.
Hver minning an’dar lífi í
■okfcar lag.
Við Lögberg mætast hugir
barna þinna.
Frá brjóstum þínum leggur
ylinn enn,
sem aldrei brást, þó vetur réði
lögum,
O’g enn á þjóðim vitra og vaska
menn,
sem verður lýst í nýjum hetju
sögum.
h'Uga . okkar við kveðjunn-i
fcróðurlegu heiman yfir hafið.
Og eins og skáldið segir í
kvæoi sinu, þá ættu hugir
ckkar ísla'ndsbarna hvergi
fremur að sameinast heldur
en að Lögbergi, á helgistað
hinmar íslenzku þjóðar, þar
'siem getrzt hafa þeir atburðir,
sem örlagaríkastir hafa orðið í
sögu hennar. Enginn íslend'i'ng-
ur, sem nokkuð verulega
þekkir til þeirrar sögu, fær
staðið að Lögbergi og horft yf-
i.r Þingvelli við Oxará, svo að
hann finni' eigi þyt sögunnar
sitrjúka sér um vanga og verði
glöggiskyggnari á það, hve frá-
bæriega merkileig saga hinnar
íslenzku þjóðar er og jafn
merkileg hin íslemzka menm-
i'ngara.i’fleifð, sem við eigum að
bakhjalli.
Minnugur er ég þess einnig,
að nú í sumar á þessi blómlega
og söguríka Isl'endingabyggð
hér í Norður-Dakota 70 ára
landnámsafmæli. Ljúft og
skylt er það vissulega að
minnast þeirra manna og
kvenna af íslenzkum stofni,
sem hér háðu harða en sig'ur-
sæla br'autryðjendabaráttu
sína. I nafná heimaþjóðarimn-
ar þakka ég þeim öllum, bæði
þeim, er búa mjúka sæng fóst-
urfoldai'innar, og 'hinum, sem
enn eru ofan moldar, fyrir
það, Eve vel þe.ir báru merki
íslenzks mannidóms fram til
sigurs á þessum slóðum, trúir
Islendinigseðli sinu oig dysggir
þegnar kjörlands sínis. Hve vel
þeim tókst að sameina þetta
tvennt, ræktarsemina við upp-
runa sinn og erfðir og þegn'
hollustuna við fósturlandið,
var, eins og réttilega' hefur
sagt verið, styrkur þeirra og
sómi. Dæmi þeirra má verða
okkur hinum, sem igöngum
þeim í spor, til íhugunar og
fyrirmyndar. Heiður og þöfck
landnemunum í slenzku! Bjart
er og verðu’r um minninigu
þeirra, því að þeir hafa með
lífi sínu og starfi -greitt veg
óbornum kynslóðum.
Ég hóf mál mitt mieð þvi að
Iiesa fagra og hjartahlýja
kveðju íslenzku ríkisstjórnar-
innar og heimaþjóðaa’imiar. Að
málslokum vík ég aftur að
þeirri fcærikomn'U kveðju. Hún
er útrétt bróðurhönd ættþjóð-
okkar vestur yfir álana
irá Skatisiofu Hafnarfjarðar
í dag verða lagðar fram:
1. SKRÁ yfir tekj-u-, eigna-, viðauka- og stríðsgróða-
’skatt einstaklinga og féiaga, fyrir árið 1948, í Hafn-
arfj ar o ar ka ups tað.
2. SKRÁ um tryggingariðgjöld samkv. hinum almennu
tryggingariöigum frá 16/4 ’47, bæði persónugjald og
dðgj aHagreiðskir aívi nn uveitenda — vikugjöld og
'áhættuiðgjöid — samkv. 107., 112. og 113..gr. lag-
anna.
3. SKRÁ yfir þá íbúa Haínarfjarðarkaupstaðar, sem
réttin-di hafa tii niðurgreiðslu á kjötverði.
Skrárnar liggja frammi í skrifstofu bæjarins da-gana
30. júní til 15. júlí, að báðum dögum meðtöldum, 'og skal
kærum skilað til Skattstofu Hafnarfjarðar fyrir 14. júlí
1948, að undantéknum kærum vfir kjörskrá, er ber að
skila til yíh’ike.ttanefndar Hafnarfjarðarkaupstaðar fyrir
sama tíma.
Skattstjóninn í Hafnarfirði.
ÞORVALDUR ÁRNASON.
Loffleiðir hafa keypf aðra 46 far-
þega Skymasferflugvél j
-------------♦—------
Flogvélin væntanleg hingað næsto daga.
----------------------------
LOFTLEIÐIR H.F. hafa nýlega fest kaup á 46 far-
þega Skymasterflugvél í Kaliforníu, og er áhöfn vélarinnar.
sem flýgur henni heim, þegar komin vestur um haf, og
mun vélin koma hingað næstu daga. Flugstjóri á leiðinni
heim verður Alfreð Elíasson. Flugvélin tekur benzínforða
til 17 klukkustunda flugs og er búin öllum fullkomnustu
Við ti'gnum þann, sem tryggar
vörður hlóð.
Við tignum þann, sem ryður
nýja vegi.
Þó fámenn sé hin frjálsa og
un-ga þjóð,
þá finnur hún isdmrfi mátt á
þessum degi.
Við þörn þín, ísland, biðjum
fyrir þér.
Við blessum þig í nafnd- alls,
sem lifir.
Við erum þjóð, isem öld í
brjósti ber
og börn, sem drottinn sjáifur
vakir yfir.
Þau hrifinángarorð og heitu
bænarorð veit ég vera bergmál
ar
brei'ðu og idjúpui. Ég veit, að
við réttum fram heita hönid á
móti.
Sé ég hendur manna mynda
meginþráð yfir höfin bráðu,
sagði síra Matthías Jochums-
son í ódauðlegum snilldarljóð-
um sínum til Vestur-Isiíend-
inga. Við viljum láta þann
drautm skáildsins halida áfram
að rætast í samskiptum Is-
leindiniga austan hafs og vest-
an. En þeirri brú ræfctarsemi
og igóðhuga skola 'háar hol-
■skeflur hafsins' aldrei í sæ.
í þeim anda flyt ég ykkur
'kveðj'Ur ríkisstjórnar Islands
og íslenzku þjóðarinnar O'g bið
öryggistækjum.
Eftir að millilandaflugvél-
in ,,Hekla“ hafði verið í för-
um nokkra mánuði, var fé-
laginu ljóst, að þörfin fyrir
flutninga með henni var
meiri en svo, að líkur væru
til, að ein vél gæti fullnægt
henni. Ákváðu Loftleiðir þá
að reyna að festa kaup á ann-
arri vél og fól fulltrúa félags-
ins í Bandaríkjunum, Hjálm-
ari Finnssyni, að leita þar að
heppilegri vél. Varð nokkur
dráittur á að þetta tækist,
sem stafaði m. a. af því að
mikil eftirspurn er nú vestra
eftir flugvélum af Skymaster
gerð, enda verð á þeim ört
hækkandi.
Nýlega barst félaginu loks
tilboð um Skymastervél, sem
var til sölu í Oakland í Kali-
forníu, en þar er miðstöð
ameríska flugvélaiðnaðarins.
Eftir að vélin hafði verið
skoðuð af íslenzka flugvéla-
verkfræðingnum Jóhannesi
Newton og sérfræðingi frá
Douglasverksmiðjunum og
þeir höfðu mælt með að hún
yrði keypt, fór Hjálmar
Finnsson til Kaliforníu og
undirritaði þar fyrir hönd
Loftleiða h.f. kaupsamning-
inn.
Þessi Skymastervél var,
eins og allar aðrar vélar
þeirrar tegundar, upphaflega
notuð af bandaríska flughern-
um, en síðar breytt í farþega-
vél. Farþegasalur ^vélarinnar
er hinn vistlegasti, þægilegir
stólar og sérstakt Ijós og loft-
ræsting við hvert sæti, eins
ykkux og byg'gðum ykkar bliess
unar. Vetrið þið blessuð og lif-
ið hei!!“
og gerist í fullkomnustu
millilandavélum. Öll siglinga
og öryggistæki vélarinnar eru
af fullkomnustu og beztu
gerð.
Þessi nýja íslenzka milli-
landavél -getur flutt 46 far-
þega auk farangurs, ens og
áður segir. Hún tekur 3300
gallon af benzíni og getur
verið á lofti í 17 klukku-
stundir í einu, en á þeim
tíma er mögulegt að fara frá
íslandi til Kanada c-g til baka
aftur án bess að taka benzín,
Áhöfnin, sem tekur við vél-
inni í Bandaríkjunum og
flýgur herini heim, eru þessir
íslendingar: Alfreð Elíasson,
flugstjóri, Axel Thorarensen,
siglingafræðingur, og Ólafur
Jónsson, loftskeytamaður, en
auk þeirra bandaríski véla-
maðurinn Eilic-t, sem verið
hefur hjá Loftleiðum frá því
í fyrra. Fóru þeir flugleiðis
til Bandaríkjanna s. 1. laug-
ardagskvöld, en enn er eigi
fullráðið hvenær vélin kem-
ur til íslands, en það mun
væntanlega verða næstu
daga.
Sæsímí yfir Eyjafjörð 1
NÝLEGA ER LOKIÐ lagn-
ingu sæsíma yfir Eyjafjörð frá
Oddeyrinni við Akureyri tii
Meyjarhólsvíkur, en það5 er
um 1 y2 km. Þaðan verðu-r sið-
an ‘lagður jarðsími að Skógum
í Fnjóskadal'. Ein-nig verðuan
la-gður jarðsími að Moldhauga
háisi og síðan igreinar þaðaii
til Reykjavíkur, Dalvikur, óú
afsfjarðar og Sdglufjarðar.^