Alþýðublaðið - 04.12.1948, Qupperneq 8

Cierlzt áskrifenduí
t*ð AlþýðublaSinu,
Alþýðublaðið iim á hvert
heimili. Hringið í síma
POO eða 4906.
Börn og ungíingar.
Komið og seljið
ALÞÝÐUBLAÐIÐ
Allir vilja kaupa
ALÞÝÐUBLAÐÍÐ
Lithoprent hef^r saml'ð við háskoiann
U3i ijósprentijii þandritanna.
' . -— -----------——
„LJÓSPRENTUN fæddist inn í þetta þjóðfélag mieð kvöl
aim og harm,kvælum“, sagði 'Einar Þorgrfmsson, e'r hann sýridi
blaðamönnum Lithoprent í gær 1 hinu nýja húsnæði við Lauga
v-eg 118. Þar eru nú Ijósprentaðar gamlar bækur eins og Fjöln
iir, Espólín og Grallarinn; auk miiijóna af vörumiðum á nið
ursuðuvörur og aðrar afurðir, sem fluttar eru út úr iandinu.
Hefur þessi vinna hlotið slíka viðurkenningu hér á lancli, að
fyrirtækið er nú á íöstunríótum með um, 15 starfsmenn, þrátt
fyrir „10 ára stanzlausar' fæðingarhriðir“.
Lithoprent er búið að fá stór
virka ljósmyndunarvélar, en
vantar enn jafn stórvirkar
prentvélar til þess að geta tek
ið að sér stærri verkefni, eins
O'g' litprentun handritanna, en
um það hefur firmað samið við
Háskólann, og' verður tilraun
gerð innan skamms með íslend
mgabók með þeim tækjum,
sem til eru. Lofar Einar Þor
grímsson yfirvöldunum að
lækka kostnað á endurprentun
hér á iandi um 20—40%, eftir
eðli hvers verks, ef :hann fær
leyfi fyrir þeim prentvélum,
sem firmað skortir.
Lithoprent byrjaði ’starfsem;
cína fyrir 10 árum, en þær vél
ar, sem þá var stuðzt váð,
eru nú eins og forngripir hjá
þeim, sem nýjastar eru notað
ar, þótt enn vanti stærstu
prentvélarnar, Þá vantar og
vél til þess að setjá gljáa á
vöi’umiða, og er það :hið eina,
sem á skortir, til þess að 'hægt
sé að prenta hér alla vörumiða
ó íslenzkar útflutningsafurðir.
Hið síðasta, frá Lithoprent
á markaðinn hér. er svonefnd
ættarspjaldskrá. Er það í raun
og veru lítil spjaldskrá til þess
að færa inn á ættingja og ætt
ir langt aftur í tímann, allt
bundið inn eins og snotur bók.
Er þeim, sem áhuga hafa á
ætt sinni eða ættfræði al
mennt, gert mjög' hæ-gt um vifc
að sfcrá fróðléik um þau efni á
sfcipulegan hátt í ættarskrána,
en með henni fylgir pési eftir
Stefán Bjarnason (Formáli eft
ir Guðna Jónsson) og er þar
skýrt, hvernig nota ber ættar
spialdskrána.
Á RÍKISRÁÐSFUNDI í gær
staðfesti forseti Islands sam
kvæmt tillögu menntamálaráð
herra, heimild fyrir ríkis
stjórnina, að innlheimta
skemmtanaskatt með viðauka
árið 1949.
Á sama fundi var Aðal
steinn Sigurðsson og Henn'arm
Stefánsson skipaðir kennarar
við Menntaskólann á Akur
eyri fró 1. september 1948 að
.telja.
BREZKA KNATTSPYRNU
LIÐINU Middlesex Wander
ers hefur ekki verið for'mlega
boðið til að koma hingað, eins
og' Daliy Express í London
skýrði frá og Alþýðublaðið gat
um nýlega. Hins vegar sagði
Björn Björnsson í hófi félags
ins í London, að islenzk knatt
spyrnufélög mundu taka vel á
móti þessu -félagi, eins o-g öðr
um, ef það færi til íslands.
Benedikt Waage, forseti ÍS
I, skýrði blaðinu frá þessu í
gær. Sagði hann, að rnörg er
lend iknattspyrnulið hefðu hug
á . að koma hjimgað, en það
mundi að sjálfsögðu fara eftir
gjaldeyri og öðrum aðstæðum,
hvað úr því yrði.
rw
LAGÐUR hefur verið fram
frumuppdráttur að nýrri
slökkvistöð, sem ráðgert er að
reisa við Reykjanesbraut.
Teikning þessi hefur enn
ekki verið samþykkt af bæjar-
ráði, en samkvæmt henni er
g'ert ráð fyrir að nýja slökkvi-
stöðin verði 11 000 rúmmetrar,
og að þar geti öll starfsemi
slökkviliðsins verið til húsa,
bæði geymslur, bílaverkstæði
og fleira.
Gamla slökkviliðsstöðin var
byggð 1912, og er fyrir löngu
orðin alltof lítil. Meðal annars
verður að geyma ýmiss tæki
slökkviliðsins víðs vegar í bæn
um og veldur það oft miklum
óþægindum og töfum.
Bærinn hefur nú sótt um
gjaldeyrisleyfi fyrir talstöðv-
um, svo að bílar slökkviliðs-
ins ,geti haft talstöðvarsamband
við stöðina þegar þeir eru á
brunastað, og er áætlað að
þurfi um 68 þús. kr. í gjaldeyri
fyrir talstöðvunum.
CHARLES A. BEARD,
frægasti sagnfræðingur Banda
ríkjanna, er láíinn sjötíu og
tveggja ára að aldri. Eftir
hann liggja margar bækur,
sem eru meðal þess bezta, sem
sagnfrEeðingar liafa ritað á
okkar öld. En frægustu rit hans
eru „The Rise of American
Civilization“ . (Þróun ame
rískrar mennngar), 1927, Síat
es“ (Grundvallaratriði í sögu
Bandaríkjanna) 1944. Höfund
ur beggja þessara verka var
að vísu með honum, kona
bans, Mary R. Beard.
Vísindalegt samstarf þessara
frægu amerísku hjóna, minn
ir á margan hátt á annað hjóna
band ausían jhafs, Sidney og
Beatric-e Webbs á Englandi
þótt hin 'fyrrnefdu séu minna
þekkt- í Evrópií. Og báðum
var þeim lýðræðið og hinn fé
lagslegi jhugsunarháttur í blóð
borinn. Hvort'um sig skrifuðu
þau mikilsm'etin verk, hann
„The Industrial Revolution“
(Iðnbyltingin), hún „Short
History of the Am-srican Labor
Movem.ent“ (Stutt saga ame
rlísku1 iverkalýðshjreyifing'arinn
ar). En frægust eru þau fyrir
hin<'sameiginJ egu verk sín, sem
áður -er.u nefnd, urn „Þróun
amerískrar menningar“ og
„Grundvallaratriði í sögu
Bandaríkjann'a“.
Síðasta verk Charles A.
Beard var um utanríkfemála
pólitík Roosevelt á ófriðarárun
um.
ÆGIR varð Reykjavíkur-
meistarí ársins 1948, er hann
sigraði K-R- í úrslitalieik í
gærkvöldi með 3 mörkum
gegn 2. Keppt var um ,,sund-
knattleksmanninn“, mynd,
er Tryggvi Ófeigsson gaf sem
verðlaunagrip 1941, og auk
þess um meistaratignina.
Er þó eoo ekki búirs að láta teikna barna-
skóla, sem leyfðnr var í fyrra!
- ——— -----——
Á BÆJARSTJÓRNARFUNDINUM í íyrradag, gerðl
borgarstjóri grein fyrir umsóknum •sínum fyrir hönd bæjar
•ins um U'misóknir um fjárfestingarleýfi og' innflutnings og.
gjalidieyrisleyfi á næsta ári, vegna 'framkvæmdá bæjarins og
stofnana hans.

ÁÆTLAÐ er að heildar
kostnaðurinn við ihin-a nýju fyr
irhu'guðu Sogsvivrkjun verði
um 72 milljónir króna. Ráð
gert >er að byrjað verði á fram
k’væmdum á næsta ári, >en ráð
g-ert er að franikvæmdirnar
skiptist á brjú ár, þannig að
verkinu -verði lokið árið 1951.
Um þessar mundir standa
yfir samninigar miili ríkisms
og bæjarstjórnar Reykjavíkur
um framkvæmdir þessa
mannvirkis, en þeim mun ekki
að fullu lokið ennþá.
í TILEFNI af 40 ára afmæli
Knattspyrnufélagsins Víkings
hefur ÍSÍ sæmt félagið heiðurs
skildi ÍSÍ, og enn fremui' UMF
Stokkseyrar, sem nýlega hélt
hátíðlegt 40 ára afmæli sitt.
STJÓRN SKÍÐASAMBANDS
INS hefur nú í undirbúningi að
ráða landsþjálfara í skíðaíþrótt
inni, er kenni beztu skíðamönn
um vorum víðs vegar á landinu.
f sambandi við þetta hefur
Skíðasamband Svisslands boðið
SKÍ að útvega hingað sem kenn
ara í svigi og bruni Edy Rein-
alter frá St. Moritz. Reinalter
varð sigurvegari í svigi á vetr-
ar-olympíuleikjunum í St. Mor
itz á síðasta vetri, og' er nú
skíðakennari.
Ekki hefur enn verið gengið
endanlega frá samningum um
þetta, en'skíðasambandið mun
ráða Reinalter hingað, ef heim
ild fæst til þess frá íslenzkum
yfirvöldum. Mun hann þá koma
hingað eftir áramótin og kenna
hér bæði sunnan lands og
nor.ðan, það sem eftir er vetrar
ins.
Samkvæmt þessum lista, er
ekfcert smáræði, sem bæjar
stjórnin hyggst að fram
kvæma á næsta ári, og sannar
lega eru flestar framikvæmdirn
ar, sem þar eru taldar nauðsyn
legar og aðkallandi. En hætt
er við því að eltki fáist fjár
festingarieyfi fyrir öllum þess
um óskalista, og vera kann, að
hann sé fjöiskrúðugri einmitt
fyrir þá vissu, og igaman væri
að sjá framan í bæjarstjórnar
meirihlutami., ef vieitt yrðu
leyfi fyrir öllum framkvæmd
unum, og hann væri látin
standa vdð það að framkvæma
allt það, sem ’sótt hefur verið
um ieyfi fyrir.
Borgarstjóri hefur oft borið
því fyrir sig á þessu- ári, að
eitt og annað, sem vanrækt hef
ur verið í refcstri bæjarins,
væri 'þvú >að fcenna, að >efcki
hefðu fengist tfyrir því leyfi,
hins vegar >eru á óskalista hans,
sem hann la:s upp'á bæjarstjórn
arfundi igær, >endurnýjun á
nokkrum leyfum, sem veitt
voru á síðasta ári, og þó ból
aðí ekkert áíramfcvæmdumim.
Þannig >er m'eðal annars með
byggingu barhaskólan's í
Klep.psholti, sém tfjártfestángar
leyfi var veitt fyrir í fyrravor,
en þó hefur bærinn vanrækt
að hefja - framkvæmdir við
þessa na'uð'synlegu stofnun, og
ber borgarstjóri þvi við, að
efcfci li.ggi fyrir teiknkigar að
sfcólanum. Varð hann því að
sækja um endurnýjun á þessu
leyfi, ásamt fjárfesting'arleyfi
fyrir öðrum barnaskólá í Iliíð
arhverfinu. Virðist það Mtil fyr
irhyggjia, af bænum að láta,
ekki gera' teikningar að slífc
um stofnunum, um leið o.g sótt
er um fjártfestingarleyfi fyrir
þeim, svo að framkvæmdir
þurfi ekki að stöðvast af þeiin
sökum, þegar að fjárfestingar
ieyfin. tfást. Hins vegar mun
vera tilbúin teikning að nýrri
bruniastöð, sem 'ekki hefur v>er
ið sótt -urn leyfi fyrir fyrr >en
nú. Þannig eru vinnubrögð
bæj arstj ómarmeirihlutans.
NÝJAR KOSNINGAR
í SUÐUR AFRÍKU?
Formaður Africana flokksiné
í Suður-Afríku, sem hefur
oddaaðstöðu í þinginu þar, hefi
ur lýst sig mótfallinn stefnu
Malan stjórnarinnar gagnvart
blökkumönnum. Segir stjórnar
blað eitt þar syðra, að kosning
ar séu óhjákvæmilegar.