Alþýðublaðið - 16.08.1949, Blaðsíða 5

'íriSjudagor T6. •; águst- >1949.
ALÞYWBLAÐro
eir, sem þurfa
o
í Álþýðiiblaðiiiu á suunudögum
eru vinsamlega beðnir
skila handrífi að auglýsingunum
fyrir kíukkan 7 á fösfudagskvöld
í afgreiðslu blaðsins. Hverfisg. 8—10.
Köupum tuskur.
áíþýSuprenfsniIðjaii h.l.
við víkjum að öðru máli“,
í SEPTEMBERMÁNUÐI
fyrra árs tilkynnti Garry Dav-
is, fyrrverandi flugmaður, þá
27 ára að aldri, að hann hefði
afsalað sér sínum bandaríska
ríkisborgararétti. Upp frá
þessu teldi hann sig alheims-
borgara, og kvaðst hann ætla
að starfa eingöngu í þágu
heimsfriðarins framvegis.
Og til þess að vekja sem
mesta athygli á þessari ákvörð-
un sinni, tjaldaði hann í nánd
við tröppur Chaillothallarinnar
í París, en þar stóð þá þing
sameinuðu þjóðanna. Hann
kvað alheimsborgararétt sinn
eiginlega hvergi heimila sér
annan samastað. Var ekki um-
hverfi hallarinnar alþjóðlegur
staður? Hafði Auriol Frakk-
landsforseti ekki afhent æðstu
mönnum sameinuðu þjóðanna
lyklavöldin að höllinni til þess
að sýna og sanna, að þar giltu
frönsk lög ekki lengur?
Á meðan ráð, nefndir og
undirnefndir kýttu og rifust
inni í höllinni, átti Garry Davis
tal við þá, sem um götuna
gengu, og skýrði þeim frá skoð-
unum sínum og fyrirætlunum.
',,Ég -er bara hversdagslegur
maður,“ sagði hann, „sem á
erfitt með að sætta sig við þá
tilhugsun, að ný styrjöld geti
brotizt út þegar minnst varir.
'Sameinuðu þjóðirnar gera
harla lítið til þess að fyrir-
byggja það. Sú stofnun hefur
þegar horfið að stórveldastefn-
unni, sem við munum frá ár-
inu 1939. En er annars að
vænta á meðan ráð sameinuðu
þjóðanna er ekki alheims-
stjórn, valin af alheimsborgur-
um?“
Sú eina leið, sem Davis sér
færi út úr ógöngunum, er sú,
að öll ríki leggi niður sjálfstæði
sitt og gerist aðilar að alheims-
stjórn og stoínun allsherjar-
ríkis. í samræmi við þá skoð-
un eyðilagði hann hið banda-
ríska végabréf sitt. „Vega-
bréf“. segir hann, „eru áþreif-
anleg tákn þjóða og þjóðerna
og allrar slíkrar vitleysu“.
Fyrst í stað hugði fólk hann
ekki með öllum mjalla, en
hann hækkaði skjótt í áliti og
áhrif hans jukust dag frá degi,
er honum gafst tækifæri til að
ræða skoðanir sínar við menn
og rökstyðja þær. Þegar hann
hélt ræður, þyrptust hinir efun-
argjörnu og tómlátu Paríssr-
foúar að ræðustaðnum; á ein-
um staðnúm kom til sennu,
vegna þess að fimm þúsund
menn vildu komast inn í sal-
inn, sem aðeins rúmaði tvser
þúsundir. í eitt skipti talaði
hann fyrir tuttugu þúsund
manna hóp. Fram að þessu
höfðu þeir de Gaulle og
Maurice Thores einir geta hrós
að sér af slíkum áheyrenda-
skara.
Garry Davis hefur nú eign-
azt áhangendur víðsvegar uni
heim. Á meðal þeirra eru víð-
frægir menn eins, og. til dæm-
is Albert Einstéin, fæðusérfræð
ingurinn sir Jöhn Boyd Orr,
■ hljómsveitarstjórinn sir -Ádri-
an Boult, og , rithöfundurinn
Jean Paul Sartre. Áuk þess
hafa tuttugu brezkir þingmenn
lýst því yfir, að þeir styöji mál
hans. Síðastliðið jólakvöld 'fórn
aði Auriol Frakklandsforseti
hálfri annarri klukkustund til
viðtals, og ræddu þeir um frið-
arstarfsemi.
Nú sem stendur vinnur Da-
vis að því öllum stundum, að
auka friðarhugsjóninni fylgi
meðal almennings um víða ver-
^ f GREIN þessari, sem er^
^ þýdd úr „I ÐAG“, segir nokk^
^ uð frá Bandaríkjamanninum^
v, Gary Bavis, er telur sig^
S heimsborgara og vinnur að^
S stofnim eins alísherjarríkis.S
S Hefur honum tekizt að vinnaS
S nokkra merka menn til f ylg- S
^ is við skoðun sína. ^
S ^
öld, og skrásetja þá, sem gerzt
hafa alheimsborgarar fyrir á-
hrif hans. „Ég bið alla þá, sem
stuðla vilja að stofnun al-
heimsstjórnar að senda mér
línu“; segir hann. Öllum, sem
þess æskja, veitir hann skír-
teini sem sannar alheimsborg-
ararétt viðkomanda. ,,Ég býzt
við að þeir verði orðnir allt að
því milljón talsins, árið 1950,
og þá;. boðum við til ráðstefnu
og stofnum allsherjarsamtök
heimsborgara“.
Á síðastliðnum mánuðum
hefur honum borizt fjöldi um-
sókna , um heimsborgararétt. í
skrifstofu hans í gistihúsi einu
á Signubökkum getur að líta
hlaða af bréfum frá Þýzka-
landj. Lýbíu, Kína, Afríku, Eng
landi og Bandaríkjunum. All-
an daginn geta þeir, sem ger-
ast vilja virkir þátttakendur,
náð tali af honum, hverrar
þjóðar, sem þeir eru. Davis við
urkennir hreinskilnislega, að
þeir, sem .með honum vilia
starfa, verði að hafa frjálsar
hendur fyrir öllum stjórnarvöld
um. „Það er vonlaust mál að
bíða samþykkis þeirra og að-
stoðar“, segir hann. „Við verð-
um að vinna án þeirra íhlutun-
ar. Slíkt hefur áður verið gert.
Má benda á það sem dæmi, að
það var einkum fyrir atbeina
einkamanna, að Bandaríkin
voru stofnuð, einkamanna, sem
tókzt að verða lögleg'um ríkis-
stjórnum áhrifameiri“.
Ef einhvern skyldi fýsa að
leita orsakanna fyrir ákvörð-
un Davis í atburðum frá
bernskuárum hans eða æsku,
yrði sú leit með öllu árangurs-
laus. Samkvæmt upplýsingum
News Review er hann fæddur
í Bar Harbour í Maine, og var
móðir hans mótmælendatrúar
en faðir hans af gyðingaættum.
Hefur faðir hans um langt
skeið verið kunnur hljómsveit-
arstjóri þ»ar í fylki. Hjá foreldr-
um sínum naut Garris góðrar
æsku og í skólanum var hann
einkar vel látinn, bæði af nem-
endum og kennurum. Hann
heigðist að tónlist eins og fað-
irinn og lék bæði á trompet,
klarinett og slaghröpu. Samt
unni hann leiklistinni mest.
Hann lék við góðan orstír í
leikrinu „Lpt us Face it“, á-
samt skopléikaranum Danny
Kaye, og úm það leiti, sem
heimsstyrjöldin brauzt ut,
ha-fði hann verið valinn í mik-
ilsvert híutverk í öðru leik-
riti. Þegjaíidi og hljóðalaust
hvarf hanh af leiksviðinu og
'gerðist flugÉnaður. Hann fór sjö
árásarferðir yfir Þýzkaland, en
í áttundu ferðinni var flug
vél hans skotin niður. „Mér
féll það hálfilla fyrst í stað,
en þó ekki svo, að ,ég hefði orð
á því“, segir hann.
Haustiðdí945 var hann leyst-
ur úr herþjóhustu og hvarf
hann þá aítur að leikhúsinu.
Var haun valinn til að leika
skophlutverk í sjónleiknum
„Three to make ready“. En
styrjaldarminningarnar létu
hann ekki í friði. „Það brást
ekki að ég varð andvaka í
hvert skipti, sem ég hafði lesið
frásagnir af styrjöldum í Pale
stínu, Kína eða Indonesíu“,
segir hann.
Hann varð meðlimur í sam-
tökum, sem höfðu alheimssam-
vinnu á stefnuskrá sinni, en
varð skjótt leiður á þeim fé-
lagsskap. Þótti honum sem þar
eyddist alltof mikill tími í
kokktaildrvkkju og tilgangs-
lausar skálaræður. Síðan tók1
hann sér ferð á hendur til Ev-
rópu.
Þegar hann hafði valið sér
dvalarstað við tröppur Chaillot
hallarinnar, var honum fljótt
boðið að hypja sig á brott. En
honum varð ekki svarafátt.
„Þar eð sameinuðu þjóðirnar
hafa enga sameiginlega lög- í
gjöf, brýt ég ekki nein lög; og
enda þótt þeir gætu það lög- !
um samkvæmt, hafa þeir ekki i
yfir neinum lögreglumönnum
að ráða til þess að framkvæma ;
þá ákvörðun“. !
Þessi fullyrðing hans varð
til þess að ráð sameinuðu þjóð-
anna fékk marga hnutuna frá
blöðum Parísarborgar. „Skorti
sameinuðu þjóðirnar vald til að
kasta rauðhærðum stráklingi á
dyr, — getum við þá vænst
þess, að sú stofnun hafi dug í
sér til að koma í veg fyrir
heimsstyr j aldir ?1 ‘
Og um leið varð Davis uppá-
hald allra Parísarbúa. Þeir
færðu honum mat og drykk og
sæmdu hann blómagjöfum.
Nokkrum vikum siðar gerð-
ist það, er hröð orðasenna stóð
yfir í þingi sameinuðu þjóð-
anna, að Davis hinn ungi reis
ir og allir einstaklingar geta
sameinast undir . . .“
Þegar þar var komið ræðu
hans, leiddi franskur lögreglu-
þjónn hann á dyr. Samt sem áð-
sagði einn þeirra við hann,
„Verða laun okkar lögreglu-
manna ekki dágóð, þarna í alls-
herjarríkinu?11
Að þessu loknu boðaði Davis
til fuhdar í Plejæls tónlistahöll-
innþ til þess að ræða þá áskor-
un til þings sameinuðu þjóð-
anna, að það gengist fyrir stofn.
un alheimsstjórnar, þar eð'það
væri hið eina ráð til þess að
varanlegur friður kæmist á í
heiminum. Tvær þúsundir á-
heyrenda samþykktu áskorun,-
ina, og skoruðu auk þess á þing-
á fætur úr áheyrendasæti og
tók til máls:
„Einmitt vegna þess, að þér
eruð fulltrúar sérstakra ríkja
og ríkisstjórna, er vonlaust, að
þér getið komizt að samkomu-1
lagi um neitt það. sem máli
skiptir“, hrópaði hann. ,,Sund-
urlyndi yðar hlýtur óhjákvæmi
lega að leiða yfir oss nýjar |
styrjaldarógnir. Þess vegna
skora ég á yður, að boða til
alheimsráðstefnu, er hefji á
loft það merki, sem allar þjóð-
ur urðu þingmennirnir að
hlýða á hana frá upphafi, þar
eð einn þeirra, franski fulltrú-
inn Robert Sarrasac hershöfð-
ingi, tók þar við, sem hann
hætti og flutti ræðuna til
enda, en hann var einn áhang-
enda Davis.
Davis var fluttur í lögreglu-
stöðina og yfirheyrður þar. Að
yfirheyrslunni lokinni, voru
þeir orðnir perluvinir, hann og
lögreglumennirnir. „Svo að
Framhald á 7. siSu.
Við pýramídana á Egyptalandi

Myyndin sýnir hóp stúdenta frá Kairo, sem hlýða á fræðslu kennara sinna um pýramídana*
hin fornfrægu mannvirki Egyptalands. :, Æ