Alþýðublaðið - 19.09.1950, Qupperneq 5

ImSjudagur 19. sept. 1950
ALÞÝÐUBLAÐIÐ
MIÐLUNARTILLAGA
sáttanefndar um, að
SAMNINGUR
tailli Sjómannafélags Reykja-
Níkur og. Sjómannafólags
Hafnarfjárðar annars vegar og
Féiags- ísjenzkra, , bqtnvörpu-
skipaeigenda hins vegar um
kaup og kjör á botnvörpung-
um verði .þannig: „
Ugr-
' EágmargskaujS éftirtálinna
.skipyerj a .skql, yera;. ..,
1) Hóseta '
2) Lifrarbræðslumanna
3) Kyndara og aðstoðarmanns í vél á
dieseltogurum
4) Óæfðs kyndara, þ. e. kyndara, er eigi
hefur unnið 3 mánuði á sams konar
skipi (olíukynntu eða kolakynntu,
hvoru um sig) .
5) Yfirmatsveins
6) 2. matsveins
7) Mjölvinnslumanns
8) Netjamanns
9) Bátsmanns
’kr;' 1030.03 á' mánuði
— 1080,00 - —
— 1080,00 - —
— 930,00 -
— 1500,00 -
— 1080,00 -
— 1080,00 -
■— 1230,00 -
— 1500.00 -
Á laun þessi greiðist full
verðlagsuppbót samkvæmt
gildandi kaupvísitölu að lög-
um.
Skipverjar hafa allir frítt
fræði.
Lágmargskaup skipveria á
íogurum, er einvörðungu flytja
fisk, veiddan á önnur skip, skal
vera hið sama og á hverjum
tíma gildir um önnur skíp. er
eingöngu fást við flutning á
keyptum fiski.
Auk framangreinds mánað-
arkaups skulu skipverjum
greidd aflaverðlaun af verð-
mæti fisks og lýsis samkvæmt
ákvæðum 2.—4. gr.
2. gr.
Þegar veitt er í ís til sölu á
erlendum markaði, skal greiða
skipverjum 17% af heildar-
söluverði fisks, að frádregnum
20% af söluverðinu vegna út-
flutnignsgjalda, tolla erlendis
og löndunar- og sölukostnaðar
þar. Ennfremur skal greiða
skipverjum 17% af verði lýsis.
Nú verður fiskur. sem aflað
hefur verið á ísfiskveiðum,
eigi fluttur á erlendan markað,
en er skipað á land í innlendri
höfn, og greiðast þá .sömu afla
verðlaun, en til frádráttar kem
ur einungis löndunarkostnað-
ur.
Á saltfiskveiðum skulu aOa-
verðlaun skipverja vera 19%
af verði fisks upp úr skipi,
að frádregnum löndunarkostn-
aði, svo og 19% af verði lýsis.
Þegar veiddur er karfi eða
annar fiskur með botnvörpu
til vinnslu í mjöl og lýsi skal
greiða skipverjum 18% af and
virði fisks og lýsis úr lifur
þess fisks, sem slægður hefur
verið um borð, að frádregnum
löndunarkostnaði fisksins.
Sömu aflaverðlaun skulu
greidd, er skip fiskar í Jjeim
tiigangi að selja fiskinn nýj-
an eða ísaðan til neyzlu inn-
anlands eða til sölu í frýstl-
hús. Frá söluverði fisksins
dregst þá löndunarkostnaður.
Aflaverðlaun þessi, sem
greidd skulu án verðlagsupp-
bótar, skiptast jafnt í milli
allra skipverja, þó aldrei í fleiri
en 31 stað á ísfiskveiðum, 38
staði á saltfiskveiðum og 30
staði á öðrum veiðum. Nú eru'
skipverjar fleiri á skipi, og
greiðir útgerðarmaður þá
þeim, sem umfram eru, afla-
verðlaun til jafns við hina.
Aflaverðlaun skiptast aldrei í
fleiri stað en menn eru á skipi.
Þegar skip tekur afla úr
öðru skipi til flutnings á er-
lendan markað til viðbótar
eigin afla sínum, skulu afla-
verðlaun af þeim hluta farms-
ins skiptast að jöfnu milli
skipshafna beggja skipanna.
Sé fiski þessum ekki haldið
sérgreindum, skal miða verð
hans við meðalverð alls farm-s
ins.
Lifrarbræðslumaður hefur
sömu kjör og háseti, að því er
fast mánaðarkaup og aflaverð-
laun varðar. Á saltfiskveiðum
skulu aflaverðlaun hans af lýsi
tvöfaldast, ef lýsismagnið nem
ur 82 kg. úr hverri smálest
fisks upp úr skipi og 95% lýs-
isins er I. flokks. Á ísfisksvei.ð-
um skulu lýsisverðlaun hans
eínnig tvöfaldazt, ef 95% lýsis-
magnsins er I. flokks. Nú er
ekki um bræðslu lifrar að ræða
á öðrum veíðum en saitfisk-
veiðum og getur skipstjóri þá
kvatt lifrarbræðslumann til al-
mennra hásetastarfa.
3. gr.
Frá gildistöku samnings
þessa til 1. janúar 1951 skal
miða aflaverðlaun af flöttum
fiski upp úr skipi við þetta
verð á hverri smálest, áður en
löndunarkostnaður hefur ver-
ið dreginn frá:
1) Saltaður þorskur og langa kr. 1420,00
2) Saltaður upsi og ýsa — 757,00
3) Ósaltaður þorskur og langa — 1110,00
4) Annar ósaltabur fisliur — 592,00
Aflaverðlaun af óflöttum
fiski, sem seldur er innanlands
miðast við söluverð hans upp
úr skipi, sem ekki má vera
lægra en almennt gangverð.
Verð hverrar smálestar karfa
upp úr skipi skat til 1. janúar
1951 teljast kr. 375,00, áður en
löndunarkostnaður hefur vérið
frá dreginn.
Lönudnarkostnaður skal
sama tímabil íeljast kr. 64,00 á
hverja smálest fisks, annars en
karfa, en af hverri smáiest
karfa kr. 25.00.
Framangreint tímabil skal
verð hverrar smálestar lýsis
nr. I og II íel.jast kr. 3.100.00,
en verð hverrar smálestar lýs-
ir nr. III og lakara lýsis kr.
400,00.
Miða skal við vottorð lýsis-
matsrnanns, að því er várðar
magn og flokkun lýsis.
4. gr. j
Ilvor samningsaðilja nefnir
einn rpann.L nefndi.til.þess, að
framkyænia rannsókn og mab
á þyíj. hyort- br.eytingar hafi
oroiö ó yerðl, afurða. þeirra.
sem . aflaverðlaun . eru. miðúð
við, gða löndunarkostnaði sam-
kvæmt 3. gr. Þríðja ráann í
nefnd þessa nefnir borgardóm-
ari í Revkjayík. Tekur sá mað-
ur sæti í nefndinni. ef ágrein-
ingur verður með nefndar-
mönnum aðilja, og skal hann
vera formaður nefndarinnar,
er hann gegnir þar störfurn.
Hinn 1. janúar 1951 skal
nefndin lýsa því. hvért te’jast
skuli verð umræddra afurða cg
hyer löndunarkostnaður fekdli
teliást. Eftir 1 fanúár 1951
getur samningsaðili, er hann
telur ástæðu til. krafizt ú'r-
lausnar ne.fndarinnar um þessi
ef ni.
Nú telur nefndin, , aðrorðiS
hafi verðbreytingar. er nemi
10%, afurðaverðs, er legg.ia bor
til grundvallar aflaverðlaun-
um. eða meiru. og skulu afla-
verðlaun þá til næstu verðá-
kvörðunar miðuð við hi.ð
breytta verð.
5. gr.
Skipverjum skal greitt or-
lofsfé, 4% af kaupi, aflaverð-
launm og fæði (samkvæmt
skattmati). Skipverjum er
heimilt að taka orlof. í sjglinga
leyfum sínum, er því verður
við komið, og skulu þeim þá
auk orlofsfjárins greidd óskert
þau hlunnindi. er þeim hefði
ella borið í siglingaleyfinu.
6. gr.
Á skipi, er hefur 20 manna
skipshöfn eða þar yfir, skulu
vera tveir matsveinar. Er y.fir-
matsveinn hefur starfað ei'ct ár
hjá sama útgerðarfyrirtaiki,
skal uppsagnarfrestur hans
vera einn mánuður af beggja
hálfu.
Á togara með vfir 1000 ha.
kolakyntri gufuvél skulu vera
minnst þrír kyndarar.
Á skipi hverju skal fjórum
mönnum hið fæsta greitt netja
mannskaup.
Heimilt er að ráða í allt að
ársvist á skipi tvo ungiínga ú
seytjánda sjdursári. er taki
hálf laun háseta, þ. e. fast kaup
og aukaþóknanir, og b.aíi að
öðru leyti sömu kjör og háset-
ar. Hámarksvinnutími þessara
unglinga skal aldrei vera
lengri en 12 stundir á sólar-
hring, og skal þeim veittur
kostur á að læra alla venjulega
hásetavinnu. Unglingar þessir
skulu nióta síglingaleyfis +II
skiptis. Sá þeirra. er fer söht-
ferð til útlanaa. skal í beirri
ferð vera aðstoðarmáður ma:-
sveins, enda sé .vinnútími hans
við*þau störf eigi íengri en 8
stundir í sólarhring. Unglingn-
um skal greiða aukabpknuh,
15%. af far- og fæðlsgjaldi far-
þega, er með skipinu éru, þeg-
ar hann gegnir störfum aðstoð-
armatsýeins sámkvæmt fram-
ángreindu. Sé um að ræða at-
-vinnuleysi íogarasjómanna að
dórni stéttarVlags beirr-a. fell-
ur niður heimiid tT að ráða
unglinga á skip afinýju. meðan
það ástand varir.
Botnvörpungar, sem flytj a
fisk í ís til sölu erlendis, skulu
hafa að staðaldri minnst 13
manna skipshöfn og þar af 4
háseta að bátsmanni meðtöld-
um. -
7. gr.
Á saltfiskveiðum skiptast há
setar,.þaE;me^.)talinn.:bátsmaðr
,;ur, í tvæn-virinusveitár.-Frá því
skip lætur úr. höfn. þar til þao
tekiir höfri.a.f .riýju, skal csólar-
bringnur:! sk'ip* r fjórar I Sex
stunda yökm’. Hver vmnusveit
háseta skal vinna aðra hvora
vöku, þannig að vinnutími
hvers háseta sé tólf stundir í
sólarhring, en h:'nn hl-uta só! •
arhri-ngs notar háseti til hvíld-
ar og máltíöa. Ákvæði þessi
taka ekki til liírarbræðsUt-
manns, þegar hann einungis
gegnir bræðslustörfum.
8. gr.
Nú siglir skip '■ með afla til
sölu á erledum markaði: og fer
þá um siglíngaleyfi samkvæmt
ákvæðum greinar þess£,rar.
Ef skip kemur í heimshöfn
að veiðum loknurn. skal tveim-
ur þriðju háseta að bátsmanni
og bræðslumanni meðtöldum
veitt leyfi frá störfum, þar til
skipið kemur aftur frá útlond-
um. Halda skipverjar, er leyfis
njóta, óskertu kaupí sínu og
fæðispeningum, kr. 15.00 á dag I
auk verðlagsuppbótar. þennan l
tíma, þó ekki lengur en 15
daga.
Nú kemur skip að loknum
veiðum í aðra innlenda höfn
og skulu siglingaleyfi þá veitt
með sama hætti, ef tveir þriðju
háseta, sem hlut eiga að máli,
óska þess. Sér útgerðarmaður
pá skipverjum, sem levfi hefur
verið veitt, á sinn kostnað fyr-
ir flutningi til heimahafnar
skipsins þ. á. m. fæ-ði og gist-
ingu, ef því er að skiþta. Sama
gildir um flutning háseta frá
heimahöfn,, ef næsta veiðiför
er hafin í annarri innlendri
höfn. Að öðru leyti fer um kjör
háseta samkvæmt ákvæðum 1.
mgr., meðan þeir eru í levfi.
Skipstjóri skal gæta þess, að
leyfum sé réttlátlega skipt á
skipverja og fyllsía jafnaðar
gætt í því eíni. enda sé við það
miðað sem meginreglu, að hver
þeirra háseta, sem á veiðum
voru, fáí levfi í tveimur af
hverjum þremur söluferðum,
sem hér skipta máli.
Skipstjóri semur við tiltekna
háseta um, að þeir sigli sem
kyndarar í einstökum söluferð-
um, eftir því sem nauðsyn kref-
ur, til þess að kyndarar fái sigl-
ingaleyfi, sem þeir eiga rétt á.
Kyndarar fá siglingaieyfi til
skiptis, þanng að annar eða
tveir þeirra, ef þrír eru, fá leyfi
í einu. Kyndarar á kolakynnt-
um togurum skulu fá 4 daga
leyfi með fullu mánaðarkaupi
og fæðispeningum fyrir hverja
söluferð, sem þeir kunna að
sigla umfram háséta. Nu eru
tveir matsveinsr á skipi. og fá
þeir þá siglirsgaleyfi til skiptis.
Nú er ákveðið, að skip skuli,
að söluför lokinni, hefja veiðar
á erlendum miðum eða fyrir
Austurlandi. og er þá eigi skylt
að veita siglingaleyfi, áður en
r-igling til útlanda hefst, þótt í
höfn sé komið*
í millilandasiglingum skal
vera þrískipt vaka og 8 stimda
vinnudagur, þeirra er ó þilj-
um vinna. Sé unnið lengur á
sólarhring, sbal sú vir.na reikn-
uð sem eftirvinna og gréiðast
með kr. 12.00 á klst. auk verð-
lagsuppbótar. Sama gildir um
vinnu skípverja, er skip liggur
í erlendri höfn til viðgerðar.
Nú njóta skipverjar siglinga-
íeyfis, og er þá heimilt á sigl-
ingu milíi landa að hafa tví-
skiptar vaktir og samtals 12
stunda vöku á sólarhring við
störf, er eingöngu lúta að sigl-
ir-gu skipsins. . :
Framapgreind.ar reglur um
v.ipwntíQg, eftirvinn u gilda
þóiíEÍalá.^ef ;kaMa..iþ's,rf menn á
þilfar vegna öryggis skips eða
farms.
A siglingu skal matsveinn
hafa aðstoð I eldhúsi 8 stundir
4 dag.
9. gr.
Starfi skipverjar þeir, er á
þilfari vinna. að flutningi koia
úr fiskirúrni í kolabox eða
kyndistöð, eða flutningi kola
milli fiskirúma á fiskveiðum
og millílandaferðum, ber þeim
fyrir það kr. 36.00 á vöku, auk
dýrtíðaruppbótar. Sama þókn-
un greiðist kyndurum fyrir
flutning kola úr fiskirumi í
kolahox eða. kyndistöð. eða
millí fiskirúma í millilanda-
ferðum. Engum einstökum
manni er þó skýlt að vinna að
kolaflutnjngi lengur en 12 'tíma
á sólarhring.
Sania greiðsla ber hásetum,
er kyndá kolaskip á ferðum
milli landa og ,á fiskveiðum.
Skipverjar, er samningur
pessi tekur til, vinna ekki að
löndun fisks í erlendri höfn.
Eigi er þeim skylt að annast
uppstillingu lesta þar, en leið
heina skal skipverji við það
verk. Skípverjar eru eigi skyld-
ir til að annast þvott lestar-
borða, nema brýna nauðsyn
beri til endurþvottar taorða er-
lendis. er siglt er með alla
skipshöfnina, og greiðist sú
vinna þá með kr. 15,00 á
klukkustund auk verðlagsupp-
bótar.
í erlendri höfn skulu skip-
verjar eigi vinna að losun varn-
ings úr skipi eða móttöku varn-
ings um borð, annars en skips-
nauðsynja.
í erlendri höfn sé varðmaður
úr landi í skipinu fvrsta sólar-
hringinn, sern skipið liggur
þar.
Fyrstu 5 dagana, sem skip
liggur 1 erlenari höfn, skulu
skipverjar eiga landvistarleyfi
til skiptis. Skal helmingur
þeirra eiga landvistarleyfi í
einu. og leyfum skal hsga
þannig, að tími sá, er sölubúðlr
eru opnar, skiptist jafnt. á skip-
verja. Vegna þessara ákvæða
skal eigi fresta siglingu skips,
ef því er að skipta. Ef skip ao
nefndum tíma liðnum er í er-
Iendri höfn til viðgerðar, fer
um vinnutíma skipverja sam-
kvæmt ákvæðum 8. gr. Skip-
stjóri sér um . framkvæmd
framangreindra I.evfa.
10. gr.
Liggi skip í höfn að aflokn-
um fiskveiðum cg vinni háset-
ar að hreinsun og viðgerð
skipsins. skal þeim greitt tíma ■
kaup þaS, er hafnarverkamönn-
um í heimahöín skipsins er
greitt á ssnia tíma. enda fæöi
þeir sig sjalfir að öllu leyti.
Vinnutímar á viku hveri séru
í dagvinnu hínir sömu og'gilda
á hverjum tíma fyrir daglauna
menn í heimahöfn skipsins.
Vinni hásetar að botnhreins-
un'á veiöitíma. ber að greiða
þeím kaup samkvæmt gildandi
íaxta um eftir- og næturvinnu
í kolum í heimahöfn skipsins.
Er skip er í veiðiför, ferð
milli hafna eða landa, eru há-
setaí og.aðrir, sem á þiljum
vinna, ek.ki skvldir að ryð-
hreinsa eða vítissódaþvo.
11. gr.
Veiðiför skips telst lokið, er