Alþýðublaðið - 26.10.1950, Blaðsíða 6

6
ALÞYÐUBLAÐiÐ
Fimmtudagur 26. okt. 1950.
Kópavogsannáll hinn nýí
sída Bfli ibtíjBdmsa ivd
verð.ur, íjéldur í afgreiðslu Landvarnar,
Laugavegi 7. — Sölubörn komið og seljið.
Góð sölulaun. Þær bókabúðir, sem ekki
hafa fengið ritið ennþá, snúi sér til
Afgreiðslu Landvarnar,
Laugavegi 7.
Dr: Álfur
Orffhengils:
MISNOTKUN PAPPÍRSINS.
Að undanförnu hefur mörg-
um orðið tíðrætt um misnotk-
un á pappír og sumir hafa jafn-
vel gengið svo lgpgt að þeir virð
ast helzt telja slíka misnotkun
til syndar.
Pappír er alltaf misnotaður,
þegar hann er sviptur hrein-
leika sínum — sínum hvíta lit-
blæ. í því sambandi er það al-
gert aukaatriði á hvern hátt eða
með hverju það er gert. Aðalat-
riðið er það að pappírinn er
ekki lengur hvítur og flekklaus
og ekki lengur pappír heldur
eitthvað annað eftir atvikurn.
Skáldverk, ljóð, fræðaspjall,
pólitískar skammir eða bara
bull. Hann er ekki lengur hvít-
ur.
Enn hefur ekkert það verið
skráð á hvítan pappír er geri
hann hvítari. Ekkert sem gerir
hann fegurri en hann er meðan
ekkert er á hann skráð. Hins
vegar er það mesta undrunar-
efni að hann skuli aldrei roðna
af skömm og blygðun, en þaö er
semsagt aukaatriði. Það eru
Iíka til menn sem ekki geta
roðnað. ♦
Engri sál hefur verið mis-
þyrmt meira í. þessari veröíd en
hinni hvítu sál pappírsins.
Klám segja sumir og fyllast
náttúrulausri vandl.ætingu.
Pólitískar svívirðingar segja
sumir og hafa þá lesið greinar
andstæðinganna. Og þó er sál
pappírsíns hvít. Tímarit segja
enn aðrir með klassískri fyrir-
Iitningaró, en kaupa þó hvert
vikurit sem út kemur og gleypa
í sig þýddar skrýtlur og frómar
hugleiðingar um ástir og inn-
brotsþjófa og fróðleikskorn frá
Hollywood og frumstæðum þjóð
flokkum, ákaflega skrýtnum.
Klassísk skáldverk segja menn
og stinga þeim ólesnúm í bóka-
skápinn.
Sál pappírsins er hvit, en það
er sál mannsins ekki, og þess
vegna er hægt að gera pappír-
inn verðmeiri með því að
flokka hreinleika hans. Þegar
sál mannsins hefur náð efsta
tindi bókmenntalegs þroska,
verða aðeins gefnar út hvítar
bækur, óflekkaður pappír í
skrautbandi. Og mennirnir
munu setjast í djúpa stóla, þeg-
ar þeir koma heim til sín að
afloknu dagsverki, taka þessar
bækur sér í hönd og sækja
hvíld, menntun og upplyftingu
í hvítan hreinleika blaðanna,
dást að snilld hreinleikans, orð-
heppni hreinleikans, hugmynda
auðgi hreinleikans. Og þá
munu rithöfundar og útgefend-
ur verða mikils metnir menn.
Jafnvel þeir, sem moka út tíma
ritunm og blöðum------------
Þann pappír verður nefnS-
lega hægt að nota til alls án
þess að nokkur þurfi að blygð-
ast sín fyrir.
Virðingarfyllst.
Dr. Álfur Orðhengils.
Ljósakrónur
með glerskálum og plast •
skermum. VEGGLAMP-
AR, margar nýjar gerðir
með fallegum pergament-
og plastskermum.
Véla og raftækjaverzlunin.
Tryggvag. 23. Sími 81279.
Auglysið í
Alþýðublaðinul
F r ank Yerhy
HEITAR ASTRIÐUR
.dh) - í.,f '1 Kgi 1 i/h{ tj J
Hún Iagði armana að barihi
honum .og bros.lék um rauðar;
þvalar v.arir.. hennar.
„Vertu nú vænn og kræktu
frá mér treyjunni,“ bað hún;
„ég er svo sárþreytt. Kalt bað
mundi vissulega hressa mig.“
Hún sneri baki við honum og
horfði niður að ánni. Laird hík-
rði aðeins við, en tók síðan að
lást við krókana og lykkjurnar
á reiðfötum hennar.
„Gættu þess að líta ekki á
mig. Ég vil fyrir alla muni
ekki særa blygðunarkennd
þína“. — Ködd hennar var
glettnislég.
Laird hikaði enn. Síðan beit
hann á jaxlinn og hélt áfram
orustunni við krókana og lykkj
urnar. Nokkrum andartökum
síðar stóð Denisa allsnakin
frammi fyrir honum og gekk
síðan hægt cg rólega niður að
ánni, án þess að líta aftur.
Þar nam hún staðar eitt and-
artak og stakk tánni í vatnið,
en óð því næst út í ána, unz
hægur þungur straumur lék
um þrýstin brjóstin. Laird sá
hana teygja upp armana og
fleygja sér til sunds undan
struamnum, eftir að hún hafði
hnýtt hið mikla, svarta hár sitt
í hnakkahnút. Sundtök hennar
voru hnitmiðuð og mjúk og
líkami hennar smjmg vatnið
eins og gullin ör. Þegar hún
hafði synt drjúgan spöl undan
straumnum, eftir að hún hafði
freistaði að synda gegn honum,
en þungi hans varð henni ofur-
efli og eftir nokkur tök gafst
hún upp, setti fætur í botn og
óð til lands. Hún skalf lítið eitt,
þegar hún steig upp á bakkann.
Laird starði undrandi á hana.
„Þú kvefast af þessu,“ mælti
hann.
Denísa leit þangað, sem
hestur hennar stóð. Samanvaf-
in ábreiða var bundin aftan við
söðulinn.
„Komdu með ábreiðuna,“
sagði hún. „Hún er að vísu dá-
iítið hörð, en það er þó betra
r.ð hafa hana heldur en ekkert.“
Laird gekk að hestinum og
leysti ábreiðuna frá söðlinum.
Þegar hann vafði hana í sund-
ur, féll innan úr henni brauð-
hleifur, þurr og harður, og dá-
iítill ostbiti. Hann leit á hana
spyrjandi augnaráði.
„Fórstu peningalaus?“ spurði
hann.
Denísa. yppti öxlum.
„Það hefur ekkert að segja“
svaraði hún. „Þurrkaðu mér nú.
Ég er svo þreytt, að ég hef ekki
dug í mér til þess.“
Laird vafði ábreiðunni utan
um hana og tók að nudda hana
og þerra. Hann fór mjúkum
höndum um grannan, fagur-
mótaðan líkama hennar, en
hún gat séð hvernig blóðið
ólgaði í æðum hans, því að æð-
arnar á armi hans tútnuðu út
■ :<> ;. -. :>.t- ginuio -\3
og titruðu, eins og þeim lægi
* 'X áC * ~ í? O t.
viq ao spnnga.
,;Vek ég slíka bennandi æs-
ingu í líkama þínum, vinur
minn?“ hvíslaði hún. „En hví-
líkar kvalir má ég þá líða? Við
inmnstu snertingu þína er sem
lamandi straumur fari um all-
an líkama minn; blóðið streym-
ir frá kviðarholinu, unz þar
verður tilfinningalaust tóm, og
andrá síðar fossar það þangað
aftur, fýllir liverja æð, ólgandi
og trylit, unz kviður minn
brennur og mér þykir sem all-
ur máttur sé úr mér dreginn.
Legðu mig flata á jörðina,
Laird .... Ég stend ekki . ... “
Laird lagði hana á grasið og
nuddaði líkama hennar með
harðri ábreiðunni, unz hörund
hennar roðn£>ði við. Hún lá á
bakinu og stundi af vellíðan.
Þá rétti hann úr sér, virti
hana fyrir sér þar sem hún lá,
en leit síðan skyndilega und-
an.
„Horfðu á mig,“ hvíslaði
hún. „Ég bið þig þess. Líttu á
líkama minn. Er hann ekki
freistandi, Laird? Grannvaxinn,
en þó mjúkur. Ég nýt þess að
finna augu þín hvíla á honum,
löngunin í augnaráði þínu vek-
ur mér ylsára fullvissu um það,
að þú girnist mig .... hafir
ekki kastað mér frá þér með
lítilsvirðingu.“
Laird fleygði sér niður við
hlið hennar á mjúkan, angandi
svörðinn og greip höndunum
fyrir andlit sér.
„Laird“, hvíslaði Denísa“,
veldur þetta þér slíkri kvöl?“
„Já“, svaraði hann gremju-
lega.
„En, — hvers vegna, Lair.d?
Hvers vegna?“
Laird spratt skyndilega á fæt
ur.
„Ég er kvæntur!11 svaraði.
hann harkalega. „Kvæntur
góðri konu, sem ann mér hug-
óstum. Indælli konu, Denisa,
sem aldrei hefur unnið mér
minnsta mein“.
„En hún er brjáluð, Lair.d.
Hvernig má hún vera þér eig-
inkona í þess orðs fylltsu merk-
ingu?“
Laird hristi höfuðið.
„Það er ekki með öllu von-
laust, að hún kunni að ná aft-
úr fullri heilsu. Hún stendur nú
á vegamótum. Það eru eins
miklar líkur fyrir því, að hún
verði albata. Hins vegar verð
ég að játa, að líkurnar fyrir
því, að hún verði það aldrei,
oru jafn miklar. Úrslitin geta
að verulegu leyti verið undir
bví komin, hvernig við bregð-
umst við þessu, Denisa. Og ég
vil ekki hafa það á samvizk-
unni, að mér sé um að kenna,
ef illa fer“.
„Ég skil“,. hvíslaði hún svo
.. .(li.töiv . . : Ti
lá^h,_ ,að yarla . heyrðist.
V,I/áu?d‘.
„Já, Ðeriiáa?“ ;
„Ef svo færi“ ■ hóf hún máls
og talaði hægt og lágt, eins og
hún athugaði hvert orð gaum-
gæfilega áður en hún sagði
það“, að ég yrði barnshafandi af
þínum völdum, — hvað þá?
Laird stirðnaði upp eins og
hann hefði verið lostinn þungu
höggi, starði á hana og mátti
engu orði upp koma.
En Denisa hristi höfuðið.
„Nei!“ mælti hún.“ Enn er
það ekki orðið. Ég spurði að-
eins, — ef til þess kæmi“.
Laird varpaði öndinni létti-
lega eins og helfargi væri af
honum lyft.
„Það myndi engu breyta!“
mælti hann hranalega: „Ég
myndi ,taka barnið að mér, ef
mér væri það unnt; annað hefði
það ekki í för méð sér“.
„Ég skil! „Hún starði á hann
og skyndilega fylltust augu
hennar tárum. „Það er bezt, að
þú hverfir á brott!“ bætti hún
við.
Laird þagði um hríð; horfði
á hana og virtist á báðum átt-
um með hvað gera skyldi.
„Farðu fjandans til! Ég hata
big! Ég hata þig og allt þitt
blövaða göfuglyndi og heiðar-
leika!“ Síðan fleygði hún sér á
grúfu á ábreiðuna og titraði öll
af hamslausum ekka.
Laird stóð nokkra hríð í
sömu sporum og starði á líkama
hennar, fagurmótaðan og
mjúkan, sem engdist sundur og
saman af gráti og ekkasogum.
Og hann rétti út hendina,
hægt og hikandi, en þegar lófi
hans nálgaðist herðar hennar,
tók Laird allt í einu skjótt vio
bragð og gekk þangað, sem reið
skjótti hans stóð. Þegar hann
var að því komin að stíga á
bak, hikaði hann eins og hann
myndi skyndilega eftir ein-
jiverju, gekk að hesti hennar,
tók nokkra peningaseðla upp
úr vasa sínum og stakk þeim.
samanvöfðum undir . hnakk-
nefnið. Síðan sveiflaði hann sét
í söðul sinn, reið hægt á brott
og sat beinn og háleitur, — og
barðist við löngunina að líta
um öxl. Og þegar hann var

RSKilSINS
„SkjaldbreiS"
Tekið á móti flutningi til Súg-
andafjarðar og Bolungavíkur
á morgun.
Félagar og nýir félagar
viíji bóka sinna í M.F.A. í
n