Alþýðublaðið - 05.11.1950, Blaðsíða 1
XXXI. árg.
Sunnudagur 5. nóvember 1950
245. tbl.
Gagnsóknin í Kóreu nú stöðvuð
Alkvæði um sátta-
tillcguna á morg-
unkl. 10-22
ALLSHERJAKAT-
rrVÆÐAr,REIHSLAN um
hina nýju miðíuna'rtilltígu
'sáttanefndar ríkisins í tog-
aradeilunni fer fram á inorg-
un, mánudag. Togarasió-
mcnn í Reykjavík o% Hafn-
arfiiði greiða atkvæði í
skrifstofum Sjómanuafélags
Reykjavíkur o? Sjómanna-
félags HafRarr^rrðar, og
stendur atkvæðagreiðs'an á
báðum sttíðum frá kl. 10 ár-
degis til lcl. 22 síðdegis. Þá
á henni að vera lokið.
Sauði krossinn safn
ar meðlimum
HERSVEITIR SAMEINUÐU ÞJÓÐANNA í Kóreu hafa
stöðvað gagnsókn kommúnistahersins norðaustur :af Pyong-
ýang, -en grimmileg orrusta geisar á bökkum Chonchonyang-
írinnar, 35 km frá mynni hennar. Segir í herstjórnartilkynn-
tagu MacArthurs í gær, að sunnanherinn liafi búizt þarna um
r st 'jvum, sem séu öflug varnarlína, en geti einnig orðið stöklc
^alluv nýrrar sóknar, þegar tímabært sé að hefja hana.
-----------------—-----------Þ Allmikið ber á kínverskum
kommúnistum í her Norður-
Ilóreumanna á þessum víg-
stöðvum og er búizt við. að
tvö kínversk herfylki berjist
nú í Kóreu. Þykir líklegt, að
kínversku hermennirnir berjist
dre’fðir meðal Norður-Kóreu-
manna og að hér sé um að
ræða þrautþjálfað lið og miög
vel vonnum búið.
Ðaiai Lama farinn
T>aLAI T.AMA. sUórmndi
Tíbet, er farinn burt frá Lhasa,
htífuðborg landsins, ásamt rík-
issíjórn sinni, og þykir líklegt,
að hann ætli sér að komast til
Intyands og leita þar hælis.
Innrásarher kínversku kom-
raúnistanna í Tíbet mun eiga
230—300 km ófarna til Lhasa,
en fréttasamband vig borgina
er algerlega rofið eftir að árás-
in hófst. Hefur Indlandsstjórn
engar spurnir haft af sendi-
herra sínum í Lhasa í heila
viku.
REYKJAVÍKURDEILD
Rauða kross íslands hefur í
dag herferð í því skyn að safna
meðlimum í samtökin. Frá kl.
10 f. h. munu ungar stúlkur
— hjúkrunarnemar, Ijós-
mæðranemar og aðrar skóla-
stúlkur — ganga um bæinn og
bjóða fólki að gerast félagar í
Rauða krossinum. Árgjaldig er
10 krónur, en ævifélagagjald
100 krónur.
Bæjarbúar þekkja vel mann-
úðar- og líknarstörf Rauða
krossins, og er því óþarft að
íjölyrða um þau. Fólk er beðið
að taka vel á móti sendiboðum
samtakanna og efla starfsemi
Rauða krossins með því að ger-
ast félagar.
Verðhækkun á kjöfi
VERÐLAGSNEFND landbún-
aðarafurða auglýsti í gær verð-
hækkun á kjöti, og er þessi
hækkun sögð stafa af geymslu-
kostnaði kjötsins.
Verðhækkunin nemur 5 aur-
um á kíló af öllu kjöti.
Jón Arason í þjóðleik-
húsinu 7. nóv.
ÞANN 7. nóvember verður
frumsýning í þjóðleikhúsinu á
sjónleik Tryggva Sveinbjörns-
sonar „Jón biskup Arason", og
er sú sýning til minningar um,
að þann dag teljast 400 ár liðin
frá aftöku þeirra Hólafeðga.
Tuttugu leikarar fara þarna
með meiri háttar hlutverk. en
auk þess er fjöldi minni hlut-
verka.
Sjónleikur þessi er ekki
sögulegur, heldur er sagan not-
uð sem uppistaða í vef atburð-
anna. Til dæmis er Helga,
fylgikona biskups, látin vera
stödd í Skálholti, þegar þeir
feðgar eru teknir af lífi.
Aðalhlutverkin, Jón biskup
og Helga, eru leikin af þeim
Val Gíslasyni og Arndísi
Björnsdóttur. Haraldur Björns
son annast leikstjórn, en Lárus
Ingólfsson gerir leiktjöldin.
Hersveitir sameinuðu bjóð-
anna. sem búizt hafa um á
nyrðri bakka ChonchoRvang-
árinnar. munu hafa Lörfað
mest allt að 100 km.. en fram-
sveitir þeirra voru á sínum
tíma komnar alla leið að landa
mærum Mansjúríu. Sókn Banda
ríkjamanna á austurströndinni
heldur hins vegar áfram og
gengur að óskum.
Samningamenn sjómanna
mæla allir með samþykkf
r S
VIÐ UNDIRRITAÐIR, sem kjörnir vorum á fundi
Sjómannafélags Reykjavíkui 1. nóv. s. 1. og á fundi Sjó-
mannafélags Hafnarfjarðar 30. okt. s. 1. til áframhaldandi
viðræðna við samninganefnd F.Í.B. og sáttanefnd í yfir-
standandi launadeilu um kaup og kjör á togurum, lýsum
yfir því, að við mælum með samþykkt miðlunartillögu
sáttanefndar, er hún nú flytur. \
Reykjavík, 4. nóvember 1950.
Sigurjón Á. Ólafsson
Sigfús Bjarnason
Sigurður Sigurðsson
Sig. E. Ingimundarson
Gar'ðar" Jónsson
Ólafur Sigurðsson
Valdimar Gíslason
Hilmar Jónsson
Steingrímur Einarsson
Jón Helgason
Borgþór Sigfússon
Pálmi Jónsson
Magnús Guðmundsson
Eyjólfur Marteinsson
Pétur Óskarsson
Sigfús Magnússon
^Ágúst O. Jónsson
Magnús Sigfússon
Sæm. Elías Ólafsson
Ólafur Friðriksson
Reynt að koma 10- 20 manns tii
verklegs náms í Bandaríkjunum
-------<►------
VETRARSTARF Íslenzk-ameríska félagsins hófst með
fundi í Félagsheimili verzlunarmanna —föstudaginn 27. októ-
ber s. I. Á fundinum flutti hinn nýi menningarfulltrúi Banda-
ríkjanna í Reykjavík, dr. Nils WiEiam Olsson, erindi; sýndar
voru tvær kvikmyndir, og auk þess var sameiginleg kaffi-
drykkja.
Á fundinum var skýrt frá
Talsmaður hersveita samein
uðu þjóðanna hefur látið svo , , - ' , *
um mælt, að því fari fjarri. ifvi*að a ™ndl 1S; °Skað er'
ao kommúnistaherinn hafi,
brotizt í gegn. Sagði hann, að
hersveitir sameinuðu þjóðanna
hafi hörfað undan hægt og
skipulega til varnarlínunnar
við Chonchonyangána sam-
kvæmt fyrirfram gerðri áætl-
un.
Heimilar stjórnmála
samband við Spán
ALLSHERJARÞING samein-
uðu þjóðanna samþykkti í gær
að heimila þátttökuríkjum
þeirra að hafa framvegis
sendiherra á Spáni og leyfði
jafnframt Spánverjum aðild
að ýmsum stofnunum samein-
uðu þjóðanna.
Tillagan um að heimila
stjórnmálasamband við stjórn
Francos á Spáni var samþykkt
með atkvæðum 38 ríkja gegn
10, en 12 sátu hjá.
lenzk-ameríska félagið, með
tilstyrk Norræna félagsins í
Bandaríkjunum (American
Scandinavian Foundation)
beita sér fyrir því að koma
ungu og efnilegu fólki til verk-
legs framhaldsnáms í Banda-
ríkjunum í þeim atvinnugrein-
um, sem það hefur þegar num-
ið eða starfað í hér heima.
Verður þetta með þeim hætti,
að nemendurnir fá áð vinna í
eitt ár hjá fyrirtækjum og
stofnunum í Bandaríkjunum
og kynnast þannig nýjungum
og starfsháttum í atvinnugrein
sinni.
Vonir standa til þess, að á
næsta ári verði hægt að koma
á milli 10 og 20 manns fvrir
við verklegt nám í Bandaríkj-
unum og e. t. v. fleiri síðar.
Norræna félagið í New York
telur, að nú sé hægt að koma
fyrir einum nemanda í hverri
eftirtalinni starfsgrein: garð-
rækt, hjúkrun, verkfræði og
læknisfræði. Verður einnig
reynt að koma mönnum fyrir
við önnur störf eftir því sem
Jöfn aflaverðlaun af öllum fiski, án mats eða flokkunar:
SÁTTANEFND RIKISINS
í togaradeiiuimi bar í gær,
að undangengnum viðræðUm
við stjórnir og Icjörna samn-
ingamenn sjómannafélaganna
í Reykjavík og Hafnarfirði,
fram nýja miðlunariillögu,
sem allsherjaratkvæðagreiðsla
verður rátin fara fram um á
morgun, mánudag.
Samkvæmt nýju tillögunni
skúlu samningar um kaup og
lcjör á íogúrumun verða sam-
Iiljóða miðlunartillögu sátta-
nefndarinnar. frá 23. olitóber
að öðri3 lej'ti cn því, að 3.
grein hennar breytist og
kveði svo á, að aflaverðlaun
af flöttum, söltuðum fiski
upp úr skipi í innlendri höfn
skuli vera kr. 4,75 af smálest;
afaverðlaun af flöttum, ó-
söltuðuin fiski greiðast á
sama hátt og af salífiski, þó
þannig, að hver 1000 kg af
flöttum, ósöltuðum fiski jafn-
gildi 720 kg af saltfiski; og
aflaverðlaun af saltfiski, sem
veiddur er utan íslandsmiða,
skuli vera 10% hærri en að
framan greinir.
Jafnframt þessu mælir hin
nýja miðlunartillaga svo fyr-
ir, að ákvæði 3. greinar mið"-
unartillögúimar frá 23. októ-
ber um mat á saltfiski skuli
niður felld, nema því að eins,
ao farið verði á samnings-
tímabilinu yfir á verðgrund-
völl um ákvörðun aflaverð-
launa, svo sem sjómöimum
var heimilað í miðlunartillög-
unni frá 23. október.
A’lir samningamenn sjó-
manna nafa ákveðið að mæla
með samþykkt liinnar nýju
málamiðlunartillögu, sem
íryggir sjómönnur^ jöfn af!á-
verðlaun af öllum fiski án
mats eða flokkunar, og birtir
blaðið á öðrum stað yfir’ýs-
ingu þeirra þar að lútandi.
Nemendur þeir, sem fara
vestur á vegum íslenzk-amer-
íska félagsins, munu væntan-
lega fá um $ 200 á mánuði til
uppihalds og er gert ráð fyrir
að námstíminn verði eitt ár.
Er ætlast til þess, að fé þetta
nægi fyrir nauðsynlegum dval-
arkostnaði.
Nemendur verða að vera á
aldrinum 23 til 30 ára, veröa
að kunna ensku og hafa
nokkra reynslu í starfi sínu.
Á fundinum var einnig skýrt
frá því, að þeir, sem hefðu hug
á að sækja um að komast til
Bandaríkjanna til verklegs
náms, ættu að snúa sér til
skrifstofu íslenzk-ameríska fé-
lagsins, herbergi nr. 17, Sam-
bandshúsinu, Reykjavík, en
þar eru frekari upplýsingar
veittar á þriðjudögum og föstu
dögum milli kl. 4 og 5 e. h.
Fundurinn var fjölsóttur og
fór hið bezta fram.
-----------«----------
Útbreiðsiufundur um bind-
indismál í Sfjörnubíó
ÞINGSTÚKA REYKJAVIK-
’JR efnir til almenns útbreiðslu
fundar í Stjörnubíói í dag kl. 3.
Er þetta fyrsti útbreiðslufund-
ur samtakanna á vetrinum, en
ætlunin er að stúkurnar hver
um sig haldi áfram slíku funda-
haldi í G.T.-húsinu.
OHAÐI FRIKIRKJUSOFN-
UÐURINN í Reykjavík hefur
fengið Aðventistakirkjuna til
afnota og mun prestur safnað-
arins, séra Emil ' Björnsson,
framvegis messa þar annan
hvcrn sunnudag, eins og' hann
gerði áður í Stjörnubíói. Fyrsta
guðsþjónusta safnaðarins á hin
um nýja stað er í dag kl. 11 f. h.