Alþýðublaðið - 27.01.1951, Síða 5

Laugardagur 27. janúar 1951.
ALÞÝÐUB L AÐJ Ð
5
Kommúnistiim afneitar;
strí'ði, vopnavaldi og ofbeldi
ekki algerlega eins og frioar
sinninn. Keyna’an sýnir, að
í augum kommúnistans get-
ur stríð, jafnvel árásarstríð,
veriS gott, beiting vopna-
valds nauðsynleg og ofbeldi
sjálfsagt, ef tiltekin skilyrði
eru fyrir hendi. En Iiver eru
þessi skilyrði? Þau eru óbrot
in og auðskilin. Stríð er gott,
vopnavaid nauðsynlegt og
ofbeldi sjálfsagt, ef með því
er þjónað þeim málstað, sem
kommúnistar aðhyllast, og
það flytur þá nær markinu.
En það er jafnfráleitt, ef
það er honum andstætt og
torveldar baráttu þeirra.
Kunnir kommúnistar hafa
oft lýst þessu hugarfari Ég
skal hér láta nægja að minna
á orð hins þekkta danska rit-
höfundar Hans Kirks í bréfi
til Ejn. Krenchels um Finn-
landsstyrjöldina, en bréfig var
birt í málgagni danska Komm-
únistaflokksins (Arbejderblad-
et 15. desember 1939): ,.Það er
ástæðulaust að vera að ræða,
hvort kröfur sovétstjórnarinn-
ar á hendur Finnum hafi ver-
íð réttmætar eða ekki frá sið-
ferðislegu sjónarmiði, meðan
valdið ræður úrslitum í stjórn
málum. En ef ég á að segja þér
skoðun mína, þá álít ég kröf-
urnar hafa verið réttmætar frá
siðferðissjónarmiði, af því að
þær styrktu málstað alheims-
öreiganna“. Hér er kjarni
málsins, kjarni lífsskoðunar
hins sanna kommúnista. Ekk-
ert er rétt eða rangt í sjált’u
sér Allt er rétt, sem þjónar
málstað hans, jafnvel stríð,
vopnavald og ofbeldi, en allt
írangt, sem er honum andstætt.
HÆTTULEGT HUGARFAR
' En hver er svo þessi málstað
tir, sem er kommúnistum svo
heilagur, að öll hugtök verða
afstæð gagnvart honum?
Áour en vikið verður að því,
er nauðsynlegt að minnast þess,
að þetta hugarfar er hættulegt
í sjálfu sér, án tillits til þess
málstaðar, sem um er að ræða,
þ. e. án tillits til þess, hvort
málstaðuj-inn er góður eða
vondur, því að hætt er við, að
það fæði af sér grimmd, misk-
unnarleysi og ofstæki Það var
þetta hugarfar, sem spillti mið
aldakirkjunni og lá að veru-
íegu leyti til grundvallar harð
ýðgi og ofsóknaræði þeirra
alda, þótt málstaðurinn væri
málstaður guðsríkis. Hinu er
ekki að leyna, að sérhverjum
málstað er mikill styrkur að
þessu hugarfari meðal fylgis-
manna simia. Það gerir þá fórn
fúsari, hugrakkari, einbeittari.
En sannleikurinn er sá, að eng
inn málstaður er svo algóður,
ag hann eigi þetta hugarfar
skilið, því að hann hættir að
vera algóður um leið og hann
hagnýtir það sér til framdrátt-
ar.
ÞÁTTUR í UTANRÍKIS-
STEFNU RÚSSLANDS
Á dögum þeirra Manc og
Engels var málstaður komm-
únismans fyrst og fremst mál-
etaður andstöðu við auðvalds-
skipulagið og baráttu fyrir nýj
lum þjóðfélagsháttum, ríki jafn
aðarstefnunnar. Leiðtogar rúss
Jnesku byltingarinnar og þá
fyrst og fremst Lenín og
Trotzkí gerðu kenninguna um
valdatökuaðferðina, um nauð-
syn valdbyltingar og alræði
öreiganna, að einum af hyrn-
ingarsteinum kommúnismans.
En Stalín og leiðtcgar alþjóða
sambands kommúnjsta . gerðu
síðan málstað Sovétríkjanna
B-!is!innr lisli Sfðræi-
issinna, i Dagsbnin
---------+---------i
LISTÍ MAGNÚSAR HÁKONARSONAR, Guðmund-
ar Erlendssonar, Jóhanns Sigurðssonar og Guðmundar
Sigtrj’ggssonar o. fl. í Dagsbrún 1951, borinn fram af eftir-'
töldum mönnum, er jafnframt gefa kost á sér í stjórn og
aðrar trúnaðarstöður fyrir Verkamannafélagið Dagsbrún
1951:
AÐALSTJÓRN:
.Magnús Hákonarson. Langholtsvegi 89 I
Guðmundur Erlendsson, Langholtsv. 44
Jóhann Sigurðsson, Laugavegi 53
Sigurður Guðmundsson, Freyjug. 10 A
Vaklimar Ketilsson, Shellvegi 4
Gunnlaugur Bjarnason, Stórholti 25
Bjarni Björnsson, Hagamel 4
VARASTJÓRN:
Guðmundur Sigtryggsson, Barmahlíð 50
Guðmundur Konráðsson, Miðstræti 4
Ólafur Skaftason, Baugsvegi 9
STJÓRN VINNUDEILUSJÓÐS:
Formaður: Árni Kristjánsson, Óðinsgötu 28
Meðstjórnendur: Geir Þorvaldsson, Bollagötu 8
Þórður Gíslason, Meðalholti 10
VARAMENN:
Ásgeir Þorláksson, Efstasundi 11
Haráldur Jóhannsson, Laugarnesv. 80 ;
ENDURSKOÐENDUR: |
Þorsteinn Einarsson, Bræðraborgarst. 31
Gunnar Sigurðsson, Kamp-Knox 3 G
TIL VARA:
Jörundur Sigurbjarnason, Nesvegi 58
Formaður:
Varaformaður:
Ritari:
Gjaldkeri:
Fjármá’aritari:
Meðstjórnendur:
...
að málstað hinnar alþjóðlegu
kommúnistahreyfingar og hana
þannig í raun og veru að tæki
í utanríkisstefnu þeirra.
Nú er kommúnisminn ]>ví
í raun og veru ekki aðeins
þjóðmálastefna í venjulegum
skilningi. Hann er ekki einu
sinni byltingarkenning ein-
vörðungu. Hann er einnig
þáttur í utanríkisstefnu og
valdabaráttu eins voldugasta
stórveldisins_ Þess vegna get
nr kommúnistahreyfing
reynzt hættuleg á örlaga-
stundum, því að hagsmunir
kommúnismans og hagsmun
ir Sovétríkjanna eru hinir
sömu.
Hægt er að tilfæra ummæli
þekktra kommúnista í öllum
löndum þessu til sönnunar.
Fimm árum fyrir síðustu styrj-
öld eða 24. október 1934 sagði
danskur kommúnistaleiðtogi,
Munch-Petersen, í þingræðu:
,,Sem sósíalistískur flokkur get
um við aldrei tekið þátt í vörn
um auðvaldsríkis, þótt það sé
kallað föðui’land okkar, en við
tökum undir vígorð alþjóða
sambands kommúnista um að
beina.. vopnunum í hina réttu
átt. Víð getum ekki. tekið þátt
í að verja hið borgaralega lýð-
■•:éði eða auðvaldsskípulagið í
DanmÖrku . . . Hlutverk ör-
eigalyðsins í Danmörku í
heimsvaldastríði verður að
berjast við auðvaldsskipulagið
í Danmörku“. í grein, t sera
einn . aðalleiðtogi íslenzkra
kommunista, Brynjólfur Bjarna
son, ritaði 1939 gegn Benjamín
Eiríkssyni um utanríkisstefnu
Sovétríkjanna, gerði hann þau
orð Dímitroffs að sínum, að
prófsteinninn á einlægni og
heiðarleik sérhvers starfsmanns
verkalýðsflokks væri afstaða
hans til Sovétríkjanna Og for
maður danska Kommúnista-
flokksins, Aksel Larsen, sagði
í ræðu 13. desember 1948:
„Félagi Dímitroff benti á það
fyrir stríð, að afstaðan til Sov-
étríkjanna sé prófsteinninn á
það, hvort maður sé með eða
móti sósíalismanum, með eða
móti framförum, með lýðræð-
inu eða móti því, með friðin-
um eða andvígur honum. Hér
getur ekki verið um neina
málamiðlun, engan meðalveg
að ræða“. Einna skýrast hef
ég séð þessa hugsun orðaða af
ungverska varaforsætisráð-
herranum Matthíasi Rakósi:
„Sá, sem fylgir ekki Sov-
étríkjunum nema með tii -
teknum skilyrðum cða til-
teknum fyrirvara, sá, sem
heldur, að hagsmunir síns
eigin lands og hagsmunir
Sovétríkjanna fari ekki
ávallt saman í einu og öllu,
hann er ekki kommúnisti“.
HAGUR SOVÉTRÍKJANNA
PRÓFSTEINNINN
Málstaður Sovétríkjanna er
því málstaður hins sanna kom-
múnista. Þegar þetta er haft í
huga, verður það skiljanlegt,
sem annars væri óskiljanlegt,
að kommúnistar telja árásar
átríð stundum réttmætt, en
stundum glæpsamlegt, að þeir
telja það frelsun þjóðar í einu
tilfelli, sem þeir telja kúgun
hennar í öðru.
Þeir eru á móti því stríði,
; sem beinist eða hætt er við
! að beinist gegn Sovétríkjun
] um, en með því stríði, sem
styrkir þau eða vini þeirra.
j Þeir eru á móti þeim vopn-
um, sem andstæðingar Sov-
j étríkjanna eru birgari at en
þau. En þeir gleöjast, er þeir
heyra um vopn, sem Sovét-
ríkin eigi', en andstæðingar
þeirra ekki. ,
Allt er þefjta rökré.tt, miðað
við grundvallarskoðun komm-
únismans. Sumar styrjaldir
cfla Sovétríkin. Aðrar gera
þeim tjón. Sum vopn eru þeim
hættuleg. Önnur eru þeim gagn
leg. Sá, sem telur velgengni
og veldi Sovétríkjanna mestr,
máli skipta í heimsmálum, á
auðvitað að fagna sumum
styrjöldum og sumum vopn-
um, en fordæma aðrar styrj-
aldir og önnur vopn.
ENGIN SÖNN
FRIÐARHREYFING
Hitt er svo annað mál, að
friðarhi'eyfing, þar sem
menn með slíkar skoðanir
eru í fylkingarbrjósti, cx
ekki sönn friðarhreyfing,
henni er hvorki ætlað að efla
skilyrðislausan frið á jörðu
né heldur er hún fær um
það. Henni er ætlað að efla
i'rið þar, sem það er í sam- ‘
ræmí við hagsmuni Sovét-
ríkjanna og alheimskomm-
únismann að friður haldisí.
En henni er ætlað að láta
ófrið afskiptalausan þar, sem
ófriðurinn er í samræmi \ ið
hagsmuni Sovétríkjanna, og
það hefur hún gert.
Sumir friðarsinnar kunna að
spyrja, hvort ekki sé, þrátt fyr j
ir c.llt, rétt að taka þátt í frið-
arhreyfingunni. Ekki versni
málstaður friðarins við það, ‘
þótt kommúnistar kunni að
vera blendnir í fylgi. sínu við
hann. Og líkt munu ýmsir
hafa hugsað varðandi Stokk-
hólmsávarpið. Jafnsjálfsagt sé
að lýsa andstöðu sinni við
notkun kjarnorkuvopna, þótt
það séu kommúnistar, sem
beiti sér fyrir andstöðunni.
Ýmsir ágætir menn, bæði hér
og annars staðar, menn, sem
eru sannir friðarsinnar og eru
algerlega fráhverfir öllum
kommúnisma, munu hafa und-
irritað Stokkhólmsávarpið af
þessum ástæðum. Ég held, að
þessum mönnum hafi sézt yfir
mikilvægt atriði í þessu sam-
bandi. Engan á að gilda einu,
í hvaða íélagsskap hann er,
því að félagsskapurinn hlýtur
ávallt að'setja sinn blæ á það,
sem sagt er eða gert. Miklu
mikilvægara er þó hitt, að
spurningin um notkun kjarn-
orkuvopna, sem Stokkhólmn-
ávarpið fjallaði um, er ekki
nema einn þáttur mikils vanda
máls, þ. e. hvernig eigi að
koma í veg fyrir, að ófriður
brjótist út og leiði nýjar hörm
ungar yfir heiminn. Sérhver
maður getur séð, að bann gegn
notkun kjarnorkuvopna tryggði
engan veginn frið. Ekki þarf
annað en að láta hugann
hvarfla til Kóreu til þess að sjá
það. Þeir, sem eru ekki komm
únistar, hljóta að hafa skoðan-
ir á heimsmálunum í heild,
sem eru gerólíkar skoðunum
kommúnista, og þá er rangt að
láta eitt atriði, sem sé and-
stöðu við notkun kjarnorku-
vopna, /erða til þess að sam-
lylkt sé við þá, einkum þegar
þesrs er gætt, að tilgangunnn er
líklega fyrst og fremst sá að
koma slíkri samfylkingu til
leiðar. Það villir öðrum mönn
um sýn og getur orðið til þess
eins að efla heildarmálstað
kommúnismans, sem er allt
annars eðlis, styrkja það hug-
arfar, sem honum liggur til
grundvallar.
En heimsfriðinuin stafar nú
ekki meiri liætta af neinu en
einmitt því hugarfari, sem
telur styrjöld ekki alltaf
styrjöld'og frið ekki alltaf
frið, en þannig er hugarfar
hins hreina kommúnisma.
Ég vil ekki segja, að hugar-
far allra þeirra, sem fylgt hafa
kommúnistískum flokkum, sé
meg þessum hætti. En það er
vissulega kominn tími til þess
að þeir geri sér þess grein. að
hugarfar leiðtoganna er svona.
MIÐALDAHUGS-
UNARHÁTTUR
Það er eitt af djúpstæðustu
menningareinkennum þeirr-
ar aldar, sem við lifum, að
mikilvæg orð og hugtök eru
hætt að hafa almenna og al-
gilda merkingu. Þetta á t. d.
við um orðin lýðræði, frélsi og
friður. Það ,sem sumir kalla
lýðræði, kalla aðrir einræði.
það, sem sumir kalla frelsi,
kalla aðrir ófrelsi, jafnveí
styrjöld er talin efling frið-
ar. Slíkt er óhjákvæmileg af-
leiðing þess, ef menn taka þá
trú, að til sé eitt markmið í
iífinu, ein stefna, er sé öllu
æðri og allt annað verði a3
lúta. Þá hlýtur allt það að vera
gott, sem eflir þessa stefnu,
og allt íllt, sem er henni and-
Etætt. Öll siðgæðisvandamál
eru þá auðleyst, öllum spurn-
ingum um, hvað sé rétt og
hvað rangt, auðsvarað, Ekkert
vandamál þarf að rannsaka i
sjálfu sér, heldur aðeins aS
spyrja: Eflir það málstaðinn
eða veikir það hann? Það er
venjulega fijótsagt, og þá er
málið leyst. Slík lífsskoðun
auðveldar að sjálfsögðu alla
breytni. Vandinn er sá einn að
gera sér grein fyrir, hvað gera
eigi til þess að flýta fyrir því,
að markið, sem að er keppí.
náist, og það er auðveldara en
að miða breytni sína við á-
kveðnar skoðanir á því, hvað
sé rétt og rangt í sjálfu sér.
Kommúnisminn er eina þjóð
málakenning nútímans, sem
grundvallast á þessu hug-
myndakerfi. Trúarlíf miðalcl-
anna hvíldi á nákvæmlega hli3
stæðum grunni. Tilgangur þess,
og hinztu rök voru í því fólg-
ín að gera lífið einfaldara og
vandamál þess auðleystari hin-
um ótarotna manni, með því að
gera allt annað hvort hvítt eða
svart, og losa hann þannig við
kvalræði efans og færa honum
sælu hinnar algeru fullvissu.
Og það tókst að verulegu leyti,
en það kostaði ofstæki og
skort á umburðarlyndi, mann-
úðarleysi og grimmd, sem
reyndist dýr, þegar fram liðíi
stundir, færði þekkingarleitina
í fjötra og torveldaði framfar-
ir. Hvað menningarmál snerf-
■r voru 18. og 19. öldin í raun-
inni fyrst og fremst andóf gegn
þessu einfalda lífsviðhorfi,
gegn hinu afstæða eða skilyrð-
isbundna siðgæðishugtaki. Og
það var hætt að hafa nokkra
verulega þvðingu, þegar Köm-
Framh. á 7. síðu.
Tökum klukkur til. viðgerðar.
Sækjum og sendum allar stærri klukkur.
FRANCH MICHELSEN
Úrsmíðavinnustofa.
Laugavegi 39. — Sími 3462.