Alþýðublaðið - 05.05.1951, Page 7

dag ra ftœkjaverzlun og vinnmtofu á Vesturgötu 2
undir nafninu
Verzlunin Rafall)
FRAMKVÆMUM:
NýJagnir og breytingar í verksmiðj
ur, hús og skip.
ÖNNUMST:
Rafteikningar í hús.
Viðgerðir á „Rafha“-eldavé
öðrum raftækjum.
SELJUM:
Florescentiampqr, einnar peru.
Ljósakrónur, Veggiampar. Borð-
lamar. Búsáhöid. Kaffistell. Skálar
og margt fleira.
Virðingarfyllst.
Gísli Jóh* Sigurðss i
lögg. rafvirkjam.
Heimasímar:
80664 Ragnar Stefánsson
7626 Gísli J. Sigurðsson
LlTIÐ I GLUGGANN UM HELGINA
Laugardagur 5. maí 1951
FÉLAGSLÍF
Knattspyrnufélagig Valur:
Áríðandi æfing hjá 3. fl.
kl. 3 í dag.
Nefndin.
Skíðaforðir í Hveradali:
Laugardag kl. 2 og kl. 6. —
Sunnudag kl. 9, kl. 10 og kl.
1.30. — Sótt í úthverfin fyrir
kl. 10—ferð.
Skíðadeild K.R.
Skíðafélag Reykjavíkur.
Hafnarstræti 21.
Sími 1517.
Ferðafélag íslands
ráðgérir að fara
gönguför á skíðum yf
ir Kjöl næstkom.
sunnudagsmorgun kl. 9. Ekið
að Fossá en gengið það yfir
Þrándssti afjall og yfír Kjöl
inn- að Kárastöðum í- Þing-
vallasveit. Aðeins farið ef
veður er bjart. Farmiðar við
bílafia á Austurvelli.
Í.R. Innanfélagsmót
verður að Kolviðarhóli a
sunnudag. Keppt í svigi og
stökki.
SkífSaferðir.
í'dag kl. 2.00 og kl. 6.00 og
á morgun kl. 9,30—10 og kl.
1.15. Farið frá Varðarhúsinu.
Stansað i'.ð Vatnsþró, Sund-
laugaveg, Sunnutorg og Voga
hverfi. Farmiðar við bílana
Skíðadeild ÍR.(
ALÞÝÐUBLAÐIÐ
til Snæfellsneshafna, Flatevj-
ar og Vestfjarða hinn 9. þ. m.
Tekið á móti flutningi árdeg-
is í dag og á mánudag. F'ar-
seðlar seldir á þriðjudag
austur um land til Siglufjarð-
ar hinn 10. þ. m. Tekiö á móti
flutningi til áætlunarhafna
milii Djúpavogs og Húsavík-
ur á mánudag og þriðjudag.
Farseðlar seldir á þriðjudag-
mn. ■
til Sliagafjarðar- og Eyjafjarð
ar hinn 10. þ. m. Tekið á móti
flutningi til Sauðárkróks,
Hofsóss, Haganesvíkur, Ólafs
fjarðar og Ðalvíkur á mánu-
dag. Farseðlar seldir á þriðju
daginn.
„Ármann"
Tekið á Tl')ti flutningi til Vest
mannaeyp. daglega.
S
s
s
s
s
færðu fijótt og vel við-\
S
gerðar hjá
BIRNI,
Stórholti 27.
Jarðarför móður okkar og tengdamóður,
RAGNHEIÐAR BRYNJÓLFSDÓTTUR,
er ákveðin mánudaginn 7. maí frá Dómkirkjunni.
Athöfnin hefst frá heimili hennar, Brekkustíg 1 kl. 1.30
eftir hádegi.
Kirkjuathöfninni verður útvarpað.
Guðrún Guðmundsdóttir. Ina Wessman. Helgi Helgason.
SOO >-n
Fransk íslenzki jökulleiðangurinn
(Frh. af 1. síðu.)
vegur og skógargróður í hlíð-
um dalsins; finnst í honum mór
og iurkar, enda eru nú komnar
úndir jökul tvær bújarðir, sem
lengi fram eítir öldum voru þar
í byggð, Fell og Breiðamörk. |
LEIÐANGURSMENN
Leiðangursmenn voru fimm,
tveir Frakkar, Allain Joset og
Stephan Sanvelian, og þrír Is-
lendingar, Jón Eyþórsson veð-
urfræðingur, sem var leiðang-
ursstjóri, Sigurjón Rist, vatna-
mælingamaður hjá raforku-
málaskrifstofunni, og Árni
Stefánsson bifvélavirki. Auk
þess sem það var hlutverk leið-
angursins að mæla þykkt jök-
ulsins, gerði Sigurjón Rist snjó-
og vatnamælingar. Leiðangur-
in var gerður út af rannsóknar-
ráði ríkisins og Grænlandsleið-
angri P. E. Victors.
FERÐUÐUST 500 KM
Leiðangurinn lagði á jökul-
inn 19. apríl og kom ekki niður
af honum fyrr en eftir nálega
40 daga. Höfðu þeir þá ferðazt
500 km. Þeir fóru upp Breiða-
merkurjökul og fyrst beint
norður á Brúarjökul, síðan til
baka suður á miðjan jökul og
I þaðan til vesturs að Grímsvötn-
um, þá norður á Dyngjujökul
og í boga um vesturhluta jök-
ulsins á Skeiðarárjökul, og svo
norðaustur á miðjökul aftur.'
Þeir fóru síðan niður Breiða-
merkurjökul.
Veður var oft óhagstætt,
ofsarok með snjókomu og skaf-
renningskófi og 20—30 stiga
frosti. Urðu leiðangursmenn þá
að sitja um kyrrt og gátu ekk-
ert aðhafzt.
En útbúnaður þeirra félaga
var góður. Og vegna skriðbíl-
anna, sem þeir höfðu frá Græn-
landsleiðangri P. E. Victors,
gátu þeir farið yfir allt þetta
svæði á ekki lengri tíma. Bílar
þessir ganga á gúmbeltum, eru
allþungir, en mjög heppilegir
! til c.ð draga sleða með flutningi.
ÞYKKTARMÆLINGAR
Joset, sem er jarðeð’isfræð-
ingur. annaðist mælingar á
þykkt jökulsins. Er þyltktin
reiknuð út éftir því, hvé þrýsti-
bylgja frá sprengingu, sem
íátin er verða í yfirborði jökuls-
ins, er lengi að fara niður í
gegnum jökulinn og aftur upp
á yfirborð hans. Mælitækin eru
svo viðkvæm fyrir titringi, að
bau sýna breytingu, þótt ekki
sé annað gert en að stappa í
snjóinn í svo sem 50 m fjar-
lægð.
SNJÓ- OG VATNA-
MÆLINGAR
Sigurjón Rist gerði mælingar
á snjólaginu frá vetrinum, en
með því er átt við þann snjó,
s‘em festst hefur á jöklinum
frá því að leysing hætti í fyrra
sumar. Minnstur var snjórinn
sunnan til á jöklinum, á Breiða
merkur- og Skeiðarárjökli, 1,00
til 1,50 m. og reyndist vatns-
gildi hans 40—60 cm., þ. e. a. s.
væri hann bræddur alhir í einu
þar sem hann er, fengist þetta
djúpt vatn. Mestur var snjórinn
á Brúarjöldi og miðjöklinum,
um 5 m., og vatnsgildi hans allt
að 2,20 m. Gróf Sigurjón gryfju
til að komast niður úr snjólag-
inu, og var það mikið verk þar,
sem grafa þurfti 4—5 m. Og
varð hann að gera þessar mæl-
ingar undir renningskófi, því að
í góðu veðri var ekki haldið
Sigurjón setti niður stengur
við mælistaðina, og má síðar
lesa af þeim snjósöfnunina.
Þótt 20 stiga frost væri í lofti
og efst í snjónum, var frostið að
eins um 3 stig í 4 metra dýptr
en í 10 m. dýpt er talið, að með-
alhiti ársins varðveitist.
Þá mældi Sigurjón vatns-
magn ánna, sem falla undan
Breiðamerkurjökli, og Smyrla-
bjargaáar og einnig hæð yfir-
borðsins á Grænalóni og Gríms
vötnum með tilliti til hlaupa úr
þessum vötnum.
Margar stórár landsins, sem
búa yfir mikilli orku til raf-
magnsvinnslu eiga upptök sín
í Vatnajökli, svo sem Þjórsá,
Jökulsá á Fjöllum, Skjálfanda-
fljót og Lagarfljót. Hvernig þær
ckipta jöklinum í aðrennslis-
svæði á milli sín, hefur verið
næsta óljóst, en með þykktar
mælingum á jöklinum fæst
mynd af'landinu u’;dir honum
og þá verður hægt að ákveða
aðrennslissvæðin með meiri ná
kvæmni. 1
SKÁLI í ESJUFJÖLLUM
Leiðangursmenn fluttu með
sér upp í Esjufjöll efni í skála,
er Jöklarannsóknarfélagið
hyggst reisa þar vegna ferða-
laga og rannsókna íslendinga
og erlendra manna á jöklinum,
en ferðir um jökulinn gerast nú
æ tíðari. Á skálinn að standa
í grennd við tind, sem leiðang
ursmenn nefna Steinþórsfell. ;
Árni Stefánsson tók myndir
í förinni og einnig kvikmynd,
þótt ekki væri aðstaðan góð til
bess vegna kulda og slæmra
veðra. ,
Myndin sýnir, hvernig farið er að þyí að mæla þykkt jökuls. Út
frá sprengingunni (til vinstri) ganga bylgjur í allar áttir, þar
á meðal eftir yfirborðinu til „seismic“ sem er þrjú hnefastór á
höld, mjög viðkvæm fyrir titringi. Frá þeim liggur svo raf-
leiðsla í filmtæki í skriðbílnum, en á filmuna kerríur sveiflan
í tækjunum margstækkuð. Filman gengur mjög hratt, og er
hægt að greina á henni breytingu, sem á sér stað á aðeins þús-
undasta hluta úr sekúndu. Enjjurkastsbylgjan þarf að fara
lengri leið og kemur því örlítið seinna í tækin. og út frá því
er hægt að reikna þykktina út, þar eð hraða bylgjunnar má
reikna út eftir yfirborðsbylgjunni, hann ér 3600—3900 m. á sek.

KIKISJNS
Herðubreið