Alþýðublaðið - 07.12.1950, Qupperneq 8

Börn og ungiingar.
Komið og seljið
ÁlþýðuöIaUið.
Allir viljakaupa
AlþýðublaSið.
Fimmtudagur 7. des. 1950.
Gerizt áskrifendufj' w
að Alþýðublaðinu.
Alþýðublaðið inn k
bvert heimili. Hring-«
ið í síma 4900 og 4906J !
ioinlngur í
Kommúriista-
íiðkki Svíþjéðar
NEW YOKK TIMES skýr
ir írá nýjum kiofningi i
Kommúnistaf’okki Svíþjóð-
ar. Hafi um 30 meira eða
minna þekklir kommúnistar
i Stokkhólmi annaðhvort
sagt sig úr flokknum eða
verið reknir úr honum, en
myndað með sér félagsskap
utan hans. Tíáðast þeir harð-
lega á miðstjórn kommún-
istaflokksins, og einkum á
Frith5of Lager, sem nú er
talinn aðaltrúnaðarmaður
■Kominfo'jm í Svíþjóð. Saka
beir hann ,«m svik við mál-
stað korrimúnjsmans.
Sameinað þing ekfei
áiykiunarfærf í gær
ehru hvetur fil
vopnahlés í Kóreu
---------*--------
Hermann segir, að slík aíhugoo kynni
að hafa „ófyrirsjáanlegar afleiðingar“!
----------------------<$.------
FKAMSÓKNARMENN OG KOMMÚNISTAR hófu í sam-
öinuðu þingi í gær mikið málþóf gegn þingsályktunartillögunni
urn aukningu á dagskrárfé útvarpsins, en hún mælir svo fyrir,
á.) ríksstjórnin skipi þriggja manna nefnd til þess að athuga
fjármál og rekstur ríkisútvarpsins með það 'fyrir augum að
leiða í ljós, hvort ekki sé unnt að verja mcira fé tif. útvarps-
efnis af tekjum þess en nú á sér stað. Hermann Jónásson, sem
hafði einkum orð fyrir Framsóknarmönnum, lét svo um mælt,
að þessi athugun kynni að hafa ,,ófyrirsjóanlegar afleiðingar“
í ríkisútvarpinu, og Einar Olgeirsson sag’ði, að athugun á rekstri
NEHRU, forsætisráðherra
Indverja, hvatti til þess í ræðu,
sem hann flutti á þingi í Nýju
Delhi í gær, að semja vopnahlé
í Kóreu hið allra fyrsta, og láta
hlutlaust landsvæði á milli
herjanna á meðan verið væri
að reyna að koma á sættum og
"riði.
Aukaskammiur ai
sykri og smjöri
SKÖMMTUN ARYFIRV ÖLD-
SAMEINAÐ ÞING reyndist
ekki ályktunarfært í gær, þeg-
ar þingsályktunartjllagan vura
endurskoðun íslenzkrar áfeng-
islöggjafar kom þar tii fyrstu
umræðu. Tókst að vísa málinu
til annarrar umræðu að við-
höfðu nafnakalli, en þegar að
því kom að vísa því til nefnd-
ar reyndist þingið ekki álykt-
unarfært o"C varð að fresta
»
þcirri atkvæðagreiðslu!
Sigurður Bjarnason. sem er
fiutningsmaður umræddrar til-
lögu, fylgdi hepni úr hlaði með
fáum orðum, en þetta verður
tvímælalaust eitt mesta deilu-
mál þingsins. Nokkrir þing-
tnenn greiddu atkvæði gegn
því að vísa tiliögunni til ann-
arrar umræðu, og margir voru
fjarverandi. Varð að fara fram
nafnakall og var þá samþykkt
að vísa tillögunni til annarrar
umræðu með 21 atkvæði gegn
10, en 19 þingmenn voru fjar-
verandi og 2 sátu hjá.
útvarpsins kæmi ekki til mála, því að fjárstjórn annarra ríkis-
stofnana væri miklu lakari og ámælisverðari!
Finnur Jónsson hafði fram-
sögu fyrir meirih’uta allsherj-
arnefndar sameinaðs þings,
sem leggur til, að umrædd
þingsályktunartillaga þriggja
þingmanna Alþýðuflokksins
verði samþykkt. Fulltrúi kom-
múnista í nefndinni, Lúðvík
Jósefsson, hafði hins vegar
sérstöðu 1 nefndinni og legg-
ur til, £g athugun fari fram á
fjárstjórn allra ríkisstofnana,
ef kannað verði, hvort hægt sé
að verja auknum hluta af tekj-
um útvarpsins til aukningar
drgskrárfjárins.
SKRÝTILEGAR RÆÐUR
SKÚLA OG HERMANNS.
Skúli Guðmundsson msélti
gegn tillögunni og sagðist vera
andvígur henni vegna þess að
málið ætti að vera á hendi rík-
isstjórnarinnar, og lagði til, að
tillögunni yrði vísað til henn-
í GÆR var sama og engin
.síldveiði, enda lögðu fæstir
hátar nct sín í fyrrinótt, þar
eð hvessa tók á miðunum. I
pærkvöldi munu engir bátar
hafa rói’ð, þar eð veðurspáin
var slæm og suðaustan bræla
á miðunum og brim.
Til Akraness komu aðeins
tveir bátar í gær, Keilir með
144 tunnur og Fram með 35,
en þetta voru einu bátarnir
þaðan, sem lögðu net sín í
fyrrakvöíd. Hinir sneru allir
aftur, þegar hvessa tók. Til
Sandgerðis og Keflavíkur kom
engin síld í gær, að undantekn-
um 50 tunnum, sem landað var
* Keflavík og f’uttar til Sand-
gerðis í frystihús. Batarnir,
sem réru í íyrrakvöld frá þess-
um stöðum, sneru flestir við
vegna óhagstæðs veðurs .og i
gærkvöldi mun hvorki hafa
verið róið frá Akranesi né ver-
Btöðvunum á Reykjanesi.
. Á þriðjudaginn var hins
vegar mjög góð veiði. Þá komu
>il Sandgerðis 2000 tunr.ur, til
Akráness 1300 og til Kefla-
víkur 1100—1200 tunnur.
Samkvæmt upplýsingum,
sem blaðið fékk frá Akranesi,
komu þangað 13 þátar í fyrra-
dag með um 1300 tunnur. Þar
af voru þrír bátar með 150 tn.
hver. Voru það Sveinn Guð-
mundsson, Guðmundur Þorlák
ur og Svanur. Aðrir bátar voru
með um og yfir 100 tunnur.
Til Sandgerðis komu 26 bát-
ar samtals með um 2000 tunn-
ur. 2—3 bátar voru með yfir
200 tunnur, en allflestir með á
milli 100 og 200 tunnur, en ein-
staka bátur var með minni
afla. Til Keflavíkur komu 14
bátar með samtals um 1000—
1200 tunnur eða að meðaltali
um 80 tunnur á bát. Jón Guð-
mundsson var aflahæstur með
ar Honum var bent á, að mál-
ið væri eftir sem áður á hendi
stjórnarinnar, en Skúli túlkaði
þá tillöguna svo, að hún mælti
fyrir um athugun á fjárstjórn
útvarpsins en gegn athugun á
fjárstjórn annarra ríkisstofn-
ana!
Hermann Jónasson flutti eins
konar siðgæðisræðu og lagði út
af því, að alþingi yrði að gæta
þess að gera ekki gagnvart
embættismönnum og borgur-
um neina þá hluti, sem vafa-
samt væri, hvort gætu talizt
réttmætir. Gaf hann enn frem
ur þá skýringu á réttlætishug-
takinu, að réttlæti væri ekk-
ert annað en viðmiðun og að
þaS yrði að ganga jafnt yfir
a’.Ia.
^ framhaldi af þessu lét
Hermann þess getið, að Gísli
Jónsson hefði í þingræðu
gefið þær upplýsingar, að
ýmis ríkisfyrirtæki greiddu
aukagreiðslur og umfram-
þóknanir, sem næmu mun
hærri uppliæðum en slíkar
greiðslur við ríkisúívarpið.
En ekki datt ráðherranum í
hug, að rökrétt afleiðing
þess væri að athuga rekstur
annarra ríkisstofnana. Hann
sagði, að þetta ætti að ver'ða
alþingi hvöt þess að hætta
við alla athugun á fjárstjórn
útvarpsins, þar eð ástæða
væri til þess að ætla, að
meira misferli væri á rekstri
annarra ríkisstofnana!
Þá vék Hermann einnig'að
sakamálarannsókn þeirri, sem
nú stendur yfir í tilefni af
ákærum skrifstofustjóra út-
varpsráðs á hendur útvarps-
stjóra og sagði. að alþingi bæri
að hugsa sig vel um áður en
það afréði að höggvið skyldi
tvisvar í sama knérunn.
LOFRÆÐA EINARS
GÍSLA JÓNSSON.
UM
Einar Oigeirsson endurtók
ummæli Hermanns, en flutti
að öðru leyti flónslega ræðu
um fjárhagsráð og ■ störf þess.
180 tunnur og Valbjörn frá ísa J Taldi hann aðalheimildarmann
firði með 175. sinn Gísla Jónsson. formann
IN hafa ákveðið að veita auka-
skammt af sykri og smjöri fyr
ir jólin. Skömmtunarreitur nr.
19 verður innkaupaheimild
fyrir 500 gr. af sykri, en reit-
ur nr. 18 fyrir 250 gr. af
smjöri.
fjárveitinganefndar, og hlóð á
hann miklu lofi. Sagði hann,
að Gísli væri sá maður, er nyti
mests trausts alþingis í fjár-
málum, fullyrti, að hann þekkti
störf fjárhagsráðs betur en
nokkur annar og kallaði Gísla
„forustumann alþingis í fjár-
málum“! Hló þingheimur dátt
að' þessu lofi Einars um Gísla,
enda mun mörgum þingmönn-
um enn í minni, að Þjóðvilj-
inn var á sínum tíma dæmdur
i fésekt fyrir að titla sama
Gísla ,,þingfífl“.
FARIÐ í KRINGUM EFNI
TILLÖGUNNAR.
Finnur Jónsson og Gylfi
Þ. Gíslason bentu á, að um-
ræður þessar væru dagskrár
málinu óviðkomandi. Vöktu
þeir athygli á því, að til-
lagan hljóðaði um aukningu
á dagskrárfé útvarpsins og
athugun í því skyni, en ann-
að ekki. Enn fremur tóku
þeir fram, að tillagan hefði
verið flutt áður en sakamála
rannsóknin hófst og væri
henni því óviðkomandi með
ö’lu. Endurtók Gylfi Þ.
Gíslason nokkrar helztu rök-
semdir sínar fyrir því, að
dagskrárfé útvarpsins væri
minna en ætla mætti miðað
við önnur útgjöld þess og
tók fram, að máli þessu
liefði verið hreyft á alþingi
vegna þess að útvarpsráð
liefði óskað eftxr meira dag-
skrárfé en fengizt hefði.
Gylfi Þ. Gíslason vék nokkr
um orðum að afstöðu Her-
manns Jónassonar í þessu máli.
Minnti hann á, að Hermann
uefði til þessa þótzt vilja spara
og bæta úr öllu misferli, en þó
beitti hann sér nú gegn þessu
máli. Spurði Gylfi, hvort af-
síaða Framsóknarmanna og
Iccmmúnista í máli þessu væri
ef til vill spegilmynd af hinr.í
Sjónleikurinn
„Konu ofaukið”
frumsýndur í kvöld
!
Rnud Sönderby.
SJÓNLEIKURINN Konu oL
aukið eftir Knud Sönderby
verður frumsýndus í Þjóðleik*
húsinu í kvöld.
Leikrit þetta var uppruna-
lega útvarpsleikrit og flutt í
danska útvarpinu 1941, en síð-
an breytti höfundurinn því í
Bjónleik. Var hann leikinn í
Konunglega leikhúsinu 1942,
Þótti svo vel takast, að þá er
leikhúsið fór leikför af tilefni
200 ára afmælis leikhússins,
valdi það „Konu ofaukið“ til
fararinnar og sýndi leikritið í
Svenska Teatern, Helsingfors
og Dramaten í Stokkhólmi, við
beztu móttökur áhorfenda.
Þýðingu leikritsins á ís-
lenzku hefur Andrés Björns-
son skrifstofustjóri útvarpsráðs
gert. Leikstjóri er Indriði
Waage, en Lárus Ingólfsson
hefur málað leiktjöldin. Með
aðalhlutverkið í leiknum fer
Arndís Björnsdóttir, en önnur
hlutverk eru leikin af: Herdísi
Þorvaldsdóttur, Róbert Arn-
finnssyni, Einari Pálssyni, Jón|
Aðils, Hildi Kalman og Klem-
enz Jónssyni.
Knud Sönderby hefur samið
nokkur önnur rit, bæði skáld-
sögur og leikrit.
----------«-----------
Fjallfoss fær á sig
brotsjó og laskast
FJALLFOSS kom til Reykja
víkur 4. þessa mánaðar frá
Svíþjóð og hx-eppti hann af-
spyrnuveður milli Færeyja og
íslands. Fékk skipið meðal
annars á sig marga brotsjói og
laskaðist iítils háttsr, en
skemmdirnar eru þó ekki tald
ar alvar’.egar, Hins vegar sóp-
uðust fyrir borð um 400 tunn-
u.r, en skipið var með tunnu-
farrri á þilfari, og höfðu tunn-
ur þessar verið teknar í Gauta
horg.
pólitísku spillingu í k.ndinu,
sem birtist skýrast í því, ’peg-
ar valdamenn þjóðarinnar
i'eyna að halda hlífiskildi yfir
vinum, samherjum og gæðing
um án ti’litsÉ til þess, hvoit
þeir eru vaxnir starfi sínu eða
ekki.